HATİCE ÖZASLAN, GÜLÜMSER GÜLTEKİN AKDUMAN

ÇOCUK OYUN PARKLARININ GÜVENLİĞİNİN İNCELENMESİ: ANKARA VE SAMSUN İLLERİ ÖRNEĞİ

Oyun, çocuğun yaşantısının doğal bir parçasıdır ve gelişimi için çok önemlidir. Çocuk oyun parkları çocukların oyun ihtiyaçlarının giderildiği, enerjilerini atarak rahatladıkları açık alanlardır. Çocuk oyun alanlarında yanlış yer seçimi, yanlış zemin malzemesi seçimi, oyun ekipmanlarının bakımının yapılmaması gibi hatalar, çocukların hayatını tehdit eden kazalara neden olabilmektedir. Çocukların hayatlarında önemli bir yeri olan oyun parkları, çocukları tehlike ve kazalardan korumak için güvenli bir şekilde tasarlanmalı, parklardaki materyallerin içeriğindeki malzemeler doğru seçilmeli, materyaller sağlam olmalıdır. Çocukların gelişimlerinin olumlu yönde desteklenmesi için oyun parklarına gereken önem verilmelidir. Bu nedenle Ankara ve Samsun illerindeki çocuk oyun parklarının güvenliğinin incelenmesi araştırmanın temel amacını oluşturmaktadır. Araştırmanın yürütülmesinde genel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Ankara ili Çankaya, Yenimahalle ve Gölbaşı ilçelerinde ve Samsun İlkadım ve Atakum ilçelerinde bulunan toplam 150 adet çocuk oyun parkı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen kontrol listesi kullanılmıştır. Hazırlanan kontrol listesi 150 ayrı parka gidilerek gözlem yoluyla doldurulmuştur. Araştırmada parklardaki zemin türüne, oyun parklarının yapıldığı malzeme türüne, parklardaki kırık materyal sayısına, parkla ilgili genel kurallara, salıncak, kaydırak ve tahterevallilerin özelliklerine ilişkin bulgular incelenmiş ve tablolaştırılmıştır. Araştırma sonucunda çocuk oyun parklarının çoğunluğunun incelenen özellikler açısından güvenli olduğu, ancak güvenlik kriterlerine uygun olmayan özellikte parkların da olduğu tespit edilmiştir. Özellikle oyun parkları açıldıktan sonra periyodik kontroller konusunda sıkıntı olduğu belirlenmiştir.

EXAMINATION OF THE SAFETY OF CHILDREN'S PLAYGROUNDS: THE CASE OF ANKARA AND SAMSUN

Playing games is a natural activity for children and crucial for their development. Playgrounds are places where children meet their play needs and discharge. Such mistakes as the selection of wrong location and floor material, and lack of maintenance of equipment can cause fatal accidents in playgrounds. Playgrounds, which have an important place in children's lives, must be designed in a safe way to protect children from hazards and accidents, and right materials must be used and they must be durable. Playgrounds must be given due importance in order to support the positive development of children. For this reason, the main aim of this study is to examine the safety of playgrounds in the cities of Ankara and Samsun. The general screening model was used in the study. The study sample consists of 150 children's playgrounds located in the districts of Çankaya, Yenimahalle and Gölbaşı of Ankara and the districts of İlkadım and Atakum of Samsun. Data were collected using a checklist developed by the researchers. The checklist was filled in by making observations in the playgrounds. Findings related to floor types, materials, number of broken materials, general rules about parks, swings, slides and seesaws were examined and tabulated. Results show that the majority of children's playgrounds are safe but that there are some that do not meet the safety criteria stated above. Results indicate that children's playgrounds are not checked periodically after they are put into service.

PDF

___

Ahmetoğlu, E., Acar, İ. H. & Aral, N. (2016). Penn Etkileşimli Akran Oyun Ölçeği Ebeveyn Formunun (Pıpps-P) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/9 Spring 2016, p. 31-52 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9634 ISSN: 1308-2140, Ankara- Turkey.
Akküllah, A.T. (2008). Oyun Alanları Güvenlik Standartlarının Araştırılması ve Nenehatun Parkı Örneğinde İrdelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Aksoy, Y. (2011). Çocuk Oyun Alanları Üzerine Bir Araştırma İstanbul, Isparta, Eskişehir, Erzurum, Kayseri, Ankara, Zonguldak ve Trabzon İlleri Örneği. İstanbul Aydın Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 3(11), 82-106.
Bal, A. (2005). Zonguldak Kenti Yeşil Alan Sistemindeki Çocuk Oyun Alanlarının Durumunun Peyzaj Mimarlığı İlkeleri Açısından İrdelenmesi. (Yüksek mimarlık tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
Bayraktaroğlu, B. & Büke, A. (2015). Çocuk Oyun Alanlarının Evrensellik Ölçütleri Açısından İncelenmesi: Fenerbahçe-Pendik Sahil Şeridi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 3(3), 371-378.
Bulut Z. & Kılıçarslan Ç. (2009). Çocuğa Özgüven Kazandırmada Önemli Bir İlke; Çocuk Oyun Alanlarında Güvenlik. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 10 (1), 78-75.
Canlı, G. A. (2014). Gelişen Dünyada Çağdaş Çocuk Oyun Alanları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Çukur, D. (2011). Okulöncesi Çocukluk Döneminde Sağlıklı Gelişimi Destekleyici Dış Mekan Tasarımı. SDÜ Orman Fakültesi Dergisi, 12, 70-76.
Duman, G. & Koçak, N. (2013). Çocuk Oyun Alanlarının Biçimsel Özellikleri Açısından Değerlendirilmesi (Konya İli Örneği). Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,11(1), 64-81.
Durualp, E. & Aral, N. (2015). Oyun Temelli Sosyal Beceri Eğitimi. Ankara: Vize.
Erkan, Ö. (2011). Çocuk Oyun Parklarında Modül Tasarımında Ahşap-Plastik Kompozit Malzemenin Kullanım Olanakları. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Kültür Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Güllüpunar, H. (2015). Çocukların Oyunlarda Gösterdikleri Karakteristik Özellikleri Bağlamında Erişkinlik Dönemi Siyasal Kişilikleri Üzerine Bir Araştırma Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature And History of Turkish or Turkic Volume 10/10 Summer 2015, P. 477-492 Doı Number: Http://Dx.Doi.Org/10.7827/Turkishstudies.8424 Issn: 1308-2140, Ankara-Turkey
Güzelyurt, T. & Özkan, Ö. (2017). Okul Öncesi Dönemde Çevre Eğitimi Uygulama Örneği: Merhaba Kozalak ve Kozalağın Sesi Etkinlikleri International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/28, P. 409-428 Doı Number: Http://Dx.Doi.Org/10.7827/Turkishstudies.12519 Issn: 1308-2140, Ankara- Turkey
Jones, M. (2007). Çocuk ve Oyun, 0-5 Yaş Arası Çocuklar İçin Oyun, Oyuncak ve Etkinlikler. (Çev. A. Çayır). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Karasar, N.(2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel
Kuşuluoğlu, D. D. (2013). İstanbul Kadıköy İlçesindeki Çocuk Oyun Alanlarının Nitel ve Nicel Açıdan Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Loder R.T (2008). The Demographics of Playground Equipment İnjuries in Children. Journal of Pediatric Surgery, 43, 691-699.
Özyürek, A. & Akça, F. (2015). Zihinsel Yetersizliği Olan Çocukların Oyuncak Profillerinin İncelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 516-529.
Özyürek, A. & Erzurumluoğlu, Ş. (2016). Oyuncak Satıcılarının Bakış Açısından Bireylerin Oyuncak Satın Alma Davranışlarının İncelenmesi. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 1(1), 14-24.
Özyürek, A. & Gürleyik, S. (2016). Anne Babaların Okul Öncesi Dönem Çocukları İle Etkileşimlerinde Oyunun Yeri. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1283-1289.
Özyürek, A. & Saka, A. (2016). Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuklar ve Oyun Ortamında Akran Etkileşimi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 19-40.
Pearson, B.L., Russ, S. W., & Cain Spannagel, S. A. (2008). Pretend play and positive psychology: natural companions. The Journal of Positive Psychology, 3 (2), 110-119.
Tekkaya, E. (2001). Tasarlanmış çocuk hakları: Ankara çocuk oyun alanları Milli Eğitim Dergisi, 151,https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/151/tekkaya.htm. Erişim tarihi: 10.06.2018
TS EN 1176-1 (2009). Oyun Alanı Elemanları ve Zemin Düzenlemeleri-Bölüm 1: Genel Güvenlik Kuralları ve Deney Yöntemleri. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
TS EN 1176-2 (2009). Oyun Alanı Elemanları ve Zemin Düzenlemeleri-Bölüm 2: Salıncaklar İçin İlave Özel Güvenlik Kuralları ve Deney Yöntemleri. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
TS EN 1176-3 (2009). Oyun Alanı Elemanları ve Zemin Düzenlemeleri-Bölüm 3: Kaydıraklar İçin İlave Özel Güvenlik Kuralları ve Deney Yöntemleri. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
TS EN 1176-6 (2009). Oyun Alanı Elemanları ve Zemin Düzenlemeleri-Bölüm 6: Sallanma Elemanları İçin İlave Özel Güvenlik Kuralları ve Deney Yöntemleri. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
Turupçu, A., Gültekin Akduman, G. (2015). Okul Öncesi Eğitim ve Çocuk Hakları, Gülden Uyanık Balat (Ed.), Okul Öncesi Eğitime Giriş içinde (s.235-252). Ankara: Nobel
Türkan, E. E. (2009). Balıkesir Kenti Çocuk Oyun Alanlarının İrdelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi/ Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Ünal, M. (2009). Çocuk Gelişiminde Oyun Alanlarının Yeri ve Önemi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 95-109.
Wittenborn, A. K., Faber, A. J., Harvey, A. M. & Thomas, V. K. (2006). Emotionally focused family therapy and play therapy technique. The American Journal of Family Therapy, 34, 333-342.
Yıldırım Doğru, S. (2015). Yasal Düzenlemeler. S. S. Yıldırım Doğru (Ed.). Çocuk Hakları ve Koruma Aile Refahı ve Koruma içinde (s. 1-42). Ankara: Eğiten
Yılmaz, S. & Bulut, Z. (2002). Kentsel Mekanlarda Çocuk Oyun Alanları Planlama ve Tasarım İlkeleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33 (3), 345-351.
Yılmaz, S. & Bulut, Z., (2003). Kentsel Mekanlarda Çocuk Oyun Alanlarının Yeri ve Önemi: Erzurum Örneği. Millî Eğitim Dergisi, 158. http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/158/yilmaz.htm Erişim tarihi: 04.06.2018
Yönez, E. (2017). Çocuk Parklarında Tasarım ve Güvenlik. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.