Türkiye Türkçesi doğu grubu ağızlarında şimdiki zaman ekleri

Şimdiki zaman kipi fiilin gösterdiği oluş ve kılışın içinde bulunulan zamanda başladığını bildirir. Şimdiki zaman biçimleri Türkçenin ilk dönemlerinden itibaren çeşitli eklerle gösterilmiştir. Doğu grubu ağızlarında da şimdiki zamanı ifade etmek için çeşitli ekler kullanılmaktadır. Bu eklerin bir kısmı ölçünlü dildeki şekillerle aynıdır. Ancak büyük bir bölümü ise ölçünlü dilden farklıdır. Bu bağlamda çalışmamız, Doğu grubu ağızlarında kullanılan şimdiki zaman eklerini tespit etmeyi, tespit edilen eklerin genel Türkçe ile ilgisini ortaya koymayı amaçlamaktadır.

The continuous tense suffixes in the Turkey Turkish east group dialects

The mode of continuous tense indicates the beginning of the occurences, given by a verb. Various suffixes has been used for continuous tense since the earliest period of Turkic. To indicate continuous tense, different suffixes is being used in the Turkey-Turkish East Group Dialects. Some of which is the same with the ones in the substandart language. But most of them is different from the substandart Turkish. In this context, our study aims to identify these suffixes and the relation between general Turkish the suffixes, used for continuous tense in east Turkish dialects.

___

  • AKÇAN, Murat, Torul ve Kelkit Yöresi Ağızları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Gazi Üniv., Sosyal Bilimler Enst., Ankara 1999
  • BURAN, Ahmet, Keban, Baskil, Ağın Yöresi Ağızları, TDK Yay., Ankara 1997
  • CAFEROĞLU, Ahmet, Doğu İllerimiz Ağızlarından Toplamalar, TDK Yay., Ankara 1995
  • ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yay., İstanbul 1993
  • ERTEN, Münir, Diyarbakır Ağzı, TDK Yay., Ankara 1994
  • HACIEMİNOĞLU, M. Necmettin, Kutb’un Hüsrev ü Şirin’i ve Dil Hususiyetleri; TDK Yay.; Ankara 2000
  • GABAIN, A.Von, Eski Türkçesinin Grameri, TDK Yay., Ankara 1988
  • GEMALMAZ Efrasiyap, Erzurum İli Ağızları (İnceleme-Metinler-Sözlük), TDK Yay., Ankara 1995
  • GÖNEN, Mehmet Emin, Van Gölü Kuzey Havzası Ağızları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dicle Üniv., Sosyal Bilimler Enst., Diyarbakır 2003
  • GÜLENSOY, Tuncer “Anadolu Ağızlarında Şimdiki Zaman Eki”, Türk Kültürü Araştırmaları, Prof. Dr. İbrahim Kafesoğlu’nun Hatırasına Armağandan ayrı basım, Ankara 1995
  • KARAHAN, Leylâ, Anadolu Ağızlarının Sınıflandırılması, TDK Yay., Ankara 1996
  • Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Grameri I, Filler, Basit Çekimler, TDK Yay.; Ankara 2006
  • KARTALLIOĞLU, Y.; YILDIRIM H.; “Azerbaycan Türkçesi”, Türk Lehçeleri Grameri (Editör Prof. Dr. A. Bican Ercilasun), Akçağ Yay., Ankara 2007, s.171-230
  • KÜÇÜKER, Paki, Bingöl Merkez İlçe ve Köyleri Ağızları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), F.Ü. Sosyal Bilimler Enst., Elazığ 1988
  • ÖZÇELİK, S., BOZ, E., Diyarbakır İli Çüngüş ve Çermik Yöresi Ağzı, TDK Yay., Ankara 2001
  • ÖZÇELİK, Sadettin, Urfa Merkez Ağzı, Ankara 1997
  • ÖZKAN, İbrahim Ethem, Ardanuç ve Yöresi Ağızları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erciyes Üniv., Sosyal Bilimler Enst., Kayseri 1996
  • ÖZMEN, Şeyda, Muş-Merkez Ağzı (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), F.Ü. Sosyal Bilimler Enst., Elazığ 2007
  • SAĞIR, Mukim, Erzincan ve Yöresi Ağızları, TDK Yay., Ankara 1995
  • TEKİN, Talat, Türk Dillerinde Birincil Uzun Ünlüler, Türk Dilleri Araştırma Dizisi 13, Simurg Yay., Ankara1995
  • TOSUN, İbrahim, Çemişgezek, Pertek ve Hozat Yöresi Ağızları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), F.Ü. Sosyal Bilimler Enst., Elazığ 1996
  • TÜRK Vahit, “Türkçede Şimdiki Zaman Kavramı, Çekimleri ve Ekleri”, Türk Dünyası Araştırmaları, S. 10, Haziran 1999.