T.C. İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK ÖĞRETİMİNDE KANIT VE KAYNAK KULLANIMININ TARİHSEL ANLATILARA YANSIMALARININ İNCELENMESİ

Kanıt ve kaynaklar, tarihsel konuların öğretiminde işe koşulmaktadır. Bu konuda yapılan çalışmalar incelendiğinde, kanıt ve kaynakların tarih öğretimi bakımından, birçok yararının olduğu saptanmıştır. Öte yandan kanıt ve kaynakların tarihsel anlatılara yansımalarının ne olabileceğine yönelik yapılan çalışmalar azdır. Bununla birlikte, kanıt ve kaynak kullanımının, tarihsel anlatı seviyelerini nasıl etkilediği de ortaya çıkarılamamıştır. Bu bağlamda araştırmanın amacı, T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük öğretiminde, kanıt ve kaynak kullanımının, tarihsel anlatılara ve tarihsel anlatı seviyelerine nasıl yansıdığını betimlemektir. Bunun için nitel araştırma yönteminin, durum çalışması yaklaşımından yararlanılmıştır. Araştırmaya, Sakarya kentinin kırsal bir bölgesinde yer alan, MEB’e bağlı resmi bir ortaokulun, 8. sınıfındaki 14 öğrenci (9 kız, 5 erkek) katılmıştır. Katılımcılar, ölçüt durum örnekleme yöntemine uygun olarak belirlenmiştir. Bu bağlamda katılımcılar, daha önce kanıt ve kaynaklarla çalışma deneyimi olmayan öğrenciler arasından seçilmiştir. Veriler, 2018/2019 eğitim-öğretim yılının, 1. döneminde toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak; kişisel bilgi formu, katılımlı gözlem, grup tartışma notları ve dokümanlar kullanılmıştır. Toplanan veriler üzerinde, tümevarımsal ve betimsel analiz yapılmıştır. Verilerin analizi sonucunda, kanıt ve kaynak kullanımının, tarihsel bilgiyi kazandırma ve düşünmeyi geliştirme açısından çeşitli yansımalarının olduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda, anlatıların; 1., 2. ve 3. seviyeden anlatılara işaret ettiği saptanmıştır. Sonuç olarak, öğrencilerin, kanıt ve kaynakları, anlatılarını desteklemek ve diğer görüşleri çürütmek amacıyla kullandıkları söylenebilir.

INVESTIGATION OF THE REFLECTIONS OF THE USE OF EVIDENCE AND RESOURCES TO HISTORICAL NARRATIVES IN THE REVOLUTION HISTORY AND KEMALISM TEACHING

Evidence and resources are serviced to teach historical subjects. When the studies on this subject are examined, it has been found that the evidence and resources have many benefits in terms of history teaching. On the other hand, there are few studies on the reflections of evidence and sources on historical narratives. However, it has not been established how evidence and resource use affect historical narrative levels. In this context, the aim of the research is to describe how the use of evidence and resources is reflected in historical narratives and historical narrative levels in the T.C. Revolution History and Kemalism teaching. For this purpose, case study approach of qualitative research method was used. 14 students (9 girls, 5 boys) from 8th grade of a secondary school affiliated to MEB, located in a rural area of Sakarya, participated in the study. The criteria of the participants were determined according to the situation sampling method. In this context, participants were selected from students who had no previous experience of working with evidence and resources. Data were collected in the first semester of 2018/2019 academic year. Personal information form, participatory observation, group discussion notes and documents were used as data collection tools. Inductive and descriptive analyzes were performed on the collected data. As a result of the analysis of the data, it has been determined that the use of evidence and resources has various reflections in terms of gaining historical knowledge and improving thinking. It was also found that the narratives refer to the narratives of levels 1, 2 and 3. As a result, it can be said that students use evidence and resources to support their narratives and refute other opinions.

PDF

___

Amaral, C. (2008). Tarih derslerinde farklı perspektifler: Portekizli öğrenciler ile bir çalışma. Bulunduğu eser: Safran, M. ve Dilek, D. (2008) 21. yüzyılda kimlik, vatandaşlık ve Tarih eğitimi. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi. s:163-174.
Akbaba, B. (2005). Tarih öğretiminde fotoğraf kullanımı. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, (1), 185-197.
Anderson, L.W. (Ed.), Krathwohl, D.R. (Ed.), Airasian, P.W., Cruikshank, K.A., Mayer, R.E.,
Pintrich, P.R., Raths, J., & Wittrock, M.C. (2001). A taxonomy for learning, teaching, and assessing: Arevision of Bloom’s taxonomy of educational objectives (complete edition). New York: Longman.
Ayva, Ö. (2012). Developing students' ability to read, understand and analyse scientific data through the use of worksheets that focus on studying historical documents. Procedia-Social and Behavioral Sciences 46, 5128–5132.
Bakmaz, H. (2016). Sosyal Bilgiler dersinde para ve pulların kullanımının öğrencilerin akademik başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Barton, K. C., & Levstik, L. S. (2004). Teaching history for the common good. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
Bilgiç, S. (2018). İlkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler derslerinde kanıt temelli öğrenmeye ilişkin bir eylem araştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Blake, C. (1998). Historical empathy: A response to Foster and Yeager. International Journal of Social Education, 13(1), 25-31.
Bogdan, R.C., & Biklen, S.K. (2007). Qualitative research for education: An introduction to theory and methods. 5th edition, Allyn & Bacon, Boston.
Bozkurt, F. (2018). Sosyal Bilgiler öğretiminde kanıt temelli öğrenme uygulamaları. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 12(24), 334-353.
Brooks, S. (2008). Displaying historical empathy: what impact can a writing assignment have?, Social Studies Research and Practice, 3 (2), 130–146.
Carr, E. H. (1996). Tarih nedir?. İstanbul: İletişim Yayınları.
Collingwood, R.G. (1996). Tarih tasarımı. Kurtuluş Dinçer (çev.). Gündoğan Yayıncılık, Ankara.
Cooper, H. (1996). “History 5-11”, teaching History, (Ed. H. Bourdıllon), London: Routledge. s.76- 86.
Creswell, J. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). USA: SAGE Publications.
Creswell, J. (2003). Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Creswell, J. (1994). Research design: Qualitative & quantitative approaches. London: SAGE Publications.
Davey, L. (1991). The application of case study evaluations. Practical Assessment, Research & Evaluation, 2(9).
De Leur, Boxtel C. V., & Wilschut A. (2017). ‘I saw angry people and broken statues’: Historical empathy in secondary history education. British Journal of Educational Studies, 65:3, 331- 352.
Dilek, D. (2009). Geçmişi imgelerle yeniden kurmak: İlköğretim düzeyinde tarihsel imgelem becerilerinin kullanımı üzerine ikonografik bir analiz. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, Bahar, 633-689.
Dillenburg, M. (2017). Understanding historical empathy in the classroom. Boston University, Dissertation.
Drake, F. D., & Brown, S. D. (2003); “A systematic approach to improve students’’ historical thingking”, The History Teacher, 36, (4), 465-589.
Endacott, J. L. (2013). Reconsidering affective engagement in historical empathy. Theory and Research in Social Education, 38(1), 6-49.
Foster, S. (2001). Historical empathy in theory and practice: Some final thoughts. In O. Davis, E. A. Yeager, & S. J. Foster (Eds.) Historical empathy and perspective taking in the Social Studies (pp. 167-182). New York, NY: Rowman and Littlefield.
Glesne, C. (2015). Nitel araştırmaya giriş. Çeviri Editörleri: Ali Ersoy, Pelin Yalçınoğlu. 5. Baskı, Anı Yayıncılık, Ankara.
Grim, V., Pace, D., & Shopkow, L. (2004). Learning to use evidence in the study of History. New Directions for Teaching and Learning, 98, 57-65.
Harris, R., & Foreman-Peck, L. (2004). ‘Stepping into other people's shoes: teaching and assessing empathy in the Secondary History Curriculum’. International Journal of Historical Learning, Teaching and Research, 4 (2), 1-14.
Hatch, J. A. (2002). Doing qualitative research in education settings. Albany: State University of New York Press.
Husbands, C. (1996). What is history teaching? Bristol, PA: Open University Press.
Işık, H. (2011). Ortaöğretim Tarih derslerinde birincil ve ikincil el kaynaklar ile etkinlik temelli ders işlemenin öğrencilerin tarihsel düşünme becerilerine etkisi. Turkish Studies-International Periodical For The Languages, literature and History of Turkish or Turkic, 6 (1), 1323- 1337.
Jenkins, K. (1997). Tarihi Yeniden Düşünmek. Bahadır Sina Şener (çev.). 1. Baskı, Dost Kitabevi Yayını, Ankara.
Kabapınar, Y. (2014). Kuramdan uygulamaya Sosyal Bilgiler öğretimi (4. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Keleş, H., Ata, B., Köksal, İ. (2006). Tarihi dokümanla Tarih öğretiminin lise öğrencilerinin başarısına etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 99-112.
Kızıl, Ö. (2018). Sosyal Bilgiler dersinde tarihsel kanıt analizi kullanımının 7. sınıf öğrencilerinin akademik başarıları üzerindeki etkisi, International Journal of Eurasian Education and Culture, 4, 57-73.
Kiriş, A. (2009). Tarih eğitimi ve tarihçilik mesleği: Lise Tarih derslerinde öğrencilerin yazma becerilerini kullanması ve geliştirilmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Köksal, H. (2005). Tarih öğretiminde eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Anabilim Dalı, Tarih Öğretmenliği Bilim Dalı, Ankara.
Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985). Naturalistic inquiry. Newbury Park, CA: Sage Publications.
Linda, S. L., & Barton, K. C. (2011). Doing History: Investigating with children in elementary and middle schools, 4th ed. (New York: Routledge), 12-18.
Maxwell, J.A. (2005). Qualitative research design: An interactive approach (2nd ed.). Newbury Park, CA: Sage.
Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük dersi 8. sınıf programı. MEB, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
Merriam, S., B. (2009). Qualitative research. A guide to design and implementation, (2nd ed.) San Francisco, CA: Jossey-Bass.
Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: A sourcebook of new method (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Mims, J. L. (2002). Teaching with documents, how high school students make meaning from slave trials, letters and songs, Department of İnstruction and Teacher Education, College of Education, University of South Carolina, Ph.D Thesis, USA South Carolina.
Monte-Sano, C. B. (2006). Learning to use evidence in historical writing. ProQuest Digital Dissertations Database. (UMI No. AAT 3235298).
Namal, R. (2011). İlköğretim 7.sınıf Sosyal Bilgiler dersinde yer alan “Ülkemizde Nüfus” ünitesinin öğretiminde görsel materyallerden yararlanmanın öğrenci başarısı üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı, Erzurum.
Nation Consil for Social Studies (NCSS). (2013). Social Studies for the next generation: Purposes, practices, and implications of the college, career, and civic life (C3) framework for Social Studies state standards (Bulletin 113, Silver Spring, MD: NCSS), xvii.
Özbaş, B. Ç. (2010). 12 – 14 yaş grubu öğrencilerinin tarihsel düşünme gelişimi ve tarihsel kanıt kullanımı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Patterson, N. C., Lucas, A. G.& Kithinji, M. (2012). Higher order thinking in Social Studies: An analysis of primary source document use, Social Studies Research and Practice,7(2),68-85.
Paivio, A. (1991a). Images in mind. New York: Harvester Wheatsheaf.
Paivio, A. (1991b). Dual coding theory: Retrospect and current status. Canadian Journal of Psychology, 45(3), 255–287.
Roord, L. J.(2009). Katılım, farkındalık ve hoşgörü için eğitim: Anahtar temaların Tarih eğitimiyle ilgisi ve önemi, Çok Kültürlü Avrupa İçin Tarih ve Sosyal Bilgiler Eğitimi, Harf Eğitim Yayıncılığı http://csd.erciyes.edu.tr/materyaller/tn_02.pdf.
Ruby, P., & Decety, J. (2004). How would you feel versus how do you think she would feel? A neuroimaging study of perspective-taking with social emotions, Journal of Cognitive Neuroscience, 16 (6), 988–999.
Sander, O. (2013). Siyasi Tarih (İlkçağlardan 1918’e), 26. Baskı, İmge Kitabevi Yayını, Ankara.
Seidel, J., & Kelle, U. (1995). Different functions of coding in the analysis of textual data. In U. Kelle (Ed.), Computer-aided qualitative data analysis: Theory, methods, and practice (pp. 52-61). Newbury Park, CA: Sage.
Senemoğlu, N. (2012). Gelişim, öğrenme ve öğretim, 22. Baskı, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
Shemilt, D. (2000). The caliph’s coin: The currency of narrative frameworks in history teaching. In P. N. Stearns, P. Seixas, & S. Wineburg (Eds.), Knowing, teaching, and learning history: National and international perspectives (pp. 83-101). New York: New York University Press.
Silverman, D. (1993). Interpreting qualitative data: Methods for analyzing talk, text, and interaction. London & Thousand Oaks, CA: SAGE.
Stradling, R. (2003). 20. yüzyıl Avrupa Tarihi nasıl öğretilmeli, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
Stake, R. E. (1995). The art of case study research, Sage Publications, Thousand Oaks, California.
Tangülü, Z. ve Çıdaçı, T. (2016). Sosyal Bilgiler Dersi Tarih konularının öğretiminde birinci elden kaynakların kullanımı. Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (11), 253-273.
Tangülü, Z., Tosun, A. ve Kocabıyık, B. (2014). Ortaokul 8. sınıf İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük konularının öğretiminde karşılaşılan sorunların sosyal bilgiler öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (2), 233-245.
Torres, H. J. (2016). Hoovervilles, jalopies, and riding the rails: Investigating the great depression through primary sources. Social Studies and the Young Learner, 29 (1), 4–8.
Wineburg, S. (2001). Historical thinking and other unnatural acts. Philadelphia, PA: Temple University Press.
VanSledright, B., & Frankes, L. (2000). Concept and strategic knowledge development in historical study: A comparative exploration in two fourth-grade classrooms. Cognition and Instruction, 18 (2), 239-283.
Vella, Y. (2009). In Search of meaningful History teaching. History teachers.’’ Association Publication. Malta.
Yahşi. İ. ve Keleş, H. (2013). “Tarih öğretiminde gazete kullanımının çok perspektifliğe etkisi.” Kastamonu Eğitim Dergisi, 21 (2), 693-710.
Yeager, E. A., Foster, S. J., Maley, S. D., Anderson, T., & Morris, J. W., III. (1998). Why people in the past acted as they did: An exploratory study in historical empathy. International Journal of Social Education, 13(1), 8-24.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. b.). Ankara: Anı Yayınları.
Yin, R. K. (2003). Case study research: Design and methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Yin, R. K. (1989). Case study research: Design and methods. Beverly Hills, CA: Sage.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ