DİVANU LUGATİ’T-TÜRK’TE YAPILANDIRMACI YAKLAŞIM UYGULAMALARI
Türk dilinin ve kültürünün en önemli yapıtaşlarından biri Kaşgarlı Mahmud'un 1074 yılında yazımını tamamlayarak Ebûl Kasım Abdullah'a sunduğu "Divânü Lûgati't-Türk (DLT)" adlı eseridir. Bu bağlamda, Kaşgarlı Mahmud'un eserine sadece bir "sözlük" olarak bakmak, DLT'nin derinlemesine incelenmesiyle fark edilebilecek pek çok değerli bilginin göz ardı edilmesine sebep olacaktır. Bu sebeptendir ki Kaşgarlı'nın eseri tek yönlü olarak değerlendirilmemelidir. Eser, başta dil bilimi olmak üzere, pedagojik, sosyolojik, coğrafî, tarihî ve iktisadî alanın uzmanları tarafından tekrar tekrar incelenip farklı açılardan değerlendirilerek bütün unsurlarıyla derinlemesine incelenmeli ve eserden gerektiği ölçüde yararlanılması gerektiği düşünülmektedir. u bağlamda, bu çalışmada da DLT, Türkçe öğretimi alanında 2005 yılından bu yana ülkemizde uygulanan "Yapılandırmacı Yaklaşım"ın temel ilkeleri ve uygulama metotları açısından incelenerek Kaşgarlı Mahmud'un eserinde "Yapılandırmacı Yaklaşım"ın uygulama örneklerinin nasıl kullanıldığı belirlenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışma, tarama modelinde olup doküman incelemesine dayalı olarak yapılmıştır. Çalışmada "Yapılandırmacı Yaklaşım"ın ilkeleri ve uygulama örnekleriyle bu ilke ve örneklerin öğretmen kılavuz kitapları ve ders kitaplarına nasıl yansıdıkları belirlenerek DLT'de bu ilke ve uygulama örneklerinin ne ölçüde ve nasıl kullanıldıkları karşılaştırılmış ve metin taramaları yoluyla betimsel bir çalışma yapılarak DLT'de kullanılan "Yapılandırmacı Yaklaşım"ın uygulamaları belirlenmeye çalışılmıştır. Eser, sözlük olarak düşünülmemelidir. Bu bağlamda eserdeki örnekler, yeni nesille tanıştırılmalıdır. Eğitim ve öğretim ortamında kullanılmalıdır. Bu nedenle, esere sadece bir sözlük gözüyle bakılmamalıdır
APPLICATIONS OF CONSTRUCTIVIST APPROACH IN DİVANU LUGATİ’T-TURK
“Divânü Lûgati’t-Türk (DLT)” which has been written by Kaşgarlı Mahmud in 1074, is the most important work of Turkish language and culture. In this case, if we regarded this piece as only “a dictionary”, it wolud case to disappear many valuable information which recognise with only depth review. Therefore Kaşgarlı’s piece should not be evaluated in only one aspect. This piece should be examined repeatedly and evaluated in different aspects in which mainly linguistically, pedagogically, socialogically, historically an deven financially. And also we are of opinion that it should be utilized in deficiently. In this article, DLT was examined according as basic principles and application methods of constructive approach that has been used in the field of Turkish teaching since 2005. The purpose of the article is to identify the application examples of “constructivism” in DLT. This study is done with scanning method and content analysis. DLT and Turkish course boks have been comparated about constructive aproach’s principles and application methods with scanning method, making a descriptive work we tried to identify constructive approach’s methods in DLT. The work should not be considered as a dictionary. In this context, examples of the work should be introduced to a new generation. It should be used in teaching and learning environment. Therefore, it should not be regarded as just a dictionary out the work
___
- Akpınar, Burhan (2010). “Yapılandırmacı Yaklaşımda Öğretmenin, Öğrencinin ve Velinin Rolü”, Eğitime Bakış, S. 16, s. 16-20.
- Aksan, Doğan (1995). Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, 1. Cilt, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Arhan, Serdar – Başar, Sema – Demirel, Tuncay (2014). İlköğretim Türkçe 8 Öğretmen Kılavuz Kitabı. Ankara: Saray Matbaacılık.
- Başar, Sema - Köken, Seda Z. (2014). İlköğretim Türkçe 5 Öğretmen Kılavuz Kitabı, Ankara: Saray Matbaacılık.
- Batur, Zekerya - Gölcü, İsmail (2013). Kutadgu Bilig’de Anlatımı Güçlendiren Materyaller: İkna Etme Teknikleri, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, S. 2, s. 169-202.
- Batur, Zekerya ve Beştaş, Merve (2011). Divanu Lugat’it Türk’te Çocuk Dünyası ve Çocuk Eğitimi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(2), 247-262
- Batur, Zekerya ve Kaya, Musa (2012). Divânü Lûgâti’t-Türk’te Dil Öğretimi Bağlamında Sözel Kültür Ürünleri Aracılığıyla Değer Aktarımı, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 7(1), 309-324 ,
- Çifci, Musa (1998). “Türkçe Öğretiminde Temel İlkeler”, AKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, S. 1, s. 59- 71.
- Çifci, Musa ve Yıldırım, Talip (2012). Kâşgarlı Mahmud’un Kullandığı Temel Propaganda Teknikleri, TÜBAR-XXXII, 33-41.
- Demirel, Özcan (2000). Türkçe Öğretimi, Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Ercilasun, Ahmet B. - AKKOYUNLU Ziyat (2014). Kâşgarlı Mahmud Dîvanû Lugati’t-Türk Giriş- Metin-Çeviri-Notlar-Dizin, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Giray, Ülkü (2007). Türkçeyi Güzel Konuşma ve Okuma Kılavuzu, Ankara: Bilgi Yayınevi.
- Güneş, Firdevs (2004). Okuma-Yazma Öğretimi ve Beyin Teknolojisi, Ankara: Ocak Yayınları.
- Güneş, Firdevs (2010). “Eğitimde Yapılandırıcı Yaklaşımla Gelen Yenilikler”, Eğitime Bakış, S. 16, s. 3-9.
- Güneş, Firdevs (2014). Türkçe Öğretimi Yaklaşım ve Modeller, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Kaplan, Mehmet (2009). Kültür ve Dil, İstanbul: Dergâh Yayınları.
- Kapulu, Ahmet - Karaca, Aliyar (2010/1). İlköğretim Türkçe 7. Sınıf Öğretmen Kılavuz Kitabı, Ankara: Koza Yayıncılık.
- Kapulu, Ahmet - Karaca, Aliyar (2010/2). İlköğretim Türkçe 8. Sınıf Öğretmen Kılavuz Kitabı, Ankara: Koza Yayıncılık.
- Karabıyık, Fatma (2011). İlköğretim Türkçe 6 Öğretmen Kılavuz Kitabı, Ankara: Evren Yayıncılık.
- Kayadibi, Fahri (2008). Kaşgarlı Mahmud ve Divan-I Lügati't-Türk'te Eğitim İle İlgili Kavramlar, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18, 1-4.
- Millî Eğitim Bakanlığı (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- Onan, Bilginer (2003). Divanü Lûgat-İt-Türk’ün Dil Öğretim Yöntemleri Ve Dünya Filolojisine Katkıları Bakımından Bir Değerlendirmesi, TÜBAR-XIII, 426-445.
- Özel, Ali ve Bayındır, Nida (2010). “Neyi, Niçin Yapılandıracağız?”, Eğitime Bakış, S. 16, s. 10-15.
- Şahin, Derya (2013). İlköğretim Türkçe 8 Öğretmen Kılavuz Kitabı, Ankara: Ada Yayıncılık.
- Titiz, Osman (2005). Yeni Öğretim Sistemi, İstanbul: Zambak Yayınları.
- Yaşar, Şefik (2010). “Yapılandırmacı Yaklaşımda Öğretmenin, Öğrencinin ve Velinin Rolü”, Eğitime Bakış, S. 17, s. 15-19.
- Yeşilyurt, Etem (2011). Yapılandırmacı Öğrenme Temelli Bir Öğretim Programının Oluşturulmasına İlişkin Öğretmen Adaylarının Görüşlerinin Değerlendirilmesi, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(4), 865-885.