DEVLET ADAMININ GÜCÜ: MACHIAVELLI'DE MUTLAK LİDER

Bu makalede Machiavelli’nin devlet adamı üzerine ortaya koyduğu düşünceleri etik bağlamda ele alınmaktadır. Eski Yunan’dan ortaçağ Avrupa’sına, Platon, Aristoteles, Cicero ve Salisburyli John gibi düşünürlerin ortaya koydukları klasik siyasal etik öğretilere itiraz eden Machiavelli’nin devlet adamı üzerine ileri sürdüğü düşünceleri ancak çağın İtalya’sında egemen olan siyaset biçimi dikkate alınarak açıklanabilir. Feodalite ile kapitalizm arasında bir geçiş biçimi olan mutlakiyetçi monarşinin varoluş koşulları üzerine düşünen Machiavelli’ye göre devlet adamının ereği, ülkenin ulusal birliğini sağlamasıdır. Prense ülkeyi birlik içinde tutabilmek adına gerektiğinde hile yapmayı ya da zor kullanmayı öneren Machiavelli, eskiçağ siyasal düşüncesinin mutluluk ahlakı ya da ortaçağ siyasal düşüncesinin teolojik bağlamından farklı bir siyasal ethos ortaya koyar. Machiavelli’ye göre devlet adamının gücü ve iktidarı kendi içinde bir amaç olmaktan çok ereğe ulaşmada bir araçtır. Kurucu lider olarak İtalya’nın birliğini sağlamak ancak güçlü bir liderin üstesinden gelebileceği bir siyasi erektir. Söz konusu erek dikkate alındığında Maciavelli’de iyi ve kötünün, doğru eylemin sınırlarını eylemin sonuçları belirler. Eğer bir eylem devlet adamını güçlü, iktidarını kalıcı kılıyor ve onu siyasi ereğine ulaştırıyorsa o eylem doğru bir eylemdir. Diğer bir ifadeyle, devlet adamının siyasal olgularla değerler arasında çelişkiye düştüğünde tercihte bulunurken dikkate alacağı ölçüt eylemle erek arasındaki ilişkide saklıdır. Machiavelli’nin bir devlet adamının sahip olması gereken erdemleri tartışırken ortaya koyduğu virtü kavrayışı siyasal düşünceler tarihinde bir kırılma noktasına işaret eder.

THE POWER OF A STATESMAN: THE IDEAL LEADER ACCORDING TO MACHIAVELLI

In this article, Machiavelli’s views on statesman are evaluated in anethical context. Machiavelli, who objected to the classical political ethicstaught by ancient thinkers such as Plato, Aristotle, Cicero and John ofSalisbury, had thoughts on the statesman that can only be explained bytaking into account the political style dominated Italy in that age.Machiavelli, who suggests cheating or using force when needed in orderto keep the country in unity, interprets political thought on "realistic"bases, while putting out a political ethos that is different from themorality of happiness context of ancient political thought or thetheological structure of medieval political thought. In the context ofpolitical thought, one of the main points that Machiavelli distinguishedfrom the classical period thinkers is the political goal of the statesman.Machiavelli’s priority for a statesman is his security. According toMachiavelli, the security and the power of the statesman have prioritybecause he is not an ordinary statesman and rather he is the one withan objective of constructing the national unity. Machiavelli, who pointedout that the actions of the statesmen cannot be guaranteed withoutexhibiting the actions that ignore the ethical principles of realizing thepolitical goal, the correct action is the one which would make it possiblefor the statesman to reach its political goal. It can be said that, the virtueconception of Machiavelli (that he explains when he discusses the virtuesthat a statesman should have), points to a breakpoint in the history ofpolitical thought.

___

  • Althusser, Louis. (2010). İki Filozof: Machiavelli-Feuerbach. A. Tümertekin (Çev), İstanbul: İthaki.
  • Aristoteles. (2007). Nikomakhos'a Etik. S. Babür (Çev), Ankara: BilgeSu.
  • Cicero. (2014). Devlet Üzerine. C. Cengiz Çevik (Çev), İstanbul: İthaki.
  • Machiavelli. (2008). Hükümdar. N. Adabağ (Çev), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Machiavelli. (2009). Söylevler: Titus Livius'un İlk On Kitabı Üzerine. A. Tolga (Çev), İstanbul: Say.
  • Machiavelli. (2011). Orta Elçilikler - Mektuplar. A. Tolga (Çev), İstanbul: Say.
  • Machiavelli. (2015). Komplolar Üzerine. B. Yalçınkaya (Çev), İstanbul: Fabula.
  • Machiavelli. (1909). The Prince. N.H. Thomson (Trans), New York: P.F. Collier & Son.
  • Platon, Devlet. (2008). S. Eyüboğlu, M. A. Cimcoz (Çev), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
  • Salisburyli John. (2015). Policraticus. C. Güngör (Çev), Ankara: Barış.
  • Yağanak, Eray. (2017). Sosyo-Politik Düzenin Koşulu Olarak İnsan Doğası. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, VII/2 (2017) 445-451. DOI: 10.13114/MJH.2017.376.