Rekabet Performanslarının ENTROPİ Tabanlı WASPAS ve COPRAS Yöntemleri ile Analizi: İskandinav Ülkeleri Örneği

Küreselleşme ile birlikte ülkelerin rekabet performanslarını ölçen endekslere veya ölçütlere ihtiyaç duyulmuştur. Bu anlamda Dünya Ekonomik Formu tarafından ülkelerin Küresel Rekabet Endeks’leri (KRE) belirlenerek söz konusu ülkelerin rekabet performansları rapor kapsamında değerlendirilebilme olanağına kavuşmuştur. Araştırmanın birinci amacı, İskandinav ülkelerine (Danimarka, Finlandiya, İsveç, Norveç, İzlanda) göre 2019 yılı için KRE’ni oluşturan bileşenlerin önemlilik derecelerini ENTROPİ yöntemi ile tespit etmektir. Araştırmanın ikinci amacı ise ülkelere ait KRE’leri ve endeksleri belirleyen bileşenlere ait değerler kapsamında ülkelerin rekabet performans değerlerini ENTROPİ tabanlı WASPAS ve COPRAS teknikleri ile tespit etmektir. Bulgulara göre, ENTROPİ yöntemi ile ülkeler için en önemli rekabet bileşeni piyasa büyüklüğü olarak tespit edilmiştir. ENTROPİ tabanlı WASPAS ve COPRAS yöntemleri kapsamında ise ülkelerin rekabet performans değerleri İsveç, Danimarka, Norveç, Finlandiya ve İzlanda olarak sıralanmıştır. Ayrıca ülkelerin KRE ve ENTROPİ tabanlı WASPAS ve COPRAS yöntemleri çerçevesinde rekabet performans değerlerinin yüksek skorda olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla İskandinav ülkelerinin rekabet performanslarının yüksek skorda olması söz konusu ülkelerin ekonomik ve sosyal boyutlarının performanslarının artmasına neden olabileceği değerlendirilmiştir. Ayrıca başta olarak İzlanda ülkesi olmak üzere ülkeler piyasa büyüklüğüne önem vererek rekabet performanslarını artırabileceği sonucuna ulaşılmıştır. Yöntem çerçevesinde ise ülkelerin KRE ile ENTROPİ tabanlı WASPAS ve COPRAS yöntemleri ile hesaplanan rekabet performans değerleri arasında yüksek korelasyon (rWASPAS-KRE=0,917, rCOPRAS-KRE=0,916) tespit edildiğinden dolayı ülkelerin KRE değerleri kapsamında ülkelerin rekabet performanslarının ENTROPİ tabanlı WASPAS ve COPRAS yöntemleri ile genel anlamda açıklanabileceği bulgusuna ulaşılmıştır

Analysis of Competitive Performances with ENTROPY-Based WASPAS and COPRAS Methods: The Example of Scandinavian Countries

With globalization, indices or criteria measuring the competitive performance of countries were needed. In this sense, the Global Competitiveness Indices (GCI) of the countries were determined by the World Economic Forum and the competitive performances of these countries were evaluated within the scope of the report. The first aim of the study is to determine the significance levels of the components that make up the GCI for 2019, using the ENTROPY method, according to the Scandinavian countries (Denmark, Finland, Sweden, Norway, Iceland). The second aim of the study is to determine the competitive performance values of the countries within the scope of the values of the components determining the GCIs and indices of the countries by using ENTROPY-based WASPAS and COPRAS techniques. According to the findings, with the ENTROPY method, the most important competitive component for countries was determined as market size. Within the scope of ENTROPY-based WASPAS and COPRAS methods, the competitive performance values of the countries are listed as Sweden, Denmark, Norway, Finland and Iceland. In addition, it has been determined that the competitive performance values of the countries are in high scores within the framework of the KRE and ENTROPY based WASPAS and COPRAS methods. Therefore, it is evaluated that the high scores of the competitive performances of the Scandinavian countries may cause the economic and social dimensions of the countries in question to increase their performance. In addition, it has been concluded that countries, especially Iceland, can increase their competitive performance by paying attention to market size. Within the framework of the method, there is a high correlation between the competition performance values of the countries calculated with the KRE and the ENTROPY based WASPAS and COPRAS methods (rWASPAS-KRE = 0.917, rCOPRAS-KRE = 0,916), it has been found that the competitive performances of countries within the scope of GCI values can be explained in general terms with ENTROPY-based WASPAS and COPRAS methods.

PDF

___

Abu-Shanb, E. A. (2016). Global competitiveness improvement: Government as an international journal of innovation. Management and Technology, 7(3), 110-114.
Acarer, T., & Dinçer, E. (2019). Çok kriterli karar alma yöntemleriyle Türkiye ve Avrupa Birliği üyesi ülkelerin ticari ilişki analizi: ENTROPİ ve COPRAS yaklaşımı. Social Sciences Research Journal, 8(3), 219-240.
Altıntaş, F.F. (2020). G7 ülkelerinin rekabet performanslarının ENTROPİ tabanlı TOPSİS ve EDAS yöntemleri ile analizi, International Social Mentality and Researcher Thinkers Journal, 6(31): 737-748.
Ayçin, E. (2019). Çok kriterli karar verme. Ankara: Nobel Yayın.
Aynaoğlu, Y. (2018). Küresel rekabet endeksi ile inovasyon ve makro ekonomik göstergeler arasındaki ilişkinin analizi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Ayyıldız, E., & Murat, M. (2017). Türkiye’de yer alan şehirlerin eğitim performanslarının çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılarak belirlenmesi. Kent Kültürü ve Yönetimi Hakemli Elektronik Dergi, 10(2), 255-267.
Bagočius, V., Zavadskas, E. K., & Turskis, Z. (2013). Multi-Criteria selection of a deep-water port in Klaipeda. 11th International Conference on Modern Building Materials, Structures and Techniques (s. 144-148). Vilnius: Procedia Engineering.
Bağcı, H., & Caba, N. (2018). ENTROPİ ve COPRAS yöntemleri kullanılarak menku kıymet yatırım ortaklıklarının nakit düzeylerinin kıyaslanması. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7(5), 64-83.
Beceren, E., & Kumcular, E. (2016). Türkiye'nin Rusya karşısındaki rekabet gücü analizi: rekabet indeksi bileşenleri açısından bir değerlendirme. Yüzüncü Yıl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1, 62-82.
Bucher, S. (2018). The global competitiveness index as an ındicator of sustainable development. Herald of the Russian Academy of Sciences, 88, 44-57.
Coduras, A., & Autio, E. (2013). Comparing subjective and objective ındicators to describe the national entrepreneurial context:The global entrepreneurship monitor and the global competitiveness index contributions. Investigaciones Regionales, 26, 44-74.
Çiftci, H., & Erşahinoğlu, A. (2016). Avrasya'nın rekabet gücü: Türkiye. Ekonomi Bilimler Dergisi, 8(1), 50-74.
Dayasindhu, N. (2002). Embeddedness, knowledge transfer, industry clusters and global competitiveness: a case study of the Indian software industry. Technovation, 22(9), s. 551- 560.
DiMaggio, P. J. & Powell, W. W. (1983). The iron cage revisited: Institutional isomorphism and collective rationality in organizational fields. American Sociologial Rewiev, 48(2), 147-160.
Dursun, İ. T. (2013). Manisa'nın rekabetçilik düzeyi üzerine bir değerlendirme. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 518-530.
Erat, V., ve Demirkanoğlu, Y. (2018). Türkiye'nin küresel rekabet düzeyinin analizi. 2nd International Conference on New Approaches in Social Sciences and Humanities, İstanbul, 541-559.
Gökmenoğlu, S. M., Akal, M., & Altunışık, R. (2012). Ulusal rekabet gücünü belirleyen faktörler üzerine değerlendirmeler. Rekabet Dergisi, 13(4), 3-43.
Gündüz, M., & Soyer, M. (2019). Küresel rekabetçilik ile ekonomik özgürlük arasındaki ilişkinin binary lojistik regresyon analizi ile incelenmesi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 8(3), 1906-1930.
Güneş, S. (2012). Rekabet düzeyi ile büyüme arasındaki ilişki: Panel analizi. Finansal Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 3(7), 43-54.
Herciua, M., ve Ogrean, C. (2014). An overview on European Union sustainable competitiveness. 21st International Economic Conference, Sibiu, 651-656.
Karaca, C., & Ulutaş, A. (2018). ENTROPİ ve WASPAS yöntemleri kullanılarak Türkiye için uygun yenilebilir enerji kaynağının seçimi. Ege Akademik Bakış, 168(3), 483-494.
Kharlamova, G., & Vertelieva, O. (2013). The international competitiveness of countries economical-mathematical approach. Economics and Sociology, 6(2), 39-52.
Kildienė, S., Kaklauskas, A., & Zavadskas, K. E. (2011). COPRAS based comparative analysis of the European country management capabilities within the construction sector in the time of crisis. Journal of Business Economics and Management, 12(2), 417-434.
Lall, S. (2001). Competitiveness indices and developing countries: An economic evaluation of the global competitiveness report. World Development, 29(9), 1501-1525.
Luque, S., Perez-Moreno, S., & Rodriguez, B. (2016). Measuring human development: A Multi- criteria approach. Social Indicators Research, 125, 713-733.
Marangoz, M., & Denizci, G. (2017). Şangay iş birliği örgütü üyesi ülkeler ile Türkiye’nin küresel rekabet düzeyleri açısından karşılaştırılması. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 12(2), 75- 90.
Ovalı, S. (2014). Küresel rekabet gücü açısından Türkiye'nin konumu üzerine bir değerlendirme. International Journal of Economic and Administrative Studies, 7(13), 17-36.
Ömürbek, N., & Balcı, H. F. (2017). ENTROPİ temelli COPRAS yöntemi ile Avrupa Birliği ülkeleri ve Türkiye'nin havayolu taşımacılığının değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(18), 13-25.
Özbek, A. (2019). Çok kriterli karar verme yöntemleri ve excel ile problem çözümü kavram-teori- uygulama (2. b.). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Paraušić, V., Cvijanović, D., Mihailović, B., & Veljković, K. (2016). Correlation between the state of cluster development and national competitiveness in the global competitiveness report of the World Economic Forum 2012-2013. Economic Research-Ekonomska Istraživanja, 27(1), 662-672.
Petryle, V. (2016). Does the global competitiveness index demonstrate the resilience of countries to economic crises. EKONOMİKA, 95(3), 28-36.
Pınar, H. (2008). AB’ne tam üyelik türk uluslararası işletmelerinin rekabet gücü bakımından bir tehdit mi fırsat mı? 7. Kamu Yönetimi Forumu, Kahramanmaraş, 246-336.
Pitchipoo, P., Vincent, D., & Rajakarunakaran, S. (2014). Copras decision model to optimize blind spot in heavy vehicles: A comparative perspective. 12th Global Congress on Manufacturing and Management. Vellore: Prodecia Engineering, 1049-1059.
Porter, M. E. (1990). The competitive advantage of nations. Harvard Business Review, 73-91.
Sala-i-Martín, X. (2017). The global competitiveness report 2017-2018. Geneva:World Economic Forum.
Schwab, K., & Porter, M. E. (2008). The global competitiveness report 2008. Geneva: World Economic Forum.
Schwab, K., & Sala-i-Martin, X. (2013). The global competitiveness report 2013. Geneva: World Economic Forum.
Schwab, K. (2019). The global competitiveness report 2019. Geneva: World Economic Forum.
Schwab, K. (2018). The global competitiveness report 2018. Geneva: World Economic Forum.
Shaaban, S. M., & El-latif, A. (2020). Integration of evaluation distance from avarage solution approach with information entropy weight for diesel engine parameter optimization. International Journal of Intelligent Engineering & Systems, 13(3), 101-111.
Seçkin, Z., & Demirel, Y. (2009). Küresel Rekabetin zihinsel izdüşümü: Kavram satmak. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(28), 175-186.
Shukla, S., Jain, R., & Mishra, P. K. (2016). An integrated aprroach for identification of critical factors for ERP Implementation using ENTROPY and WASPAS method. MIT International Journal of Mechanical Engineering, 6(2), 80-89.
Stanackovic, J., & Radovanovic, M. (2017). Selection of drill for drilling with high pressure coolant ENTROPY and COPRAS mcdm method. U.P.M.Sci.Series, 79(4), 199-204.
Stroh, L. K., & Caligiuri, P. M. (1998). Increasing global competitiveness through effective people management. Journal of World Business, 33(1), 1-16.
Thore, S., & Ruzanna, T. (2016). The sustainable competitiveness of nations. Technological Forecasting and Social Change, 106, 108-114.
Uca, N., Civelek, M. E., & Çemberci, M. (2019). Yolsuzluk algısının gayrisafi yurt içi hasıla üzerine etkisinde lojistik performans ile küresel rekabetin ara değişken rolü: Türkiye değerlendirmesi. Uluslararsı Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(19), 1229-1261.
Ural, M., Demireli, E., & Güler Özçalık , S. (2017). Kamu bankalarında performans analizi: ENTROPİ VE WASPAS yöntemleri ile bir uygulama. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(31), 129-141.
Ünlü, F. (2018). İmalatçı sanayinin rekabet gücündeki değişimin teknoloji yoğunluğuna göre ölçülmesi: Türkiye ve BRICS ülkeleri örneği. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi, 10(19), 422-441.
Ürküt Kelleci, S. (2009). Avrupa Birliği'ne giriş sürecinde türkiye'nin rekabet gücü:karşılaştımalı üstünlükler modeline göre sektörel bir analiz [Yayımlanmamış doktora tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yalçınkaya, H., Çılbaltı, C., Erataş, F., & Hartoğlu, D. (2014). Açıklanmış karşılıklı üstünlükler ekseninde rekabet gücünün analizi: Türk-Çin dış ticareti üzerine bir uygulama. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (24), 41-57.

Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover

ISSN: 2667-5625
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ