ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN MİZAH TARZLARI İLE STRESLE BAŞA ÇIKMA TARZLARI ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı ortaöğretim öğrencilerinin mizah tarzları ile stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu kapsamda ortaöğretim öğrencilerinin mizah tarzları stresle başa çıkmada kullanılan tarzların anlamlı yordayıcısı olup olmadığı da incelenmiştir. Bu çalışma ilişkisel tarama modelinde korelasyonel bir çalışmadır. Araştırmanın yordanan-ölçüt değişkenleri öğrencilerin stresle başa çıkmada kullandıkları tarzlardır (kendine güvenli yaklaşım, iyimser yaklaşım, çaresiz yaklaşım, boyun eğici yaklaşım ve sosyal destek arama). Yordayıcı değişkenler ise, bu öğrenciler tarafından kullanılan mizah tarzlarıdır (kendini geliştirici mizah, katılımcı mizah, saldırgan mizah ve kendini yıkıcı mizah). Araştırmanın çalışma grubunu Kastamonu ilinde 2014-2015 ve 2015-2016 eğitim-öğretim yılında, çeşitli liselerde öğrenim gören ortaöğretim öğrencileri oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak ‘Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği’ ve ‘Mizah Tarzları Ölçeği’ kullanılmıştır. Veri analizi iki aşamada yapılmıştır. Araştırmada alt problemlerin çözümlenebilmesi için öncelikle her bir alt ölçekte yer alan maddelerin aritmetik ortalama değerleri hesaplanarak o faktör için bir puan hesaplanmıştır. Analizler bu faktör puanları üzerinden yapılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkilerin hesaplanmasında Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı (r) hesaplanmıştır. Bununla birlikte, yordayıcı değişkenlerin yordama düzeylerini belirlemek amacıyla Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi yapılmıştır. Regresyon analizlerinin yorumlanmasında, standartlaştırılmış Beta (β) katsayıları ve bunların anlamlılığına ilişin t testi sonuçları dikkate alınmıştır. Araştırma bulguları ortaöğretim öğrencilerinin mizah tarzları ile başa çıkma tarzları arasında anlamlı ilişkiler olduğunu göstermiştir.

ANALYZING THE RELATIONSHIP BETWEEN HUMOR STYLES AND COPING STYLES OF HIGH SCHOOL STUDENTS

The aim of this study is to analyze the relationship between humor styles and coping styles of high school students. In this context, whether humor styles of high school students predict their coping styles with stress or not were analyzed. This is a descriptive research in the relational survey model. The predicted variables of the study are students’ coping styles with stress (self-confident, optimistic, helpless, submissive and seeking of social support coping styles) and predictor variables are the humor styles of the students (self-enhancing, affiliative, aggressive and self-defeating humor styles).The study group is students in different high schools of Kastamonu province in 2014- 2015 and 2015-2016 Education year. As a data collection instrument “Humor Styles Questionnaire’” and “Scale of Coping with Stress” were used. Data analysis was carried out mainly in two stages. In the first stage, the data transmitted to a computer was analyzed in terms of missing or incorrect value, inconsistent and multivariate value. In the second stage of the study, the sub problems were analyzed. In order to analyze the sub problems of the study, primarily by calculating arithmetic mean of the items in each sub-scale, a score for that factor was calculated. Analyses were made on the factor scores. Pearson correlations and multiple linear regression analysis were performed to analyze the data. According to research findings, significant correlation coefficients were found between humor styles and coping styles of high school students.

PDF

___

Abel, M. H. (1998). Interaction between humor and gender in moderating relationships, stress and outcomes. Journal of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 132(3), 267–276.
Abel, M. H. (2002). Humor, stress, and coping strategies. Humor: International Journal of Humor, 15(4), 365–381.
Abel, M. H. & Maxvell, D. (2002). Humor and effective consequences of a stressful task. Journal of Social and Clinical Psychology, 21(2), 165–190.
Allport, G. W. (1961). Pattern and growth in personality, New York: Holt, Rinehart & Winston.
Anderson, C. A. & Arnoult, L. H. (1989). An examination of perceived control, humor, irrational beliefs and positive stress as moderators of the relation between negative stress and health. Basic and Applied Psychology, 10(2), 101-117.
Chapman, A. J. & Foot, H. C. (Eds.) (1996). Humor and laughter: Theory, research, and applications. New Brunswick: NJ, Transaction.
Dixon, N. F. (1980). Humor: A cognitive alternative to stres. In C. D. Spielberger and I. G. Sarason (Eds.), Anxiety and Stress, VII, (281-289). Washington, DC: Hemisphere.
Durmuş, Y. & Tezer, E. (2001). Mizah duygusu ve stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişki. Türk Psikoloji Dergisi, 47, 25-32.
Erickson, S. J. & Feldstein, S.W. (2007). Adolescent humor and its relationship to coping, defense strategies, psychological distress and well-being. Child Psychiatry and Human Development, 37 (3) 255-271.
Folkman, S. & Lazarus, R. S. (1985). If it changes it must be a process: Study of emotion and coping during three stages of a college examination. Journal of Personality and Social Psychology, 48, 150-170.
Freud, S. (1928). Humor. International Journal of Psycho-Analysis, 9, 1–6. Web: http//www.pep- web.org/document.php?id=ijp.009.0001a adresinden 02.06.2010 tarihinde alınmıştır.
Führ, M. (2002). Coping humor in early adolescence. Humor: International Journal of Humor Research, 57(3) 283-304.
Kelly, W. (2002). An investigation of worry and sense of humor. The Journal of Psychology, 136(6), 657.
Kuiper, N. A. & Martin R. A. (1993). Humor and self-concept. Humor: International Journal of Humor Research, 6,251-270.
Kuiper, N. A., Martin R. A., & Olinger, L. J. (1993). Coping humor, stress and cognitive appraisals. Canadian Journal of Behavioural Science, 25, 81-96.
Kuiper,N.A., Grimshaw, M., Leite, C. & Kirsh, G. (2004). Humor is not always the best medicine: Specific components of sense of humor and psychological well-being. Humor: International Journal of Humor Research,17(1-2) 135-168.
Lefcourt, H. M. & Martin, R. A. (1986). Humor and life stress: Antidote to adversity. New York: Springer-Verlag.
Lefcourt, H. M., Davidson, K., Shepherd R., Phillips, M., Prachin, K. M. & Mills, D. E. (1995). Perspective taking humor: Accounting for stress moderation. Journal of Social and Clinical Psychology, 14, 523–542.
Lefcourt, H. M. & Thomas, S. (1998). Humor and stres revisited. In W. Ruch (Ed.), The sense of humor: Explorations of a personality characteristic (179–202). New York: Mouton de Gruyter.
Martin, R. A. (1996). The situational humor response questionnaire (SHRQ) and the coping humor scale (CHS): A decade of research findings. Humor: International Journal of Humor Research, 9(3-4), 251–272.
Martin, R. A. (2004). Sense of humor and physical health: Theoretical issues recent findings. and future directions. Humor: Intemational Journal of Humor Research, 17(1-2), 1–19.
Martin, R. A. & Dobbin, J. P. (1988). Sense of humor, hassles, and immunoglobulin A: Evidence for a stress-moderating effects of humor. International Journal of Psychiatry in Medicine, 18, 93– 105.
Martin, R. A. & Lefcourt, H. M. (1983). Sense of humor as a moderator of the relation between stressors and moods. Journal of Personality and Social Psychology, 45,1313–1324.
Martin, R. A. & Lefcourt, H. M. (1984). The situational humor response questionnaire: a qualitative measure of sense of humor. Journal of Personality and Social Pschology, 47(1), 145–155.
Martin, R. A., Puhlik-Doris, P. Larsen, G., Gray, J. & Weir, K. (2003). Individual differences of uses of humor and their relation to psychological well-being: Development of the humor styles questionnaire. Journal of Research in Personality, 37(1), 48–75.
Maslow, A. (1954). Motivation and personality. New York: Random House. Web:http://www.chaight.com/Wk%2015%20E205B%20Maslow%20-%20Human%20Motivation.pdf adresinden 15.03.2010 tarihinde alınmıştır.
May, R. (1953). Man’s search for himself. New York: Random House.
May, R. (2000), Kendini arayan insan, İstanbul: Kuraldışı Yayınları.
Maxvell, W. (2003). The use of gallows humor and dark humor during crisis situation. International Journal of Emergency Mental Health, 5(2), 93–98.
Moran, C. C. & Massam M. M. (1999). Differential influences of coping humor and humor bias on mood. Behavioral Medicine, 25(1) 36–42.
Nezlek, J. B. ve Derks, P. (2001). Use of humor as a coping mechanism, psychologicaladjustment, and social interaction. Humor: International Journal of Humor, 14 (4), 395-413.
Nezu, A. M., Nezu, M. C. & Blisset, E. S. (1988). Sense of humor as a moderator of the relation between stressful events and psychological distress: A prospective analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 54(3), 520–525.
Özden Ç. (2010). Polis Meslek Yüksek Okulu öğrencilerinde algılanan stres düzeyi ile stresle basa çıkma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi. Konya.
Puhlik-Doris, P. & Martin, R.B. (1999). A new measure of humor: distinguishing adjusted from mal- adjusted humor. Paper presented at the 11th International Society for Humor Studies Conference, Oakland, C.A.
Şahin N. H. & Durak, A. (1995). Stresle başa çıkma tarzları ölçeği: Üniversite öğrencileri için uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi, 10(34), 56–73.
Ventis, W. L., Highbee, G. & Murdoch, S. A. (2001). Using humor in systematic in desensitization to reduce fear. Journal of General Psychology, 128(2), 241–253.
Yerlikaya, E. E. (2003). Mizah tarzları ölçeği (Humor styles questionnaire) uyarlama çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
Yerlikaya, E. & İnanç, B. (2003). Mizah tarzları ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması (Özet Kitabı). VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi. Malatya: İnönü Üniversitesi.
Yerlikaya, N. (2007). Lise öğrencilerinin mizah tarzları ile stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.