KADINA KARŞI ŞİDDET OLGUSUNA AKRABALIK SİSTEMİ, TOPLUMSAL CİNSİYET VE KADININ KÜTÜĞÜ BAĞLAMINDA BAKIŞ
Sosyal, politik ve ekonomik alanlarda, aile ve çift hayatında, çatışmalı erkek ve kadın ilişkileri gözlemlenmektedir. Cinsiyetler arası çatışmalar kadına karşı baskı ve şiddet davranışları, erkeğin fiziki gücünü kullanması, kişilik bozuklukları gibi farklı nedenlerle açıklanabilir. Bununla birlikte, klinik antropoloji klinik vakaların kişi, toplumsal yapı ve işleyişlerini analiz etme ve bilgi edinme imkânı verdiğini savunur. Bu bağlamda, çatışmalı kadın ve erkek ilişkilerine zemin hazırlayan toplum yapısı ve akrabalık sistemi gibi yapısal süreçleri dikkate almak gerekir. Ait olunan akrabalık sistemi erkek ve kadın için soya bağlanma ve soy sürme, evlilik ve yerleşim yeri kuralı ve akrabalık terminolojisindeki pozisyonlarını tanımlar. Bu özellikleri çocuğun inşasıyla ilgili sosyal temsiller aracılığıyla biyolojik cinsiyetleriyle ilişkilendirir. Ataerkil ve baba soylu toplumsal yapı ve akrabalık sisteminde soy sürme erkek üzerinden devam eder. Dolayısıyla erkek sabit ve sahip pozisyonda kalırken kadının sirküler ve ait konumda olur. Erkek, akrabalık sistemi ve nüfus kayıtlarında kütüğün sahibidir. Kadının ise kütüğü olmayıp, babasının veya kocasının kütüğünde kalır. Bu özellikler erkek ve kadın için toplumsal cinsiyet özelliklerine dönüşür. Erkeğin sahipliğini sorgulatan kadın davranışları ve kadının otonomisi şiddet ve baskı olarak kadına dönme riski taşır. Özellikle kadın ve erkek ilişkilerini düzenleyen yasaların bu durumu dikkate alması gerekir. Bu yapısal durumla ilişkili farkındalık oluşmadan ve zorla dayatılan kadın ve erkek ilişkilerini düzenleyen yasalar erkek ve kadın kimliğinde gerilime neden olmaktadır.
INVESTIGATION OF VIOLENCE AGAINST WOMEN IN THE CONTEXT OF KINSHIP SYSTEM, GENDER AND REGISTRY
Conflicting male and female relations are observed in the social, political and economical areas, in the family and couple’s life. Gender conflict can be explained by different reasons such as pressure and violence against women, use of men’s physical force and personality disorders. Neverthless, clinical anthropology argues that clinical cases allow to analyse and obtain information about the individual, social structure and process. In this context, it is necessary to take account the structural processess such as the social structure and kinship system that prepare the ground for conflicting women and men relations. The belonging kinship system identifies the paternity and continuing bloodline, marriage and settlement rule and positions in the kinship terminology of male and female. It relates these features to their biological sexes through social represantations related to the construction of the child. Patriarchal and paternal social structure and continuing bloodline in the kinship system continue through men. Thus, while the male remains stationary and possession position, woman becomes circular and in the belonging position. Male is the owner of the pedigree on kinship system and register of persons. On the other hand woman has no pedigree and remains register of her father or her husband. These features turn into gender characteristics for men and women. Women’s behaviors that question the ownership of men and women’a autonomy have the risk of turning to women as violence and pressure. In particular, the laws regulating relationships between men and women should take this into account. The laws regulating the relations between men and women without being aware of this structural situation are causing tension in the identity of men and women.
___
- Aşan, N. ve Demir, T. (2015). Kadına karşı şiddetin arka planı: Atasözleri ve deyimlerimiz. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 10/6, 179-196. Erişim adresi:www.turkishstudies.net.
- Akıntürk, T. ve Ateş Karaman, D. (2012). Aile hukuku. İstanbul: Beta. Artun, E. (1998). Tekirdağ halk kültüründe geçiş dönemleri: Doğum- evlenme-ölüm. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 9-10, 85-107. Erişim adresi: http://turkoloji.cu.edu.tr/
- Brackelaire, J.L. (1995). La personne et la société. Brüksel: De Boeck.
- Bouchoux, J.C. (2009). Les pervers narcissiques. Paris: Eyrolles.
- Bülbül, D. (2016). Osmaniye’nin Düziçi ilçesinde evlenmeye bağlı inanç ve ritüeller. Çukurova Araştırmalar Dergisi, Cilt 2, Sayı 2, 164-170. Erişim adresi: http://www.cukar.org/
- Can, Y. (2014). Türk ailesinde aile içi şiddetin kültürel dinamikleri. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,Volum 9/8, 13- 19. Erişim adresi:www.turkishstudies.net.
- Gagnepain, J. (1994). Leçon d’introduction a la théorie de la médiation. Louvain-La-Neuve: Peeters.
- Godelier, M. (2009). Métamorphose de la parenté. Millau: Fayad.
- Godelier, M. (2010). La production des grands hommes. Malesherbes: Champ Flammarion.
- Gök, Maide. (2016). Kadına yönelik şiddetin kuramsal temelleri ve çözüm önerileri. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,Volume 11/2, 451-472. Erişim adresi:www.turkishstudies.net.
- Günindi Ersöz, A. (2010). Türk atasözleri ve deyimlerinde kadına yönelik toplumsal cinsiyet rolleri. Gazi Türkiyat, 6, 167-181. Erişim adresi: http://euljss.eul.edu.tr/
- Héritier, F. (1996). Masculin/féminin. Paris: Odil Jacob.
- Hirigoyen, M.F. (2005). Femmes sous emprise. Paris: Syros.
- Hirigoyen, M.F. (2012). Abus de feblesse et autres manipulations. France: JC Lattes.
- Irmak, Y. (2016). Doğumdan ölüme Bingöl geçiş dönemleri inanç ve uygulamaları. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6, 113-131. Erişim adresi: http://busbed.bingol.edu.tr/
- Irmak, Y. (2018). Almancı Batı Avrupa Göçmen Türk Toplumuna Sosyo-Kültürel Bir Bakış. Ankara: Berikan Yayınevi
- Irmak, Y. ve Taş, E. (2012). Tersine dönen bir evlilik modeli olarak Sakarya’da damat alma geleneği ve psikolojik etkileri. Millî Folklor, 96, 216-228. Erişim adresi: http://www.millifolklor.com/
- Jamoulle, P. (2009). Fragment d’intime. Paris: La Découverte. Kaya, D. (1996). Düğünlerimizle ilgili terimler ve bunların fonksiyonel özellikleri. Millî Folklor, 29-30, 1996, 23-29. Erişim adresi: http://www.millifolklor.com/
- Langis, P. (2015). Les différences homme-femme et l’identité sexuelle. Langi, P. ve Germain, B. (Yay.haz). La Sexualité humaine (s.224-267). Kanada: de boeck.
- Le Bot, J.M. (2002). Aux fondement du lien social, introduction a une sociologie de la personne. Condé-Sur-Noireau: L’harmattan.
- Le Bot, J.M. (2012). Le lien social et la personne. Rennes: Presse Universitaire de Rennes. Levis-Strauss, C. (2002). Les structures elémentaires de la parenté. New York: Mouton de Gruyter.
- McWilliams, N. (2016). Psikanalitik tanı, klinik süreçler içinde kişilik yapısını anlamak. (Çeviri: Bilgi Üniversitesi Yayınları 259), Psikanalitik/Psikoloji Dizisi 1, 5. Baskı, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Oğuz, Ö. (2012). Yazılı hukuk ve sözlü hukuk açısından evlenme pratikleri ve “töre cinayetleri”. Millifolklor, 95, 103-113. Erişim adresi: http://www.millifolklor.com/
- Quentel, J.C. (2007). Les fondements des sciences humaines. Ramonville Saint-Agne: Eres.
- Sancak, Ş. ve Alver, M. (2011). Cinsiyet tahminine dayalı inanış ve uygulamalara yönelik bir değerlendirme: Alman kültürü ve Türk kültüründe, Karadeniz örneği. Karadeniz Araştırmaları, 30, 143-155. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/
- Selçuk, A. (2004). Tahtacıların doğum ile ilgili inanç ve uygulamalarına fenomenolojik bir yaklaşım. TÜBAR, XVI, 163-180. Erişim adresi: http://dergipark.gov.tr/
- Şişman, B. (2002). Samsun yöresinde geçiş dönemleriyle ilgili (düğün, sünnet, evlilik ve ölüm) uygulamalar. Erdem Türk Halk Kültürü Özel Sayısı, III, C. 13, 445-469.
- Şişman, B. (2017). Türk kültüründe evlilik. Ankara: Kurgan Edebiyat.
- Stoller, R. (1968). Recherche sur l’identité sexuelle, a partir du transexualisme. Fransa: Gallliamard.
- Taş, E. (2014). Nesiller arası aktarım ve klinik yansımaları. B. Şişman ve M. Düzenli (Ed.), Uluslararası Gençlik Ve Kültürel Mirasımız Kongresi: Cilt 2, (s. 703-714). Samsun: Ceylan Ofset.
- Taş, E. (2014). Les alliances renversées, souffrance des gendres dans les migrations matrimoniales turques. Saarbrücken: paf.
- Théry, İ. (2007). La distinction des sexes. Paris: Odil Jacob.
- Vuillemenot, A.M. (2009). La yurte et la mesure du monde. Belçika: Academia Bruylant.