Derleme sözlüğü ve Mersin ağzı sözlüğü’ne Tarsus yöresinden katkılar

Kitle iletişim araçlarının insan hayatına girmesiyle yerel diller (ağızlar) hızla unutulmaya başladı. Bu durum, ağızları gerek ses (fonetik), gerek yapı (morfoloji), ve gerekse de söz varlığı (vocabulary) açısından derinden etkilemektedir. Türkiye Türkçesi ağızları bu kitle iletişim araçlarının etkisiyle yazı dilinin gramer kurallarına yakınlaşmakta, söz varlığı açısından da gün geçtikçe zayıflamaktadır. Başka bir ifadeyle, yerel diller yazı dilinin ağırlığı altında kendisini muhafaza edemeyerek yazı diline yaklaşmakta, söz varlığı da kullanılmaya kullanılmaya daralmaktadır. Ağızlardaki yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan bu kelimelerin bir an önce kayda geçirilmesi gerekmektedir. Bu zamana kadar konuyla ilgili olarak ülkemizin çeşitli yörelerine ait pek çok çalışma yapılmıştır. Bu çalışma da bu çalışmalara bir katkı olmak üzere hazırlanmıştır.

Additions from Tarsus region to the dictionary of compilation (Derleme Sozlugu) and the dictionary of Mersin Dialect (Mersin Agzi Sozlugu)

Local dialects have begun to be forgotten rapidly following the mass communication media entered in lives. This situation deeply impacts dialects in terms of sound (phonetics), structure (morphology), and repertory of words (vocabulary). Turkish dialects are approaching the grammarrules of the written language by the impact of the mass communication media and facing weakening in terms of vocabulary by the time passes. In other words, local dialects are approaching the written language be ingunable to protect itself against the pressure of the written language and vocabulary is exposed to wear stemming from not beingused. These words which are facing extinction in the dialects should be registered in no time. Up to this time in this subject many studies belonging to various regions of our country have been done. This study was prepared as an addition to those studies.

PDF

___

AKAR Ali, “Ağız Araştırmalarında Yöntem Sorunları”, TurkishStudies, C. 1, S. 2, Ekim/Kasım/Aralık 2006, s. 41-53.
AKAR Ali, "Ağız Sözlükleri: Yöntem ve Sorunlar I", TurkishStudies, Volume 4/4, Summer 2009, S. 17, s. 1-11.
AKAR Ali, "Ağız Sözlükleri: Yöntem ve Sorunlar II", TurkishStudies, Volume 4/8, Fall 2009, s. 216-224.
BÜYÜKAKKAŞ Ahmet, “Türkiye Türkçesi Ağız Sözlükleri Üzerine Bir Deneme”, TurkishStudies, Volume 4/4,Summer2009, s. 184-195.
DEMİR Nurettin, “Ağız Sözlükçülüğü”, Kebikeç, S. 7-8, 1999, s. 67-75.
GEMALMAZEfrasiyap, “Ağız Bilimi Araştırmaları Üzerine Genellemeler”, Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni (9 Mayıs 1997), TDK Yay., Ankara 1999, s. 4-13.
GÜLENSOY Tuncer, “Ağız Araştırmalarının Bugünkü Durumu”, Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni (9 Mayıs 1997), TDK Yay., Ankara 1999, s. 16-21.
KARAHAN Leyla, “Ağız Araştırmaları Alanında Yapılması Gereken Çalışmalar”, Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni (9 Mayıs 1997), TDK Yay., Ankara 1999, s. 24-28.
TOR Gülseren, Mersin Ağzı Sözlüğü, Türk Dilleri Araştırmaları Dizisi: 38, İstanbul 2004.
Türkiye’de Halk Ağzından Derleme Sözlüğü, C. I-XII, TDK Yay., Ankara 1963-1982. http://www.tdk.gov.tr/TR/Genel/BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFFAAF6AA849816B2EF56500F0569D9B897