Yusuf u Züleyha kıssası, kaynağının kutsal metinlere dayanması, hikaye edilmeye uygun yapısı ve bireysel ve toplumsal pek çok meselenin aynı metin üzerinden işlenebilme kolaylığı ile ilk kez tertip edildiği 11. yüzyıldan günümüze kadar, pek çok yazar tarafından ortak malzeme üzerinden farklı yorumlarla tekrar tekrar kaleme alınmıştır. Kur'an'da Ahsenü'l-kasas olarak tavsif edilen, Tevrat ve İncil'de de yer alan bu kıssa Fars ve Arap edebiyatlarındaki serüveninden sonra, Türk edebiyatında, ilk örneğini vereceği 13. Yüzyıldan 21.yüzyıla kadar geniş bir zaman dilimi içerisinde kendisine her çağ ve her koşulda yer bulacaktır. Hiç şüphesiz edebi eser, yazarından ve neşet ettiği toplumdan bağımsız bir ürün değildir. Şair ve yazarların muhayyilelerinin meyvesi olan edebi eserlerin düne, bugüne ve yarına bakan tarafları vardır. Bu minvalde, edebiliğini kanıtlamış bir ürünün, her zaman ve zemin içerisinde kendisine yer bulması tabi bir hadisedir. Ancak devrin gerektirdikleri ve değişen edebiyat anlayışları, neticede edebi eserleri de etkileyecektir. Yeniden yazma ve edebi dönüştürme gibi kavramlarla açıklanan bu durum bize, bir takım ortak ve farklı noktaları olan ancak aynı gelenek çizgisine dayanan eserlerin varlığını göstermektedir. Yusuf u Züleyha kıssası da bu bağlamda verilebilecek en somut örnektir. Çalışmamızda üç eser mukayesesi üzerinden Yusuf u Züleyha metinlerindeki değişimleri ve ortaklıkları göstermeye çalıştık. Hedefimiz bu kıssanın günümüz edebiyatında yeniden yazılması ile aldığı yeni formları, geçmişte yer alan zemin metinle kıyaslayıp değişim oranlarını verebilmektir. Zemin metin olarak klasik Türk edebiyatında bu alanda hatrı sayılır bir konuma sahip olan Hamdi'nin Yusuf u Züleyha'sını belirledik. Kıyaslayacağımız metinler olarak da Nazım Hikmet'in bu minvalde yazılmış tiyatro metni ile Nazan Bekiroğlu'nun romanıdır. Eserler şekil, temalar, motifler, kişiler, zaman ve mekan bağlamında mukayeseye tabi tutulmuştur

The story of Yusuf and Züleyha was penned numerous times, based on common material but with different interpretations, by different authors since the 11th century when it was first composed, owing to the fact that its source is based on sacred texts, that it has a structure suitable for narration and owing to the ease with which many individual and social issues can be dealt with based on the same text. Described in the Quran as “ahsan al qasas” and found in the Torah and the Gospel too, this story, after its adventure in the Persian and Arab literatures, gave its first example in Turkish in the 13th century; from then until the 21st century, within a broad time span, it was to find itself a place in every age and circumstance. No doubt the literary work is not an independent product from its author and the society from which it has risen up. Fruits of the imaginations of their poets and writers, literary works have aspects looking toward yesterday, today and tomorrow. Accordingly, it is very natural that a product that has proven its literary quality can find itself a niche in all times and places. Nevertheless, the requirements of the age and the changing literary conceptions will eventually affect the literary works. This situation, which is explained by such concepts as re-writing and literary transformation, shows us the existence of works which have some common and some different points but are based on the same line of tradition. The story of Yusuf and Züleyha is the most concrete example that can be given in this context. In our paper, we have tried to show the changes and commonalities across the Yusuf and Züleyha texts based on three works. Our aim is to compare the new form that this text has taken in contemporary literature through re-writing with the base text that takes place in the past and then to give the rate of change. As the base text we have determined Yusuf u Züleyha by Hamdi, which has a noteworthy position in this area in Classical Turkish Literature. As for the texts that we will compare with it, they are Nazım Hikmet’s theatrical work in this direction and Nazan Bekiroğlu’s novel. The works were put to comparison in terms of form, themes, motifs, persons, time and place