İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin Nasreddin Hoca ve Keloğlan’a ilişkin bilgi ve algı düzeylerinin incelenmesi

İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin Nasreddin Hoca ve Keloğlan ile ilgili bilgi ve algı düzeylerini belirlemeyi amaçlayan bu araştırmada, “Öğrencilerin Nasreddin Hoca ve Keloğlan ile ilgili bilgi masallarını hangi kaynaklardan öğrendikleri” ve “Fıkralarda veya masallarda verilmek istenen mesajı doğru algılayıp algılayamadıkları” araştırılmaya çalışılmıştır. Araştırmada, betimsel tarama modeli; içerik ve betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Uşak il merkezi ilköğretim okullarına devam eden beşinci sınıf öğrencileri içerisinden rastgele yolla seçilen 172 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilen “İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Nasreddin Hoca ve Keloğlan ile İlgili Bilgi ve Algı Düzeylerini Belirleme Envanteri” kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğrenciler, Nasreddin Hoca’yı, “komik, eşeğe ters binen hazırcevap ve bilgili” şeklinde tanımlamaktadırlar. Ancak Nasreddin Hoca’yı, “yalancı ve hilekâr” olarak tanımlayan öğrenci sayısı da azımsanmayacak orandadır. Öğrenciler Keloğlanı daha çok “kel kafalı, çizgi film kahramanı ve akıllı”, şeklinde tanımlamaktadırlar. Ayrıca, Keloğlanın “tembel ve söz dinlemeyen” özellikleri de, öğrencilerin cevaplarında öne çıkmaktadır. Öğrencilerin yarısından fazlasının Nasreddin Hoca fıkralarında verilmek istenen mesajı algılamada “çok başarısız veya başarısız” oldukları; Keloğlan masallarında verilmek istenen mesajı algılamada ise öğrencilerin yarısından fazlasının “çok başarılı veya başarılı” oldukları tespit edilmiştir.

Investigation of primary fifth grade students' knowledge and perception level of Nasreddin Hodja and Keloğlan

This study aims to investigate how primary fifth grade students' levels of knowledge and perception about Nasreddin Hodja and Keloğlan. This study were tried to find answer of these question: “Which is the level of students' knowledge about Nasreddin Hodja and Keloğlan?”, “Which sources students learned Keloğlan tales?”, “Can Students detect correctly perceive the message to be given in jokes or tales”. In this study, the descriptive model; content and descriptive analysis technique was used. The study group is 172 primary fifth grade students chosen at random in Uşak city center. In this study, a data collection tool, Investigation of Primary Fifth Grade Students’ Knowledge and Perception Related to Nasreddin Hodja and Keloğlan, developed by the researcher, was used. According to the survey, students define Nasreddin Hodja as “funny, reverse, donkey riding, witty and knowledgeable”. But some students define Nasreddin Hodja as "a liar and deceitful. This rate for the number of students cannot be underestimated. Students define Keloğlan as “bald, cartoon character and intelligent”. In addition, in the students responses, Keloğlan "lazy and disobedient" features stand out. More than half of the students have been failed or very failed to percept the message to be given in Nasreddin Hodja jokes. However, more than half of the students have been success or very success to percept the message to be given in Keloğlan tales.

PDF

___

BAŞ, B. (2003). Altıncı sınıf Türkçe ders kitaplarındaki metin türleri üzerine bir inceleme. TÜBAR-13, 257-265.
BATUR, S. (1998). Türk Halk Edebiyatı. İstanbul: Altın Yayınları.
BİLİK, N. (2004). Nasreddin Hoca fıkralarının Pakistan’daki Nasreddin Hoca fıkralarıyla mukayesesi. Nüsha, 4(15), 53-62.
BİTİK, E. Ö. (2007). Fıkra türünde “kirlenmeye” müdahale ve idealleştirilen fıkra tipinde arasözlerin izi: Temel’li fıkralar. Millî Folklor, 19(75), 72-75.
BORATAV, P. N. (1992). Türk Fıkraları ve Nasreddin Hoca. İstanbul: Adam.
BOYRAZ, Ş. (2001). Halk kültürü unsurlarının televizyon reklamlarında kullanılması. Millî Folklor, 49, 93-108.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., KILIÇ-ÇAKMAK, E., AKGÜN, Ö. E., KARADENİZ, Ş. & DEMİREL, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem
CİRAVOĞLU, Ö. (1999). Çocuk edebiyatı. Ankara: Esin Yayıncılık.
ÇETİN, İ. (1997). Nasrettin Hoca ve yaşadığı çevre. Nasreddin Hoca sempozyumu bildirileri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
ÇETİN, Y. (2010). Okutan çizgiler. Millî Folklor, 22(85), 193-198.
ÇETİNKAYA, Z. (2007). Öğretmenlerin masallara ve bunların Türkçe öğretiminde kullanımına ilişkin görüşleri ölçeğinin geliştirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi SBE Dergisi, 9(2), 107- 119.
CİFTÇİ, H. (1998). Klâsik İslam edebiyatında hiciv ve mizah. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (10),139-162.
DEDEBAĞI, H. (2007). Nasreddin Hoca fıkralarının eğitim yönünden değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
DEVELİOĞLU, F. (1996). Osmanlıca Türkçe ansiklopedik lugat. Ankara: Aydın.
DURSUN Y. (1992). Fıkra, Türk dünyası el kitabı. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.
ELÇİN, Ş. (1993). Halk edebiyatına giriş. Ankara: Akçağ.
EMMEZ, C. B. (2008). Sözlü gelenekten modern masala: Çocuk edebiyatında masal üzerine halk bilimsel bir inceleme (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
ERDOĞAN, N. (2000). Devleti 'İdare etmek': Maduniyet ve düzenbazlık. Toplum ve Bilim, (83), 8- 31.
GÖKŞEN, E. N. (1980). Örnekleriyle çocuk edebiyatımız. İstanbul: Remzi Kitabevi
GÜNAY, U. (1992). Türk dünyası el kitabı, III. Ankara: TKAE.
GÜNEŞ, A. & Yakıcı, A. (2005). Burdur masallarında kadın ve su. Burdur Sempozyumu Bildiri Kitabı, 229-233, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Burdur.
HALBWACHS, M. (2007). Kolektif bellek ve zaman. Cogito, (50), 55-76.
HARMANCI, M. (2010). Keloğlan’ın hilebazlığı. Dil ve Edebiyat Dergisi, 1(2), 79-94.
KARASAR, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın, Dağıtım.
KARATAY, H. (2007). Dil edinimi ve değer öğretiminde masalın önemi ve işlevi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 463-475.
KURGAN, Ş. (1996). Nasrettin Hoca. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
OĞUZ, M.Ö. (2008). Masallar. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
OĞUZ, M. Ö. (2011). Çok kahramanlı ve/veya çok mezarlı anlatı kahramanları: Yunus Emre. Millî Folklor, 23(91), 5-11.
ÖNCÜL, K. (2009). Masallardaki devlet kuşu motifi. Millî Folklor. 21(84). 175-181.
ÖZDEMİR, N. (2010). Mizah, eleştirel düşünce ve bilgelik: Nasreddin Hoca. Millî Folklor, (22)87, 27-40
ÖZTÜRK, A. O. (2008). Masalları uyutmak. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(3), 494- 499.
ÖZÜNEL, E. (2008). Hoca Nasrettin, kahraman mı anti-kahraman mı, hilebaz mı, bilge mi? Millî Folklor, 20(78), 22-27.
SAKAOĞLU, S. ( 2004). Türk halk kültürü ve Nasreddin Hoca. Türk Dili, 632.
SEVER, M. (2007). Ziya Gökalp masallarında tipler. Millî Folklor, 19(74), 29-33.
ŞİMŞEK, F. I. (2008). Fakelore kavramı ve Nasreddin Hoca. Millî Folklor, 2(79), 84-89.
TÖR, N. (1986). Eğitim değerleri açısından Nasrettin Hoca fıkraları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
TÜRKMEN, S. (2008). Türkçenin söz varlığında Nasreddin Hoca’nın yeri. Karadeniz Araştırmaları, 5(17),153-159.
UZUN, K. (1996). Nasreddin Hoca araştırması: Açıklanmış fıkraları. Konya: Damla Yayınları.
ÜLPER, H. (2002). Nasrettin Hoca fıkralarının dil, üslup ve eğitim yönünden incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
YALÇIN, A. & AYTAŞ, G. (2008). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Akçağ.
YILDIRIM, A. & ŞİMŞEK, H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
YILDIRIM, D. (1999). Türk edebiyatında Bektaşi fıkraları. Ankara: Akçağ Yayınları.
YÜCEL, A. (1997). Nasrettin Hoca ve hoşgörü üzerine. Nasreddin Hoca sempozyumu bildirileri. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.