ORTAOKUL 6, 7 VE 8. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN SÖZLÜKLERE YÖNELİK TUTUMLARI: BETİMSEL BİR ANALİZ

Sözlükler bir milletin yüzyıllardır tarih sahnesinde var olduğunun en büyük delili olan dilinin sahip olduğu kelimeleri bünyesinde toplamakta, böylece kelimeleri korumakta ve kelimelerin anlamsal değerleri hakkında kullanıcılarına bilgi vermektedir. Sözlükler, aynı zamanda kullanıcılarının kelime hazinelerine farklı kelime ve kavramları katarak kelime hazinelerinin genişlemesini sağlamaktadır. Böylece düşünmenin temeli olan anlam dünyalarının da genişlemesine yardımcı olmaktadır. Onun için ortaokuldaki öğrencilerin sözlüklere yönelik geliştirebilecekleri olumlu veya olumsuz tutumlar, onların sözlük kullanma alışkanlıkları üzerinde oldukça önemlidir. Öğrencilerin sözlüklere yönelik geliştirebilecekleri olumlu tutumlar, sözlüklerden daha fazla yararlanmalarını ve sözlük kullanmayı bir beceri olarak öğrenmelerini geliştirebilecekleri olumsuz tutumlar da sözlüklerden soğumalarına, onu kullanmak istememelerine neden olacaktır. sağlayacaktır. Öğrencilerin sözlüklere yönelik geliştirebilecekleri olumsuz tutumlar da sözlüklerden soğumalarına, onu kullanmak istememelerine neden olacaktır. Bu araştırma, ortaokul 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin sözlüklere yönelik tutumlarının farklı değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini, İzmit merkezde bulunan 54 ortaokuldaki toplam 14215 ortaokul 6, 7 ve 8. sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. 14215 ortaokul öğrencisinden "tabakalı örnekleme yöntemi" ile seçilen, 14 ortaokuldaki 1160 ortaokul 6, 7 ve 8. sınıf öğrencisi de araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada betimlemeye dayalı nicel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri, Kişisel Bilgi Formu ile Yaman ve Dağtaş (2013) tarafından geliştirilen Sözlüklere Yönelik Tutum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Toplanan veriler, için SPSS 15.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğrencilerin sözlük kullanmanın yararlarına yönelik tutumlarının orta; sözlük kullanmaya yönelik tutumlarının da yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir.

ATTITUDES OF SECONDARY SCHOOL 6TH, 7TH AND 8TH CLASS STUDENTS TOWARDS DICTIONARIES: A DESCRIPTIVE ANALYSIS

Dictionaries are comprised of words which are involved in the language of a nation and are the most apparent evidence of that a nation is existing in the history stage, thus they protect words and give information to its users about semantic values of words. Dictionaries also provide expanding of users’ vocabularies by entraining different words and notions to their vocabularies. Consequently, they help expanding of their semantic world which is the basis of thinking. Accordingly, positive and negative attitudes of secondary school students to be developed towards dictionaries are quite important on dictionary using habits of them. Positive attitudes of students to be developed towards dictionaries shall enable taking more advantage of dictionaries and learning dictionary use as a skill. On the contrary, negative attitudes of students to be developed towards dictionaries shall cause disliking and unwillingness in using dictionaries. This study has been realized in order to determine whether attitudes of secondary school 6th, 7th and 8th class students towards dictionaries differ according to different variables or not. Totally 14215 6th, 7th and 8th class students existing in 54 secondary school in central of İzmit comprises the population of this study. 1160 secondary school 6th, 7th and 8th class students in 14 secondary schools who were chosen out of 14215 with “stratified sampling method” comprises the sample of the study. Quantitative screening model based on description has been used in this study. Data of the study has been collected with Personal Information Form by using Attitude Scale Directed Towards Dictionaries which are developed by Yaman and Dağtaş (2013). Collected data has been analyzed by using SPSS 15.0 (Statistical Package for Social Sciences) program. As the result of this study it is determined that attitudes of students towards advantages of using dictionary is medium-level and attitudes of them towards dictionary use is high level

PDF

___

ADAMS, M. J. (1990). Beginning to Read: Thinking and Learning about Print. Cambridge, MA: MIT Press.
AJZEN, I. and FİSHBEİN, M. (1977). Attitude-Behavior Relations: A Theoretical Analysis and Review of Empirical Research. Psychological Bulletin, 84(5), 888-918.
AKSAN, D. (2009). Her Yönüyle Dil/Ana Çizgileriyle Dilbilim 1. 2. 3. Ciltler. (5. baskı). Ankara: TDK Yayınları.
BAHATNAGAR, S. C., MANDYBUR, G. T., BUCKİNGHAM, H. G. and ANDY, O. J. (2000). Language Representation in the Human Brain: Evidence from Cortical Mapping. Brain Lang., 74(2), 238-59. Abstractavailablefromhttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10950917, E. T. 02.02.2014.
BAKER, S. K., SİMMONS, D. C. and KAMEENUİ, E. J. (1995). Vocabulary Acquisition: Synthesis of the Research, Technical Report No 13. http://doetest.vi.virginia.gov/instruction/response_intervention/training/higher_ed/vocabac quisition_synthesis_of_research.pdf, E. T. 10.08.2012.
BALCI, A. (2009). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 265-300.
BALCI, A. (2006). Sosyal Bilimlerde Araştırma, Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem A Yayınları.
BAŞARAN, M. ve ATEŞ, S. (2009). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Okumayaİlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92.
BERRYMAN, C. (1971). The Newspaper in the Elementary School: A Research Report to ANPA Foundation. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED058138.pdf, E. T. 02.02.2014.
BOZ, E. ve DEMIRTAŞ, A. A. (2011). Türkçe Öğretmenlerinin Okul Sözlüğü Kullanma Konusundaki Tutum ve Davranışları. Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 3, 65-134.
BÖLER, T. (2006). Türkçe Sözlük (TDK) ile Örnekleriyle Türkçe Sözlük’ü (MEB) Karşılaştırma Denemesi. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 1, 101-108.
BULUÇ, B. (2002). Sınıf Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Öğretmenlik Sertifikası Programlarına Yönelik Tutumları. Toplumsal Düşünce Dergisi, 5, 41-48.
BÖLÜKBAŞ, F. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Türkçe Dersine Yönelik Tutumlarının Başarı- Cinsiyet-Ailenin Eğitim Düzeyi Bağlamında Değerlendirilmesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(3), 905-918.
CESUR, S. ve PAKER, O. (2007). Televizyon ve Çocuk: Çocukların TV Programlarına İlişkin Tercihleri. Elektronik ve Sosyal Bilimler Dergisi, 6(19), 106-125.
ÇIRPICI, F. (2006). Üniversite Öğrencilerinin Reklamlara Yönelik Tutum ve Davranışları Üzerinde Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
DAĞTAŞ, A. (2013). Ekrandan Okumanın Okumaya ve Türkçe Dersine Yönelik Tutuma Etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
ERDEN, M. (1995). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Sertifikası Dersine Yönelik Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 99-104.
Eurydice Ağı. (2010) Eğitim Çıktılarında Cinsiyet Farklılıkları: Avrupa’da Alınan Tedbirler ve Mevcut Durum. http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/documents/thematic_reports/120TR.pdf, E. T. 07.02.2014.
GARRİSON, R. C. ve GARRİSON, K. C. (1965). Ergenliğin Anlamı ve Tarihsel Gelişimi. (Çev. U. Öner). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 27(1), 1983, 87-97.
GENCAN, T. N. (2007). Dilbilgisi. Ankara: Tek Ağaç Eylül Yayıncılık.
GÖĞÜŞ, B. (1978). Türkçe ve Yazın Eğitimi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
HARMON, J. M. and WOOD, K. D. (2008). Research Summary: Vocabulary Teaching and Learning Across Disciplines. http://gssdcontentarealiteracy.wikispaces.com/file/view/Vocabulary+teaching+and+Learni ng+Across+Disciplines.pdf, E. T. 10.10.2013.
HARMS, W. F. (2004). Primitive Content, Translation, and the Emergence of Meaning in Animal Communication. Evolution of Communication Systems: A Comparative Approach. D. Kimbrough Oller and Ulrike Griebel (Eds.), pp 31-48. United States of America: Cambridge Mass. MIT Press.
IBNİAN, S. S. K. (2012). Group Work and Attitudes of Non-English Major Students towards Leaning EFL. International Journal of Humanities and Social Science, 2(4), 192-197.
KAĞITÇIBAŞI, Ç. (1979). İnsan ve İnsanlar. Ankara: Cem Ofset Matbaacılık.
KARASAR, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi.Ankara: Nobel Yayınları.
KAVCAR, C., OĞUZKAN, F. ve SEVER, S. (1998). Türkçe Öğretimi. Ankara: Engin Yayınları.
KAYA, A. İ., ARSLANTAŞ, H.İ. ve ŞIMŞEK, N. (2009). İlköğretim Öğrencilerinin Türkçe Dersine Karşı Tutumlarının Değerlendirilmesi. Elektronik SosyalBilimlerDergisi, 8(30), 376-387.
KİSHAN, N. R. (2008). Economics of Education. New Delhi: A P H Publishing Corporation.
KOÇ, M. (2004).Gelişim Psikolojisi Açısından Ergenlik Dönemi ve Genel Özellikleri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(17), 231-256.
MCRAE, K., de SA, V. R. and SEİDENBERG, M. S. (1997). On the Nature andScope of Featural Representations of Word Meaning. Journal of Experimental Psychology: General, 126(2), 99-130.http://www.cogsci.ucsd.edu/academicPubs/desa/featurecorrelations.pdf, E.T.10.10.2013.
MAMPE, B., FRİEDERİCİ, A. D., CHRİSTOPHE, A. and WERMKE, K. (2009). Newborns’ Cry Melody is Shaped by Their Native Language. Current Biology, 19(23). DOI10.1016/j.cub.2009.09.064.
MELANLIOĞLU, D. (2013). Ortaokul Öğrencilerinin Sözlük Kullanma Alışkanlıkları: Nitel Bir Araştırma. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(2), 266-284.
MERİSUO-STORM, T. (2006). Girls and Boys Like to Read and Write Different Texts. Scandinavian Journal of Educational Research, 50(2), 111–125.
METE, G. (2012). İlköğretim 8. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı Üzerine Bir Araştırma (Malatya İli Örneği). Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 43-66.
Milli Eğitim Bakanlığı (2006). Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınları.
NAGY, W. E. (1988). Teaching Vocabulary to Improve Reading Comprehension. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED298471.pdf, E. T. 03.02.2014.
ÖZBAY, M. (2007). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri II. (2. baskı). Ankara: Öncü Kitap.
ÖZBAY, M. ve MELANLIOĞLU, D. (2008). Türkçe Eğitiminde Kelime Hazinesinin Önemi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(5), 30-45.
ÖZDEMİR, E. (2000). Erdemin Başı Dil: Türkçemiz Üzerine Konuşmalar. (2. baskı). Ankara: Bilgi Yayınları.
PETTY, R. E., WHEELER, S. C. and TORMALA, Z. L. (2003). Persuasion and Attitude Change. In T. Millonand M. J. Lerner (Eds.). Comprehensive Handbook of psychology . (2 nded). pp. 2-58. New York: John Wiley&Sons.
PİKULSKİ, J. J. and TEMPLETON, S. (2004). Teaching and Developing Vocabulary: Key to Long-Term Reading Success. USA: Hougton Mifflin Company.
REAH, D. (2002). The Language of Newspaper. (Second Edition). USA: Routledge.Songhao, L. (1997). Dictionary Use as a Way of Learning Vocabulary in SLA: A Preliminary Study. Directions: Journal of EducationalStudies, 36(19), 82-99.
ŞAHİN, E. A., ÇELİK, G. ve ÇELİK, B. (2012). Anne-Babaların Çocuk Edebiyatı Kavramına İlişkin Görüşleri (Çanakkale Örneği). Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 12, 109-125
TANRIDAĞ, O. (20.05.2013). Dil Beynin Neresinde?.http://egitim.milliyet.com.tr/dil-beyninneresinde-/egitimdunyasi/detay/1687910/default.htm, E. T. 02.02.2014.
TİMURTAŞ, F. K. (1981). Dil Dâvâsı. (Mülakat: Burhan Bozgeyik). İstanbul: Yeni Asya Yayınları.
TONTA, Y. (2009). Dijital Yerliler, Sosyal Ağlar ve Kütüphanelerin Geleceği. Türk Kütüphaneciliği, 23(4), 742-768.
TÜRKYILMAZ, M. (2012). Bilgi İletişim Teknolojilerinin Okumaya Yönelik Tutuma Etkisi. Bilgi Dünyası, 13(2) 477-493.
ÜLGEN, G. (1995). Eğitim Psikolojisi: Birey ve Öğrenme. Ankara: Bilim Yayınları.
VARDAR, B. (2002). Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü. (1. baskı). İstanbul: Multilingual Yayınları.
YAMAN, H. (2010). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Sözlük Kullanma Alışkanlıkları Üzerine Bir Değerlendirme. Türklük Bilim Araştırmaları Dergisi, 27, 735-751.
YAMAN, H. ve DAĞTAŞ, A. (2013). Sözlüklere Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(24), 15-27.
YAMAN, H. ve GÜLCAN, F. (2009-III). Sözcük Dağarcığını Zenginleştirme Etkinliği Olarak Deyim Öğretimi Gösteri Tekniği Uygulaması. Sakarya Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, 59-71.