Meslekleri ve ilgi alanları açısından Mecâlisü’n-Nefâyis’teki şairlerin sosyal hayattaki yeri

Tarihin ilk dönemlerinden itibaren insanoğlunun ihtiyaçları doğrultusunda ortaya çıkan meslekler, ait olduğu toplumun yaşam biçimini yansıtır. Bu sebeple bir toplumda icra edilen mesleklerin tespiti, o toplumun siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısının belirlenebilmesinde önemli rol oynamaktadır. Bu çalışmada, Ali Şîr Nevâyî'nin Mecâlisü'n-Nefâyis adlı eserindeki şairlerin yetenekleri, ilgi alanları ve meşgul oldukları işlerden hareketle XIV.-XVI. yüzyıl Orta Asya Türklerinin sosyal ve kültürel yapısı incelenmiş ve söz konusu şairlerin bu yapı içindeki yerleri belirlenmeye çalışılmıştır.

The position of the poets of Mecâlisü'n-Nefâyis in social life in reference to their professions and interests

Since the earliest days of human history, the professions resulted from the need of mankind, reflect the way of life of the human population, they belong to. For this reason, the ascertainment of the professions that are practised in a human population plays a major role in identification of the political, social, economic and cultural constitution in the society. In this research, the social and cultural structures of Central Asian Turks in the 14th-16th century and the positions of the poets in question within these structures are aimed to be determined considering the capabilities, the interests and the missions of the poets in Ali Şir Nevai's Mecâlisü'n-Nefâyis.

PDF

___

AKA İsmail, “Timurlular”, Türkler, C: 8, Yeni Türkiye Yay., Ankara 2002, s. 517-533.
AKYÜZ Yahya, Türk Eğitim Tarihi M.Ö. 1000-M.S. 2008, Pagem Yay., Ankara 2008.
ALYILMAZ Cengiz, “İpek Yolu ve Orhun Yazıtları”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, S: 24, 2004, s. 181-189.
AYDIN Erhan, “Eski Türklerde Meslek Adları (Eski Türk Yazıtlarına Göre)”, Journal of Turkish Linguistics, volume 2, nu. 1, March 2008, s. 49-66.
CLAUSON Sir Gerard, Dictionary of Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford 1972.
ÇETİNDAĞ Yusuf, Ali Şir Nevaî, Kaynak Yay., İstanbul 2011.
DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi Yay., Ankara 1993.
EBERHARD W., “Eski Çin Kültürü ve Türkler”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, S: 4 1943, s. 19-29.
ERASLAN Kemal, Alî Şîr Nevayî Mecâlisü'n-Nefâyis I (Giriş ve Metin), TDK Yay., Ankara 2001a.
ERASLAN Kemal, Alî Şîr Nevayî Mecâlisü'n-Nefâyis II (Çeviri ve Notlar), TDK Yay., Ankara 2001b.
EROL Hakan (2007), Eski Asurca Metinlerde Meslek Adları ve Unvanlarla Geçen Şahıs İsimleri, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
ETİK Arif, Farsça-Türkçe Lûgat, Salâh Bilgi Kitabevi Yay., İstanbul 1968.
GOLDEN B. Peter, Türk Halkları Tarihine Giriş, Karam Yay., Çorum 2006.
GÜNER Galip, “Kıpçak Türkçesindeki Meslek Adları Üzerine İçerik ve Yapı Bakımından Bir Sınıflandırma Denemesi”, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, volume 5/3, Summer 2010, s. 1416-1448.
GÜNAY Ünver, GÜNGÖR Harun, Başlangıçlarından Günümüze Türklerin Dinî Tarihi, Rağbet Yay., İstanbul 2007.
GÜVEN Özbay, HERGÜNER Gülten, “Türk Kültüründe Avcılığın Temel Dayanakları”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S: 5, 1995, s. 32-49.
HADİ Hasan Bey, Şeyh Süleyman Efendi, Luğati Ciğatayi-Türki Usmani, Tebriz 2005.
KAFESOĞLU İbrahim, Türk Millî Kültürü, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2011.
KILIÇ Filiz, Şefkat Tezkire-i Şuara, Bizim Büro, Ankara 2005.
KUNOS Ignaz, Šejx Sulejman Efendi’s Čagataj-Osmanisches Wörterbuch, Budapest 1902.
LEVEND, Agâh Sırrı, Ali Şir Nevaî, Divanlar ile Hamse Dışındaki Eserler IV, TDK Yay., Ankara 1968.
MERÇİL Erdoğan, Türkiye Selçuklularında Meslekler, TTK Yay., Ankara 2000.
ÖZYETGİN A. Melek, “Eski Türklerde Ödeme Araçları”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, C: 1, S: 1, Kasım 2004, s. 90-105.
PAÇACIOĞLU, Burhan, VIII.-XVI. Yüzyıllar Arasında Türkçenin Sözcük Dağarcığı, Bizim Büro Basımevi, Ankara 2006.
RASONYI Laszlo, Tarihte Türklük, TKAE Yay., Ankara 1971.
SÜMER Faruk, Eski Türklerde Şehircilik, TTK Yay., Ankara 2006.
ŞEN Serkan (2oo7), Orhun, Uygur ve Karahanlı Metinlerindeki Meslekler Bağlamında Eski Türk Kültürü, On Dokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Samsun.
ŞEN Serkan, “Eski Türklerde Maden İşçiliğine Bir Bakış”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, C: 5, S: 3, Eylül 2008, s. 162-172.
(http://www.turklerprogrami.com/TurklerV3.exe) (05.01.2012).