AHMET YILMAZ BOYUNAĞA’NIN ÇOCUK ROMANLARINDA YER ALAN KÖK DEĞERLER
Değerlerin eğitiminde ailenin ve okulun yanında edebî eserlerin de önemli bir yeri vardır. Bilindiği üzere edebî eserler içinden çıktığı toplumu yansıtır. Toplumu besleyen değerler edebî eserler vasıtasıyla gelecek nesillere miras kalabilmektedir. Bu sebeple edebî eserlerin içerdiği iyi, doğru, güzel değerlerin gelecek nesillere aktarılması önem arz etmektedir. Her toplumun geleceği çocuklardır. Çocukların ulusal ve evrensel değerleri bilip içselleştirmesi toplumun geleceğini yakından ilgilendirmektedir. Bu sebeple ülkemizin geleceği çocuklarımızı hem ulusal hem de evrensel değerlerle kuşatmalıyız. Bunun birçok yolu vardır. En önemli yollardan birisi de okuma kitaplarıdır. Özellikle olaya dayalı ve fantastik kitaplar çocukların severek okuduğu kitaplardır. Fabl, masal, hikâye ve romanlar çocukluk çağında en ilgi duyulan türler arasındadır. Ayrıca çocukların okuma zevki ve alışkanlığı kazanmaları için nitelikli kitaplarla buluşması sağlanmalıdır. Ahmet Yılmaz Boyunağa’nın çocuk romanları nitelikli çocuk kitapları arasında gösterilmektedir. Bu çalışmada Ahmet Yılmaz Boyunağa’nın 19 çocuk romanı 2017 yılında güncellenen öğretim programlarında yer alan on kök değer (adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik) açısından doküman inceleme yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmanın verileri içerik analiziyle çözümlenmiştir. Araştırmanın sonunda 19 çocuk romanında en fazla yer alan değer sorumluluk değeriyken en az yer alan değer ise sabır değeridir. Özellikle sorumluluk, sevgi, yardımseverlik ve dostluk değerleri sıkça ve dolaylı olarak yer almaktadır. En fazla değerin yer aldığı eser Zafer Rüzgârları’dır. Zafer Rüzgârları’nı Malazgirt’in Üç Atlısı, Korkusuz Cengâver ve Fetih Sancakları takip etmektedir. En az değer ise Saklı Kent, Satıcı Çocuk, Hanoğlu, Macera Adası, Denizler Ejderi adlı eserlerde yer almaktadır. Yapılan araştırmada değerler eğitimi açısından incelenen eserlerin önemi belirtilmiştir. Bunun yanında eserlerin tarihî içerik barındırması çocukların ilgisini çekecek niteliktedir. İncelenen eserlerin hacmi az olduğundan okunması daha kolaydır ve tercih edilebilir. Ayrıca öğretmenler ve ebeveynler çocuklarını Türk kültürü, tarihi ve değerleri ile kuşatmakla sorumludur. Boyunağa’nın kitapları bu görevi üstlenebilecek seviyededir.
THE ROOT VALUES IN CHILDERN’S NOVELS OF AHMET YILMAZ BOYUNAĞA
Literary works, beside family and school, have and important place in the values education. As it is known, literary Works reflect the society where they show up. The values that feed the society can be inherited to the future generation via literary works to the future generations. The future of every society is children. The fact that children know and interiorise the national and universal values concerns the future of society closely. Fort his reason, we have to surround our children, the future our country, with both national and universal values. There are many ways for doing it. One of the most important ways is also reading books. Especially event driven and fantastic books are the ones that children read willingly. Fabl, fairy tales, stories and novels are among the most popular genres in childhood. İn addition, it should be provided that children met with qualified books to acquire reading habit. The children’s novels of Ahmet Yılmaz Boyunağa are shown among the qualified children’s books. İn this study, 19 children’s novels of Ahmet Yılmaz Boyunağa were examined in terms of ten root values (justice, friendship, honesty, self-control, patience, respect, responsibility,, patriotism, helpfulness) taking place in cirriculums updated in 2017 with document review method. The data of the research were resolved by content analysis. At end of the research, while the value appearing in most is responsibility, love, helpfulness and friendship are frequently and indirectl involved. The work containing most values is Zafer Rüzgârları. Malazgirt’in Üç Atlısı, Korkusuz Cengâver ve Fetih Sancakları follows Zafer Rüzgârları. Saklı Kent, Satıcı Çocuk, Hanoğlu, Macera Adası ve Denizler Ejderi have also the fewest values. In the research, the importance of the works examined in terms of values education is indicated. Besides, historical content of the works is of interest to children. As the volume of the studied artifacts is small, it is easier to read and preferable. Teachers and parents are also responsible for encircling their children with Turkish culture, history and values. Boyunağa's books are capable of taking on this task.
___
- Akbaş, O. (2008). Değerler Eğitimine Genel Bir Bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, (16), 6, s. 9-27.
- Akbaş, O. (2011). Sosyal Bilgilerde Değerler ve Öğretimi. B. Tay ve A. Öcal (Editör), Özel Öğretim
Yöntemleriyle Sosyal Bilgiler Öğretimi, (Sayfa. 343-376). Ankara: Pegem Akademi
Yayıncılık.
- Akçay, A. ve Tunagür, M. (2017). Türkiye’de Değerlerin Tespitine Yönelik Yapılmış Yüksek Lisans
Tezleri Üzerine Bir İçerik Analizi. EKEV Akademi Dergisi, 71, s. 53-72.
- Akyol, Ş. (2010). İlköğretim 6. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Sevgi Temasının Değerler
Eğitimi Açısından İncelenmesi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
- Altunkaynak, M. (2018). İlkokul Öğrencilerinin Kitap Seçimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi.
Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish
or Turkic Volume 13/19 Summer 2018, p. 101-117, ISSN: 1308-2140,
www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13837,
ANKARA-TURKEY
- Aydın, M. Z. (2006). Ailede Çocuğun Ahlak Eğitimi, Ankara: Nobel Basımevi.
- Bolat, Y. (2016). Sosyal Değerleri ve Değerler Eğitimini Anlamak. Akademik Sosyal Araştırmalar
Dergisi, (29), 4, s. 322-348.
- Boyunağa, A. Y. (2016). Efsane Komutan/Tarık Bin Ziyad (14. Baskı). İstanbul: Timaş
Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2016). Koçyiğit/Seyit Battal Gazi (4. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2016). Yasak Şehir (11. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Altın Ferman/Berke Noyan (12. Baskı). İstanbul: Timaş
Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Denizler Ejderi (11. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Fetih Sancakları/Bedir’in Arslanlarından Çağ Açan Fatih’e (12. Baskı).
İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Hanoğlu/Bir Selçuklu Kahramanı (7. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Hilal Uğruna/III. Haçlı Seferi ve Selâhaddin Eyyûbi (15. Baskı).
İstanbul:
Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Kırık Hançer (24. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Korkusuz Cengâver (11. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Korsan Peşinde (4. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Macera Adası (20. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Malazgirt’in Üç Atlısı (23. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Osmanlı Leventleri (12. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Özgürlük Savaşçısı/Şeyh Şamil (11. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Saklı Kent (18. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2017). Zafer Rüzgârları/Turgut Reis (16. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2018). Satıcı Çocuk (19. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Boyunağa, A. Y. (2018). Yankılı Kayalar (52. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Can, Ö. (2008). Dördüncü ve Beşinci Sınıf Öğretmenlerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Değerler Eğitimi
Uygulamalarına İlişkin Görüşleri, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Çelik, Ö. (2016). Ahmet Yılmaz Boyunağa’nın Tarihî Çocuk Romanlarının Çocuk Edebiyatının Temel
Ögelerine Göre İncelenmesi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
- Çelik, Ö. (2016). Ahmet Yılmaz Boyunağa’nın Tarihî Çocuk Romanlarında Türk Askeri Algısı.
Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish
or Turkic Volume 11/3 Winter 2016, p. 757-774, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net,
DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9259, ANKARA-TURKEY
- Çınar, A. (2013). Değerler Felsefesi ve Psikolojisi. Bursa: Emin Yayınları.
- Enginün, İ. (1998). “Çocuk Edebiyatında İdeoloji”, 99 Soruda Çocuk Edebiyatı(Haz. M. Ruhi Şirin),
İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları.
- Göçer, A. (2012). Dil-Kültür İlişkisi ve Etkileşimi Üzerine. Türk Dili Dergisi, (103), 729, s. 50 – 57.
- Hökelekli, H. (2010). “Modern Eğitimde Yeni Bir Paradigma: Değerler Eğitimi”, Eğitime Bakış /
Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, (18), 3, s. 4-9.
- Hökelekli, H. (2013). Ailede, Okulda, Toplumda Değerler Psikolojisi ve Eğitimi, İstanbul: Timaş
Yayınları.
- Karasar, N. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınları.
- Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve Eğitim. Ankara: Engin Yayınları.
- MEB, (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara: Milli
Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- MEB, (2017). Türkçe Dersi (1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara:
Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
- Oğuzkan, A. F. (2001). Çocuk Edebiyatı. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Okur ve Çapoğlu (2015). Ortaokul 8. Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Şiirlerde Yer Alan Değerler.
Sakarya University Journal of Education, (5), 3, s. 90-104.
- Özafşar, M. E. (2016). Riyâzü’s Sâlihîn’den 1001 Hadis Seçkisi. Ankara: Hâkim Yayınları.
- Özbay, M. ve Karakuş-Tayşi, E. (2011). Dede Korkut Hikâyeleri’nin Türkçe Öğretimi ve Değer
Aktarımı Açısından Önemi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, (1), 1, s. 21–31.
- Özdemir, M. ve İdi-Tulumcu, F. (2017). Değerler Eğitiminde Edebî Eserlerden Yararlanma: Fatma
Aliye’nin Muhadarat Romanı Örneği. Sakarya University Journal of Education, (7), 4, s.
720-729.
- Özen, Y., Güleryüz, K. & Özen, H., B. (2012). İlköğretim 1–3 Sınıf Hayat Bilgisi, 4–5 Sınıf Sosyal
Bilgiler Dersindeki Değerler ve Değerler Eğitiminin İncelenmesi. Eğitim ve Öğretim
Araştırmaları Dergisi. (4), 1, s. 277-286.
- Sever. S. (2001). I. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Sınar, Ç. (2006). Çocuğa Büyülü Bir Dünyanın Kapılarını Açmak. Milli Eğitim Dergisi. 172, s. 175-
181.
- Şen, Ü. (2007). Milli Eğitim Bakanlığının 2005 Yılında Tavsiye Ettiği 100 Temel Eser Yoluyla Türkçe
Eğitiminde Değerler Öğretimi Üzerine Bir Araştırma, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Şen, Ü. (2008). Altıncı Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin İlettiği Değerler Açısından
İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, (5), 1, s. 763-780.
- Şirin, M. R. (2006). Gösteri Çağı Çocukları. İstanbul: İz Yayıncılık.
- Tahiroğlu, M. (2013). İlkokul Sosyal Bilgiler Dersinde Yardımseverlik Değerinin Geliştirilmesine
Yönelik Performans Görevi Uygulaması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, (3), 13,
s. 1843-1862.
- Temizyürek, F. ve Karagöl, E. (2016). Hedef Kitlesi Çocuk Olan Mehmet Âkif Ersoy Biyografilerinin
Değerler Eğitimi Açısından İncelenmesi. Turkish Studies - International Periodical for the
Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/3 Winter 2016, p. 2175-
2192,
ISSN:
1308-2140,
www.turkishstudies.net,
DOI
Number:
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9262, ANKARA-TURKEY
- TTKB (2017). Müfredat Yenileme ve Değişiklik Çalışmalarımız Üzerine. Ankara: Milli Eğitim
Bakanlığı Yayınları.
- Turan, S. ve Aktan, D. (2008). Okul Hayatında Var Olan ve Olması Düşünülen Sosyal Değerler. Türk
Eğitim Bilimleri Dergisi, (6), 2, s. 227-259.
- Türk Dil Kurumu (2011). Türkçe Sözlük. Ankara: TDK Yayınları.
- Ulusoy, K. ve Arslan, A. (2014). Değerli Bir kavram Olarak “Değer ve Değerler Eğitimi”. R. Turan
ve K. Ulusoy. (Editörler), Farklı Yönleriyle Değerler Eğitimi, (Sayfa. 1-16). Ankara: Pegem
Akademi Yayıncılık.
- Yılmaz, O. (2016). Kurgusal Nitelikli Çocuk Kitapları ve Karakter Eğitimi. Ana Dili Eğitimi Dergisi,
(4), 3, s. 311-325.