SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ SOSYAL BİLGİLER DERSİNDE KULLANILABİLECEK EDEBİ ÜRÜN TASARLAMA DENEYİMLERİNİN İNCELENMESİ

Edebi ürünlerin sosyal bilgiler öğretiminde kullanımının eğitim sürecine katkısı yadsınamaz düzeydedir. Bu doğrultuda bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler dersinde kullanılabilecek edebi ürün tasarlama deneyimlerinin incelenmesidir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının edebi ürün hazırlama deneyimlerinin ve görüşlerinin incelenmesi amacıyla araştırmada nitel model kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu ölçüt örneklemesine göre seçilmiş İç Anadolu Bölgesinde bir devlet üniversitesinde 3. Sınıfta öğrenim gören 33 sosyal bilgiler eğitimi öğretmen adayı oluşturmaktır. Öğretmen adaylarının cinsiyete göre dağılımlarını, 12’si erkek, 21’i kız oluşturmaktadır. Araştırma, katılımcıların gönüllü olması esasına dayanmıştır. Araştırmanın verilerinin toplanmasında 7 adet yarı yapılandırılmış görüşme soruları ve doküman incelemesi kullanılmıştır. Görüşme soruları odak grup görüşmesi şeklinde katılımcılara uygulanmıştır. Araştırmada kullanılan yarı yapılandırılmış 7 görüşme sorusu için araştırmacı tarafından kategori ve kodlar oluşturulmuştur. Verilerin analizinde içerik analizi yöntemive NVivo bilgisayar programı kullanılmıştır. Araştırmanın geçerliği ve güvenirliği için uzman görüşü alınmıştır. Araştırmacı ve uzman tarafından oluşturulan kategoriler karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmalara göre nihai karara varılmıştır. Araştırma, araştırmacı tarafından sosyal bilgilerde sözlü ve yazılı edebiyat incelemeleri dersinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın sonucunda sosyal bilgileröğretmen adayları, edebi ürün hazırlamada, toplamda 10 farklı edebi tür olmak üzere, en fazla şiir ve gezi yazısı türünü tercih etmişlerdir. Aynı zamanda öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretim programında kazanım ağırlıklı ilişkilendirmeler yaptıkları görülmektedir.

PDF

___

Balcı, A. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi.

Baltacı, A. (2018). “Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme”. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(1), 231-274.

Beldağ, A. ve Aktaş, E. (2016). “Sosyal bilgiler öğretiminde edebî eser kullanımı: nitel bir çalışma”. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 953-981.

Bhavnagri, N. P. & Samuels, B. G. (1996). “Children’s literature and activities promoting social cognition of peer relationships in preschoolers”. Early childhood Research Quarterly, 11, 307-331.

Chenail, R. (2008). “Categorization”. Lisa M. Given (Ed.) The Sage Encyclopedia of Qualitative Research Methods. Volume 1&2. içinde 72-73. Californiya: Sage Publications.

Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: choosing among five approaches. California: Sage Publications

Creswell, J. W. (2012). Educational research planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research. Boston: Pearson Education.

Çelik, A. (2019).”Gezi yönteminin sosyal bilgiler öğretmen adaylarının akademik başarılarına etkisinin ve gezi yazısı yazma deneyimlerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi”. Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 395-413.

Diem, R. A. (2000). “Can it make a difference? technology and the social studies”, Theory & Research in Social Education, 28(4), 493-501.

Dunn, M. A. (2000). “Closing the book on social studies: four classroom teachers go beyond the text”. The Social Studies, 91(3), 132-136.

Er, H. ve Kaymakcı, S. (2018). “Evaluation of social studies teachers’ usage situation of literary works ın their courses: Bartın sample”. Bartın University Journal of Faculty of Education, 7(3), 1054-1080.

Eryılmaz, Ö. ve Çengelci Köse, T. (2018). “Sosyal bilgilerde edebi ürünler ve değerler eğitimi: Küçük Prens örneği”, Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(1), 65-79.

Ezzy, D. (2002). Qualitative analysis practice and innovation. Australia: Allen & Unwin.

Guzetti, B. J., Kowalinski, B. J. & McGowan, T. (1992). “Using a literature-based approach to teaching social studies”. Journal of Reading.36(2), 114-122. Erişim,International Literacy Association and Wiley.

Hoffman, J. V. (1992). “Critical reading/thinking across the curriculum: using ı-charts to support learning”. Language Arts. 69(2), 121-127. Erişim URL: https://www.jstor.org/stable/41411571.

Kolaç, E. ve Özer, H. (2018). “Sosyal bilgiler öğretiminde edebîürünlerin kullanımı ve değer aktarımındaki katkılarına yönelik öğretmen adaylarının görüşleri”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi,7(4), 2629-2655.

Kush, J. C., Watkins, M. W. & Brookhart, S. M. (2005). “The temporal-ınteractive ınfluenceof reading achievement and reading attitude”. Educational Research and Evaluation. 11(1), 29 –44.

Lehman, B. A., Freeman, E. B., & Allen, V. G. (1994). “Children's literature and literacy ınstruction: "literature-based" elementary teachers belief and practices”. Reading Horizons, 35 (1). Erişim https://scholarworks.wmich.edu/reading_horizons/vol35/iss1/1.

Mears, C. L. (2009). Interviewing for education and social science research. New York: Palgrave Macmillan.

Milli Eğitim Bakanlığı MEB (2019). Sosyal bilgiler öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve7.Sınıflar).http://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/201812103847686 SOSYAL%20B%C4%B0LG%C4%B0LER%20%C3%96%C4%9ERET%C4%B0M%20PROGRAMI%20.pdf.

Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. California: Sage Publication.

Oruç, Ş. (2009). “Sosyal bilgiler 6. sınıf ders kitaplarında edebi ürünler”. TSA. 13(2),9-24.

Öztürk, C. ve Otluoğlu, R. (2002). “Sosyal bilgiler öğretiminde yazılı edebiyat ürünlerini ders aracı olarak kullanmanın duyuşsal davranış özelliklerini kazanmaya etkisi”. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi,15, 173-182.

Patton, M. Q. (2002). Qualitative research & evaluation methods.California: Sage Publication.Peshkin, A. (1993). The goodness of qualitative research. Educational Researcher.22(2), 23-29.

Richards, L. & Richards, T. (1994).“From filling cabinet to computer”. Alan Bryman, Robert G. Burgess (Ed.). Analyzing qualitative data içinde 146-173. London: Routledge.146-173. Erişim Taylor & Francis e-Library

Ritchie, J. & Spencer, L. (1994). “Qualitative data analysis for applied policy research”. Alan Bryman, Robert G. Burgess (Ed.) Analyzing qualitative data. içinde 173-194. London: Routledge.

Roser, N. L. Hoffman, J. V. & Farest,C. (1990). “Language, literature, and at-risk children”. The Reading Teacher.43(8), 554-559. Erişim International Literacy Association and Wiley.

Roser, N. L. & Keehn, S. (2002). “Fostering thought, talk, and ınquiry: linking literature and social studies”. The Reading Teacher. 55(5), 416-426. Erişim International Literacy Association and Wiley.

Saban, A., Koçbeker Eid , B. N., Saban, A., Alan, S., Doğru, S., Ege, İ., Arslantaş, S.,Çınar, D., Tunç, P. (2010). “Eğitimbilim alanında nitel araştırma metodolojisi ile gerçekleştirilen makalelerin analiz edilmesi”. Selçuk ÜniversitesiAhmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 125-142.

Sanacore, J. (1988). “Schoolwide ındependent reading: the principal can help”. Journal of Reading. 31(4), 346-353. Erişim International Literacy Association and Wiley.

Sanacore, J. (1990). “Creating the lifetime reading habit in social studies”. Journal of Reading.33(6), 414-418. Erişim International Literacy Association and Wiley.

Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2017). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.

Şimşek, A. (2011). “The use of chıldren’s lıterature ın socıal studıes: a comparatıve study ın the USA and Turkey”. The Journal of SAU Education Faculty,22, 1-24.

Toran, M. ve Dilek, A. (2017). “Çocuklar ve kitaplar: Piaget’in oyun kuramına göre bir değerlendirme”. Yaşadıkça Eğitim. 31(1), 41-54.

Ünlü, İ. (2016). “Sosyal bilgiler öğretmenlerinin ders materyali olarak edebi ürün kullanımına yönelik görüşleri”, International Journal Of Eurasia Social Sciences, 7(22), 120-136.

Yeşilbursa, C. C. ve Sabancı, O. (2015). “Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünlerin kullanımına yönelik görüşleri”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.36, 19-33.

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Turkish Studies - Educational Sciences-Cover

ISSN: 2667-5609
Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ