Edebiyatın karikatürize halleri

İnsan ve toplumla ilgili her tür olayı konu alarak abartılı bir biçimde belirten, düşündürücü ve güldürücü resim demek olan karikatür; güzel sanatlar içerisinde değerlendirilir ve edebiyat dâhil güzel sanatların diğer alanlarıyla da etkileşim hâlindedir. İlk örneklerinden bugüne karikatür edebiyat ile güçlü bir ilişki kurmuştur. Bu çalışma öncelikle edebiyat-karikatür ilişkisini; her iki türün ortak noktaları ve farklarını değerlendirmeyi; bunu yaparken de edebiyatın nasıl ve ne ölçüde karikatüre kaynaklık ettiğini örnekleriyle açıklamayı amaçlıyor.

Caricatured states of the literature

Caricature, which means a thought-provoking and humorous drawing taking any kind of aspects concerning the people and the society as a subject matter and expressing it in an exaggerated way, is assumed as a branch of the fine arts and is in an interaction with the other branches of the fine arts including the literature. From its earliest samples to the present, the caricature has established a strong relationship with the literature. This study primarily aims at explaining the relationship between the literature and the caricature,assessing the differences and the common points of both genres and moreover it is intended for explaining how and to what extent the literature acts as a source for the caricature.

PDF

___

"Edebiyat Nedir?" Théma Larousse, C: 5, Milliyet Gazetecilik AŞ, İstanbul 1993.
"Karikatür", Ana Britanica, C: 12, Meydan Yay., İstanbul 1992.
"Karikatür", Kâmus-ı Türkî, Çığır Yayınları, İstanbul 1978.
"Karikatür", Meydan Larousse, C: 7, Meydan Yayınevi, İstanbul 1988.
"Sanat" Büyük Larousse, C: 19, Milliyet Gazetecilik AŞ, İstanbul 1999.
ANDAY, Melih Cevdet, ‚Kum Saati‛, Cumhuriyet, 19 Kasım 1982.
BALCIOĞLU, Semih, Yeni Yüzyıl, 10 Ekim 1995.
BURAK, Ratip Tahir, Halkçı, 1954.
BÜYÜKBULUT, Halim, Ulus, 1955.
COŞAR, Said, Beyaz Gemi, Haziran 2009.
COŞAR, Said, ‚Edebîkatür veya Karikiyat‛, (Ed. Hasan Efe), Görsel Metinden Yazınsal Metne Metinler Arası İlişki- Karikatür ve Edebiyat, İlya İzmir Yayınevi, İzmir 2007, s.108-111.
COŞAR, Said, ‚Hiçbir Şeyden Çekmedi Karikatüristlerden Çektiği Kadar‛, Türk Edebiyatı, Şubat 2010, S.436, s.30-32.
COŞAR, Said, ‚Karikatüristlerin ‘Garip’ Tepkisi‛ (Ed. Ahmet Cüneyt Issı, Şeyma Büyükkavas Kuran, Alpay Doğan Yıldız), Yeni Türk Edebiyatının Kaynakları, Turkish Studies, C.: 4/S.:I-II Kış 2009, www.turkishstudies.net, (ET: 16 Aralık 2009). s.1543-1587.
ÇEVİKER, Turgut, Gelişim Sürecinde Türk Karikatürü 1, Adam Yay. İstanbul 1986.
ÇEVİKER, Turgut, Gelişim Sürecinde Türk Karikatürü 2, Adam Yay. İstanbul 1998.
ÇEVİKER, Turgut, Gelişim Sürecinde Türk Karikatürü 3, Adam Yayınları, İstanbul 1991.
DEMİRCİ, Cihan, ‚Mizah Dergilerinde Yazının Serüveni‛, İmge Öyküler, S. 5, (2005), s. 76-81.
DEMİRCİ, Cihan, ‚Mizah ve Mizahçı Edebiyatın Neresinde‛, İmge Öyküler, S 1 (2005), 97-100.
DOĞAN, Ferruh, Bizim Gazete, 1996.
DOĞAN, M. Mahsun, ‚Yeni Dünya Tasarımlarının Buluşturduğu İki Sanat: Karikatür ve Edebiyat‛, Varlık (Edebiyat ve Karikatür Özel Sayısı), Ocak 2007, S.1192, s.3-6.
FEHİM, Münif; Eski Şiir Bahçeleri, 7 Gün Neşriyatı, İstanbul, tarihsiz.
GÖKÇE, Ramiz, Akbaba, 17 Mayıs 1923.
GÜLER, Cemal Nadir, Akşam, 1938.
GÜLER, Cemal Nadir; Amcabey, 1943.
GÜVEMLİ, Zahir Sıtkı, Mizah, 7 Ocak 1949.
GÜVEMLİ, Zahir Sıtkı, Yaratış, 1949.
http://kursatcosgun.blogcu.com/sayfa/3
http://m.domaindlx.com/karikatursanati/kzmotogo.html
http://m.domaindlx.com/karikatursanati/kzmotogo.html
http://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst&kelime=KAR%DDKAT%DCR&ayn=tam (ET: 16 ARALIK 2009).
http://www.erdoganbasol.com/pages/cartoon097.htm
http://www.harikayaa.com/wp-content/uploads/2006/10/orhan-pamuk.gif
http://www.orhanveli.net/sergi/karikaturler/nehartublek.htm
http://www.orhanveli.net/sergi/portreler/semihporoymasa.htm
http://www.poynter.org/content/content_view.asp?id=27044
http://www.resimclub.com/data/media/35/karikatr.jpg
http://site.mynet.com/said.cosar/said/id2.htm
KABAAĞAÇLI, Cevat Şakir, Akbaba, 22 Mart 1923.
KAR, İsmail, Karikatür Sanatı, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1999.
KAYAN, Oğuzhan, Müebbet Muhabbet, 4 Kasım 2009.
KOLOĞLU, Orhan, Türkiye Karikatür Tarihi, Bilişim Yayınevi, Istanbul 2005.
ORAL, Tan, Yüzyüze, Pan Yayıncılık, İstanbul 2005.
ÖKTEM, Altay, ‚Karikatür, Mizah, Edebiyat İlişkisi: Eksik Cüz‛, Varlık (Edebiyat ve Karikatür Özel Sayısı), Ocak 2007, S.1192, s.12-15.
ÖZDABAK, İbrahim, Yeniasya, 1 Nisan 2009.
SAFA, Peyami; ‚Aziz Nesin ve Sosyal Mizah‛, Milliyet Gazetesi, 26 Eylül 1957.
SELÇUK, Turhan Selçuk, Milliyet, 21Eylül 1956.
SELÇUK, Turhan, Milliyet, 14 Mart 1955.
SELÇUK, Turhan, Milliyet, 16 Mart 1957.
SELÇUK, Turhan, Milliyet, 18 Aralık 1954.
SELÇUK, Turhan, Milliyet, 18 Temmuz 1956.
SELÇUK, Turhan, Milliyet, 4 Eylül 1956.
SELÇUK, Turhan, Milliyet, 6 Haziran 1957
ŞENYAPILI, Önder, Neyi, Neden, Nasıl Anlatıyor Karikatür Kim, Niye Çiziyor?, Ankara 2003.
TURHAN, Osman, Zaman, 22 Mayıs 2005.
US Mehmed Âsım, Karikatür II. Meşrutiyet Döneminin Ünlü Simaları, Kitap Yayınevi, İstanbul 2008.
www.karikaturculerdernegi.org/detay.asp?id=6561
YÜCEBAŞ, Hilmi, Cemal Nadir ve Amcabey, Dizerkonca Matbaası, İstanbul 1955