Memduh Şevket Esendal’ın Hikayelerindeki Tasvirlerde anlatıcıların durumu ve konumu

Edebi eserlerde yazar adına anlatımı gerçekleştiren bir anlatıcı vardır. Yazar anlatımı daha etkileyici yapmak için anlatıcı vasıtasıyla tasvirler yapar. Metin içinde anlatıcıların bakış açısı ve konumu tasvirlere okur karşısında farklı bir değer kazandırır. Anlatıcının olaylara yakınlığı veya uzaklığı, anlatımın içinde ya da dışında olması okurun metne bakışını ve esere olan ilgisini şekillendirir. Okur, tasvirin kim tarafından yapıldığını, kimin bakış açısından verildiğini dikkate alır. Bir kurmaca metin tasvirler açısından da incelenirse daha iyi değerlendirme yapmak mümkün olacaktır. Tasvirlerin güvenilirliği metnin güvenilirliğini gösterir. Anlatıcının durumu ve konumu yazar – okur yakınlaşmasında önemli bir nokta olarak görülür. Hikâyelerini incelediğimiz Memduh Şevket Esendal, güvenilir tasvirler yapmış, tasvirleri çoğu zaman olay, kişi ve nesneleri daha iyi anlamak için tamamlayıcı unsur olarak kullanmıştır.

The Situation and position of narrators in the Stories of Memduh Şevket Esendal

In literature works, there is a narrator who narrates the story in behalf of the author. The author use depictions via narrator in order to have a powerful style. The perspective of the narrators in the text makes the depictions more effective in the eyes of the reader. The narrator’s being in or out; far or close to the story shapes the attraction and perspective of the reader. The reader takes the one who depict and whose perspective it is into consideration. When a fiction is looked through from the angle of depiction it is possible to have a more reliable evaluation. The reliability of depictions means the text’s reliability. The position of the narrator is seen as a significant point in meeting of writer-reader. Memduh Sevket Esendal, whose works have been scrutinized through this work, used depictions as an auxiliary opponent in order to have a better understanding of characters and objects.

PDF

___

TEKİN, Mehmet (2004). Roman Sanatı, Ötüken Neşriyat 4. Baskı. İstanbul
ESENDAL, Memduh Şevket (1986). Kelepir, Basıma Hazırlayan: Muzaffer Uyguner, Bütün Eserleri 11. Hikâyeler 9, Bilgi Yayınevi, Ankara. (Örnekler bu baskıdan alınmıştır.)
DEMİR, Yavuz (2002). İlk Dönem Türk Hikâyelerinde Anlatıcılar Tipolojisi, Dergah Yayınları. I. Baskı. İstanbul.
BOOTH, Wayne.c. (2004). ”Bakış Açısı ve Kinaye Mesafesi” Roman Teorisi, Hazırlayan: Philip Stevicik, Çeviren: Sevim Kantarcıoğlu Akçağ Yayınları. II. Baskı, ss.81–126, Ankara
DEMİR, Yavuz (1993).”Fotoğrafta Biri Var Hikâyesinde Bakış Açısı Tekniği” Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. Aralık 1993, S.8. ss.51–57, Samsun
AKTAŞ, Şerif (1991). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Akçağ Yayınları, Ankara.
BLAND, D.s. (2004). “Romanda Fiziki ve Sosyo-kültürel Çevre”, Roman Teorisi, Hazırlayan Philip Stevick, (Çeviren: Sevim Kantarcıoğlu), Akçağ Yayınları. II. Baskı, ss.263–278, Ankara.
ÇETİN, Nurullah (2006). Roman Çözümleme Yöntemi, Edebiyat Otağı Yayınları 4. Baskı, Ankara.