İLK OSMANLI FRANSIZ İLİŞKİLERİ, HAÇLILAR İLE MÜCADELELER VE CEM SULTAN OLAYI

İlk Osmanlı-Fransız ilişkileri, 1353'te Süleyman Paşa'nın Avrupa'ya geçerek Gelibolu'da Çimpe kalesine yerleşmesiyle başlar. Bu durum Hıristiyanlık dünyasını heyecanlandırır ve Papayı Osmanlı'ya karşı Haçlı seferi düzenlemeye zorlar. Papanın Haçlı seferi davetine Savua kontu Amédée cevap verir ve Gelibolu'nun kısa bir süre için de olsa geri alınışına katılır. Fakat Osmanlı'nın Avrupa'daki ilerleyişi durdurulamaz. Bu durumda Papalar Avrupa'daki Hıristiyan devletlerle ittifak kurmaya çabalar. 1396'da Niğbolu Savaşı'nda, Haçlı ordusu saflarında altı bin kişilik Fransız askeri Türklere karşı savaşır ve ileri gelen Fransız asilzadeleri esir edilerek fidye karşılığı serbest bırakılır. 1453'te İstanbul'un fethi ve Türklerin Avrupa'da ilerleyişi hem Avrupa'nın hem de Hıristiyanlığın varlığına karşı bir tehdit unsuru olarak algılanır. Bourgogne Dükü Philippe-le-Bon ise, ötedenberi tasarladığı bir Haçlı Seferini düzenlemeye kalkışır. 1480'de Osmanlı'nın Otranto'ya girişi Avrupa'da şok etkisi yapar. Fakat 1481'de Fatih'in vefatı Avrupa'yı rahatlatır. Bizans'ı diriltmek, İstanbul'u ve Kudüs'ü geri almak gibi büyük emeller peşinde koşan Fransa kralı VIII. Charles bu sırada Avrupa'da rehine olarak bulunan Cem Sultan'ın durumundan faydalanmaya çalışır. Ancak Papa tarafından kendisine teslim edilen Cem Sultan'ın kısa bir müddet sonra ölmesiyle bu projesi gerçekleşemez. Cem Sultan'ın Hıristiyanların eline geçmesi, Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti'nin iç işlerine karışmasına, Osmanlıların batıdaki fetihlerinin bir süre durmasına sebep olmuştur. İşte bu şekilde başlayan Osmanlı-Fransız ilişkileri, 1525 yılına kadar aynı olumsuz hava içinde devam eder

THE FIRST OTTOMAN-FRENCH RELATIONS, STRUGGLES WITH THE CRUSADERS AND CEM SULTAN EVENT

First Ottoman French relations begins in 1353 by Suleyman Pasha moving to Europe and settling in Çimpe (Tzympe) Castle, Gallipoli. This situation excites the Christian world and forces the Pope to organize a crusade against the Ottoman’s. Amadeus, Duke of Savoy accepts the crusade invitaion by the pope and joins the capture of Gallipoli, even if it was for a short period. This does not stop the progress of the Ottoman Empire into Europe. In this case the Pope endavours to form an alliance with the Christian states in Europe. At the Battle of Nicopolis in 1396, six thousand French soldiers battle with the Turks, and prominent French noblemen prisoners are released through ransom. The conquest of Constantinople (Istanbul) by the Turks in 1453 and advancement into Europe is perceived as a threat to both Europe and against the existence of Christianity. Duke of Burgundy, Philippele-Bon, attempts to organize a crusade that he has been planning for some time. The Ottoman Empire’s entrance into Otranto in 1480 shocks Europe, however the death of Sultan Fatih in 1481 relaxes Europe. King of France VIII. Charles tries to take advantage of the capture of Cem Sultan in Europe by pursuing his great ambitions to resurrect Byzantine and recapture Istanbul and Jerusalem. This project fails after the Pope hands Cem Sultan over to him and he dies some time later. Cem Sultan’s capture by the Christians causes the European states to interfere in the internal affairs of the Ottoman Empire and stops the Ottoman conquest towards the west for a while. Due to this, sour relations remain until the year 1525 between the Ottoman’s and the French

PDF

___

ÂŞIK PAŞAZADE, Tevârîh-i Âl-i Osman Osmanoğulları’nın Tarihi, (haz. Kemal Yavuz- M.A. Yekta Saraç), İstanbul 2003
BAYSUN, M.Cavid, “Cem”, İA, c.III, s.73
CEM SULTAN’IN Türkçe Divan’ı, (haz. İ.Halik Ersoylu), Türk Dil Kurumu Yay., Ankara 1989
CHARRİÈRE, E., Négociations de la France dans le Levant, Collection de documents İnédits sur l’Histoire de France, c.I, Paris 1848
ÇAYCI, Abdurrahman, Büyük Sahra’da Türk Fransız Rekabeti (1858-1911),TTK Yay., Ankara 1995
DANİŞMEND, İsmail Hakkı, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, c.I, İstanbul 1971
EMECEN, Feridun, “Kuruluştan Küçük Kaynarca’ya”, Osmanlı Siyasi Tarihi, (Ed. Ekmeleddin İhsanoğlu), c.I, İstanbul 1999
EMECEN, Feridun “Osmanlı Devleti’nin Kuruluşundan Fetret Devrine”, Türkler, (Ed. Kemal Çiçek –Hasan Celal Güzel- Salim Koca), c.IX, Ankara 2002
EMECEN, Feridun, “Niğbolu Seferi”, DİA, c.XXXIII, s.89-92
FERİDUN BEY, Münşeâtü’s-salâtin, c.I, İstanbul 1274
FINKEL, Caroline, Rüyadan İmparatorluğa Osmanlı İmparatorluğu’nun Öyküsü 1300-1923, İstanbul 2007
HAMMER, J.V., “Devlet-i Osmaniye Tarihi”, (terc. Mehmed Atâ), İstanbul, 1912-1917 (1329- 1336)
HAYDAR BEY, “Vâkıât-ı Sultan Cem”, (nşr. M.Arif), İstanbul 1330
HOCA SADETTİN Efendi, Tacü’t-tevârih, Kültür Bak. Yay., c.I, III, İstanbul 1979
İBN KEMAL, Tavârih-i Âl-i Osmân, IV.Defter (haz. K.İmazawa), Ankara 2000
İNALCIK, Halil, Rönesans Avrupası Türkiye’nin Batı Medeniyetiyle Özdeşleşme Süreci, İstanbul 2013
İNAN, Kenan, “II. Bayezid Dönemi”, Türkler, (Ed. H.Celal Güzel-Kemal Çiçek- Salim Koca), c.IX, Ankara 2002
KAZICI, Ziya, “Osmanlı Devleti ve Medeniyeti” – Siyasi-Dinî-Kültürel-Sosyal İslâm Tarihi, c.XXI, İstanbul 1995
KUNT, Metin - Hüseyin G.Yurdaydın, Türkiye Tarihi 2 Osmanlı Devleti (1300-1600), Cem Yay., Ankara 1987
KUT, Günay, “Cem Sultan - Edebî Yönü”, DİA, c.VII, s.285
LAVİSSE, Ernest, Histoire de France, depuis les Origines; jusqu’à la Révolution, c.IV/2, Paris 1911
LÜTFİ PAŞA, Tevârih-i Âl-i Osman, İstanbul 1341
MANTRAN, Robert, Histoire de la Turquie, Paris 1952
MEHMED SÜREYYA, Sicill-i Osmanî, (haz. Nuri Akbayar), Tarih Vakfı Yurt Yay., c.I, İstanbul 1996
MÜNECCİMBAŞI Ahmed Dede, Sahaifü’l-Ahbar fî Vekayiü’l-a’sâr, (haz. İsmail Erünsal,) c.II, İstanbul
NEŞRİ, Mehmed, Neşrî Tarihi, (haz. Mehmet Altay Köymen), Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., c.I, Ankara 1983
NEŞRİ Tarihi, Kitâb-ı Cihan-Nümâ, (haz. Faik Reşit Unat-Mehmet A. Köymen), T.T.K. Yay., c.II, Ankara 1957
OSTROGORSKY, George, Bizans Tarihi, (çev. Fikret Işıltan, Türk Tarih Kurumu Yay., Ankara 1986
ÖZTUNA, Yılmaz, Devletler ve Hânedanlar Türkiye (1074-1990), Kültür Bakanlığı Yay., c.II, Ankara 1996
REFİK, Ahmed, Cem Sultan, İstanbul 2000
ROBERTS, J.M., Avrupa Tarihi, (terc. Fethi Aytuna), İnkılap Yay., İstanbul 1996
ROUX, Jean-Paul, Histoire des Turcs Deux milles ans du Pacifique à la Méditerranée, Librairie Arthème Fayard, 2000
RUNCİMAN, Steven, Haçlı Seferleri Tarihi, (trc.Fikret Işıltan), c.III, Ankara 1998
SANDER, Oral, Anka’nın Yükselişi ve Düşüşü, Ankara 1993
SOYSAL, İsmail, Fransız İhtilâli ve Türk-Fransız Diplomasi Münasebetleri (1789-1802), Ankara 1987
SÜSLÜ, Azmi, “Osmanlı-Fransız Diplomatik İlişkileri”, Belleten, XLVII/185, Ankara 1983
ŞAKİROĞLU, Mahmut H., “Cem Sultan”, DİA, c.VII, İstanbul, s.283
TEKİNDAĞ, M.C., “Niğbolu”, İA, c. IX, s.249
TERNON Yves, Empire ottoman le déclin, la chute, l’effacement, Édititions du Félin, 2005
TEVFİK, M., Şehzade Cem, İstanbul 1327
THİEC, Guy Le, La Renaissance et l'orientalisme « turquesque », in Histoire de l’İslam et des Musulmans en France du Moyen Âge à nos jours, Mohammed Arkoun, Paris 2006
TURSUN BEY’in Kaleminden Cihan Fatihi, Güncel Yay., İstanbul 2003
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, c.I, Ankara 1972, c.II, 1975
VEİNSTEİN, Gilles, Les Ambiguités de l’Alliance Franco-Ottomane, in Histoire de l’İslam et des Musulmans en France du Moyen Âge à nos jours, Mohammed Arkoun, Paris 2006
VEİNSTEİN, Gilles, Une nouvelle toile de fond: l'avancée ottomane en Europe, in Histoire de l’İslam et des Musulmans en France du Moyen Âge à nos jours, Mohammed Arkoun, Paris 2006
YİĞİT, İsmail, “Memlûkler”, Siyasi-Dinî-Kültürel-Sosyal İslâm Tarihi, c.VII, İstanbul 1991