Hidayete Ulaşmanın Önündeki Engeller

Tarih boyunca insanlar; dinlerin rehberliği üzerinden kendilerini hem bu dünyada hem de ahirette mutlukılmak, kurtuluşa ermek ya da hidayete ulaştırmak istemişlerdir. Örneğin kurtuluş teolojisi hem Yahudi hemde Hristiyan geleneğinin temel esaslarından biridir. Bu inanca göre; Yahudi tanrısı kurtarıcı, tarihi de birkurtuluş tarihidir. Onlara göre Mesih, Tanrı adına krallığını hâkim kılacak ve böylece seçilmiş İsrail toplumuaracılığıyla dünyada adalet egemen olacaktır. Kurtuluş teolojisi, Hıristiyanlıkta da merkezi bir konumasahiptir. Söz konusu teolojinin tarihi kökeni, Hz. Âdem ve eşinin işledikleri günaha dayandırılmaktadır. Bugünah, Âdem’in şahsında bütün insanlığın günahı olarak kabul edilmiş ve bu sebeple her insan günahkârolarak dünyaya gelmiştir. Aslî günah, insanın doğuştan kaderi olduğu için insanın kendi potansiyeli veeylemleriyle bu günahtan kurtulması imkânsızdır. Bu sebeple Tanrı, oğlu İsa’yı göndermiş ve insanınkurtuluşu için onu kefaret olarak kurban etmiştir.Kur’an’ın getirdiği dünya görüşü, insanlığa bir kurtuluş teolojisi değil hidayet teolojisi sunmaktadır.Kur’an, ‘bireysel ve toplumsal kurtuluş’ yerine bireysel ‘hidayet’ kavramı üzerinde durmuştur.Mensubiyetten kaynaklı bir kurtuluş yerine bireyin eylemlerine bağlı bir hidayetin olduğu Kur’an’da açıkçavurgulanmıştır. Kur’an’ın tarihteki topluluk vurgusu birey ve ilke temellidir. İnsan, bilgi elde etmekapasitesine, akla ve özgür iradeye sahip bir varlıktır. İnsanın varlığı ve imtihanı tamamen bu unsurlaradayanır. İnsanın bu potansiyelleri sebebiyle ilk imtihanı Hz. Âdem’in düşüşü şeklinde ifadelendirilen yasakmeyveden yemesiyle başlar. İnsan, özgür iradesini ilk defa bu hadisede kullanmıştır. Özgürlüğünü ahlakiolarak yanlış kullanan her Âdem/insan, düşüşe geçmiş olacaktır. Dolayısıyla Hz. Âdem’in hikâyesi, her bireyiçin ilk örnek durumundadır.

The Obstacles Reaching to Spiritual Guidance

Throughout history people wanted to make themselves happy both in this world and in the hereafter to reach salvation and spiritual guidance through the directions of religions. Salvation theology, for example, is one of the fundamental principles of both the Jewish and the Christian tradition. According to this belief, The Jewish God is the savior, his history is a history of salvation. According to them, Christ will rule his kingdom in the name of God, and so justice will rule in the world through the chosen people of Israel. Salvation theology is also central to Christianity. The historical origin of the theology is based on the sin committed by Adam and his wife. This sin has been accepted as the sin of all mankind in the person of Adam and therefore every human being was born as a sinner. Since the original sin is the innate destiny of man, it is impossible for man to get rid of this sin with his own potential and actions. Therefore, God sent his son Jesus and sacrificed him as atonement for the salvation of man. The world view brought by the Qur'an offers humanity a theology of spiritual guidance, not a salvation theology. The Qur'an focused on the concept of individual “spiritual guidance” instead of “individual and social salvation”. It is clearly emphasized in the Quran that there is spiritual guidance based on the actions of the individual, rather than a salvation from affiliation. The Quran's emphasis on community in history is based on individuality and principles. Man has the capacity to obtain knowledge, reason and free. Human existence and testing is based entirely on these factors. Because of these potentials of man, the first test was starts with eating the forbidden fruit, which is expressed as the fall of Adam. Man used his free will for the first time in this incident. Any Adam / human who misuses his freedom morally will be in decline. Therefore, Hz. The story of Adam is the first example for every individual.

PDF

___

Abduh, M. (1986).Tevhid Risalesi. çev. Sabri Hizmetli, Fecr Yay.
Akbulut, A. (2001). Sahabe Dönemi İktidar Kavgası. Pozitif Matbaacılık.
----- (2017). Müslüman Kültürde Kur’an’a Yabancılaşma Süreci. OTTO Yay.
Askerî, E. H. (1980). el-Furûku’l-Lügaviyye
Aydın, M. (2019). Teoloji’de/Kelam’da Vekaletin İmkanı, Turkish Studies Comparative Religious Studies, Volume 14, İssue, 2.
Bertrand, R. (1961). “A Free Man’s Worship”, The Basic Writings of Bertrand Russell 1903-1959, Robert Enger ve Lester Dennon, ed. Simon and Schuster
Cabiri, M. A. (2016). Arap Ahlaki Aklı. Çev. Muhammet Çelik, Mana Yay.
----- (1990). Bunyetu’l-‘akli’l’arabî.
Cevdet, S. (1986). Bireysel ve Toplumsal Değişmenin Yasaları. Çev. İlhan Kutluer, İnsan Yay.
Cürcânî, A. B. M. (1403/1983).Ta’rifât. Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye
Düzgün, Ş. A. (2018). Aydınlanmanın Keşif Araçları, OTTO
----- (2003). Bir Kelam Problemi Olarak Din-Dünya İlişkisi Sempozyumu. Kelam Arş. Dergisi
----- (2016). Kimliksiz Hakikatler, OTTO yay.
----- (2016). Âdem’den Öncesine Dönüş, OTTO
----- (2018). Sosyal Teoloji, OTTO
Ebu Bekir M. İ. F. (1978). Mücerredi Makalat. Trc. Danial Gimare
Etienne D. L. B. (2002). Discours de la servetude volontaire ou Contur’un gönüllü kulluk üzerine söylev yahut diktatör karşıtı, Editions Payot, 2002.
Evkuran, M. (2004). Kelam İlminin Yeniden İnşası Sözünün Anlamı ve İçeriği Üzerine. Koordinasyon Toplantısı
----- (2013). Ahlak Hakikat ve Kimlik. Araştırma Yayıncılık
Fazlur R. (1996). Ana Konularıyla Kur'an. Çev. Alparslan Açıkgenç. Ankara Okulu
Farid E. (2018). Kur’an, Özgürleşme ve Çoğulculuk. Çev. Çağla Taşkın. Hece Yaınları
Fromm, E. (2001). İtaatsizlik Üzerine. Çev. Ayşe Sayın. Kariyer yay.
----- (1997). Özgürlükten Kaçış. Çev. Selçuk Budak, Öteki Yay.
Faruki, İ. R. (2006).Tevhid. Çev. D. Yardım- L. Boyacı, İnsan Yay.
----- (1995). Bilginin İslamileştirilmesi. Ter. Fehmi Koru. Risale Yay. 3. Bsk. Güler, İ. İman ve İnkârın Ahlâkî ve Bilişsel Temelleri. İslamiyyat, c.I.
----- (2003). İman-Ahlak İlişkisi. Ankara Okulu Yay.
----- (2002). Politik Teoloji Yazıları. Kitabiyat Yay.
Kazım Kadri H. (1943).Türk Lügâtı, Türk Dillerinin İştikakı ve Edebî Lügâtler. Devlet Mat.
İbn Abdi Rabbih, A. B. M. E. ( 1940). el-İkdu’l-Ferîd, thk. Muhammed Said el-Uryan
İbnü’l-Arâbî. (1985). Futuhat-ı Mekkiyye. Thk. Osman Yahya
İbn Bacce. (1968).Tedbiru’l-mütevahhid. Thk. Macid Fahri
İbn Haldun. (1988). Mukaddime. Çev. Süleyman Uludağ, Dergâh Yay.
İbn İshak-İbn Hişam. (1859-1860). Siret en-Nebi
İbn Kesir. (1984). Tefsiru’l Kur’ani’l-Azim, Daru’l-Kahraman. C. I.
İkbal, M. (2016). İslam’da Dini Düşüncenin Yeniden İnşası. Çev. Rahim Acar, Timaş Yay. V. Bsk.
İonna, K. (2015). Etik. VI. Bsk. Türkiye Felsefe Kurumu, 2015.
İsfehani, R. H. B. M. (2012). el-Müfredat Fi Garibi’l- Kur’an. Kur’an Istılahları Sözlüğü. Ter. Abdülbaki Güneş&Mehmet Yolcu. Çıra Yay.
İşcan, M. Z. (2014). Selefiliğin Temel Esasları ve Sosyo-Politik Arka Planı. Ensar Yay.
İzutsu, T. (2010). Kur’an’da Dini ve Ahlaki Kavramlar. Çev. Selahattin Ayaz. Pınar Yay.
Kuşeyrî, A. B. H. (tsz). er-Risaletü’l-Kuşeyriyye fî ilmi’t-tasavvuf. Dar al-Khayr, 1997.
Lahbâbî. (1993). Milli Kültürler ve Medeniyet. Çev. Ayşegül Yaraman-Başbuğu. Milliyet Yay.
Martin H. (2003). Metafizik Nedir. Trc. Suat Yetkin, Kaknüs Yay., 1998
Maturidi, E. M. M. (2010). Te’vilatu’l-Kur’an. Thk. Muhammet Masum Vanlıoğlu-Bekir Topaloğlu, Mizan Yay.
Massimo C. (2006). Haqq/Haqiqa, The Quran. Encyclopedia, Trc. O Leaman
Max S. (1973). Formalism’in Ethics And A Non-Formal Ethics Of Value. Terc. M. Frings And Funk, Northwest University Press
Mekki, E. T. M. B. Ebi’l-H. Ali B. A. (1310). Kûtü’l-Kulûb, Semarkand Yay.
Mill, J. S. (2009). Hürriyet Üstüne. Çev. M. Osman Dostel, Liberte Yay.
Öner, N. (1988). İnsan Hürriyeti. Selçuk Yayınları
Razi, F. (1990). Mefatihu’l-Ğayb Tefsir-İ Kebir. Tr. Komisyon, Akçağ Yay.
Serrâc E.T. (1960). El-Luma Fi’t-Tasavvuf, Daru’l-Kütübu’l-Hadise Bas.
Taberi, E. C. M. B. C. (1988). Camiu’l-Beyan An Te’vili Ayi’l-Kur’an, Sağlam Yay.
Taftazânî, S. (1988). Şerhu’l-Akâidi’n-Nesefiyye, Dergah Yay.
Tehanevi, M. A. B. A. M. (1996). Keşşâfu Istılahâhti’l-Fünun Ve’l-Ulum, Darü’l- Kütübi’lİlmiyye.
Tillich, (2000). İmanın Dinamikleri, Trc. Fahrullah Terkan, Salih Özer.
Türkeri, M. H. Y. (2006). Elmalılı’nın Ahlâk Felsefesi, İzmir İlâhityat Vakfı Yay.
Ülgener, S. F. (1981). Zihniyet Ve Din, İslam, Tasavvuf Ve Çözülme Devri İktisat Ahlakı.
----- (1981). İktisadi Çözülmenin Ahlak Ve Zihniyet Dünyası, II. Bsk. Der Yay.
Watt, W. M. (1981). İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri. Çev. Ethem Ruhi Fığlalı, İzmir İlahiyat Vakfı Yay. 2017.
Yazır, M. H. (1995). Hak Dini Kur’an Dili, Akçağ Yay. C. I.

Turkish Studies- Comparative Religious Studies-Cover

ISSN: 2667-5544
Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2006
Yayıncı: ASOS Eğitim Bilişim Danışmanlık Otomasyon Yayıncılık Reklam Sanayi ve Ticaret LTD ŞTİ