ORTA ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE SOSYAL DAVRANIŞ VE SOSYAL BECERİLER İLE ANNE-ÇOCUK BAĞLANMA DURUMU İLİŞKİSİ

Bu çalışmada; orta çocukluk döneminde sosyal beceriler ve sosyal davranışlar ile anne-çocuk bağlanması arasındaki ilişkinin varlığı; sosyal beceriler ve sosyal davranışlar ile anne-çocuk bağlanmasının cinsiyet ve aile tipi değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterip göstermediği araştırılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak; Sosyal Beceri Değerlendirme Sistemi Temel Eğitim Öğretmen Formu (SBDS/TE-ÖF), Sosyal Davranış Öğretmen Değerlendirmesi Ölçeği (SDÖDÖ) ve Güven Esaslı Ebeveynlik-Anne Versiyonu Ölçeği kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini; ilköğretim okulu 6. ve 7. sınıflarda öğrenim gören 98 çocuk oluşturmaktadır. Toplanan verilerin analizlerinde; frekans, yüzde, aritmetik ortalama gibi betimsel istatistiklerin yanı sıra, basit doğrusal regresyon analizi, varyans analizi ve korelasyon katsayısı hesaplamaları kullanılmıştır. Analizler sonucunda; saldırganlık ile prososyallik (r=- ,711), işbirliği(r=-,456) ve özkontrol(r=-,354) arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki; prososyallik ile utangaçlık (r= -,295), atılganlık(r=-,241) ve işbirliği(r =-,440) arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki; utangaçlık ile atılganlık(r=-,391) ve özkontrol(r=-,200) arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Atılganlık ile işbirliği (r=,622) ve özkontrol (r=,200) arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki; işbirliği ile özkontrol(r=,685) arasında pozitif yönde ve anlamlı bir ilişki; anne-çocuk bağlanması ile sadece prososyallik(r=,279) arasında pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu bulunmuştur. İlgili sonuçlar ışığında; Sosyal Davranış Öğretmen Değerlendirmesi Ölçeği’nin saldırganlık alt boyutunda cinsiyete göre anlamlı bir fark olduğu(F(1,96)= 14,041 p

THE RELATIONSHIP OF SOCIAL BEHAVIORS AND SOCIAL SKILLS WITH MOTHER-CHILD ATTACHMENT IN MIDDLE CHILDHOOD

In this study; it was researched the existence of two correlation in middle childhood. One of them is between social skills and mother-child attachment. The other one is between social behaviors and mother-child attachment. Also in this study it was researched whether social skills and social behaviors with mother-child attachment differed significantly according to gender and family type variables. As means of data collection in the research; Social Skill Teacher Assessment Form in System of Basic Education, Social Behavior Teacher Assessment Scale and the Parent as Secure Base Scale – Mother Version were used. As a result of analysis, in middle childhood; there is a negative and significantly correlation between aggression and prosocial, aggression and cooperation, aggression and self-control; between prosociality and shyness, prosociality and assertiveness, prosociality and cooperation; between shyness and assertiveness, shyness and self-control. In spite of that there is a positive and significantly correlation between assertiveness and cooperation, assertiveness and self-control; between cooperation and self-control; between mother-child attachment and prosociality. There is a significant difference in the aggressiveness subscale of Social Behavior Teacher Assessment Scale according to gender; in the cooperation subscale of social skill scale according to family type. But there is no significant difference in the other subscales.

PDF

___

Abdi, B. (2010). Gender differences in social skills, problem behaviours and academic competence of Iranian kindergarten children based on their parent and teacher ratings, 5(2), 1175–1179. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2010.07.256
Ainsworth, M. S. D., Blehar, M. C., Waters E. and Wall, S. (1978). Patterns of attachment: A psychological study of the Strange Solution. NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Bacanlı, H. (1999). Sosyal beceri eğitimi. Ankara: Nobel Yayınları.
Bush, Y. R. (2001). Bonding and attachment. London, NY:Trafford Publishing.
Bülbül, N. E. (2008). 4 yaş çocuklarının sosyal becerilerinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
Caldarella, P. and Merrell, K. W. (1997). Common dimensions of social skills of children and adolescents: A taxonomy of positive behaviors. School Psychology Review, 26, 265-279.
Cassidy J. and Asher S. R. (1992). Loneliness and peer relations in young children. Society for Research in Child Development, 63 (2), 350-365.
Cassidy, J., Ziv, Y., Rodenberg, M. and Woodhouse, S.S. (2003). Adolescent perceptions of parents: Associations with adolescent attachment (AAI) and interactions with parents. In R. Kobak (chair.), Assessing attachment in middle childhood and adolescence: Toward a multi-method approach. Symposium conducted at the biennial meeting of the Society for Research in Child Development, Tampa, FL. Christopherson, E. and VanScoyoc , S. (2008). Strategies for teaching Important Social Skills to Young Children. http://www.dbpeds.org/articles/detail.cfm?TextID=132, 02.09.2008
Colmar, R. A., Thompson, R. A. (2002). Attachment security and the problem-solving behaviors of mothers and children. Merrill- Palmer Quarterly . 48, 337-359.
Çağdaş, A. (2002). Anne-Baba-Çocuk İletişimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Çetin, F. and Bilbay, A.A., Kaymak, D.A. (2003). Araştırmadan uygulamaya çocuklarda sosyal beceriler. İstanbul: Epsilon Yayınevi.
Damar, M. (2018). Study On The Validity and Reliability of the Parent as Secure Base Scale-Mother Version. Milli Eğitim Dergisi, 218, 251-261.
Dervişoğlu, M.C. (2007) Okul öncesi kurumlarına devam eden 6 yaş çocuklarının, sosyal becerilerini ve problem davranışlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Yüksek lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Diperna, J.C. and Volpe, R.J. (2005). Self-Report on the social skills rating system: Analysis of reliability and validity for an elementary sample. Psychology in the Schools, 42(4),345-354.
Dowrick, P.W. (1986). Video training. Chapter 11 in Social survival for Children: A Trainer's Resource. New York: Brunner/Mazel.
Elliott, S.N., Barnard, J. and Gresham, F.M. (1989). Preschoolers' social behavior: teachers' and parents' assessments. Journal of Psychoeducational Assessment, 7, 223-234.
Ellis T. E. (1988). Classification of suicidal behavior: A review and step toward integration. Suicide and Life-Threatening Behavior. 18 (4), 358–371.
Farrington, D.P. (1989). Early predictors of adolescent aggression and adult violence. Violence and Victims 4:79–100.
Forman, S.G. (1987). School based affective and social ınterventions. NY: The Haworth Press.
Gresham, F.M. (1988). Social skills: Conceptual and applied aspects of assesment. Training, and Social Validation, In J. C. Witts, S.N.
Gresham, F M. and Elliott, S.N. (1990). Social skills rating system. MN: Circle Pines, AGS.
Grusec, J.E. and Lytton, H. (1988). Social development: History, theory and research. New York: Springer-Verlag.
Gültekin, S. E. (2008). 5 yaş çocuklarının sosyal becerilerinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara
Hartup, W.W. (1974). Aggression in childhood, developmental prespectives. American Psychologist, 29, 336-341.
Hops, H. (1983). Children's social competence and skills: Current research practice and furute directions. Behavior Therapy,14: 3-18
Ildız, G. I. and Ahmetoglu, E. (2016a). An Examination of Attachment Status of Preschool Children. International Education Studies, 9(12), 232.
Ildız, G. İ. and Ahmetoglu, E. (2016b) . Attachment in children. Developments in Educational Sciences, 183-196.
Işık, M. (2007). Anasınıfına devam eden beş-altı yaş çocuklarına sosyal uyum ve beceri ölçeğinin uyarlanması. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kelly, A. (2018). Social skills: developing effective ınterpersonal communication. Routledge.
Killen-Melanie, C. R. J. (2011). Read an excerpt social development in childhood and adolescence: a contemporary reader. Wiley.
King, R. (2000). Classroom-based social skills training as primary prevention in kindergarten: teacher ratings of social fuctioning. Ph. D. Thesis. ABD: University of Misouri.
Kostelnik, M.J, Whiren, A.P, Soderman, A.K, Stein, L. and Gregory, K. (2002). Guiding children's social development. NY: Delmar Thomson Learning.
Leung, C. (2010). An experimental study of eduplay and social competence among preschool students in Hong Kong. Early Child Development and Care, 1-14.
Loeber, R. and Hay, D. (1997). Kay issues in the development of aggression and violence from childhood to early adulthood. Annual Review Of Psychology. XLVIII, 371-410.
Matson, J. L. (2009). Social behavior and skills in children. Springer.
Merrell, K.W. (2003). Behavioral, social, and emotional assessment of children and adolescents. (2nd ed.). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Onur, Bekir. (2001). Çocuk ve ergen gelişimi. İmge Kitapevi: İstanbul.
Oprea, L.M. (1998). The relationship of authoritative parenting style of head start families and the development of appropriate social skills in preschool children. Ph. D. Thesis, ABD: University of New Orleans.
Parker, G. ve Asher, S. R. (1987). Peer relations and later personal adjustment: Are low-accepted children at risk? Psychological Bulletin, 102(3), 357-389.
Rice, K. G., Cunningham, T.J. ve Young, M. B. (1977). Attachment to parents, social competence, and emotional well-being: A comparison of Black and White late adolescents. Journal of Counseling Psychology, 44, 89-101.
Riggio, R.E. (1986). Assessment of basic social skills. Journal of Personality and Social Psychology, 51 (3), 649-660.
Rinn, R.C. ve Markle, A. (1979). Modification of social skill deficits in children. In A. S. Bellack & M. Heren (Eds.), Research and Practice in Social Skills Training. New York, NY: Plenum, 107- 129.
Rudolph K.D. ve Clark AG. ( 2001). Conceptions of relationships in children with depressive and aggressive symptoms: social-cognitive distortion or reality? Child Psychology, 29(1):41-56.
Ryan, J. E. (2004). Broken spirits-lost souls loving children with attachment and bonding difficulties. N.Y: İuniverse Star.
Seven, S. (2006). Altı yaş çocuklarının sosyal becerileri ile bağlanma durumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Seven, S. (2008). Yedi-sekiz yaş çocuklarının sosyal becerilerinin incelenmesi. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18 (2), 151-174.
Seven, S. (2010). Sosyal davranış öğretmen değerlendirmesi ölçeğinin Türk kültürüne uyarlanması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23-2010.
Simpson, J. and Rholes, S. (1998). Attachment theory and close relationship. NY: The Guilford Press.
Shulman, S., Elicker, J. and Sroufe, L. A. (1994). Stages of friendship growth in preadolescence as related to attachment history. Journal of Social and Personal Relationships, 11. 341-361.
Tieger, T. (1980). On the biological basis of sex differences in Aggression. Child Development, 51, 943- 963.
Waters, E., Wippman, J. And Sroufe, L. A. (1979). Attachment, positive affect, and competence in the peer group: two studies in construct validation. Child Development, 50, 821-829.
Zembat, R. ve Unutkan, Ö. P. (2001). Okul öncesi dönemde çocuğun sosyalleşmesinde ailenin yeri, aile katılımı programı uygulama örnekleriyle. (1. Basım). İstanbul: Yapa Yayın Pazarlama San. Tic. Aş.