OKUL SOSYAL HİZMETİ BAĞLAMINDA DİSİPLİN CEZASI UYGULAMALARI: SAKARYA LİSELERİNDE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Bu çalışmanın amacı, lise öğrencilerinin disiplin problemleri ile, okulda uygulanan disiplin cezaları, akademik başarı ve sosyoekonomik seviyeleri arasında bir ilişki olup olmadığını ortaya çıkartmaktır. Araştırmanın diğer amacı, okul disiplin kurullarının mevzuatta yer alan disiplin cezalarından hangilerini uyguladıklarını ortaya çıkartmaktır. Okul ortamında disiplin problemlerinin önlemek için okulda ne tür önleyici çalışmaların yapıldığını ortaya çıkartmak bu araştırmanın bir diğer amacıdır. Disiplin cezaları gerektiren davranışlar hem bir neden hem de bir sonuç olarak karmaşık ve çok değişkenli bir yapıya sahiptir. Bu nedenle araştırmada nitel desenin en uygun yöntem olacağı kanısına varılmıştır. Araştırmadan önce literatür taraması yapılmış, daha sonra araştırmanın derinlemesine görüşme formu soruları hazırlanmıştır. Araştırma verileri Sakarya’da 10 farklı lisede, toplam 10 idareci ile yapılan derinlemesine görüşmelerden elde edilmiştir. Elde edilen veriler dört farklı tema ve on sekiz koda ayrılmıştır. Araştırma sonucundan elde edilen bulgulara göre liselerde en çok kınama cezası verilmektedir. Örgün eğitim dışına çıkartmak cezası, sonuçları öğrencinin hayatında olumsuz etkiler yaptığından dolayı uygulanmayan bir disiplin cezası türüdür. Disiplin problemleri ile sosyal ve ekonomik olarak düşük seviyede olmak arasında herhangi bir bağlantı bulunamamıştır. Disiplin problemleri ile akademik başarısızlık arasında bir ilişki bulunamamıştır. Öğrenciler en çok disiplin ihlali olarak, dersin huzurunu bozma davranışı sergilemektedir. Elde edilen bulgulara göre, disiplin problemleri, okulun kültürü ve iklimine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. Okul ortamında disiplin problemlerini ortadan kaldırmak ve olumlu okul iklimi ve kültürü için, okul sosyal hizmet uzmanlarına ihtiyaç vardır.

DISCIPLINARY SANCTION PRACTICES IN THE CONTEXT OF SCHOOL SOCIAL SERVICES: A QUALITATIVE RESEARCH IN SAKARYA HIGH SCHOOLS

The aim of this study is to find out whether there is a relationship between disciplinary problems of high school students and disciplinary sanctions at school, academic achievement and their socioeconomic levels. The other aim of the study is to find out which disciplinary sanctions in the legislation is imposed by school disciplinary committees. It is another purpose of this study to find out what kind of preventive efforts is made in schools to prevent disciplinary problems in school environment. The behaviours which require disciplinary sanctions, have a complex and highly variable structure both as a cause and as a effect. For this reason, it has been concluded that qualitative design will be the most appropriate method in the study. The literature has been searched before the study, and then the questions for in-depth interview forms were prepared. Research data were obtained from in-depth interviews with a total of 10 administrators in 10 different high schools in Sakarya. The obtained data is divided into four different themes and eighteen codes. According to the findings obtained from the result of the study, the most common sanction imposed in high schools is the reprimand. The punishment to exclude from formal education is a type of disciplinary punishment that is not implemented because the results have negative effects on the student's life. No connection between disciplinary problems and being socially and economically at low level was found. No connection between disciplinary problems and academic failure could be found. The most common disciplinary action committed by the students is exhibiting the disorientating behavior in classes. According to the findings, disciplinary problems arise due to the culture and climate of the school. School social workers are needed for the elimination of discipline problems in the school environment and positive school climate and culture.

PDF

___

Ada, S. ve Ölçüm, M. (2002). Öğretmen Adaylarının Pozitif Disiplin Anlayışına Göre İstenilmeyen Davranışları Önleme Becerileri. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi Yıl: 2002, Sayı 15, s.1-10
Akpınar, B. Özdaş, F. (2013). Lise Disiplin Sorunlarının Sınıf Değişkeni Açısından İncelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, Ekim 2013 Cilt:21 No:4 (Özel Sayı), s.1365-1376
Arum, R. (2003). Judging School Discipline The Crisis of Moral Authority. Cambridge, Massachusetts London, England: Harvard Unıversıty Press
Astor, A. V. Rosemond, M. Pitner, R. O. Marachi, R. ve Benbenisty, R. (2006). Evidence-Based Violence Prevention Programs and Best Implementation Practices. The School Services Sourcebook: A Guide for School-based Professionals (Edit. Cynthia Franklin Mary Beth Harris Paula Allen-Meares), Oxford University Press, Inc. p.423-442,
Aylward, G. P. (2003). Practitioner's Guide to Behavioral Problems in Children. New York: Springer Science+Business Media
Barber, A. P. ve Ulmer, J. G. (2014). Common Threads Investigating and Solving School Discipline. Published by Rowman & Littlefield Education, Printed in the United States of America
Bowen, M. J. Jenson, W. R. Clark, E. (2004). School-Based Interventions for Students with Behavior Problems. New York: Springer Science+Business Media
Canlı, S. Demirtaş, H. (2018). Okul Müdürlerinin Okul Güvenliğini Sağlamaya Yönelik Stratejileri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 13(4), 139-162, www.turkishstudies.net, Doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12869 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY.
Cansoy, R. Polatcan, M. (2018). Türkiye’de Okullarda Örgütsel Adalet Araştırmaları: Ampirik Araştırmalara Bir Bakış. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 13(4), 163-184, www.turkishstudies.net, Doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12912 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY.
Chavkin, N. F. (2017). Family Engagement With Schools Strategies For School Social Workers And Educators. United States of America: Oxford University Press
Creswell, J. W. (2015). Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma Deseni (Çev. Ayfer Budak, İbrahim Budak). Ankara: Siyasal Kitabevi
Çifçili, V. (2009). Sınıf İçi Disiplinde Otorite. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 11, s.91-103
Dağ, A. (2017). Okul Sosyal Hizmeti. İstanbul: Açılım Kitap
Dağ, A. (2018). Akran Gruplarında Dışlanma Okul Sosyal Hizmeti Sakarya Örneği. İstanbul: Kitabi Yayınları
Dupper, D. R. (2003). School Social Work Skills and Interventions for Effective Practice. United States of America: John Wiley & Sons, Inc.
Dupper, D. R. (2010). A New Model of School Discipline: Engaging Students and Preventing Behavior Problems. United States of America: Oxford University Press
Glesne, C. (2013). Nitel Araştırmaya Giriş (Çev. Pelin Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık
Gregory, A. Bell, J. Pollock, M. (2016). “How Educators Can Eradicate Disparities in School Discipline.” Inequality in School Discipline Research and Practice to Reduce Disparities. New York: Palgrave Macmillan
Gül, İ. Türkmen, F. (2018). Öğretmen Görüşlerine Göre, Okul Yöneticilerinin Farklılıkların Yönetimi ve Çatışma Çözme Becerilerinin İncelenmesi. Turkish Studies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 13(4), 649-668, www.turkishstudies.net, Doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12434 ISSN: 1308- 2140, ANKARA-TURKEY.
Kabaklı-Çimen, L. ve Karaboğa, Y. (2015). Yönetici ve Öğretmenlerin Ortaöğretim Okullarındaki Disiplin Sorunlarına İlişkin Görüşleri. International Journal of Science Culture and Sport (IntJSCS), July 2015 : Special Issue 3, s.613-628. Doi: 10.14486/IJSCS327
Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Ödül ve Disiplin Yönetmeliği, 26408 Sayılı, 19 Ocak 2007 Tarihli Resmi Gazete
Sheafor, B. W. Horejsi, J.C. (2015). Sosyal Hizmet Uygulaması Temel Teknikler ve İlkeler (Kitap Edit. Durdu Baran Çiftçi, eserin orijinali 2012’de yayınlanmıştır). Ankara Nika Yayınevi
Tezcan, M. (1997). Eğitim Sosyolojisi. Ankara.
Tunç, B. Yıldız, S. Doğan, A. (2015). Meslek liselerinde disiplin sorunları, nedenleri ve çözümü: bir durum analizi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (2), s.384-403.
Yıldırım, B. Sezginsoy, B. (2004 Temmuz). Liselerde Öğrencilerin Disiplinsiz Davranışları ve Sebepleri. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya
Zastrow, C. (2014). Sosyal Hizmete Giriş (Kitap Edit. Durdu Baran Çiftçi, eserin orijinali 2010 yılında yayınlanmıştır). Ankara: Nika Yayınevi.