FORMASYON EĞİTİMİ ALAN ÖĞRETMEN ADAYLARININ DEMOKRATİK TUTUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Demokratik tutum küçük yaşlardan itibaren kazanılmalıdır. Aileden sonra hayata ilişkin sorumlulukların öğrenildiği yer okullardır. Öğretmenlere çocuklara demokrasinin öğretilmesi sorumluluğu da yüklenmiştir. Demokrasiyi öğrenmiş çocukların yetişmesinde demokratik davranışa sahip öğretmenlerin görev almaları beklenmektedir. Bu çalışmanın amacı formasyon alan öğretmen adaylarının demokratik tutumları arasında cinsiyet, yaş ve branşa göre bir fark olup olmadığını anlamaya çalışmaktır. Bu çalışma nicel ve nitel araştırma tekniklerinden yararlanılmıştır. Tarama modelde betimsel bir araştırma olarak yapılmış, nitel veriler doküman inceleme yoluyla toplanmış, içerik analizi ile çözümlenmiştir. Nicel veriler Spss programı ile çözümlenmiştir. Araştırmanın nicel örnekleminde 2016-2017 bahar döneminde formasyon eğitimi almakta olan Türk dili ve edebiyatı, sosyoloji ve din kültürü ve ahlak bilgisi öğretmenliğinden 96 öğrenci, çalışma grubunda 2017-2018 güz dönemi formasyon grubundan Türk Dili ve Edebiyatı bölümünden 5 kız, 5 erkek toplam 10 öğrenci yer almaktadır. Bu çalışmada “Demokratik Tutum Ölçeği” kullanılmış olup ölçek Gözütok (1995) tarafından geliştirilmiştir. Öğrencilerden demokratik öğretmen davranışları nasıl olmalıdır? Sorusunun yer aldığı yarı yapılandırılmış formla yazılı olarak alınmıştır. Ulaşılan sonuçlara göre öğrenci yaş, cinsiyet ve branşlara göre bir fark bulunmadığı, kız öğrenci ortalamalarının yüksek olduğu görülmektedir. Doküman incelemesine göre öğretmenlerin öğrencilere eşit davranması, ayrımcılık yapmaması, sınıf kurallarının ve seçimlerin birlikte oluşturulması, bireysel farklılıklara dikkat etmesi gerektiği görüşleri vurgulanmıştır.
___
- Ada, Ş., Koç, M. (2000). Üniversite Öğrencilerinin Lisans Eğitimleri Süresince Demokratik
Tutumlardaki Değişmelerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, IX. Ulusal Eğitim
Bilimleri Kongresi, 27–30 Eylül, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi,
Erzurum
- Berkant H, G, Atmaca, Y., (2013) Altıncı Ve Yedinci Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarının İnsan
Hakları Ve Demokrasi Kavramları Açısından İncelenmesi. Turkish Studies - International
Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12),
179-
198, www.turkishstudies.net, Ankara
- Büyükkaragöz S, Kesici Ş (1996) Öğretmenlerin Hoşgörü Ve Demokratik Tutumları. Eğitim
Yönetimi, 2 (3), 353-365
- Demirbolat Ottekin, A. (1999) Demokrasi Ve Demokratik Eğitim. hakar, Kuram ve Uygulamada
Eğitim Yönetim, 229-24
- Duman, B, Semerci, Ç. (2010). Dizgeli Öğretimin Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumlarına
Etkisi. e-Journal of New World Sciences Academy (NWSA) 5 (2), 665-673.
- Ekici Yaşar, F (2014) Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Ve Demografik Özellikleri
Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Turkish Studies-International Periodical For The
Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 9 (11) Fall, 593-602, Ankara-Turkey
- Ektem, I,S, Sünbül,M, A (2011)Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Üzerine Bir Araştırma
Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 159-168
- Ercoşkun, M. H, Nalçacı, A. (2008).Sınıf Öğretmeni Adaylarının Empatik Beceri ve Demokratik
Tutumlarının İncelenmesi. Milli Eğitim, 180, 204-215.
- Genç, S, Z, Kalafat, T (2007) Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları İle Problem Çözme
Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim
Fakültesi Dergisi, Yıl 2007 (2) 22.
- Gömleksiz, M,N, Kılınç, H.H (2013)Vatandaşlık Ve Demokrasi Eğitimi Dersi Kazanımları
Ölçeğinin Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması, Turkish Studies - International Periodical For
The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12) www.turkishstudies.net,
p. 557
- Gömleksiz, M,N, Çetintaş, S.(2011) Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları (Fırat, Dicle, 7
Aralık, Cumhuriyet ve Erzincan Üniversiteleri Örneği) Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp
Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 1-14
- Gömleksiz, M. N. ve Kan A. Ü. (2008). Eğitim Fakültesi ve Tezsiz Yüksek Lisans Programlarına
Kayıtlı Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumlarının Değerlendirilmesi (Fırat
Üniversitesi Örneği), Milli Eğitim, 178, 44-63
- Gözütok, D. (1995). Öğretmenlerin Demokratik Tutumları, Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları
- Güven, İ. (2004). Sosyal Bilgiler Alan Öğretmen Adaylarının Okul Uygulamalarına Yönelik
Görüşleri Üzerine Nitel Bir Araştırma, Kuramdan Uygulamaya Eğitim Bilimleri, 4(2), 270-
299
- Karasar, N. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları
- Koçoğlu, E. (2013). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının, Okul Yöneticilerinde Olması Gereken
Demokratik Tutum Ve Davranışlara İlişkin Görüşleri. Turkish Studies International
Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,
www.turkishstudies.net 8(6), 413-430, Ankara
- Okutan, M. (2010) Türk Eğitim Sistemi’nde demokrasi eğitimi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,
7 (1), 944
- Ömerustaoğlu, A. (2004). Felsefe Grubu Öğretmenliği ve Diğer Anabilim Dallarında Öğrenim Gören
Öğrencilerin Demokratik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Sakarya
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 216-226.
- Samancı, O, Yıldırım, G (2015) Sınıf Öğretmeni Adaylarına Göre Öğretim Elemanlarının
Demokratik ve Demokratik Olmayan Tutum ve Davranışları. Atatürk Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi 19 (1), 115-128
- Şentürk, İ, Oyman, N.(2014). Yükseköğretimde Demokratik Sınıf Yönetimi: Nitel Bir Çalışma,
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(3), 921-945
- Taçman, M (2006) İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları, İlköğretim Sınıf
Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları, Cypriot Journal of Educational Sciences, 1(1)
.30-46.
- Yaşar Ekici, F. (2014) Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları ve Demografik Özellikleri
Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Turkish Studies - International Periodical For The
Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9 (11), 593-602, Ankara
- Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi,
Ankara.