RET VE İNKÂRIN KISKACINDAKİ NİHİLİST KARAKTERLER BAZAROV VE SUAT

Değerlerin önemini kaybetmesi anlamına gelen Nihilizm, insanın doğuştan getirdiği içgüdülerini kullanması gerektiğini savunur. İnsan ancak bu yolla Tanrı'dan, toplumun ahlâksal değerlerinden ve otoritelerden kurtulup özüne dönebilecektir. Anlamsızlık, boşluk ve hiçlik duygularının telkin edildiği bir düşünme biçimini ifade eden Nihilizm, insanların bağlı kaldıkları değer ve ideallerin işlevlerini yerine getirmediklerinde ortaya çıkan bir ruh durumuna eşlik eden bir yaşama biçimidir. İlk defa Almanya'da kullanılan Nihilizm; 19. yüzyıl ortalarında Rusya'da dikkat çekilmiş, Schopenhauer'la yaygınlaşmış ve son olarak Nietzsche'yle sistemleşmiş Pozitivizm'in etkisinde kalan yazarlar, dine karşı inançları sarsılınca kendilerini bir sığınak olarak gördükleri Nihilizm'in kucağına atarlar. Rus edebiyatında Turgenyev, Türk edebiyatında ise Tanpınar romanlarında bu türden karakterlere yer verirler Bu çalışmada, toplum ile benzer problemler yaşayan bireylerin yaşadıkları üzerinde durulmuştur. Kişiliği, dünya görüşü ve davranışlarıyla romandaki diğer karakterlerden farklılık gösteren Bazarov ve Suat, Nihilizm'in etkisiyle hem kendilerine hem de başkalarına düşmandırlar. Tanrıtanımazlığı ve isyankârlığıyla romanı bir kâbusa dönüştürürler. Ruh yerine maddeyi, varlık yerine yokluğu tercih ederler. Önce Nihilizm'in tarifi, özellikleri ve ortaya çıkışından bahsedilmiş sonra Turgenyev'in Babalar ve Oğullar romanı ile Tanpınar'ın Huzur romanı ve dönemleri hakkında bilgiler verilmiştir. Bu romanlardaki Bazarov ve Suat'ın Nihilist özellikleri belli başlıklar altında toplanmış, bu karakterlerin benzer ve farklılıklarına dikkat çekilmiştir. Sonuç bölümünde ise çalışmanın genel bir değerlendirilmesi yapılmıştır.

THE NIHILIST CHARACTERS SURROUNDED BY DENIAL AND DENEGATION: BAZAROV AND SUAT

Nihilism which means the loss of the importance of values supports the idea that the man should use the innate instincts which he has. Only through this way will man be able to return to his origin getting rid of the ethical values and authorities of the society. Nihilism, expressing the way of thought in which the emotions of meaninglessness, emptiness and nonbeing is a life-style which accompanies a spiritual condition which appears when the values and ideals people depend on don’t perform their duties. Nihilism which first was used in Germany the first time was pointed out in the middle of the 19th century in Russia, is a philosophical approach which became widespread with Schopenhauer and finally became systemized with Nietzsche. When the faith of the authors who were influenced by Positivism was scattered they found themselves in Nihilism which they saw as a shelter. Turgenyev in Russian Literature and Tanpınar in Turkish literature utilizes such characters in their novels. In this study, the experiences of individuals who suffer similar problems with the society have been emphasized. Bazarov and Suat who differ in personality, view of world and behaviors are hostile to both themselves and others with the influence of Nihilism. They make the novel a nightmare with their atheistical and rebellious feature. They prefer the matter instead of spirit, absence instead of existence. First the description of Nihilism, its features and its origin has been mentioned then some information about Babalar ve Oğullar by Turgenyev and the novel Huzur by Tanpınar and their eras have been given. The Nihilist features of Bazarov and Suat in these novels have been gathered under specific titles, similar and differences have been pointed out. In the conclusion part, general overview of the study has been made

PDF

___

ACAR, Sevim (1996). Nihilizme Eleştirel Bir Bakış, İstanbul: İşaret Yayınları.
ANSELL-PEARSON, Keith (1998). Kusursuz Nihilist, (Çev. Cem Soydemir), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
AYDIN, Mehmet (2010). Kayıp Zamanın İzinde Ahmet Hami Tanpınar, İstanbul: Doğu Batı Yayınları.
BAYRAMOĞLU, Zeynep (2007). Huzursuz Huzur ve Tekinsiz Saatler, İstanbul: YapıKredi Yayınları.
CEVİZCİ, Ahmet (1999). Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayınları.
ÇEVİKBAŞ, Sebahattin (2011). “Nietzsche ve Nihilizm-Tarihsel Bir Yazgı Olarak Nihilizm: Avrupa Nihilizminin Tarihi, Kökeni ve Egemen Olma Aşamaları” Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2011 C.15, S.2.
DELEUZE, Gilles (1983). Nietzsche and Philosophy, (Çev. Hugh Tomlinson), London: The Athlone Press.
FRİEDRİCH, Nietzsche (2002). Güç İstenci-Bütün Değerleri Değiştiriş Denemesi, (Çev. Sedat Umran), İstanbul: Birey Yayıncılık.
FRİEDRİCH, Nietzsche (1990). İyinin ve Kötünün Ötesinde, (Çev. Ahmet İnam), İstanbul: Ara Yayıncılık.
GÜRBİLEK, Nurdan (2000). “Kötü Çocuk Türk”, Defter, S.41, Güz 2000, s.11-37.
KAPLAN, Mehmet (1962). “Bir Şairin Romanı Huzur”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 31 Aralık 1962, s. 37-38.
KOLCU, Ali İhsan (2013). “Ahmet Hamdi Tanpınar: Huzur”, Türk Romanı El Kitabı, Konya: Salkımsöğüt Yayınları.
MORAN, Berna (1983). “Bir Huzursuzluğun Romanı: Huzur”, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış I, İstanbul: İletişim Yayınları.
NACİ, Fethi (2002). “Huzur”, Bir Gül Bu Karanlıklarda, (Haz. Abdullah Uçman, Handan İnci), İstanbul: Kitabevi.
SÜER, Ö. Aydın (2006). XIX. Yüzyıl Rus Edebiyatı Üzerine Yazılar, İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
TANPINAR, Ahmet Hamdi (2002). “Tanpınar’la Huzur Hakkında Konuşma”, Mücevherlerin Sırrı, (Haz. İ.Dirin, T.Anar, Ş. Özdemir), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
TANPINAR, Ahmet Hamdi (2013). Huzur, İstanbul: Dergâh Yayınları.
TÖRENEK, Mehmet (2006). Başka Hayatlar Peşinde, Tanpınar’ın Romanları Üzerine Bir İnceleme, Erzurum: Eser Ofset.
TURAL, Secaattin (2010). “Huzur Romanında Nihilist Bir Karakter: Suad” Turkish Studies, Volume 5/4, 2010.
TURGENYEV, İvan Sergeyeviç (2007). Babalar ve Oğullar, İstanbul: Elips Yayınları.