İmam Ebu Yusuf Perspektifinden Kamu Maliyesi ve Günümüze İlişkin Bir Değerlendirme

Tarihsel süreç içerisinde her medeniyet ve dinler tarihi alanında olduğu gibi İslam dini ve medeniyetinde de ekonomi ve maliye ilmine ilişkin birçok alim ve devlet adamı tarafından çalışmalar yapılmış ve diğer dinler ile medeniyetlerden farklı olarak daha çok eserler ortaya konulmaya başlanmıştır. Çalışılan eserler arasında yer alan ve kamu maliyesi alanında en eski tarihe sahip olan Kitabu’l Haraç, İmam Ebu Yusuf tarafından kaleme alınmış ve kamu maliyesi alanında ilk olarak gösterilen bir eserdir. Halife Harun Reşid’e yaptığı tavsiyeler üzerine oluşturulan eserde, devletin (Abbasi Devleti) vergi toplama ve hizmetler sunması gibi faaliyetlerine ilişkin hükümler yoğun olarak yer almıştır. Eserde kamu maliyesine ilişkin olarak; kamu harcamaları, kamu gelirleri, tarımsal vergilendirmeye yönelik hükümler yer almaktadır. Ayrıca devlet yönetimine ilişkin esaslar, tarımsal verimliliği artırıcı nitelikte tavsiyeler ile piyasa fiyatına yönelik hükümler vb. birçok konuya ilişkin içerikten oluşmaktadır. Bu çalışmada, İmam Ebu Yusuf’un eseri Kitabu’l Harac’ta yer alan kamu maliyesine ilişkin hükümler incelenmiştir. Ayrıca çalışmada İmam Ebu Yusuf perspektifiyle günümüzde yaşanan küresel gelişmeler ve pandemi süreci üzerine değerlendirmeler yapılarak bir yargıya ulaşılmak amaçlanmaktadır. Çalışmanın önemini tarihsel süreç içerisinde 8. yüzyılda yazılan bu eserin yoğun olarak kamu maliyesine ilişkin bilgiler içermesi ve günümüzde yer alan bazı hadiselere ışık tutması ile buna yönelik çıkarımlarda bulunulması oluşturmaktadır.

Public Finance From the Perspective of Imam Abu Yusuf and an Evaluation of the Present

In the historical process, studies have been carried out by many scholars and statesmen on the science of economy and finance in the Islamic religion and civilization, as in every civilization and the history of religions, and more works have started to be produced, unlike other religions and civilizations. Kitabu'l Haraç, which is among the works studied and has the oldest history in the field of public finance, is a work written by Imam Abu Yusuf and shown first in the field of public finance. In the work, which was created based on the recommendations he made to the Caliph Harun Reşid, provisions regarding the activities of the state (Abbasid State) such as collecting taxes and providing services were heavily involved. Regarding public finance in the work; There are provisions for public expenditures, public revenues, and agricultural taxation. In addition, principles regarding the state administration, recommendations to increase agricultural productivity and provisions for market prices, etc. It consists of content related to many subjects. In this study, the provisions on public finance in the book of Imam Abu Yusuf, Kitabu'l Harac, were examined. Also in the study, with the perspective of Imam Abu Yusuf, it is aimed to reach a judgment by making evaluations on today's global developments and pandemic process. The importance of the study is that this work, which was written in the 8th century in the historical process, includes information about public finance and sheds light on some events taking place today and making inferences about it.

___

  • Alvaredo, F., Chancel, L., Piketty, T., Saez, E., & Zucman, G. (Eds.). (2018). Dünya eşitsizlik raporu 2018. Özet. World Inequality Lab.
  • Bal, O. (2014). İslam İktisadı’nın kilometre taşlarından Ebu Yusuf’un iktisadi düşüncesi. Türkiye İslam İktisadı Dergisi, 1(2), 1-41. http://dx.doi.org/10.15238/tujise.2014.1.2.1-41
  • Çelebi, A. K. & Çelik, Ş. Ç. (2018). Klasik İslam düşüncesinde kamu maliyesi: Ebu Yusuf örneği. M. Mıynat vd. (Eds.). Sosyoekonomik Boyutlarıyla İnovasyon (s. 683-691). Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yayınları. Yayın No: 34.
  • Dik, E. (2005). Kamu yararı anlayışında değişim baskısı. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 1-18.
  • Ebu Yusuf (2019). Kitâbü’l-harâc. A. Özek (Çev.). Albaraka Yayınları.
  • Kallek, C. (1997). Ebu Yusuf’un iktisadi görüşleri. İslam Araştırmaları Dergisi, 1, 1-18.
  • Kallek, C. (2002). Kitabu’l harac. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/kitabul-harac--ebu-yusuf (Erişim: 27.08.2020).
  • Laffer, A. B. (2004). The Laffer curve: Past, present, and future. Backgrounder, 1765, 1-16.
  • Şen, H. & Sağbaş, İ. (2017). Vergi teorisi ve politikası. Arıkan.
  • Uslu, R. (2013). İmam Ebû Yusuf'un hayatı ve Kitabu'l harac'ı. İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, (22), 403- 429.
  • World Bank (2020). Understanding poverty. https://www.worldbank.org/en/topic/poverty/overview (Erişim: 29.08.2020).
  • Yavuz, F. (2000). Türkiye’de tarım politikası. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31, 9- 22.
  • Yavuz, F. & Dilek, Ş. (2019). Türkiye tarımına yeniden bakış. SETA Yayınları, 131.
  • Yeşilyurt, Ş. (2015). İmam Ebu Yusuf’un kamu maliyesi alanına katkısı. Maliye Dergisi, (169), 97- 117.
  • 1982 Anayasası (20.10.1982 tarih ve 17844 sayılı Resmi Gazate).
  • 219 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği (31.12.1998 tarih ve 23570 (M) sayılı Resmi Gazete).
Turkish Studies - Economics, Finance, Politics-Cover
  • ISSN: 2667-5625
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ
Sayıdaki Diğer Makaleler

Örgütler ve Çalışanlar Üzerinde Psikolojik Güçlendirme ve Katılımcı Liderliğin Etkilerinin İncelenmesi

Zafer ADIGÜZEL, İrem KÜÇÜKOĞLU, Omar Khalid BHATTİ, Rimsha FAİSAL

Etkili Turizm Diplomasisi, Aşı Turizmi ve Üçlü-Sarmal Modeli: Baltık Ülkeleri Araştırması

Armando ALİU, Dorian ALİU, Hakkı ÇILGINOĞLU

Tüketici Yenilikçiliği Kapsamında Finansal Teknolojilere Uyum*

Mustafa Can SAMIRKAŞ, Uğur YILDIRIM

Tüketici Karmaşasının Ağızdan Ağıza Pazarlama İletişimi, Tüketici Güveni ve Tüketici Memnuniyeti ile İlişkisinin YEM Analizi ile İncelenmesi: Kozmetik Sektöründe Bir Uygulama

Kazım KARABOĞA, Emine Nihan Cici KARABOĞA

Endüstriyel Pazarlarda Satış Temsilcilerinin Sosyal Medya Kullanımı: Müşteri Yönelimi, Uyum Sağlayıcı Satış Davranışları ve Satış Performansı İlişkisi

Samet AYDIN

Finansal Gelişme ve İnovasyon, Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Üretimini Artırıyor mu?*

Emrah DOĞAN, Başak ÖZARSLAN DOĞAN

Türkiye’de Konut Sektörünün Gelişimi ve Hukuki Düzenlemeler

Filiz TEPECİK

Snob Etkisi, Bandwagon Etkisi ve Finansal Davranış: İspanyol ve Türk Öğrenciler Arasında Karşılaştırmalı Bir Çalışma

Kutlu ERGÜN

Snob Effect, Bandwagon Effect and Financial Behavior: A Comparative Study among Spanish and Turkish Students

Kutlu ERGÜN

Hizmet İhracatı ile İstihdam Arasındaki İlişkinin Johansen Eşbütünleşme ve Toda Yamamoto Nedensellik Testi ile Analizi: Türkiye Örneği

Mücahit ÇİTİL