“Cehennemden selam” romanı örneğinde ilk dönem (1927–1940) tarihî-macera romanlarda kanonik söylem yahut angaje eğilim

Uluslaşma sürecinin Batı toplumlarındaki gelişim macerasına bakıldığında dil ve edebiyatın bu süreci geliştiren ve kökleştiren bir işlevi yerine getirdiği görülmektedir. Ulus bilincinin halk tabaklarınca benimsenmesi için edebiyatın resmî söylemin emrine girmesi, yazar ve sanatçıların resmî ideolojinin tarih ve toplum algısını yansıtma amaçlı metinler yazması anlamına gelmektedir. Edebiyatın böyle bir siyasal işlevi yerine getirmek üzere ayarlanması “kanon” kavramıyla da ifade edilmektedir. Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçişte yaşanan süreçte Türk edebiyatı içinde de kanonik söylemlerin geliştiğini görmekteyiz. Tarihî-macera romanlarda da Cumhuriyet ideolojisinin şekillendirdiği tarih ve millet algısının dile getirildiği görülmektedir. Turhan Tan’ın “Cehennemden Selam” adını taşıyan romanında Osmanlı tarihine bu anlamda bir bakışın şekillendirildiğini söylememiz mümkündür.

Canonical discourse or engaged trend in the first period historical-adventure novels (1927–1940) in the example of “cehennemden selam”(novel)

When it was looked for national process of adventure in the western society is seen that language and literature this process developing and rooting. Public awareness for adoption by commons into the official pronunciation in order is mean to write writers and artists text wihich reflect the official ideology of the society for the perception. To fulfill the political function of literature to such an adjustment is defined with canon concept. From Ottomans to the Republic in the process experienced in transition. Ġn Turkey the literature that could be seen in the development of canonic discourse pronunciation. Adventure Historical in novel is seen that stated perception of History and shaped the ideology of the Republic of the nation. Turan Tan’s novel called greetings from the hell in this sense, an overview of the history of Osmanlı been shaped it is possible to tell.

PDF

___

BELGE, Murat, ‚Genesis “Büyük Ulusal Anlatı ve Türklerin Kökeni‛, İletişim Yayınları, İstanbul 2008.
BELGE, Murat, ‚Türkiye’de Kanon, Kitaplık, Sayı: 68, Ocak 2004.
ÇIKLA, Selçuk, ‚İnkılâp Edebiyatı‛, Hece Hayat-Edebiyat-Sanat Özel Sayısı, Sayı:90/91/92, Haziran-Temmuz-Ağustos, 2004
ÇIKLA, Selçuk, ‚Türk Edebiyatında Kanon ve İnkılâp Kanonu‛, Muhafazakâr Düşünce Dergisi, Yıl:4, Sayı:13–14, 2007.
JUSDANİS, Gregory, Gecikmiş Modernlik ve Estetik Kültür, çev. Tuncay Birkan, Metis Yayınları, İstanbul 1998.
KACIROĞLU, Murat, Millî Mücadele ve Erken Dönem Cumhuriyet Romanı (Yapı ve Tema 1919–1928), Kriter Yayınları, İstanbul 2008.
KOZANOĞLU, Abdullah Ziya, Kızıl Tuğ, Bilge Kültür Sanat, İstanbul 2004.
TAN, Turhan, Cehennemden Selam, İktisad Matbaası, İstanbul 1928.
TAŞTAN, Zeki, ‚Türk Edebiyatında Tarihî Romanlar(Türk Tarihi İle İlgili 1871–1950)” İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2000
TAŞTAN, Zeki, ‚Cumhuriyet Dönemi Tarihî Romancılığımızda Dikkat Çekici Bir Eser: Kara Davut ve Devrinde Uyandırdığı Akisler‛, II. Kayseri ve Yöresi Kültür, Sanat ve Edebiyat Bilgi Şöleni, 10–12 Nisan 2006, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri, 2007, s. 576–588.
TEKELİOĞLU, Orhan, ‚Edebiyatta Tekil Bir Ulusal Kanonun Oluşmasının İmkânsızlığı Üzerine Notlar‛, Doğu-Batı Dergisi, , Yıl:6, Sayı:22, Şubat-Mart-Nisan 2003.
TEPEDELENLİOĞLU, Nizamettin Nazif, Deli Deryalı, Kanaat Kütüphanesi-Akşam Matbaası, İstanbul 1928.