Fuzûlî’nin Rind Ü Zahid eserinde mekân: Meyhane ve mescit

Kurmaca eserlerin ana unsurlarından biri de mekândır. Mekân, anlatılanlara gerçeklik kazandırmakla, kurmaca esere, bir yer tahsis eder. Mekân, bundan başka, karakter çizimi gibi, daha önemli bir işleve de sahiptir. Tasvirî eserlerde, mekânın fonksiyonunu inceleme yöntemlerinden biri de mekânın, çevresel ve algısal yönüyle ele alınmasıdır. Mekânın, algısal yönüyle incelemeye alınması, kişi-yer özdeşikliği sorunsallığını tahlil eder. Ayıca, metni anlama ve anlamlandırmada ve karşılıklı ilişkiler dizgesini çözmede önemli katkı sağlar. Bu makalede, edebiyatımızın önemli şahsiyetlerinden Fuzûlî’nin Rind ü Zâhid isimli eserinde iki önemli mekân olan meyhane ve mescit algısal yönüyle ele alınmaya çalışılacaktır.

Space in Fuzûlî’s Rind Ü Zâhid: Pub and temple

Space is one of the main elements in fictive works. Space assigns a concrete place to fictional work by giving it a realistic dimension. In addition, it has a function of drawing characters. In descriptive works, one of the methods of examining the function of space is to assess space in peripheral and sensorial aspects. Assessment of space in its sensory aspect analyzes the problem of person-space identicalness. Besides, it contributes to understanding and assigning meaning to the text and solving inter-related interactions. In this article, two concepts, pub (meyhane) and temple (mescit) wil be analyzed in a sensory aspect in the work Rind ü Zâhid by Fuzûlî, the famous literary figure in our literature.

PDF

___

AKTAŞ Şerif, “Roman Olarak Hüsn ü Aşk” Türk Dünyası Araştırmaları S. 27 (1983): 94-107.
ALVER Köksal, “Öyküde Mekân, Mekânda Öykü” Hece Öykü S. 17 (2006): 37-42.
BACHELARD Gaston, Uzamın Poetikası, İthaki Yayınları, İstanbul 2008.
ÇABUKLU Yaşar, Uzam ve Kötülük, Everest Yayınları, İstanbul 2006.
FUZÛLÎ Muhammed, Rind ile Zahid, Çev. Hüseyin Ayan, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara 2001.
GÖKA Şenol, İnsan ve Mekân, Pınar Yayınları, İstanbul 2001.
GÜNGÖR Erol, Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1998.
JUNG Carl Gustav, Dört Arketip, Çev. Zehra Aksu Yılmazer, Metis Yayınları, İstanbul 2003.
KORKMAZ Ramazan, “Romanda Mekanın Poetiği” (Ed. Ayşenur Külahlıoğlu İslam ve Süer Eker), Edebiyat ve Dil Yazıları, Grafiker Yayınları, Ankara 2007, s. 399-415.
KORKMAZ Ramazan ve DEVECİ Mutlu, Türk Edebiyatında Yeni Bir Tür Küçürek Öykü, Grafiker Yayınları, Ankara 2011.
KURÂN-I KERİM, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları
NARLI Mehmet, Şiir ve Mekân Cumhuriyet Dönemi (1920) Türk Şiirinde Şiir-Mekân İlişkisi, Hece Yayınları, Ankara 2007.
ONAY Ahmet Talat, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar ve İzahı, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul 2004.
PALA İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Akçağ Yayınları, Ankara 1999.
PÜRCEVÂDÎ Nasrullah, Can Esintisi İslam'da Şiir Estetiği, Çev. Hicabi Kırlangıç, İnsan Yayınları, İstanbul 1998.
SEVGİ Ahmet, “Fuzûlî'nin Rind ü Zâhid‟i Üzerine.” Türkiyat Aratştırmaları Dergisi, S.3 (1997), s. 129-135.
WELLEK R ve WARREN A, Yazın Kuramı, Çev. Yurdanur Salman ve Suat Karantay, Adam Yayıncılık, İstanbul 2011.