Yayımla veya Yok Ol! Rekreasyon Yönetimi Araştırmaları Nereye Gidiyor? Bibliyometrik Bir Değerlendirme

Bibliyometrik çalışmalar, seçilen bir konunun bütüncül bir resmini çizmek için son zamanlarda oldukça popüler hâle gelmiştir. Bu çalışma, gelişmekte olan bir bilim alanı olan Rekreasyon Yönetimi Anabilim Dalı’nın lisansüstü tezlerine ışık tutmayı amaçlamaktadır. Bu amaca ulaşmak için Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi'nde (YÖK) kayıtlı 134 lisansüstü tez çalışması (2015-2021); yayın yılı, tez türü, araştırma alanı ve konusu, üniversite, araştırma yöntemi, araştırmada kullanılan ölçek türü, araştırmanın geçerlik ve güvenirlik durumu ve analiz tekniği çerçevesinde bibliyometrik değerlendirilmeye tabi tutulmuştur. Analizlere göre, çoğu yüksek lisans tezi olan tezlerin sayısında yıllar itibarıyla görece bir artış vardır. Sonuçlar, Rekreasyon Yönetimi Anabilim Dalı’nda üretilen tezlerin çoğunlukla rekreatif faaliyetler ve rekreasyon katılımı üzerinde yoğunlaştığını göstermiştir. Ayrıca tezlerin araştırma alanlarının ağırlıklı olarak spor ve turizm olduğu tespit edilmiştir. Gazi Üniversitesi-Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi, en çok üreten üniversitedir. Son olarak, rekreasyon yönetimi alanındaki lisansüstü tezlerin nicel araştırma yöntemleriyle yürütüldüğü ancak veriler değerlendirilirken çoğu tezde herhangi bir geçerlilik uygulamasının yapılmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca birçok araştırmacının normallik testlerini yapmamış olmalarına rağmen, parametrik testler uygulamaları da dikkat çekici bir diğer sonuçtur. Nitekim rekreasyon yönetimi çalışmaları henüz belirginleşme aşamasındadır ve başarmak için yapılacak çok iş vardır.

Publish or Perish! Where Are Recreation Management Studies Heading? A Bibliometric Evaluation

Bibliometric studies have recently been become quite popular to draw a holistic picture of a selected subject. This current study aims to shed light on the department of recreation management postgraduate dissertations which is an emerging scientific field. In order to achieve this aim, 134 postgraduate dissertations registered in the Council of Higher Education National Thesis Center were bibliometrically analyzed under the following parameters: publishing year, type of dissertation, research field and subject, university, research method, scale type used in research, validity and reliability state of the research, and finally analysis technique being used in the study. Based on the analysis performed with SPSS, there is sort of a linear increase in published dissertation years and most of them are maters. Results also demonstrated that recreation management department studies are concentrated mostly on recreative activities and recreation participation. In addition, it was determined that the research fields of dissertations were heavily in sports and tourism. Formerly Gazi University and currently Ankara Hacı Bayram Veli University is where studies are mostly published. Finally, it is worth noting postgraduate dissertations published in recreation management were conducted through quantitative research methods; although, most of them haven't applied any validity assessments during evaluating data. Also, another remarkable finding that researchers were applied parametric tests even though a number of them seem not to even bother performing normality of test. As a matter of fact, that recreation management studies are still on the edge of becoming apparent, there is lots of work to achieve.

PDF

___

Aksöz, E. O. ve Yücel, E. (2020). Engelli Turizmi Alanındaki Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1): 388-404.
Alimanoğlu, Ç. ve Arıkan Saltık, I. (2020). Turizmde Örgütsel Davranış Çalışmaları: Adım Üniversiteleri'nde Tamamlanan Lisansüstü Tezler Üzerine Bibliyometrik Bir Araştırma (1995- 2018), Journal of Travel and Tourism Research, 17(Autumn): 27-51.
Alimanoğlu, Ç. ve Çolakoğlu, Ü. (2021). Türkiye’deki Turizm Rehberliği Konulu Lisansüstü Tez Çalışmalarının Bibliyometrik Profili (1998-2018), Journal of Travel and Tourism Research, 18(Autumn): 51-67.
Alimanoğlu, Ç. ve Ayazlar, G. (2017). Türkiye’de Kırsal Turizm Konulu Lisansüstü Tez Çalışmaları Üzerine Bibliyometrik Bir İnceleme (2003-2016), Uluslararası Kırsal Turizm ve Kalkınma Dergisi (IRTAD) E-ISSN: 2602-4462, 1(1): 6-12.
Altaş, A. ve Acar, Y. (2018). Bibliometric Profile of the Postgraduate Dissertations Written in the Field of Gastronomy, Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(3): 1-10.
Arıkan Saltık, I. (2020). Turist Rehberliği Konulu Ulusal Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili (1989-2018), ÇAKÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1): 45-69.
Arslan, E. ve Emeksiz, M. (2016). Konaklama İşletmelerinde Çevre Yönetimi Konusunun Bibliyometrik Profili ve Gelecek Çalışmalar İçin Öneriler, Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 1(1): 1-12.
Arslan, E, Aydın Arslan, S. ve Coşkun, İ. O. (2017). Science Direct Veri Tabanında Taranan Dergilerin Bibliyometrik Analizi: Turizm Talebi Üzerine Yapılan Çalışmaların İncelenmesi, 17. Ulusal Turizm Kongresi, 20-23 Ekim 2016, Bodrum, Muğla, ss: 1446-1459.
Aydın, B. ve Aksöz, O. E. (2019). Destinasyon Alanında Yayınlanmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(1): 615-636.
Aydın, B. ve Arslan, E. (2016). The Role of Social Media on Leisure Preferences: A Research on the Participants of Outdoor Recreation Activities, Turizm Akademik Dergisi, 3(1): 1-10.
Baladi, Z. H., Haq, I. U., Hussain, M., and Elahi, G. (2018). Pakistan Journal of Pharmaceutical Sciences: A Bibliometric Assessment from 1998-2012, Library Philosophy and Practice, 1743: 1-16.
Baştuğ, G., Zorba, E., Duyan, M. ve Çakır, Ö. (2017). Farklı Kültürlerde Rekreasyon: Serbest Zaman Aktivitelerinin İncelenmesi, Journal of Human Sciences, 14(4): 3895-3904.
Boyraz, M., Kabakulak, A., ve Mutlu, A. S. (2021). Hazırlanmakta Olan Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Veri Görselleştirme Tekniği ile Bibliyometrik Analizi: 2006-2020 Yılları Örneği, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 1434–1453.
Broadus, R. N. (1987). Toward a Definition of “Bibliometrics”, Scientometrics, 12(5-6): 373-379.
Büyükşalvarcı, A. ve Keleş, H. (2019). Turizm Alanında Yazılan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Açıdan İncelenmesi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(4): 2758-2773.
Cobo, M. J., López-Herrera, A. G., Herrera-Viedma, E., and Herrera, F. (2011). Science Mapping Software Tools: Review, Analysis, and Cooperative Study among Tools, Journal of the American Society for information Science and Technology, 62(7): 1382-1402.
Connell, J., Carlton, J., Grundy, A., Buck, E. T., Keetharuth, A. D., Ricketts, T., and Brazier, J. (2018). The Importance of Content and Face Validity in Instrument Development: Lessons Learnt from Service Users When Developing the Recovering Quality of Life Measure (ReQoL). Quality of Life Research, 27(7): 1893-1902.
Çapar, G., Toksöz, D. ve Dönmez, B. (2018). Turizm Rehberliği Alanında Yapılan Akademik Çalışmaların İncelenmesi, Turist Rehberliği Dergisi (TURED), 1(2): 57-73.
Çıkrık, R, Yılmaz, İ. ve Toprak, L. (2019). Turizmin Etkileri Konusunda Yerel Halkın Bakış Açısını Konu Alan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili, Journal of Hospitality and Tourism, 1(1): 17- 29.
Çuhadar, M. ve Morçin, İ. (2020). Türkiye’de Gastronomi Turizmi ile İlgili Çalışmaların Bibliyometrik Analizi, Journal of Recreation and Tourism Research, 7(1), 92-106.
Demirbulat, Ö. G. ve Dinç, N. T. (2017). Sürdürülebilir Turizm Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2): 20-30.
Field, A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS: Introducing Statistical Method (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
Galton, F. (1874). English Men of Science: Their Nature and Nurture. London: Macmillan.
Garret, Henry E. (1937). Statistics in Psychology and Education. New York: Longmans, Green and Co.
Guba, E. G. (1981). Criteria for Assessing the Trustworthiness of Naturalistic Inquiries, Educational Communication and Technology: A Journal of Theory, Research and Development, 29(2): 75- 91.
Güçlü Nergiz, H. (2014). Türkiye’de Lisansüstü Turizm Tezlerinin Bibliyometrik Profili (1990- 2013), VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, 04-05 Nisan 2014, Kuşadası, Aydın, ss. 212-221.
Gül, M. and Gül, K. (2018). Bibliometric Profile of Graduateand Post-Graduate Theses on Rural Development and Rural Tourism, International Journal of Social and Economic Sciences, 8(2): 56-62.
Holden, R. B. (2010). Face Validity. (Editors) Weiner, I. B. and Craighead, The Corsini Encylopedia of Psychology in (pp. 637-638): Hoboken, NJ: Wiley.
IBM Corp. Released (2017). IBM SPSS Statistics for Windows, Version 25.0. Armonk, NY: IBM Corp.
İçöz, O. ve Kozak, N. (1999). Turizm İşletmeciliği Dergisi'nin Turizm Literatürüne Katkısı Hakkında Bir İnceleme, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 10(2): 9-17.
Kervankıran, İ., Eteman, F. S. ve Şardağ, A. (2019). Türkiye’de Turizm Coğrafyası Araştırmalarında Disipliner İlişkinin Sosyal Ağ Analizi ile İncelenmesi, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(3): 938-965.
Köşker, H. (2020). Coğrafi İşaret Konusunda Yazılmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi, Journal of Humanities and Tourism Research, 10(4): 775-787.
López-Bonilla, J. M., and López-Bonilla, L. M. (2021). Leading Disciplines in Tourism and Hospitality Research: A bibliometric Analysis in Spain, Current Issues in Tourism, 24(13): 1880- 1896.
Lian, T., Yu, C., Wang, W., Yuan, Q., and Hou, Z. (2016). Doctoral Dissertations on Tourism in China: A Co-Word Analysis, Ko-Knowledge Organization, 43(6): 440-461.
MacPherson, S. E., Wagner, G. P., Murphy, P., Bozzali, M., Cipolotti, L., and Shallice, T. (2014). Bringing the Cognitive Estimation Task into the 21st Century: Normative Data on Two New Parallel Forms, PloS one, 9(3): e92554.
Nusair, K., Butt, I., and Nikhashemi, S. R. (2019). A Bibliometric Analysis of Social Media in Hospitality and Tourism Research, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 31(7): 2691-2719.
Örnek, N. ve Karamustafa, K. (2020). Turist Rehberliği Alanındaki Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analiz ile Değerlendirilmesi (1989-2019), Turist Rehberliği Dergisi, 3(2): 115-138.
Özsoy, A. ve Çokal, Z. (2018). Türkiye’de Turist Rehberliği Alanında Yayımlanmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi (1989-2018), 2. International EMI Entrepreneurship and Social Sciences Congress, Nevşehir, Türkiye.
Palmer, A. L., Sesé, A., and Montaño, J. J. (2005). Tourism and Statistics: Bibliometric Study 1998– 2002, Annals of Tourism Research, 32(1): 167-178.
Polat, E., Düzgün, E. ve Yeşiltaş, M. (2019). İklim Değişikliğinin Turizme Etkisini Belirlemeye Yönelik Hazırlanan Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Profili, Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 10: 240-249.
Pritchard, A. (1969). Statistical Bibliography or Bibliometrics?, Journal of Documentation, 25: 348- 349
Reitz, J. M. (2005). ODLIS- Online dictionary for library and information science. Erişim adresi: https://products.abc-clio.com/ODLIS/odlis_b [Erişim Tarihi: 08.08.2021].
Resmî Gazete (2009). 13 Kasım 2009 Tarihli ve 27405 Sayılı Resmî Gazete, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2009/11/20091113.htm, [Erişim Tarihi: 02.08.2021).
Ruhanen, L., Weiler, B., Moyle, B. D., and McLennan, C. L. J. (2015). Trends and Patterns in Sustainable Tourism Research: A 25-year Bibliometric Analysis, Journal of Sustainable Tourism, 23(4): 517-535.
Schmidt, F. L., Viswesvaran, C., and Ones, D. S. (2000). Reliability is not Validity and Validity is not Reliability, Personnel Psychology, 53(4): 901-912.
Singh, K. P., Chander, H., and Sharma, R. (2020). Bibliometric Study of Publications in Conference Proceedings of SRFLIS Summit during 2014-2019, International Journal of Digital Content Management, 1(1): 9-26.
Sünnetçioğlu, A., Yalçınkaya, P., Olcay, M. ve Okan, Ş. (2017). Turizm Alanında Yazılmış Olan Gastronomiye İlişkin Tezlerin Bibliyometrik Profili, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2): 345-354.
Şahin, E., Akdağ, G., Çakıcı, C. ve Onur, N. (2018). Gastronomi ve Mutfak Sanatları Anabilim Dallarında Yayınlanan Tezlerin Bibliyometrik Analizi, Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(Ek1): 30-41.
Tayfun, A., Ülker, M., Gökçe, Y., Tengilimoğlu, E., Sürücü, Ç. ve Durmaz, M. (2018). Turizm Alanında Yiyecek ve İçecek ile İlgili Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2): 523-547.
Tulsky, D. S. (1990). An Introduction to Test Theory, Oncology Williston Park, New York, 4(5): 43- 48.
Turan, A. (2014). Turizm Konulu Yüksek Lisans Tezlerinin Bibliyometrik Özellikleri (1984-2013), VII. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi, 04-05 Nisan 2014, Kuşadası, Aydın, ss. 3-15.
Ünal, A. ve Bayar, S. B. (2020). Türkiye’de Destinasyon Konusunda Yayınlanmış Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 12(22): 237-250.
Vishwakarma, P., and Mukherjee, S. (2019). Forty-Three Years Journey of Tourism Recreation Research: A Bibliometric Analysis, Tourism Recreation Research, 44(4): 403-418.
Weiler, B., Moyle, B., and McLennan, C. L. (2012). Disciplines that Influence Tourism Doctoral Research: The United States, Canada, Australia and New Zealand, Annals of Tourism Research, 39(3): 1425-1445.
Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (2021). https://www.sbb.gov.tr/wpcontent/ uploads/2018/11/Yedinci-Be%C5%9F-Y%C4%B1ll%C4%B1k-Kalk%C4%B1nma- Plan%C4%B1-1996-2000%E2%80%8B.pdf, [Erişim Tarihi: 01.08.2021].
Yersüren, S. ve Özel, Ç. H. (2020). Boş Zaman ve Rekreasyon Konulu Tezler Üzerine Bibliyometrik Bir Çalışma. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2): 1139-1159.
Yıldırım, O. (2021). Ulusal Alan Yazında Spor Turizminin Gelişimi: Lisansüstü Tezler Üzerine Bibliyometrik Bir Analiz, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 43: 319-331.
Yüksek Öğretim Bilgi Yönetim Sistemi (2021). https://istatistik.yok.gov.tr/, [Erişim tarihi: 01.08.2021].
Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Tez Merkezi (2021). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/, [Erişim tarihi: 01.07.2021].
Zengin, B. ve Atasoy, B. (2020). Turizm Rehberliği Alanındaki Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Çerçevesi, Alanya Akademik Bakış, 5(1): 143-160.
Zhu, W. (2013). Reliability: What type, please!, Journal of Sport and Health Science, 2(1): 62-64.
Zorba, E. (2007). Türkiye’de Rekreasyona Bakış Açısı ve Gelişimi, Gazi Haber Dergisi, 52-55.
Zupic, I., and Čater, T. (2015). Bibliometric Methods in Management and Organization, Organizational Research Methods, 18(3): 429-472.