FRANSIZ ÇOCUK YAZININDA BESİN VE BESLENMENİN FARKLI İŞLEV VE SİMGELERİ

Çocuk yazını, toplumsal değer ve kavramların oluşmasını sağlayan, onları başkasına ve gelecek kuşaklara aktaran ve kuşaklar arası etkileşimi sağlayan araçlarından biridir. Kitap ve albüm gibi materyallerden oluşan bu yazın sayesinde, tümüyle toplumda farklı kaynaklardan etkilenerek oluşmuş kültürel ve toplumsal, uygulama ve sosyokültürel normların çocuğa aktarılması amaçlanır. İnsanın dünyadaki ilk edimi gibi, belki de çocuk yazınının ilk konularından biri bu nedenle besin ve beslenme konusu yapılarak, var olan toplum değer ve normları çocuğun eğitiminin önemli bir parçası olur. Ancak, aynı zamanda karmaşık sistemler olan bu değer ve normların çocuğa aktarılması çok kolay olmadığı için, çoğu kez simgelerden yararlanılır. Abartılmış yemek miktarı, dengeli beslenme, kontrol edilemez beslenme biçimleri ya da yeni lezzet ve mutfakların keşfi gibi konularda söz konusu olan besin, her zaman farklı anlamlar içerebilir. Besin karşısında öykü ya da masal kişilikleri kimi kez eyleyendir, kimi kez obur. Çocuk kitaplarında besin, zevk ve sosyalleşme kaynağı olsa da, beslenmenin ve toplumda egemen olan sosyokültürel değerlerin ortaya konmasını sağlar. Yazın alanındaki besin, aynı zamanda beslenicinin karmaşıklığını da ortaya koyar. Yiyici çoğunlukla, uygun davranışa sahip olması için kontrol edilmesi ve eğitilmesi gereken bir küçük bir devdir. Çocuk kitaplarında karşılaşılan beslenme alışkanlıkları daha çok kitabın yetişkin anlatıcısının ya da yazarının değer ve normlarına bağlıdır. Kitabın okunması da bazen çocukla karşılıklı etkileşimi ve geçişi sağlayan ortamı oluşturan sosyalleşme ve eğlenme biçimidir. Bu değişim, eğitim ve keşif ortamı, doğrudan kitap ve kitabın kahramanları tarafından oluşturulur. Çalışmamız, Fransız çocuk albüm ve kitaplarındaki besin ve beslenmenin tür ve işlevlerini ortaya koyarken, kullanılan simgelere de yer vermektedir

VARIOUS FUNCTIONS AND SYMBOLS OF NUTRITION AND NOURISHMENT IN FRENCH CHILDREN'S LITERATURE

Children's literature is one of the instruments that provide the emergence of social values and notions and their transmission to the next generations. By means of this literature, formed by the materials such as books and albums, it is aimed to transmit and implement cultural and social values and socio-cultural notions to the child, values and notions which occur as being imposed by various sources in society. As nutrition and nourishment are the first acts of humankind, they are also the first topics of child’s literature, and the present social values and norms become the most significant part of child education. But at the same time, instead of these values and norms, which are actually highly complex systems, symbols are mostly used because of their difficult transmission to the child. In matters of abundant meals, balanced diet, unverifiable consummation or food discoveries, food may contain to define its diverse meanings. The protagonists and characters of the stories are, at the same time, actor and greedy. Even if food is a source of pleasure and sociability, it allows showing the faces of food intake and its main sociocultural values. In children’s literature, food shall at the same time the complexity of the character under the eyes. The eater is perceived as a small ogre to be controlled or to be informing, for his well being. In children’s books, the habits of taking food depend on values of the narrator or the author of book or album. Reading the book of children’s literature is at the same time socialization and pleasure by creating a special social space of transmission and interaction with the child. This exchange, this education or discoveries space are structured by the book itself and its protagonists. Our study focuses on symbols used in literature, and presents the types and functions of nutrition and nourishment in French child albums and books

PDF

___

BARTHES, Roland, (1971), Sade, Fourier, Loyola, Paris, Seuil.
BATTUT, Eric, (2008), Gros et Petit, Paris, Autrement Jeunesse.
BELLIER, Sophie, (2005) Manger, ça sert à quoi?, Paris, Fleurus.
BERTRON, Agnès ve Sanchez, Virginie, (2002) Trois grains de riz, Paris, Flammarion-Père Gaston.
BONTE, Pierre ve Izard, Michel, (1991), Dictionnaire de l’ethnologie et de l’anthropologie.
BOUJON, Claude, (1987), Bon appétit Monsieur lapin !, Paris, Ecole des Loisirs
BOUVET, Jean-François yönet. (1997), Du fer dans les épinards et autres idées reçues, Paris, Seuil.
BUNİO, Jonathan, (2008), Je suis trop gros, Paris, Belize.
CARLE, Eric, (1999), La chenille qui fait des trous, Paris, Les Petits Mijade, CHIVA, Matty,(1985), Le doux et l’amer, Paris, PUF.
COOPER, Helen, (2001), La soupe au potiron, Paris, Ecole des Loisirs.
CORBEAU, Jean-Pierre, (2002), Penser l’alimentation, entre imaginaire et rationalité. Paris, Editions Privat.
CORENTIN, Philippe, (1990), Plouf, Paris, Ecole des Loisirs.
CORENTIN, Philippe, (1997), Les deux goinfres, Paris, Ecole des Loisirs.
DALRYMPHE, Jennifer, (2000), Non, je n’ai jamais mangé ça!, Paris, Ecole des Loisirs.
DE MONFREID, Dorothée, (2008), Je mangerais bien un enfant, Paris, Ecole des Loisirs.
DESMOINAUX, Christel, (1999), Rosa veut maigrir, Paris, Hachette Jeunesse.
GOUREVITCH, Jean-Paul, (1999), « La littérature de jeunesse dans tous ses écrits», BBF, n° 3.
HARGREAVES, Roger, (2008), Madame Dodue, Paris, Hachette Jeunesse.
JODELET, Denise, (2003), Les représentations sociales, Paris, PUF.
KA, Olivier, (2008), Une Maman toute entière, Paris, Milan Editions.
LAHLOU, Saadi, (1998), Penser manger. Alimentation et représentations sociales, Paris, PUF.
LLEWELLYN, Clair, (2003) Pourquoi je dois manger équilibré ?, Paris, Gamma.
MANNONI, Pierre, (1998), Les représentations sociales, Paris, PUF.
MORGENSTERN, Susie,(1999) La grosse patate , Paris, Pocket.
POULAIN, Jean-Pierre, (2002), Sociologies de l’alimentation, les mangeurs et l’espace social alimentaire, Paris, PUF.
QUIETTRIE, Simon, (2007), Une soupe 100 % sorcière, Paris, Glénat.
SANDERS, Alex, (2000), La reine BonBon, Paris, Gallimard Jeunesse.
SANDERS, Alex, (2004), La reine ChocoChoco, Paris, Gallimard Jeunesse.
SIMONEAU, Jacqueline, (2002), « Mythes et vérités sur l'apport calorifique de certains aliments », Capital santé, no. 4.
TURIN, Adela, (2008), Rose Bonbon, Paris, Actes Sud Junior.
TÜRK DİL KURUMU Web sayfası, http://tdkterim.gov.tr/bts/, 24 Nisan 2013’de bakıldı.
VALANCIEN,Grégoire, (2004), Arsène et le potager magique, Paris, Lire c’est partir.
VAUGELADE, Anais, (2002), Le déjeuner de la petite ogresse, Paris, Ecole des Loisirs.
WABBES, Marie, (2003), La soupe ça fait grandir, Paris, Ecole des Loisirs.
WABBES, Marie, (2004), Rouge tomate, Paris, Ecole des Loisirs.
WATHELET Olivier, (2006), « La Saveur du monde. Une anthropologie des sens de David Le Breton », Labyrinthe, Sayı : 25.
WILSON, Jacqueline, (2005), 3 kilos (et 10 kilos en trop), Paris, Hachette Jeunesse.