Geleneksel Peynirlerin Gastronomi Turizmi Açısından Değerlendirilmesi: İzmir Örneği*

Çalışmanın amacı, İzmir’de üretilen geleneksel peynirlerin gastronomi turizmi açısından değerli bir unsur olduğunu ortaya koymayı ve İzmir ilinde üretilen geleneksel peynir türlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda, araştırma alanı olarak İzmir ve yakın çevresi (Tire, Ödemiş, Bergama, Karaburun ve köyleri, Seferihisar, Urla) belirlenmiş ve nitel araştırma yönteminden yararlanılmıştır. Nitel yöntem çerçevesinde doküman incelenmesi ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak veriler toplanmıştır. Görüşme/mülakat sonucunda elde edilen verilere betimsel ve karşılaştırmalı analizler yapılmıştır. Sahadan gelen veriler ve literatür taraması neticesinde 4 ana tema ve 15 alt tema belirlenmiştir. Araştırmanın sonucunda, İzmir’in sahip olduğu geleneksel peynirlerin gastronomi turizmine herhangi bir katkı sağlamadığı ancak yöre peynirlerinin gastronomi turizmine katkı sağlayabilecek yüksek potansiyele sahip olduğu ortaya çıkmıştır.

An Evaluation of Traditional Cheeses in Terms of Gastronomic Tourism: İzmir Case

The aim of the study is to reveal that the traditional cheese produced in İzmir are a valuable element in terms of gastronomy tourism and to determine the activities related to what kind of studies can be done in this context and to determine the traditional cheese types produced in İzmir. In line with the purpose of the study, İzmir and its immediate surroundings (Tire, Ödemiş, Bergama, Karaburun and its villages, Seferihisar, Urla) located in the Aegean region were determined as the research area and qualitative research method was adopted. Data were obtained by examining documents within the framework of qualitative method and semistructured interview. Content analysis was performed as data analysis method. Relationships between the data obtained as a result of the interview and descriptive and comparative analysis were determined. Of the data from the field and the literature review, 4 main themes and 15 subthemes were determined. It has been concluded that the traditional cheese of İzmir do not contribute to both tourism and gastronomy tourism but it has been determined that cheese have a high potential in the rich gastronomy culture of İzmir.

PDF

___

Ağlamaz, E. ve Öncüer Çivici, M.E. (2018). Yerel Halkın Gözünden İzmir'in Simge Yemeklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma, Journal of Travel & Tourism Research, 13: 50-69.
Aktaş, A. ve Özdemir, B. (2005). Otel İşletmelerinde Mutfak Yönetimi. (1. Basım), Ankara: Detay Yayıncılık.
Alichanidis, E. and Polychroniadou, A. (2008). Characteristics of Major Traditional Regional Cheese Varieties of East Mediterranean Countries: A Review, Dairy Science and Technology, 88: 495-510.
Arslan, Ö. (2010). Yabancı Turistlerin Yiyecek İçecek İşletmeleri, Personeli ve Türk Mutfağına İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi: Alanya Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Bal Onur, B. ve Aksoy Biber, N. (2017). Peynir Aşkına. (1. Basım), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Baltacı, A. (2017). Nitel Veri Analizinde Miles-Huberman Modeli: Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(1): 1-15.
Bayar, N. and Özrenk, E. (2011). The Effect of Quality Properties on Tulum Cheese Using Different Package Materials, African Journal of Biotechnology, 10(8): 1393- 1399.
Berg, B.L. ve Lune, H. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (Çeviren, Aydın, H.) Konya: Eğitim Kitabevi.
Beşirli, H. (2010). Yemek, kültür ve kimlik: Milli Folklor Dergisi, 22(87): 159-169.
Bilgin, N. (2010). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. (3. Basım), Ankara: Siyasal Kitabevi.
Bucak, T. ve Aracı, Ü.E. (2013). Türkiye’de Gastronomi Turizmi Üzerine Genel Bir Değerlendirme, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(30): 203-216.
Coyne, I.T. (1997). Sampling in Qualitative Research. Purposeful and Theoretical Sampling; Merging or Clear Boundaries: Journal of Advanced Nursing, 26(3): 623-630
Creswell, J.W. (2020). Nitel Araştırma Yöntemleri, (Çevire, Bütün, M. ve Beşir Demir, S.) Ankara: Siyasal Kitabevi.
Croxford, S. (2010). Türkiye’nin Peynirleri. (Çeviren, Gürcan, D.), İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Cumhur, Ö. (2017). Geleneksel Gıdaların Endüstriyel Üretime Aktarılması, 1. Uluslararası Turizmin Geleceği Kongresi, Mersin Üniversitesi 28-30 Eylül 2017. Mersin. ss: 396-401
Çalışkan, O. (2013). Destinasyon Rekabetçiliği ve Seyahat Motivasyonu Bakımından Gastronomik Kimlik: Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(2): 39-51
Danhi, R. (2003). What is your country’s culinary identity? Culinology Currents, Winter 2003, 4- 5
Dilsiz, B. (2010). Türkiye’de Gastronomi ve Turizm: İstanbul Örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Dökmeoğlu, G. (2014). Kent Mutfağı ve Mutfak Kültürü Üzerine Bir Değerlendirme: İzmir Kent Mutfağı Örneği, (Ed: O.N. Özdoğan), 2. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
Durlu Özkaya, F. ve Gün, İ. (2007). Anadolu’da Peynir Kültürü. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, 10-15.
Durusoy, Y.Y. (2017). Coğrafi İşaretli Gastronomik Ürünlerin Bölge Halkı Tarafından Algılanması Üzerine Analitik Bir Araştırma: Kars Kaşarı Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul.
Ekinci, M.B. (2014). Coğrafi İşaretlemede Kullanılan Moleküler Biyolojik Teknikler. 4. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu, 17-19 Nisan 2014, Adana. ss: 390-395.
Erdoğan, S. ve Özdemir, G. (2018). İzmir Destinasyonunda Gastronomi Turizmi Üzerine Bir Araştırma. A Research on, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3): 249-272.
Fox, P.F. and McSweeney P.L.H. (2004). Cheese: Chemistry, Physics and Microbiology. London: Academic Press.
Fox, P.F., Guinee, T.P., Cogan, T.M. and McSweeney, P.L. (2017). Fundamentals of Cheese Science, Springer, New York.
Fusté Forné, F. (2015). El turisme gastronòmic: autenticitat i desenvolupament localen zones rurals: Documents d'Analisi Geografica 61(2):289-304.
Fusté-Forné, F. (2020a). Developing Cheese Tourism: A Local-Based Perspective from Valle De Roncal (Navarra, Spain): Journal of Ethnic Foods, 7(1): 1-9 . Fusté-Forné, F. (2020b). Say Gouda, Say Cheese: Travel Narratives of a Food Identity: International Journal of Gastronomy and Food Science, 22:100252.
Fusté-Forné, F. (2020c). Savouring Place: Cheese as a Food Tourism Destination Landmark: Journal of Place Management and Development, 13(2): 1753-8335.
Gün, İ., Avcı, U. ve İnal, M. (2010). Karına Basılarak Muhafaza Edilen Geleneksel Süt Ürünleri. 1. Uluslararası Adriyatik’ten Kafkaslar’a Geleneksel Gıdalar Sempozyumu, 261-264.
Hall, C.M., Sharples, L., Mitchell, R., Macionis, N. and Cambourne, B. (2003). Food Tourism Around the World, Butterworth Heinemann, Oxford.
Harrington, R.J. (2005). Defining Gastronomic Identity: The Impact of Environment and Culture on Prevailing Components, Texture and Flavors in Wine and Food: Journal of Culinary Science and Technology, 4(2/3): 129-152.
Harrington, R.J. and Ottenbacher, M.C. (2010). Culinary Tourism – A Case Study of the Gastronomic Capital, Journal of Culinary Science & Technology, 8, 14-32.
Haven-Tang, C. and Jones, E. (2006). Using Local Food and Drink to Differentiate Tourism
Destinations Through a Sense of Place, Journal of Culinary Science & Technology, 4(4): 69-86
Hayaloğlu, A. A. (2008). Türkiye’nin Peynirleri-Genel Bir Perspektif. Türkiye 10. Gıda Kongresi, Gıda Teknolojisi Derneği, 729-732.
Henderson, J C. (2009). Food Tourism Reviewed: British Food Journal, 11 (4): 317-326.
İşevcan Ertamay, S. ve İrigüler, F. (2018). Gastronomi ile İlgili Genel Kavramlar (Ed: A. Akbaba ve N. Çetinkaya), Detay Yayıncılık, Ankara.
Kamber, U. (2005). Geleneksel Anadolu Peynirleri. Ankara: Miki Matbabcılık.
Kamber, U. (2007a). The Traditional Cheeses of Turkey: Cheeses Common to All Regions: Food Reviews İnternational, 24(1): 1-38.
Kamber, U. (2007b). The Traditional Cheeses of Turkey: The Aegean Region: Food Reviews International, 24(1): 39-61.
Kamber, U. (2015). Traditional Turkey Cheeses and Their Classification: Van Veterinary Journal, 26(3): 161-171.
Karaca, O. B. (2016). Geleneksel Peynirlerimizin Gastronomi Turizmindeki Önemi: Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(2): 17- 39.
Kayış, V. ve Yaman, H. (2018). Turizm Sektöründe Yabancı Menşeili Peynirlere Alternatif Olarak Geleneksel Türk Peynirlerinin Yer Almasına İlişkin Sektör Temsilcilerinin Görüşlerinin İncelenmesi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(1), 105- 124.
Keskin, E., ve Dağ, T. (2020). Identity of cheese: A research on the cheeses of the Aegean Region in Turkey, Journal of Ethnic Foods, 7(1): 1-9.
Kindstedt, P. (2012). Cheese and Culture: A History of Cheese And it’s Place in Western Civilization, Green Publishing, Chelsea.
Monin, P. and Durand, R. (2003). Identity Jumpshipping in French Elite Restaurants: The Influence of Nested and Crosscutting Identities. Ecole de Management.
Ögel, B. (1978). Türklerde Yemek Kültürü. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Özdoğan, O.N. (2016). Ege Bölgesi Yöresel Mutfağı, (Editör) Zencir, E.: Yöresel Mutfaklar içinde (ss. 166-195) Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir.
Pişkin, N. (2010). Peynire Dair, (Ed: A. Ceylan) İstanbul: Metro kültür yayınları.
Rachão, S., Breda, Z., Fernandes, C., and Joukes, V. (2008). Food Tourism and Regional Development: A Systematic Literature Review, Eur J Tour Res 21:33–49.
Swan, S. (2009). Türkiye’nin Peynir Hazineleri. (Çeviren, Duru, O. ve Duru, S.) İstanbul: Boyut yayın grubu.
Türkoglu, H., Ceylan, Z.G. and Dayisoylu, K.S. (2003). The Microbiological and Chemical Quality of Orgu Cheese Produced in Turkey, Pakistan Journal of Nutrition, 2 (2): 92- 94.
Türkoz Bakırcı, G., Bucak, T., ve Turhan, K. N. (2017). Bölge Gastronomi Turizmi Üzerine Yöresel Ürün Festivallerinin Etkisi: Urla Örneği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2): 230-240.
Uhri, A. (2016). Anadolu’nun Mutfak Kökenleri. İstanbul: Ege Yayınları .
Uhri, A. (2017). Armola ve Kopanisti Üzerinden Peynirin Serüveni. Gastro Metro Dergisi, İstanbul: Doğan Ofset Yayıncılık ve Matbaacılık.
Ulu, E.K. (2019). Türk Mutfak Kültüründe Peynir Tatlıları: Aydın Gastronomy, 3(1): 37-42.
Üçüncü, M. (2004). A’dan Z’ye Peynir Teknolojisi. (I. Cilt), , İzmir: Ege Üniversitesi Meta Basımevi.
Ünsal, A. (2009). Süt Uyuyunca. İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (10. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.