BİRLİK SAĞLAMA ÇABASI OLARAK NECİP FAZIL’IN ŞİİRLERİNDE YAPTIĞI DEĞİŞİKLİKLER

Şiir vezin, kafiye, ses, eda, ritim, ahenk vs. unsurlarıyla parçalı bir bütünlük arz ederken bunların düzenlenmesi sonucunda birliğe kavuşur. Sanat eleştirisinde birlik ve bütünlük “organik birlik”te ifadesini bulur. Şiirin bütünündeki değişmeler öncelikle gözümüzün önünde değil şair algısında yaşanır. Bazıları sinirbilimin bu değişikliği ve algıyı göstereceğini söylese de biz o günün gelmeyeceğini iddia ediyoruz. Sinirbilim hiçbir zaman şiiri çözemeyecektir. Ancak şairin algısındaki değişmeleri kâğıt üstünde şiirinde yaptığı değişikliklerle göstermesi şiir sanatında bazı prensiplere ulaşmamıza olanak sağlar. Şair şiirde yaptığı değişikliklerle bizi zihninde bir yolculuğa davet eder. Kâğıt üstünde şiirde yaptığı değişikliklerle zihnindeki kaotik yapıyı nasıl bir düzene oturttuğunu gösterir. Bir yönüyle okura kaotik iç yapısını idrakiyle nasıl bir huzura kavuşturduğunun işaretlerini bırakır. Şiirinin değişmesi bütünü oluşturan parçaları da etkileyecektir. Vezin, kafiye, ses, eda, ritim, ahenk gibi şiirin iç ve dış unsurları değişikliklerden etkilenecektir. Ancak her değişimin şiirde aynı etkiyi gösterdiği söylenemez. Bazı şiirlerde olumlu bir etki oluştururken bazılarında olumsuz bir tesir uyandırabilir. Büyük şairlerin genelinde şiir ve şiiri üzerine düşünme çabası görülür. Çoğu zaman en kaliteli olana ulaşmanın bir ürünüdür bu çaba. Bir şairin çok beğenilmiş şiirlerinde bile böylesi bir ameliyeye giriştiği görülebilir. Türk şairleri arasında şiiri üzerinde yayımladıktan sonra da düşünen ve sonradan değişiklikler yapan birçok şaire rastlamak mümkündür. Bunlardan biri belki de şiiri üzerinde en çok değişiklik yapan Necip Fazıl Kısakürek’tir. Bu yazı Necip Fazıl’ın şiirde yaptığı değişiklikleri onun “idrak”inde arama çabasının ürünüdür.

Introduction and The Aim of the Study

While presenting the Poetry with elements such as meter, rhyme, sound, expression, rhythm, harmony etc. It cohesion to union as a result of these elements. In art criticism unity and wholness expressed with “organic unity”. Whole changes in poetry occurs first of all not in sight but in poet’s perception. Although nevertheless some claim that neurology will show how to occur these change and perception we are asserting that it will not come this day. Neurology will never solve the poetry. But showing of poet his perception and changes in poetry on paper give us possibility to reach some principles. With change in his poetry the poet invite us to travel in his mind. He shows how to edited his chaotic struct in his mind with changed the poetry on the paper. I a sense he give clues to the reader how to pacificate his chaotic internal structure with his logos. The change of the poetry will effect the elements that occur the wholness. The poetry’s interior and external structure elements such as meter, rhyme, sound, expression, rhythm, harmony etc. Will be effected from these changes. But it cannot be said that every change has the same effect in poetry. Some poems may have a positive effect on while others may have a negative effect. In every part of the great poetries see the effort to think about poetry and his poetry. This effort is often a result of reaching the highest quality. It can be seen that a poet engaged in such a process even in his highly acclaimed poems. Among the Turkish poets, it is possible to come across many poets who think and then make changes after publishing it on his poetry. One of these is perhaps Necip Fazıl Kısakurek, who has made the most changes on his poetry. This article is the result of an effort of Necip Fazıl to realize his changes in poetry into his logos.

PDF

___

Ahmet Haşim, (2007). Piyale, “Şiir Hakkında Bazı Mülahazalar”, Haz. Sabahattin Çağın, İstanbul: Çağrı Yay.
Ali İbn Muhammed es-Seyyid eş-Şerîf Cürcânî, (1997). Kitabu’t-ta’rîfât (Tarifât), Tercüme ve Şerheden: Arif Erkan, İstanbul: Bahar Yay.
Alkan, Erdoğan (2005). Şiir Sanatı, İstanbul: İnkılap Yay.
Aristoteles, (1987). Poetika, Çev. İsmail Tunalı, İstanbul: Remzi Kitapevi
Beyatlı, Yahya Kemal (1997). Edebiyata Dair, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti Yay.
Can, Adem (2012). Cumhuriyet Devri Şiir Poetikası -Dergâh’tan Büyük Doğu’ya-, Ankara: Kurgan Edebiyat Yay.
Cevizci, Ahmet (1999). Paradigma Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yay.
Çağın, Şerife (2013). Şiir Daima Şiir Ataç’ın Şiir Yazıları, İstanbul: Dergâh Yay.
Çebi, Hasan (1987). Bütün Yönleriyle Necip Fazıl Kısakürek’in Şiiri, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.
E. Peters, Francis (2004). Antik Yunan Felsefesi Sözlüğü, Çeviren ve Hazırlayan: Hakkı Hünler, İstanbul: Paradigma Yay.
(Hisar), Abdülhak Şinasi (1921). “Şiirde Vuzuh”, Dergâh, 12 Ekim 1337, S. 12., s. 193-195., İstanbul.
Hutchıngs, P. æ. (1965). “Organic Unity Revindicated?”, The Journal of Aesthetics and Art Criticism, C. 23, No. 3 (Bahar), s. 323-327.
İbn Manzur, (1956). Lisanü’l-Arab, Beyrut: C. IV., Cüz 36.
J. Bahm, Archie (1947). “Organic Unity and Emergence”, The Journal of Philosophy, C. 44, No. 9 (Nisan. 24), s. 241-244.
Kahraman, Alim (1983). “Necip Fazıl Kısakürek’in Hikayesi I” Mavera (Necip Fazıl’a Rahmet Özel Sayı), Temmuz-Ağustos-Eylül, S. 80-82., s. 121-126., Ankara
Kavaz, İbrahim (1989). “Necip Fâzıl Kısakürek’in Şiiri ve Şiirlerindeki Değişmeler Üzerine”, Fırat Üniversitesi Dergisi (Sosyal Bilimler), Elâzığ: C. 3, S.2., s. 202-223.
Kısakürek, Necip Fazıl. “Ölünün Odasında”, Anadolu Mecmuası, 1340 (1924), S., 6., s. 17.
Kısakürek, Necip Fazıl. “Örümcek Ağı”, Milli Mecmua, 1 Kânunuevvel 1924, C. 3, nr. 28., s. 450.
Kısakürek, Necip Fazıl. “İhtiras”, Milli Mecmua, 1 Haziran 1928, C. 10, nr. 111, s. 3.
Kısakürek, Necip Fazıl. “Kaldırımlar”, Hayat, 19 Nisan 1928, C.3, S. 73, s. 3 (403).
Kısakürek, Necip Fazıl. İmzasız, “Necip Fazıl Diyor ki”, Her Ay, Haziran 1937, S. 4., s. 96-100.
Kısakürek, Necip Fazıl. “Son Akşam”, Milli Mecmua, 15 Kânunusani 1940, nr. 29., s. 471.
Kısakürek, Necip Fazıl. “Poetika:1 - Şiir Nedir?”, Büyük Doğu, 27 Eylül 1946, S. 8., s. 2.
Kısakürek, Necip Fazıl. (1925). Örümcek Ağı, Necm-i İstikbal Matbaası
Kısakürek, Necip Fazıl. (1928). Kaldırımlar, İstanbul: Numune Matbaası
Kısakürek, Necip Fazıl. MCMXXXII (1932). Ben ve Ötesi, Suhulet Kütüphanesi
Kısakürek, Necip Fazıl. (1955). Sonsuzluk Kervanı, Ankara: Yıldız Matbaası
Kısakürek, Necip Fazıl. (2009). Konuşmalar, İstanbul: Büyük Doğu Yay.
Kısakürek, Necip Fazıl. (2012). Çile, İstanbul: Büyük Doğu Yay.
Lord, Catherine (1964). “Organic Unity Reconsidered”, The Journal of Aesthetics and Art Criticism, C. 22, No. 3 (Bahar), S. 263-268.
Okay, M. Orhan (2004). Poetika Dersleri, Ankara: Hece Yay.
Safa, Peyami (1970). “Üslup Çalışmaları I-III”, Sanat Edebiyat Tenkit, İstanbul: Ötüken Yay.
Yavuz, Hilmi (2012). Şairin Zihin Tarihi, İstanbul: Granada Yay.