ENERJİ GÜVENLİĞİ BAĞLAMINDA ÇİN'İN AFRİKA POLİTİKASI
Stratejik önemde olan geçiş noktaları ve boğazlar özellikle Ortadoğu ve Afrika kısmında bulunmaktadır. Çeşitli teorilerinde ortaya koyduğu üzere, bu coğrafyanın stratejik önemi neredeyse tüm aktörler tarafından kabul edilmektedir. 21. yüzyıl dünyasında artan ekonomik gücü ve kalkınması ile Çin, stratejik öneme haiz bu coğrafyada önemli bir aktör haline gelerek dünya siyasetinde etkin bir aktör olmaya çabalamaktadır. Süper güç olma yolunda önemli adımlar atan Çin için, enerji güvenliği hayati önemdedir. Bu bağlamda Çin, gerek enerji güvenliğini sürdürülebilir kılma, gerekse süper güç olmak için, deniz yolları üzerinde hâkimiyet kurmaya çalışmaktadır. Özellikle ABD'nin deniz yolları üzerindeki hâkimiyeti göz önüne alındığında bu çabanın ne kadar zor olacağı öngörülebilir. Ancak, Çin'in izlediği politikalar ile ne kadar başarılı olduğunu özellikle Afrika politikasının sonuçları itibariyle görmek mümkündür. Çin, artan enerji ihtiyacını enerji güvenliğinde çözüm olarak görülebilecek ve stratejik önemi artan Afrika'yla ilişkilerine yeni bir boyut kazandırarak sürdürmektedir. Çin'in Soğuk Savaş döneminden bu yana, sağlam prensipler üzerine ve yumuşak güç unsurlarıyla geliştirdiği Afrika politikalarına bakıldığında, 'üçüncü dünyacılık' söylemi arka planda varlığını sürdürmekle birlikte, ilişkinin özellikle 21. yüzyılla birlikte ticaret ve işbirliği temelli bir dönüşüme uğradığı görülmektedir. Bu çalışmada Çin'in yükselen gücü, Afrika politikası neden ve teorilerin sonuç çabalanmaktadır. İleri sürülen iddia ise, Çin'in küresel aktör olma yolunda başarılı politikalarının en başında Afrika politikasının bulunduğudur. Bununla birlikte, diğer iddia ise, Afrika'nın da Çin ile yakınlaşmasının altyapı, ticaret ve politika başta olmak üzere birçok alanda Afrika'ya kazanç sağlamasıdır.
AFRICA POLICY OF CHINA IN THE CONTEXT OF ENERGY SECURITY
Strategically important transit points and straits located especially in the Middle East and Africa part. As revealed by many theories, the strategic importance of these regions is accepted by almost all actors. China, with its increasing economic power and development in the world of 21st century, endeavours to be an influential actor in the world politics through becoming a significant actor in this strategically important region. For China which is taking significant steps to be a superpower energy security is vital. In this context, China endeavours to gain dominance on maritime lines in order for sustaining the security of energy security and becoming a superpower. Especially regarding the dominance of the US on the maritime lines, the hardship of these efforts could be predicted. However, it is possible to consider how much China succeeded in policies it was pursuing through the results of its policies of Africa. China has been continuing its relations with Africa, which has an increasing strategic importance in the world politics and could be a solution for the energy necessity of China, by adding a new dimension. Considering the Chinese policies of Africa that was based on concrete principles and elements of soft power, although China's "third world" discourse continues to exist in the background after the Cold War it could also be seen that these relations has been transformed on the basis of commerce and cooperation especially in the course of 21stcentury. In this study, the increasing power of China will be explained on the basis of policy of Africa together with its the relations of causes and effects in the light of some significant geopolitics theories. It is claimed that Africa policy of China is the main pillar for China among other policies conducted to be the making of a global actor in the world politics. In addition to that, it is also claimed that the rapprochement between China and Africa provide significant gains in some areas such as infrastructure, commercial relations and politics to African countries.
___
- Akçadağ, E. (2010, Mart 17). Yükselen Güç Çin'in Dünden Bugüne Dış Politika Analizi. Aralık 20, 2014 tarihinde http://www.bilgesam.org: http://www.bilgesam.org/incele/865/-yukselenguc-cin%E2%80%99in-dunden-bugune-dis-politika-analizi/#.VJXPtsgBU adresinden alındı
- Alpay, Y. (2009). Çin Afrika'da Ne Yapıyor. Stratejik Araştırmalar Dergisi(14), 3-18.
- Altın, A. S. (2009, Kasım 9). Çin-Afrika İlişkileri. Aralık 21, 2014 tarihinde http://www.sde.org.tr: http://www.sde.org.tr/tr/haberler/164/abd-geri-adim-atti.aspx adresinden alındı
- Ata, İ. (2008, Temmuz). Çin-Afrika İlişkileri: Üçüncü Dünyanın İşbirliği. Stratejik Analiz Dergisi, 7(99), 61-67.
- Ata, İ. (2008, Mayıs). Çin'in Enerji Politikaları. Stratejik Analiz(97), 84-93.
- Atagenç, Ö. (2012). Çin ve Hindistan'ın Deniz Stratejisi ve Hint Okyanusu'nda Güç Mücadelesi. Bilge Strateji, 4(6), 135-166.
- Bayraç, H. N. (2009, Haziran). Küresel Enerji Politikaları ve Türkiye: Petrol ve Doğalgaz Kaynakları Açısından Bir Karşılaştırma. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 115-142.
- Boztaş, A. (2013-2014, Aralık, Ocak, Şubat). Avrupa-ABD-Rusya ve Çin Kıskacında 21. Yüzyıl Afrika Sömürgeciliği. 21. Yüzyılda Sosyal Bilimler(6), 153-170.
- Campbell, H. (2008). China in Africa: Challenging U.S. Global Hegemony. The Word Quarterly, 29(1), 89-105.
- Çakmak, C. (2008, Kasım 4). Çin, Enerji ve ABD. Aralık 21, 2014 tarihinde http://www.bilgesam.org: http://www.bilgesam.org/incele/873/-cin--enerji-veabd/#.VJczEsgBU adresinden alındı
- Ersoy, E. (2009, Ocak 28). Çin Donanması Aden Körfezi'nde: Modern Çin Tarihinin İlk Deniz Aşırı Deniz Misyonu. Aralık 22, 2014 tarihinde http://www.orsam.org.tr: http://www.orsam.org.tr/tr/yazigoster.aspx?ID=27 adresinden alındı
- Ferhavi, F. (2013). Afrika'da Küresel Rekabet: Mali Krizi. USAK. Ankara: Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK).
- Frynas, J. G., & Paulo, M. (2006, Kasım 27). A New Scramble For African Oil? Historical, Political and Business Perspectives. African Affairs, 106(423), 229-251.
- Habiyaremye, A. (2012). Afrika'nın Doğal Kaynakları ve Sino-Amerikan Jeostrateji Rekabeti. Ortadoğu Analiz, 4(46), 39-51.
- Karaca, R. K. (2003). Dünyadaki Yeni Güç Çin, Tek Kutuptan Çift Kutuba. İstanbul: IQ Yayınları.
- Karaca, R. K. (2012, Bahar). Çin'in Değişen Enerji Stratejisinin Dış Politikasına Etkileri (1990- 2010). Uluslararası İlişkiler Dergisi, 9(33), 93-118.
- Kızılkaya, O. (2013). XIX. Yüzyılın Sonu XX. Yüzyılın Başlarında Basra Körfezi'nde Uluslararası Hâkimiyet Mücadelesi, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/7 Summer 2013, p. 293-306, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, Doi Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5296, ANKARA-TURKEY
- Nar, M. Ş. (2014). Oryantalizm Üzerine Antropolojik Tartışmalar, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/5 Spring 2014, p. 1651-1669, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, Doi Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6711, ANKARA-TURKEY
- Nurpeiis, L. (2013). 20'inci Yüzyıldan 21'inci Yüzyıla Geçişte Jeopolitik Kırılmalar ve Yeni Dengelerin Oluşumu, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/5 Spring 2013, p. 515-529, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, Doi Number :http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4591, ANKARA-TURKEY
- Ogunsanwo, A. (1974). China's Policy in Africa: 1958-1971. Chambridge, İngiltere: Chambridge University Press.
- Sevim, C. (2009). Geçmişten Günümüze Enerji Güvenliği ve Paradigma Değişimleri. Stratejik Araştırmalar Dergisi(13), 93-105.
- Sevim, C. (2012). Küresel Enerji Jeopolitiği ve Enerji Güvenliği. Journal of Yasar University, 26(7), 4378-4391.
- Sutter, R. G. (2008). China's Foreign Relations: Power and Policy Since The Cold War. Plymouth, Britanya Krallığı: The Rowman and Littlefield Publishing Group.
- Tamçelik, S. ve Akkaya A. (2014), Küresel Bir Güç Olan Çin'in Afrika Kıtasına Yönelik Stratejik Algısı ve Angola Örneğindeki Uygulaması, Soyalp Tamçelik (Ed.), Küresel Politikada Yükselen Afrika içinde (s.317-351). Ankara: Gazi Kitabevi.
- U.S. Energy Information Administration. (2015, Mayıs 14). China. Aralık 10, 2015 tarihinde http://www.eia.gov: https://www.eia.gov/beta/international/analysis.cfm?iso=CHN adresinden alındı
- Üngör, Ç. (2009, Ekim). Çin ve Üçüncü Dünya. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi(41), 27-38.
- Xiaocong, D. (2010). China's Role in Africa. Symposium on China-Africa Relations. New York: United Nations.
- Yesevi, Ç. G. (2012, Mayıs 14). Jeopolitik-Neopolitik. Aralık 2014, 19 tarihinde http://www.enerjienergy.com: http://www.enerjienergy.com/artikel.php?artikel_id=353 adresinden alındı
- Yılmaz, S. (2008). Yükselen Güç Çin'in Güvenlik Politika ve Stratejileri. Stratejik Araştırmalar Dergisi, 1(2), 77-79.
- Yüce, Y. (2013, Ağustos 18). Uluslararası Sorun: Petrol. Aralık 19, 2014 tarihinde http://akademikperspektif.com: http://akademikperspektif.com/2013/08/18/uluslararasisorun-petrol/ adresinden alındı