Geçişlilik-geçişsizlik nitelikleri değişken olabilir mi?

Öncelikli olarak geçişlilik-geçişsizlik niteliklerinin değişken olup olmadığının, geçişli bir eylemin kurduğu cümlede nesnenin yer alma koşullarının sorgulandığı çalışmada, söz konusu özelliklerin yapısal olmadığı, eylemle doğuştan gelen nitelik olduğu, yani geçişlilik ya da geçişsizliğin herhangi bir ekle verilip ya da herhangi bir kullanımla ortadan kaldırılamadığı sonucuna varılmıştır. Çatı kapsamında ele alınması düşünülen geçişlilik-geçişsizlik, yüklem-nesne / eylem-ad, zamir ilişkilerini yönetme, sisteme girmesi / sistem dışında tutulması gereken unsurları (nesne) yönlendirme işlevlerini üstlenir.

May be variable features of transitivity-intransitivity

Firstly, in this working, whether features of transitivityintransitivity are variable or not, and in a sentence formed a transitive verb is examined taking part conditions of object. Additionally, it is concluded that available features are not structural and that they are innate features with verb, so it is concluded that transitivity or intransitivity is not given with any suffix or that they are not eliminated with any use. Transitivity - Intransitivity, which is thought to tackle in the extent of voice, function to maintain relationships of predicate - object / verb - noun, pronoun and to shape element (object) required entering the system / keeping outside the system.

___

  • BÖREKÇİ, Muhsine (2004), “Türkçe Öğretimi Bakımından Çatı Kavramı”, V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I, 20-26 Eylül 2004, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 855 / I, s. 487-499.
  • DEMİR, Tufan (2004), Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Kurmay Yayınları.
  • DEMİRCAN, Ömer (2003), Türk Dilinde Çatı, İstanbul: Papatya Yayıncılık.
  • ERGİN, Muharrem (1998), Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Basım, Yayım, Tanıtım.
  • GÜLSEVİN, Gürer (1999), “Çatı Ekleri Üzerinde Kullanılabilen Ekler”, Türk Gramerinin Sorunları II, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 718, s. 203-223.
  • HENGİRMEN, Mehmet (1995), Türkçe Dilbilgisi, Ankara: Engin Yayınevi.
  • KAHRAMAN, Tahir (2007), Çağdaş Türkiye Türkçesindeki Ad Çekimi ve Bunların İşlevleri, İzmir: Kanyılmaz Basımevi.
  • KARAHAN, Leylâ (2011), “Belirtisiz Nesnenin Söz Dizimindeki Yeri Üzerine”, Türk Dili Üzerine İncelemeler, Ankara: Akçağ Yayınları, s. 254-262.
  • KORKMAZ, Zeynep (2003), “Türkiye Türkçesinde Fiil Çatısı Üzerine Görüşler”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten 2001/ I-II, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, s. 193-198.
  • KORKMAZ, Zeynep (2003), Gramer Terimleri Sözlüğü, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 575.
  • ÖZSOY, Sumru (1990), “Edilgen Yapı”, IV. Dilbilimi Sempozyumu Bildirileri (17-18 Mayıs 1990), İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, s. 47-58.
  • SEV, Gülsel (2001), Etmek Fiiliyle Yapılan Birleşik Fiiller ve Tamlayıcılarla Kullanılışı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 794.
  • TUNA, Osman Nedim (1986), “Türkçede Transitive-Causative „Geçişli-Ettirgen‟ Fiiller ve Bunlarla İlgili Morfoloji ve Öğretim Meselelerinin Çözümü”, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C. 24-25, İstanbul, s. 381-428.
  • ÜLKEN, Fatma (1981), “Türkçede Edilgen Çatı Özneleri Üzerine Bir Araştırma”, Dilbilim VI, İstanbul, s. 55-70.
  • ÜSTÜNOVA, Kerime (2008), Ad İşletimi, İstanbul: Kesit Yayınları.
  • ÜSTÜNOVA, Kerime (2010), Dil Bilgisi Sorunları, İstanbul: Kesit Yayınları.
  • ÜSTÜNOVA, Kerime (2012), ÜSTÜNOVA, “Yaptırımlı Eylemlerin Dilde Kullanımı”, Dil Araştırmaları-Leyla Karahan Armağanı. Ankara: Avrasya yazarlar Birliği Yayınları.
  • YILMAZ, Engin (2003), “Türkiye Türkçesinde İkili Çatı Sorunu ve Bunun Öğretimi İle İlgili Meseleler”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı-Belleten 2001/ I-II, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları, s. 251-289.
  • YÜCEL, Bilâl (1999), “Türkiye Türkçesinde Fiil Çatıları”, Türk Gramerinin Sorunları II, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 718, s. 156-201.