Özel Yetenekli Çocuk Okurların “Boğaziçi’nde Saklambaç” Adlı Esere Yönelik Görüşlerinin Çocuk Edebiyatının Temel İlkelerine Göre İncelenmesi

Dil öğretimi, edebiyattan bağımsız değildir. Ortaokul düzeyinde dil etkinliklerinin nitelikli bir biçimde uygulanabilmesinin ön koşullarından biri de derslerde kullanılan metnin çocuğun yaşına, bilişsel ve zihinsel, duygu dünyasına, ilgilerine kısacası çocuk edebiyatı ölçütlerine uygun ve uyumlu olmasıdır. Çocuklar için edebiyat, çocuğa özgü, çocuk bakışını yansıtan, çocuk gerçekliğine uygun ve çocuğa göre bir edebiyat olmak iddiasındadır. Bu çalışma ile özel yetenekli çocuk okurların Mina Tansel’e ait Boğaziçi’nde Saklambaç adlı esere yönelik görüşlerinin çocuk edebiyatının temel ilkelerine göre incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın temeli kitabın içerik bakımından incelenmesi kapsamında çocuğa görelik, çocuk gerçekliği ve özdeşim kurma ilkelerine dayandırılmıştır. Mina Tansel, başta “Boğaziçi’nde Saklambaç”ın yanında “İstanbul’la Saklambaç” ve “Büyüyünce Ne Olacaksın?” adlı yapıtlarıyla da çok okunan, çok satılan, popüler çocuk kitapları yazarlarındandır. Yapılan alanyazın taraması sonucunda yazarın eserleri hakkında yönelik çalışmaya rastlanmamıştır. Araştırma, popüler çocuk edebiyatının öenmli yapıtlarından biri üzerine okur-çocuk gözünden görüşler sunması yönüyle önem taşımaktadır.Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Katılımcılara sorulan sorular önceden belirlenmiştir ve sorular açık uçludur. Araştırma, Konya Bilim ve Sanat Merkezine devam eden ve örgün eğitimde 4. sınıf düzeyinde eğitim alan 10 öğrenciyle ve görüşmede sorulan sorulardan elde edilen verilerle sınırlıdır. Araştırma verileri betimsel analiz yaklaşımıyla analiz edilmiştir.Veriler 2019-2020 eğitim öğretim yılının ilk döneminde toplanmıştır.Araştırmanın bulgularına göre, öğrenciler kitabın heyecanlı ve ilginç olan, merak uyandıran bölümlerini ve başlığı sevmişler; kitabı sürükleyici bulmuşlardır. Öğrenciler, kitabın kolay anlaşılır bir kitap olduğunu, söz varlığına katkıda bulunduğunu, kitabın hoşgörü ve sağduyu ile ilgili mesajlar verdiğini, kitabın kendilerinde merak duygusu uyandırdığını, yazarın diğer eserlerini de okumak istediklerini ifade etmişlerdir. Bu kitabın ilgi alanlarına girdiğini ve arkadaşlarına tavsiye edebileceklerini belirten öğrenciler, kitaptaki olay örgüsünün net bir biçimde sonlanmadığını, olay örgüsünün beklentilerine göre sonuçlanmadığını ileri sürerek eserin sonunu beğenmediklerini ifade etmişlerdir. Öğrenciler kitaptaki kahramanlarla özdeşim kurmuşlardır ve kitaptaki olayların sağduyu, sorumluluk ve hoşgörüye örnek oluşturduğunu düşünmektedirler. Sonuçolarak Mina Tansel’in Boğaziçi’nde Saklambaç adlı eserinin çocuk edebiyatının temel ilkelerine uygun olduğu ve çocuk okurların eseri beğendikleri söylenebilir.

Investigation of the Opinions of Gifted Child Readers for the Work Named Boğaziçinde Saklambaç According to the Basic Principles of Children Literature

The process of acquiring and developing the native language of the individual is directly related to the literature of that language. Therefore, the quality of teaching Turkish is related to the level of utilization of children's literature. Literature for children claims to be a literature specific to the child, reflecting the child's perspective, appropriate to the reality ofthe child and convenient for the child. In this research, semi-structured interview technique, one of the qualitative research methods, was used. Questions asked to participants were predetermined and open-ended. The research is limited to 10 students attending Science and Art Centers and receiving 4 th grade education in formal education and the data obtained from the questions asked during the interview.The data were collected in the first semester of the 2019-2020 academic year.The data were analyzed with descriptive analysis approach.According to the findings of the study, the students liked the exciting and interesting parts of the book and the title; they found the book immersive. The students stated that the book is an easy-to-understand book, contributing to vocabulary, giving messages about tolerance and common sense, arousing a sense of curiosity in themselves, and wanting to read the author's other works. The students who indicated that this book was of interest and that they could recommend it to their friends stated that they did not like the end of the work by claiming that the plot in the book did not end clearly and did not result in the plot. The students identified with the heroes in the book and think that the events in the bookset an example for common sense, responsibility and tolerance. As a result, it can be said that Mina Tansel's work named Boğaziçinde Saklambaç conformed to the basic principles of children's literature and that child readers liked the work.

___

  • Arıkan B. (2018). Çocuk Edebiyatının Temel İlkeleri Bakımından Memduh Şevket Esendal’ın Öykülerinin Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sosyal Bilgiler ve Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı, Gaziantep.
  • Ateş, M. (2004). Ziya Gökalp’ın Çocuk Edebiyatıyla İlgili Görüşleri ve Eserleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı, Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı, Konya.
  • Bildiren, A. (2011). Üstün Yetenekli Çocuklar, Aileler ve Öğretmenler İçin Bir Kılavuz, İstanbul: Doğan Yayıncılık.
  • Burç, B. (2013). Rıfat Ilgaz’ın “Bacaksız’ın Basından Geçenler” Adlı Hikâye Serisindeki Eserlerin Çocuğa Görelik İlkesi Açısından İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı, Elazığ.
  • Baş, B. (2015). Türkçe Öğretimi Açısından Çocuk Edebiyatı, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Çer, E. (2014). Edebiyatta Çocuk Gerçekliği ve Çocuğa Görelik İlkelerinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitimin Kültürel Temelleri Anabilim Dalı, Güzel Sanatlar Eğitimi Bilim Dalı, Ankara.
  • Derman, S. (2002). Anadil (Türkçe) Öğretiminde Masal Metinlerinin Kullanılması, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı, Türkçe Öğretmenliği Bilim Dalı, Konya.
  • Dilidüzgün, S. (2004). Okuma Öğretimi Hedefleri Bağlamında Türkçe Ders Kitaplarındaki Çocuk Edebiyatı Ürünleri, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi Sayı 2 (2004), 43-55.
  • Genç, M. A. (2013). Üstün Yetenekli Öğrencilerin Görsel Sanatlar Eğitiminde Disiplinlerarası Öğretim Etkinliklerinin Değerlendirilmesi, (Konya Bilsem Örneği), Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı Resim-İş Eğitimi, Konya.
  • Gönen M. ve Veziroğlu M. (2019). Erken Çocukluk Döneminde Çocuk Edebiyatı, Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
  • Hunt, P. (2005). International Companion Encyclopedia Of Children's Literature. Routledge, London.
  • Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler, Teknikler, Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Kirazlı, N. (2018). Behiç Ak’ın Çocuk Edebiyatı Yapıtlarının Çocuğa Görelik Açısından İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitimin Kültürel Temelleri Anabilim Dalı, Türkçe Eğitimi Programı, Ankara.
  • Küçükyılmaz, A., Duban, N. (2006). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Öğretimi Öz-Yeterlik İnançlarının Artırılabilmesi İçin Alınacak Önlemlere İlişkin Görüşleri, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Aralık, Cilt: II1, Sayı:II, 1-23.
  • Levent F. (2011). Üstün Yeteneklilerin Eğitimine Yönelik Görüş ve Politikaların İncelenmesi, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı, İstanbul.
  • MEB (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bilsem Yönergesi (26.08.2015 tarihli ve 10096465-20-E.8422166 sayılı Bilsem Yönergesi.
  • Millî Eğitim Bakanlığı. (2018). İlköğretim Türkçe dersi (6., 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: Millî Eğitim Basımevi.
  • Robinson A., Shore B. ve Enersen L. (2014). Üstün Zekâlılar Eğitiminde En İyi Uygulamalar/Kanıt Temelli Bir Kılavuz. (Çeviri Editörleri: Üzeyir Ogurlu, Fatih Kaya), Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • Sever, S. (2017). Çocuk Edebiyatı ve Okuma Kültürü, İzmir: Tudem Yayınları.
  • Şirin, M. R. (2007). Çocuk Edebiyatı Kültürü. Okuma Alışkanlığı ve Medya Sarmalı. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Yalçın A., Aytaş, G. (2017). Çocuk Edebiyatı, Ankara: Akçağ Yayıncılık.
  • Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Turkish Studies - Educational Sciences-Cover
  • ISSN: 2667-5609
  • Yayın Aralığı: Yılda 6 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ