İSLAMOFOBİNİN TARİHSEL KÖKENLERİ VE NEDENLERİ ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

İslam dinine ve Müslümanlara karşı bir akım haline gelen ve “İslam korkusu” olarak tanımlanan İslamofobi, bugün küresel düzeyde dünyayı tehdit eden bir hastalık haline gelmiştir. İslamofobi, başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere Batılı ülkelerin iç ve dış politikalarında kullanılan ayrımcılık, ötekileştirme yöntemi olarak uluslararası alanda kullanılmaktadır. Tek tip bir İslamofobiden bahsetmek mümkün değildir. Hindistan’da, Tayland’da, Çin’de, Kıta Avrupası’nda, Amerika Birleşik Devletleri’nde İslamofobi uygulamaları görülmektedir. Nedenler farklı olsa da ortak nokta İslam korkusu-İslam düşmanlığıdır ve her geçen gün batı demokrasilerinde İslamofobi artmaktadır. İslamofobi 11 Eylül 2001 saldırıları ile artmış ve Batılı devletlerin dış politikalarının merkezine oturmuştur. Bu tarihten sonra Batılı ülkelerde Müslümanlar, o ülkenin kendi vatandaşları dahi olsa ayrımcılığa uğramışlardır. Başta Amerika Birleşik Devletleri olmak üzere, Batı dünyasında Müslüman göçmenler ve mültecileri hedef alınmış, dışlanmış ve ötekileştirilmiştir. İslamofobi odaklı Batı siyasetinin sonucunda Avrupa’da hoşgörüsüz, ırkçı, milliyetçi sağ partiler ortaya çıkmış ve güçlenmişlerdir. Bu durum böyle devam ederse dünya barışı tehlikeye girecek ve Huntington’un “Medeniyetler Çatışması” tezi haklı çıkacaktır. Son yıllarda iyice artan İslamofobinin sebep olduğu aşırı sağ ve ırkçı hareketler dünya genelinde hızla güç kazanmaktadır. Bu çalışma, dünya barışını tehdit eden İslamofobinin tarihsel ve siyasal kökenlerini inceleyerek, İslamofobinin nedenlerini tespit etmek; ayrıca İslamofobiyle mücadelede ne tür yöntemlerin kullanılması gerektiğinin tespitini yapmayı amaçlamaktadır.

THOUGHTS ON THE HISTORICAL ORIGINS AND THE REASONS OF THE ISLAMOFOBIA

Islamophobia, which has become a movement against Islam and Muslims, defined today as the fear of Islam and has become a threat to the world at the global level. Islamophobia is used in the international arena as means to overcome the discrimination used in the domestic and foreign policies of Western countries, especially the United States. There is no standardized Islamophobia. Islamophobia practices are observed in India, Thailand, China, Europe and the United States. Although the reasons are different, the common point is that fear of Islam and antIslam. Islamophobia increased with the attacks of September 11, 2001 and became the center of foreign policy of Western states. Since then, Muslims in Western countries has been discriminated even if they are citizens of that country. Migrants and Muslim refugees have been targeted, excluded and marginalized in the Western world, particularly in the United States. Due to the Western policy on Islamophobia, intolerant, racist and nationalist far-right parties have emerged and gained wider in Europe. If this situation continues like this, the peace of the world will be in danger and the thesis of the clash of civilizations of Huntington will be justified. Far-right, racist movements that cause Islamophobia, which have proliferated in recent years, are rapidly gaining power around the world. This study aims to identify the historical and political origins and causes of Islamophobia that threaten the peace of the world. It also aims to determine the methods to be used in the fight against Islamophobia. Islamophobia emerged in the Western world and there are historical, cultural, religional, economical, political and social reasons.

PDF

___

Akbal, İsmail ve Alpay Karasoy (2013). Batı’nın Hoşgörüsüz ve Ötekileyici Yönü: İslamofobi. Demokrasi Platformu, 34: 152-172.
Akgönenç, Oya (2011). İslamofobi ile Mücadeleler, İslamofobi Sempozyum Tebliğleri. Sivas: İbn-i Hüman Vakfı Yayınları.
Aktaş, Murat (2004). Avrupa’da Yükselen İslamofobi ve Medeniyetler Çatışması Tezi. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, 3/1:31-54.
Alacacıoğlu H. (2009). Almanya’nın Göçmenlere Yönelik Yabancı ve Uyum Politikaları. Yurt Dışında Türkler 50. Yılında Göç ve Uyum (ed. M. Murat Erdoğan). Ankara: Orion Yayınları.
Çötok, Nesrin Akıncı ve H. Musa Taşdelen (2013). Avrupa Ekseninde Yabancı Korkusu ve İslamofobi Algısının Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 8/6:1-13.
Doğan, Mehtap (2012). P. Feyerabend ve Çoğulculuk. İlim Dünyası, 4:16-26.
Duman B. ve O. Alacahan (2011). Hollanda’da Müslüman Karşıtlığının Kaynakları, İslamofobi Sempozyum Tebliğleri. Sivas: İbn-i Hüman Vakfı Yayınları.
Elik, Süleyman (2013). Siyasal İslam’ın Yükselişi ve Sönüşü: İslamcılık ve İslamofobi Konusunda Bir Değerlendirme. Turkish Studies, 8/12:453-466.
Esposito, John L. (1999). İslam’dan Korkmalı mı? Yeşil Tehlikenin Ötesi (çev. Ayşe Meral, Ahmet Aydoğan). İstanbul: Birey Yayınları.
Filiz V. (2009). İslamfobyadan Müslüman Karşıtlığına: Anti-Müslümanizmin Yayılması, Yurt Dışında Türkler 50. Yılında Göç ve Uyum (ed. M. Murat Erdoğan). Ankara: Orion Yayınları.
Gökçe, O. ve G. Gökçe (2011). Avrupa Medyası ve Kamuoyunda İslam, Türk, Türkiye İmajı. Ankara: Birleşik Yayınları.
Heywood, Andrew (2007). Siyasi İdeolojiler. Ankara: Adres Yayınları.
Hourani, Albert (1994). Batı Düşüncesinde İslam. İstanbul: Sarmal Yayınları.
Hourani, Albert (2001). Avrupa ve Ortadoğu (çev. Ahmet Aydoğan). İstanbul: Sarmal Yayınları.
Huntington, Samuel P. (2002). Medeniyetler Çatışması. İstanbul: Okuyan Us Yayınları.
Kalın, İbrahim ve John Esposito (2018). İslamofobi. 2. Baskı. İstanbul: İnsan Yayınları.
Kesgin, Ahmet (2018). Mihver Kavramların Tesirleri Üzerine Bir Değerlendirme: Kültür ve Medeniyet/Uygarlık Örneği. Sosyal ve Beşerî Bilimler Çalışmaları (ed. Bekir Çınar vd.). Konya: Çizgi Kitabevi, 92-101.
Kinglake, Alexandre W. (1982). Doğu Hasreti (çev. Edip Uysal). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Klausen, Jytte (2005). İslam’ı Yeniden Düşünmek, Batı Avrupa’da Din ve Siyaset (çev. Mehmet Aydın). Ankara: Liberte Yayınları.
Köprülü, Gülşah (2018). Avrupa’da Korkunun Değişen Yüzü. Turkish Studies, 13/22:285-302.
Kula, Onur Bilge (2011). İslamofobia: Avrupa Oryantalizmi ve İslamofobianın Felesefi Kaynakları. Yurt Dışında Türkler 50. Yılında Göç ve Uyum (ed. M. Murat Erdoğan), Ankara: Orion Yayınları.
Kula, Onur Bilge (2005). Batı Felsefesinde Oryantalizm ve Türk İmgesi. İstanbul: TİŞ Yayınları.
Larsson, Göran (2011). Avrupa’da İslam ve Müslümanlar: İsveç Örneği, Avrupa’da İslam ve Müslümanlar (çev. Arif Korkmaz). Konya: Çizgi Yayınları.
Özipek, Bekir Berat (2018). Yanlış Sorulara Doğru Cevaplar: Ayrımcılık, İslamofobi, Entegrasyon ve Ötesi. Ankara: Liberte Yayınları. Said, Edward (1998). Oryantalizm. İstanbul: İrfan Yayınları.
Voltaire, F.M.A. (1994). Candide ya da İyimserlik (çev. Server Tanilli). İstanbul: Cem Yayınları.
Yemenici, Ahmet ve Özcan Güngör (2018). Batı’da İslamofobi Algısının İstatistiki Anlamı Üzerinde Eleştirel Bir Yaklaşım. Turkish Studies, 13/9:293:313.