CEMAL SÜREYA’NIN PAPİRÜS’E YANSIYAN ŞİİR POETİKASI

İkinci Yeni hareketinin öncü isimlerinden olan Cemal Süreya, yaşadığı dönemden günümüze kadar edebiyat çevresinde etkili olmuş bir sanatçıdır. Şiir, düzyazı ve antoloji de dahil olmak üzere pek çok türde eser kaleme alan sanatçı, insani duyarlılıkları kişiliğinden gelen hassasiyetleri çevresinde işlemiştir. İnsani bir öz bulunan şiirlerinde, çocukluğunda yaşadığı acılı hayatın izlerini sürgün psikozu etrafında görmek mümkündür. Bu makalede Cemal Süreya’nın Papirüs dergisinde yayımlanan yazıları esas alınarak şiir anlayışının ortaya konması amaçlanmıştır. Süreya’nın hayatında önemli bir yeri olan Papirüs’ün yayımlanmaya başlamasıyla birlikte yeni bir sanat ortamı oluşur. Papirüs dergisinde yayımladığı yazılardan elde edilen bilgiler neticesinde çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Şiir başlığı altında Cemal Süreya’nın şiir dili, şiirin toplumla ve insanla olan ilişkisi Papirüs’te yayımlanan yazılarından hareketle incelenmiştir. Bu bölümde şairin hayatından da kesitler verilerek onun şiirlerine yansıyan özellikleri üzerinde durulmuştur. Şairler Çevresinde Şiir Anlayışı olarak adlandırılan ikinci bölümün esasını ise edebiyat tarihine mal olmuş şairler hakkındaki şiir anlayışı oluşturmuştur. Cemal Süreya’nın Tevfik Fikret, Tahsin Saraç, Ahmet Arif, Turgut Uyar, Can Yücel, Ceyhun Atuf Kansu, Yaşar Nabi Nayır, Cahit Külebi, Oktay Rifat’in sanat anlayışları ve özellikle de şiirleri hakkındaki görüşlerine yer verilmiştir. Şiirlerinde yaşamından da izler bulabileceğimiz Cemal Süreya’da, şiir bir devrimdir. Onun şiiri yerleşik düzene, insani olmayana bir başkaldırı niteliği taşır.

POETICS OF CEMAL SÜREYA REFLECTING ON PAPIRUS

Cemal Süreya, one of the pioneers of the Second New Movement, is an artist who has been influential around the literature from the time he lived to today. Having written many types of works, including poetry, prose and anthology, the artist has handled human sensitivities within the frame of his own sensibilities. It is possible to see the traces of the painful life around the exile psychosis that a child has experienced within his poetry which has a human essence. In this article, it is aimed to reveal the understanding of poetry based on the writings of Cemal Süreya published in Papirus magazine. As Papirus, which has an important place in Süreya's life, begins to be published, a new art environment is formed. As a result of the information obtained from the papers published in Papirus magazine, the study consists of two main parts. In the first chapter, under the heading of Poetry, Cemal Süreya's poetry language and the relationship of poetry with the society and human beings are studied based on his published articles in Papirus. In this section, some sections are given from the life of the poet, and the features of him reflected in his poems are emphasized. The second chapter, entitled Understanding Poetry Around Poets, is based on poetry about the poets who have gone to literature history. In this section, Cemal Süreya's views on art insights and especially poetry were given to Tevfik Fikret, Tahsin Saraç, Ahmet Arif, Turgut Uyar, Can Yücel, Ceyhun Atuf Kansu, Yaşar Nabi Nayır, Cahit Külebi and Oktay Rifat. In Cemal Süreya, where we can find traces of his life in his poems, poetry is a revolution. His poetry is a rebellion against the established system and the non-human.

___

  • Alper, Yusuf. 2008. Psikodinamik Açıdan Cemal Süreya ve Şiiri. 1.bs. İstanbul: Özgür Yayınları.
  • Bezirci, Asım. 2013. İkinci Yeni Olayı. 3.bs. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
  • Cengiz, Metin. 2016. Cemal Süreya İkinci Yeni Bilincinin Kurucu Gücü. 3.bs. İstanbul: Şiirden Yayıncılık.
  • Özberk, Fevziye. 2016. Cemal Süreya Papirüs Düşçüsüyle Buluşma.1.bs. Ankara: Boyalıkuş.
  • Özmeral, Özgür. 2007. Cemal Süreya Şiirinde Kadın ve Erotizm. İstanbul: Ozan Yayıncılık.
  • Süreya, Cemal. 1966. Turgut Uyar’ın Girişimi. Papirüs. s:4: 49-52.
  • Süreya, Cemal.1967. Babam Ceyhun Boy Boyluyor. Papirüs. s:14: 47-53.
  • Süreya, Cemal.1967. Cahit Külebi’nin Çıkışı Üstüne Notlar. Papirüs. s:11:49-54.
  • Süreya, Cemal.1967. Ülkü Tamer. Papirüs. s:10: 49-55.
  • Süreya, Cemal.1969. Ahmed Arif. Papirüs. s:31: 66-72.
  • Süreya, Cemal.1969. Can Yücel’in Şiirinde İroni. Papirüs. s:33: 73-79.
  • Süreya, Cemal.1969. Güneş Kavgası. Papirüs. s:31: 57-58.
  • Süreya, Cemal.1969. Oktay Rifat’ın Şiir Çizelgesi. Papirüs. s:37/42: 71-78.
  • Süreya, Cemal.1969. Şiir ve Devrim. Papirüs. s: 35:5-8.
  • Süreya, Cemal.1970. Yaşar Nabi Nayır. Papirüs. s:44: 60-64.
  • Süreya, Cemal. “Güvercin Curnatası” Konuşmalar, Soruşturma Yanıtları Haz. Nursel Duruel. 7. bs. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Süreya, Cemal.2015. Papirüs’ten Başyazılar. 1.bs. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Süreya, Cemal.2016. Sevda Sözleri. 63. bs. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.