ÖRGÜTSEL ADALET ALGISI VE BİLGİ SAKLAMA DAVRANIŞI ARASINDAKİ İLİŞKİLERDE ALGILANAN ÖRGÜTSEL POLİTİKANIN ROLÜ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Bilgi saklama davranışı, çok boyutlu bir yapı (bilmezden gelme, mantığa büründürme türü bilgi saklama ve kaçınmacı bilgi saklama) olarak bilgi paylaşma/paylaşmama, bilgi yığma, örgütsel sessizlik gibi benzer kavramlardan kuramsal olarak farklılaştığı araştırmacılar tarafından ortaya konulmuş olan ve çalışanların, sahip oldukları değerli bilgiyi talep eden üçüncü kimselere çeşitli gerekçelerle söz konusu kaynaklarını aktarmaktan çekinmelerini ifade eden bir tutumdur. Bilgi saklama davranışının öncülleri ve ardılları üzerine yapılacak olan çalışmaların önemine işaret eden araştırmacıların tavsiyeleri doğrultusunda bu çalışmada, algılanan örgütsel adaletin bilgi saklama davranışının bir yordayıcısı olarak örgütsel bilgi yönetimi süreçlerini şekillendireceği, bağlamsal bir değişken olan örgütsel politika algısının da söz konusu ilişkiyi düzenleyeceği öngörülmektedir. Kuramsal dayanaklar bağlamında geliştirilen hipotezler, 149 mühendisten toplanan yatay kesitsel veri bağlamında incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, bilgi saklama davranışı, örgütsel adalet algısının yalnızca etkileşim adaleti boyutu ile düşük seviyede ilişkili bulunmuş; bilmezden gelme türü bilgi saklama davranışı açısından yalnızca nispi bir etki söz konusu olmuştur. Örgütsel adalet alt boyutları ile algılanan örgütsel politika arasında ise yüksek düzeylerde anlamlı ve ters yönlü ilişkiler tespit edilmiştir. Örgütsel adalet algısının, yalnızca bilmezden gelme türü bilgi saklama boyutu üzerinde anlamlı etkisi olduğu ve algılanan örgütsel politikanın söz konusu iki değişken arasındaki ilişkilerin gücünü azaltıcı yönde düzenleyici rol oynadığı (buffering moderation) çalışmanın temel bulgularıdır.

THE MODERATING ROLE OF PERCEIVED ORGANIZATIONAL POLITICS ON THE RELATIONSHIP BETWEEN ORGANIZATIONAL JUSTICE PERCEPTIONS AND KNOWLEDGE HIDING BEHAVIOR

The concept and construct of knowledge hiding has recently been conceptually distinguished from similar concepts such as knowledge sharing/withholding, knowledge hoarding and organizational silence and it has been theoretically proven to be a multidimensional construct comprising of three distinct sub-scales, namely playing dumb, rationalized hiding and evasive hiding. Knowledge hiding has been defined as an intentional practice of avoiding sharing knowledge with someone who has explicitly requested to learn it, on grounds of various reasons. Researchers have pointed to the significance of future research on antecedents and consequences of knowledge hiding behavior. As a response to this call, the present study investigates employees’ perceptions of organizational justice as a potential antecedent of knowledge hiding behavior and analyzes the role of perceived organizational politics as a contextual moderating variable. The theorydriven hypotheses are tested on a sample of 149 engineers. According to the findings of the study, the only correlation between knowledge hiding and justice perceptions occurs between interactional justice dimension and playing dumb type of knowledge hiding, albeit at a relatively low level. However, there are significantly negative and relatively high correlations between organizational justice perceptions and perceived organizational politics. Organizational justice perceptions have significant effects on participants’ playing dumb type of knowledge hiding behavior, and perceptions of organizational politics play a buffering role in the relationship between perceived organizational justice and playing dumb subscale of knowledge hiding.

PDF

___

Aiken, L. S., & West, S. G. (1991). Multiple regression: Testing and ınterpreting ınteractions. Thousand Oaks, CA: Sage.
Ayden, C., & Yılmaz, İ. (2018). Organı̇ zasyonlarda değı̇ şı̇ m ve değı̇ şı̇ me karşı dı̇rencı̇ n örgütsel adalet ve değı̇ şı̇ me bağlılık boyutları ı̇ le ı̇ ncelenmesı̇ : Fırat Ünı̇ versı̇tesı̇ ı̇ darı̇ çalışanları üzerı̇ ne bı̇ r araştırma. Turkish Studies, 13(7), 339-366.
Bock, G.W., Zmud, R.W., Kim, Y.G., & Lee, J.N. (2005). Behavioral intention formation in knowledge sharing: Examining the roles of extrinsic motivators, social-psychological forces, and organizational climate. MIS Quarterly, 29(1), 87−111.
Byrne, Z.S. (2005). Fairness reduce the negative effects of organizational politics on turnover intentions, citizenship behavior and job performance. Journal of Business and Psychology, 20, 175-200.
Cabrera, A., & Cabrera, E. F. (2002). Knowledge-sharing dilemmas. Organization Studies, 23, 687−710.
Černe, M., Nerstad, C.G.L., Dysvik, A., & Škerlavaj, M. (2014). What goes around comes around: Knowledge hiding, perceived motivational climate, and creativity. Academy of Management Journal, 57(1), 172-192.
Chemers, M.M. (2000). Leadership research and theory: A functional integration, Group Dynamics: Theory, Research, and Practice, 4(1), 27–43.
Cihangiroğlu, N., & Yılmaz, A (2010). Çalışanların örgütsel adalet algısının örgütler için önemi. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(19), 195-212.
Collins, C.J., & Smith, K.G. (2006). Knowledge exchange and combination: The role of human resource practices in the performance of high-technology firms. The Academy of Management Journal, 49(3), 544-560
Colquitt, J.A. (2001). On the dimensionality of organizational justice: A construct validation of a measure. Journal of Applied Psychology, 86(3), 386-400.
Connelly, C.E., & Zweig, D. (2015). How perpetrators and targets construe knowledge hiding in organizations. European Journal of Work and Organizational Psychology, 24(3), 479-489.
Connelly, C.E., Zweig, D., Webster, J., & Trougakos, J.P. (2012). Knowledge hiding in organizations. Journal of Organizational Behavior, 3(1), 64-68.
Cropanzano, R., Howes, J.C., Grandey, A.A., & Toth, P. (1997) The relationship of organizational politics and support to work behaviours, attitudes, and stress. Journal of Organizational Behaviour, 18, 159-180.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem.
Dirik, D. (2017). Liderin sosyal güç kaynakları ile çalışan performansı ve liderin etkililiği arasındaki ilişkiler: Cinsiyet perspektifinden bir araştırma (Yayımlanmış Doktora Tezi), Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Eryılmaz, İ., & Altın Gülova, A. (2017). Örgüt ı̇ klı̇ mı̇ nı̇n, algılanan örgütsel polı̇ tı̇ ka üzerı̇ ne etkı̇ sı̇:Kamu sektöründe bı̇r araştırma. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(4), 155- 176. Ferris, G.R., & Kacmar K.M. (1992). Perceptions of organizational politics. Journal of Management, 18, 93-116.
Greenberg, J. (1990). Organizational justice: Yesterday, today, and tomorrow. Journal of Management, 16, 399–432.
Greenberg, J., & Robert, A. B. (2000). Behavior in organizations, Seventh Edition, New Jersey: Prentice Hall.
Harris, K.J., Andrews, M.C., & Kacmar, M.K. (2007). The moderating effects of justice on the relationship between organizational politics and work place attitude. Journal of Business Psychology, 22, 135- 144.
Higgins, E.T. (1997). Beyond pleasure and pain. American Psychologist, 52(12), 1280-1300.
Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences: International differences in work related attitudes, CA, Sage: Beverly Hills.
Hu, L., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteri versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
Huo, W., Cai, Z., Luo, J., Men, C., & Jia, R. (2016) "Antecedents and intervention mechanisms: a multilevel study of R&D team’s knowledge hiding behavior", Journal of Knowledge Management, 20(5), 880-897.
İspirli, D. (2014). Knowledge as an object of psychological ownership and knowledge hiding via territoriality among knowledge workers (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
İşcan, Ö.F., & Sayın, U. (2010). Örgütsel adalet, ı̇ ş tatmini ve örgütsel güven arasındaki ı̇ lişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(4), 195-216.
Kacmar, K. M., & D. S. Carlson (1997). Further validation of the perceptions of politics scale (pops): A multiple sample ınvestigation. Journal of Management, 23(5), 627–58.
Kacmar, K. M., & Ferris, G. R. (1991). Perceptions of organizational politics scale (POPS):Development and construct validation. Educational and Psychological Measurement, 51(1), 193–205.
Kacmar, K.M., & Baron, R.A. (1999) Organizational Politics: The State of the Field, Links to Related Processes, and an Agenda for Future Research. In: Ferris, G.R., Ed., Research in Personnel and Human Resources Management, JAI Press, Greenwich, CT, 1-39.
Kalaycı, Ş. (2016). SPSS Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara, Asil Yayınevi.
Knoll, M., & Van Dick, R. (2013). Do I hear the whistle…? A first attempt to measure four forms of employee silence and their correlates. Journal of Business Ethics, 113(2), 349-362.
Meydan, C. H. (2011). Adalet algısı-ı̇ ç gı̇ rı̇şı̇ mcı̇ davranışlar ı̇ lı̇ şkı̇ sı̇ nde kontrol odağının şekı̇ llendı̇rı̇ cı̇ rolü. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36, 195-222.
Michailova, S., & Husted, K. (2001). Dealing with knowledge sharing hostility: Insight from six case studies. Copenhagen Business School Department of Management, Politics, and Philosophy MPP Working Paper No. 10/2001.
Mittal, R., & Elias, S. M. (2016). Social power and leadership in cross-cultural context, Journal of Management Development, 35(1), 58-74.
Mohan-Bursalı, Y. (2008). Örgütsel politikanın işleyişi: Örgütsel politika algısı ve politik davranış arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Murray, V., & Gandz, J. (1980). Games executives play: Politics at work. Business Horizons, 23(6), 11- 23.
Özen-İşbaşı, J. (2001). Çalışanların yöneticilerine duydukları güvenin ve örgütsel adalete ı̇lişkin algılamalarının vatandaşlık davranışının oluşumundaki rolü, Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(1), 51-73.
Özmen, Ö.N.T., Arbak, Y., & Süral Ozer, P. (2007). Adalete verilen değerin adalet algıları üzerindeki etkisinin sorgulanmasına ilişkin bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 7(1), 17-33.
Peng, H. (2013). Why and when do people hide knowledge?, Journal of Knowledge Management, 17(3), 398-415.
Renzl, B. (2008). Trust in management and knowledge sharing: The mediating effects of fear and knowledge documentation. Omega, 36(2), 206-220.
Samnani, A., & Singh, P. (2014). Performance-enhancing compensation practices and employee productivity: The role of workplace bullying. Human Resource Management Review, 24, 5-16.
Sargut, A. S. (2015). Kültürlerarası farklılaşma ve yönetim, Ankara, İmge Kitabevi.
Şeşen, H., & Basım, N. (2010). Çalışanların adalet algısının örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi: İş tatminin aracılık rolü. ODTÜ Gelişme Dergisi, 37, 171-193.
Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, temel ilkeler ve LİSREL uygulamaları. Ankara: Ekinoks. The Globe and Mail (2006). The weekly web poll, Friday, 12 May, Vol. 06, C1.
Wang J, & Wang, X. (2012). Structural equation modeling: Applications using Mplus: Methods and applications. West Susex: John Wiley & Sons.
Wang, S., & Noe, R. A. (2010). Knowledge sharing: A review and directions for future research. Human Resource Management Review, 20(2), 115-131.
Yıldız, H., Yıldız, B., & Ateş, H. (2015). Sanal kaytarma davranışlarının sergı̇rı̇lmesı̇ nde örgütsel adalet algısının rolü var mıdır? Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 10(2), 55-66.
Yüksel, M. (2013). Örgütsel politika, Hofstede’in örgüt kültürü boyutları, iş tutumları ve iş çıktıları ilişkisi (Yayımlanmış doktora tezi). Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Zhang, H. (2006). Antecedents and consequences of organizational justice: An Investigation in china (Yayımlanmamış doktora tezi). McMaster University, Hamilton.