OKUMA STRATEJİLERİ ÜSTBİLİŞSEL FARKINDALIK ENVANTERİNİN TÜRKÇE ADAPTASYONU: YÜKSEKÖĞRETİM ÖRNEKLEMİ

Okumada üstbiliş ya da okuma stratejilerinin üstbilişsel farkındalığı, okuduğunu anlamayı artıran ya da okuma becerisi bakımından iyi ve yetersiz öğrencileri ayıran önemli bir faktör olarak düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı, Okuma Becerileri Üstbilişsel Farkındalık Envanterini (Metacognitive Awareness of Reading Strategies Inventory - MARSI) Türkiye'de okuyan yükseköğretim öğrencileri için adapte etmektir. Çalışmaya Türkiye'de bir yükseköğretim okulunda okuyan 437 öğrenci katılmıştır. Araştırmanın amacına uygun olarak; İngilizce ve Türkçe'de ileri düzey yeterliğe sahip sekiz dilbilimci, bir program geliştirme uzmanı, ve bir ölçme ve değerlendirme uzmanının desteğinde orijinal ölçeğin Türkçe'ye çevirisi yapılmış, ölçeğin faktör yapısı doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile incelenmiş, geçerliği McDonald's Omega (ω) ile belirlenmiş ve ölçüt geçerliği için Üstbiliş Becerileri Ölçeği (Metacognitive Skills Scale - MSS) ile Dil Öğrenimi Strateji Envanterinden (Strategy Inventory for Language Learning - SILL) faydalanılmıştır. DFA ölçeğin üç-faktörlü yapısını doğrulamış ve uyum indeksleri iyi ve iyie yakın olarak bulunmuştur. Okuma Becerileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri, Üstbiliş Becerileri Ölçeği ve Dil Öğrenimi Strateji Envanteri arasında pozitif anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Ölçeğin tümüne yönelik McDonald's Omega .93 olarak hesaplanmıştır. Ölçeğin Türkçe sürümünün yükseköğretim öğrencilerinin okumaya yönelik üstbilişsel farkındalıklarını ve beceri kullanımlarını geliştirmeye yönelik bir araç olarak kullanılabileceği ve araştırmacılarla uygulayıcılara fayda sağlayacağı beklenmektedir.

ADAPTATION OF METACOGNITIVE AWARENESS OF READING STRATEGIES INVENTORY: TURKISH HIGHER EDUCATION SAMPLE

Metacognition in reading or metacognitive awareness of readingstrategies is considered an important factor enhancing readingcomprehension and distinguishing skilled from unskilled readers. Theaim of the study is to adapt the Metacognitive Awareness of ReadingStrategies Inventory (MARSI) to Turkish higher education students. Thestudy comprised of 437 students from a state university in Turkey. Forresearch purposes; the translation of the original scale from English toTurkish was performed with the assistance of eight linguists with a highproficiency in both Turkish and English languages, one programdevelopment expert and one testing and evaluation expert, the factorstructure was investigated with confirmatory factor analysis (CFA), thereliability was identified with McDonald's Omega (ω), and the criterionvalidity was examined with the use of Metacognitive Skills Scale (MSS)and Strategy Inventory for Language Learning (SILL). CFA analysesconfirmed the three-dimensional structure of the scale with fit indicesvarying from good to almost good. Positive significant relationships werefound between MARSI, MSS and SILL. McDonald’s Omega was found as.93 for the whole scale. It is suggested that the Turkish version can beused as a tool to increase higher education students’ metacognitiveawareness and use of strategies while reading and is expected to benefitresearchers and practitioners in higher education.

___