Yapı bilgisi açısından düzen sözcüğü

Bu çalışmada Türkiye Türkçesi alanında kullanılan düzen ‘nizam’ sözcüğü yapı bilgisi açısından ele alınmıştır. Sözcük öncelikle dil bilgisi çalışmalarında nasıl değerlendirilmiş bunun üzerinde duruldu. Bu kaynaklardaki farklılıklar gösterildikten sonra Eski Türkçe döneminde karşılaşılan şekillerle sözcüğün ilgisinin olup olmadığı araştırıldı. Daha sonra anlam bilgisinden de faydalanılarak sözcüğün metinlerde ve ağızlarda karşılaşıldığı şekillerinden hareketle sözcüğün yapısı aydınlığa kavuşturulmaya çalışıldı.

The word düzen in terms of morphology

In this study the word düzen ‘system’ which is used in Turkey Turkish is discused in terms of morphology. Firstly the situation of word in the grammars is discussed. After denoting of the differents in these sources, it is quested that if there is a relationship between the word and the forms in Old Turkish period. After all of these process the formation of the word is tried to be explained by using the forms which are used in old texts and Anatolian dialects and in light of the foregoing of semantics.

PDF

___

AKSAN Doğan, Her Yönüyle Dil Ana Çizgileriyle Dilbilim, C III, Ankara, 1998.
AKSAN Doğan, Anlambilim (Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi), Ankara, 2006.
ATG 1950 GABAIN A. von, Alttürkische Grammatik, 1950.
ATS 1999 NASKALİ Emine Gürsoy, Muvaffak Duranlı, Altayca-Türkçe Sözlük, Ankara, 1999.
BANGUOĞLU Tahsin, Türkçenin Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları: 528, Ankara, 1990.
DİVAN 1985 KAŞGARLI Mahmut Türk Şiveleri Lügati (Divanü lugat-it-Türk): İnceleme, tenkitli metin, İngilizce tercüme, dizinler, Mahmud el-Kaşgari; Robert Dankoff, James Kelly; yayl. Şinasi Tekin, Gönül Alpay Tekin, III. Kısım, Cambridge: Harvard Üniversitesi, 1985.
DREVNE 1969 Drevnetyurskiy slovar' / Redaktor' V. M. Nadelyeva [ve başk], Leningrad: Nauka , 1969.
DS 1993 TDK, Derleme Sözlüğü IV, Türk Dil Kurumu Yayınları: 211/4, Ankara, 1993.
EDPT 1972 CLAUSON Sir Gerard, An Etymological Dictionary Pre-Thirteenth-Century Turkish, Oxford, 1972.
ERDAL Marcel, Old Turkic Word Formation, Vol. I-II, Wiesbaden, 1991.
ERDAL Marcel, A Grammar Of Old Turkic, Leiden-Brill, 2004.
ERGİN Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1977.
GABAIN A. von, Eski Türkçenin Grameri, Çev: Mehmet Akalın, Türk Dil Kurumu Yayınları: 532, Ankara, 2007.
GÜLENSOY Tuncer, Türkiye Türkçesindeki Türkçe Sözcüklerin Köken Bilgisi Sözlüğü A-N, Türk Dil Kurumu Yayınları: 911, Ankara, 2007.
HACIEMİNOĞLU Necmettin, Karahanlı Türkçesi Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları: 638, Ankara, 1996.
KORKMAZ Zeynep, Türkiye Türkçesi Grameri, Türk Dil Kurumu Yayınları: 827, Ankara, 2009.
KS 1998 TDK, Kırgız Sözlüğü, C: II, Türk Dil Kurumu Yayınları: 93, Ankara, 1998.
SEVORTYAN E. V., Etimologiçeskiy slovar' Tyukskih yazıkov, Moskva: Izdatel'stvo Nauka, 1980.
TEKİN Talat, Orhon Türkçesi Grameri, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi: 9, Ankara, 2000.
TÜRK Hatem (2011), Hasan Hüseyin Korkmazgil’in Hayatı, Edebî Kişiliği Ve Eserleri Üzerine Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
TTS 1996a TDK, Tarama Sözlüğü II, Türk Dil Kurumu Yayınları: 212/II, Ankara, 1996.
TTS 1996b TDK, Tarama Sözlüğü IV, Türk Dil Kurumu Yayınları: 212/IV, Ankara, 1996.