KENTLEŞME, YEREL GÜNDEM 21 VE KENT KONSEYLERİ

ellikle 1970'li yıllardan itibaren hızlı nüfus artışı ve sanayileşmeye bağlı olarak doğal kaynakların bilinçsizce tüketilmesi ve önüne geçilemeyen çevre tahribatları, 1992 Birleşmiş Milletler Rio Çevre ve Kalkınma Konferansı'nda sürdürülebilir kalkınma kavramını ve önemini her yönüyle ortaya koymuştur. Bu kapsamda 21. Yüzyıla her konuda hazırlıklı girmek ve gelecek nesiller için bugünün imkânlarını göz önüne alan sürdürülebilir kalkınma programlarının hazırlanarak kentlerde uygulanmasını sağlamak amacı ile Gündem 21 Eylem Planı hazırlanmış ve sonrasında bu planın yerel uygulamaları için Yerel Gündem 21 Eylem Planları ve Kent Konseyleri oluşturulmuştur. Türkiye'de Yerel Gündem 21 ve Kent Konseyleri, 1997 yılında uygulanmaya başlanmıştır. Kent konseyleri sayesinde yerel yönetimler, yerel halkın düşünceleri doğrultusunda gerçekleştirdikleri faaliyetler ile halk ve merkezi yönetim arasında bağlantı sağlamaktadır. Aynı zamanda kent konseylerinde vatandaşların isteklerinin göz önüne alınması ve yönetime katılma duygusunun yaşatılması, yönetime ilişkin istendik geri dönüşlere yol açmaktadır. Kent konseylerinin etkin ve verimli çalışılması isteniyorsa mutlak suretle kent konseyleri bünyesinde değişik konularda çalışma / dayanışma gruplarının kurulması, kadın ve gençlik meclislerinin oluşturulması, özel ilgi gruplarının meydana getirilmesi, mahalleler düzeyinde katlımların sağlanmasına yönelik çalışmaların yapılması ve sivil toplum örgütleri ile işbirliğinin güçlendirilmesi sağlanmalıdır. Çalışmada kent ve kentleşme kavramlarına, Gündem 21 Eylem Planına ve temel özelliklerine, Yerel Gündem 21 uygulamalarının önemine, Kent Konseylerinin durumuna ve yaşanan sıkıntılara değinilmiş, Kent Konseyleri tarafından uygulanabilecek etkinlik örnekleri verilmiştir

URBANIZATION, LOCAL AGEND 21 AND CITY COUNCILS

Especially after the 1970’s depend on rapid population increase and urbanization, unconsciously consuming of the natural sources and environment destruction which can not be prevented is put forward in all aspects of the concept and the importance of sustainable development at the United Nations Rio Environment and Development Conference in 1992. In this context, with the aim of beginning ready for 21. century in every respect and preparing sustainable development plans that consider todays possibilities for future generation and providing to perform in cities, Local Agent 21 has been prepared, and after Local Agent 21 Activity Plans and Urban Councils have been created. In Turkey, Local Agent 21 and Urban Councils have been started to perform in 1997. Local authorities through city councils provide a connection between public and centralized administration by the activities that realize in accordance with the thoughts of local public. At the same time, considering of the citizens’ desires and making feel of the participation sense in city councils causes intentional turnarounds related to the administration. If it is demanded to be efficient and productive of city councils, it certainly should be provided to establish of study / cooperation groups in different subjects depend on city councils, to generate assembly of women and youth, to compose of special care groups, to work out for ensuring participations in level of district and to strengthen of collaboration with civil society organizations. In study, it is mentioned from the concept of urban and urbanization, Agent 21 and its fundamental features, importance of Local Agend 21 practises, situation of Urban Councils, and discomfort experiences; and it is given some activity examples to perform by Urban Councils

___

  • AVTUR, S., “Küreselleşme Sürecinde Yerel Gündem 21 ve Çevre: Antalya Örneği”, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya, 2008.
  • BOADEN, Noel - GOLDSMİTH, Michael -HAMPTON, William - STRINGER, Peter, “Public Participation in Local Services”, Longman, London, 1982.
  • DEMİR, Oral, “Yerel Siyasette Katılımcılık ve Kalkınma (Türkiye’de Yerel Gündem 21 Örneği: Sakarya)”, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, 2008.
  • DEMİRCİ, Mustafa, “Katılımcı Demokrasi Açısından Kent Konseyleri: Eleştirel Bir Değerlendirme”, Çağdaş Yerel Yönetimler, 2010, Cilt 19, Sayı 1, s. 21 – 46.
  • DENİZ, Taşkın ve YİĞİT, Güzin Kantürk,” İdari Coğrafya Açısından Büyükşehir Belediyeleri”, The Journal of Academic Social Science Studies, 2013, Volume: 6, Issue: 2, p. 629 – 649.
  • DOĞANAY, Hayati, vd., “Genel Beşeri ve Ekonomik Coğrafya”, Pegem Akademi, Ankara, 2011, s. 178.
  • EMREALP, Sadun, “Türkiye Yerel Gündem 21 Programı”, IULA-EMME Yayını, İstanbul, 2005, s. 13-14.
  • ERKAN, Rüstem, “Kentleşme ve Sosyal Değişme”,Bilimadamı Yayınları,Ankara, 2004.
  • GÖKTÜRK, Atilla, “Bugün Gelinen Yerde Kent Konseyleri ve Yerel Gündem 21”, http://www.yayed.org.tr/resimler/ekler/2998cf32d552343_ek.pdf? sube=0 (05.03.2009), s.10-11. tipi=7&turu=X&
  • GÜNGÖRDÜ, Ersin, “Üniversiteler İçin Türkiye’nin Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası”,Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, 2011.
  • HENDEN, H., Burçin, “Yönetişimin Kentli Memnuniyetine Etkisi Gündem 21 Çerçevesinde Değerlendirilmesi, Kdz. Ereğli ve Nilüfer Belediyeleri Örneği”, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 2007.
  • KESTELLİOĞLU, Gözde, “Yerel Demokrasi ve Kent Konseyleri: Kahraman Maraş Örneği”, KahramanMaraş Sütçü İmam Üniversitesi İİBF Dergisi, C: 1, S. 1, KahramanMaraş, 2011, s. 121-140.
  • NEWBY, L. , “Sustainable Local Economic Development: A New Agenda For Action”, Local Environment, 1999, Vol. 4, No.1, p. 67.
  • ROBERTS, Nancy, “Public Deliberation in an Age of Direct Citizen Participation”,The American Review of Public Administration, 2004, Vol. 34, No: 4, p. 315-353. SAWARD, Michael,
  • “Reconstructing Democracy: Current Thinking and New
  • Directions”,Government and Opposition, 2001, Vol. 36, No: 4, p. 559-581.
  • TC KALKINMA BAKANLIĞI, “Rio’dan Rio’ya Türkiye’de Sürdürülebilir Kalkınmanın Durumu”, 2012, s. 7.
  • TÜMERTEKİN, Erol ve ÖZGÜÇ, Nazmiye, “Beşeri Coğrafya: İnsan, Kültür, Mekân”, Çantay Kitabevi, İstanbul, 1998, s. 412.
  • YILDIRIM, Uğur ve ÖNER, Şerif, “Sürdürülebilir Kalkınma Yaklaşımının Türkiye’ye Yansımaları: GAP’ta Sürdürülebilir Kalkınma ve Yerel Gündem 21”, TODAIE Yerel Yönetimler ve Araştırma ve Eğitim Merkezi, Ankara, 2003, s. 6-27.
  • http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=37 Erişim Tarihi: 09.06.2013
  • http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/10/20061008.html, 5393Sayılı Belediyeler Kanunu, 08.10.2006 tarihli Resmi Gazete