Destinasyon Markalaşmasında Gastronomi Turizminin Rolü: Trabzon İli Üzerine Bir Araştırma
Destinasyon markalaşması, ülkelerin veya bölgelerin kendilerini farklılaştırabilmesi açısından giderek önem kazanmaktadır. Son yıllarda ise değeri oldukça fazlalaşan ve insanların ilgi odağı haline gelen gastronomi turizmi, destinasyonların pazarlanmasında önemli bir rol üstlenmektedir. Bu bağlamda, destinasyonların sahip oldukları gastronomik değerlerin pazarlanması, destinasyon markalaşması açısından oldukça önemlidir. Buradan hareketle bu araştırmanın amacı, gastronomi turizminin Trabzon destinasyonunun markalaşmasına yönelik etkisini belirleyebilmektir. Araştırmada nicel yöntem benimsenmiş olup, verilerin toplanmasında anket tekniği tercih edilmiştir. Hazırlanan anket, Trabzon ilini ziyaret eden yerli turistlere 2020 yılının Aralık ayında web tabanlı olarak internet ortamı üzerinden uygulanmıştır. Yapılan analizler neticesinde, araştırma hipotezlerinin büyük bir bölümünü destekleyen anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. Ayrıca araştırma bulguları doğrultusunda, Trabzon mutfağının bir marka değerine sahip olduğu ve yöre gastronomisinin şehrin markalaşmasına yönelik katkısının olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bunlara karşın araştırmada, Trabzon’un gastronomisinden çok doğal güzellikleri ile ön planda olduğu ve Trabzon’a gastronomi amaçlı gerçekleştirilen ziyaretlerin oldukça düşük olduğu da gözlemlenmiştir. * Bu çalışma Sertan ÇATAKLI’nın Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalında Dr. Öğr. Üyesi Recep YILDIRGAN danışmanlığında tamamlanan “Gastronomi Turizminin Destinasyon Markalaşmasına Etkisi: Trabzon İlinde Bir Araştırma” başlıklı yüksek lisans tezinden üretilmiştir.
The Role of Gastronomy Tourism on The Branding Destination: A Research on The Province of Trabzon
Destination branding is becoming increasingly important for countries or regions to differentiate themselves. In recent years, gastronomic tourism, which has become very valuable and has become the center of attention of people, has been playing an important role in the marketing of destinations. In this context, the marketing of gastronomic values that destinations have is very important in terms of destination branding. From this angle the aim of this research is to determine the effect of gastronomy tourism on the branding of Trabzon destination. Quantitative method was adopted in the research and survey technique was preferred in data collection. The prepared questionnaire was applied to the domestic tourists visiting the province of Trabzon on the internet in December 2020 on a web-based. As a result of the analyzes carried out, significant results were obtained that supported a large part of the research hypotheses. In addition, in line with the research findings, it was concluded that Trabzon cuisine has a brand value and that the local gastronomy contributes to the branding of the city. On the other hand, in the research, it was observed that Trabzon is at the forefront with its natural beauties rather than gastronomy and that the visits to Trabzon for gastronomy purposes are quite low.
___
- Akbulut, B.A. ve Yazıcıoğlu, İ. (2020). Destinasyon Markası Oluşumunda Gastronomik Kimlik ve İmaj: Konya Örneği, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(1): 100-120.
- Akgöl, Y. (2012). Gastronomi Turizmi ve Türkiye’yi Ziyaret Eden Yabancı Turistlerin Gastronomi Deneyimlerinin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
- Aslan, Z., Güneren, E. ve Çoban, G. (2014). Destinasyon Markalaşma Sürecinde Yöresel Mutfağın Rolü: Nevşehir Örneği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(4): 3-13.
- Aydın, E. (2015). Gastronomi Turizminin Şehir Markalaşmasına Etkisi: Afyonkarahisar İli Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar. Aydoğdu, A. ve Duman, S. (2017). Destinasyon Çekicilik Unsuru Olarak Gastronomi Turizmi: Kastamonu Örneği, Turizm ve Araştırma Dergisi, 6(1): 4-23.
- Baloğlu, S. (2001). Image Variations of Turkey by Familiarity Index: Informational and Experiential Dimensions, Tourism Management, (22): 127-133.
- Cevher, E. (2012). Kentsel Markalaşma Süreci: Antalya Örneği, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1): 105-115.
- Chang, R.C.Y. and Mak, A.H.N. (2018). Understanding Gastronomic Image from Tourists’ Perspective: A Repertory Grid Approach, Tourism Management, (68): 89–100.
- Erkmen, E. (2018). Yerel Mutfak Deneyiminin Tüketici Temelli Destinasyon Marka Denkliğine Etkisi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(2): 143–162.
- Ersun, N. ve Arslan, K. (2011). Turizmde Destinasyon Seçimini Etkileyen Temel Unsurlar ve Pazarlama Stratejileri, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 31(2): 229-248.
- Gordin, V. and Trabskaya, J. (2013). The Role of Gastronomic Brands in Tourist Destination Promotion: The Case of St. Petersburg, Place Branding and Public Diplomacy, 9(3): 189–201.
- Guzman, T.L. and Canizeres, S.S. (2012). Gastronomy, Tourism and Destination Differentiation: A Case Study in Spain, Review of Economics & Finance, Academic Research Centre of Canada, 1: 63-72.
- Gülmez, M., Babür, S. ve Yirik, Ş. (2012). Turizmde Destinasyon Markalaşması ve Alanya Örneği, 1. Disiplinler Arası Turizm Araştırmaları Kongresi, 15-18 Nisan, Antalya: Akdeniz Üniversitesi Alanya İşletme Fakültesi, ss: 1-14.
- Güven, E.Ö. (2012). Davranışsal Niyeti Etkileyen Hizmet Kalitesi Boyutları Açısından Tolerans Bölgelerinin Karşılaştırılması: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
- Hoşcan, N., Genç, K. ve Şengül, S. (2016). Bolu Kent Markası Oluşturma Sürecinde Aşçılık Kültürü ve Gastronomi Turizminin Önemi: Bolgamer Önerisi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1): 52–76.
- Ilgaz, A. (2014). Destinasyon Pazarlamasında Kent Markası ve Kent İmajının Rolü: Nevşehir Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
- İçellioğlu, C.Ş. (2014). Kent Turizmi ve Marka Kentler: Turizm Potansiyeli Açısından İstanbul’un Swot Analizi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (1): 37-55.
- Karahan, G. (2019). Gastronomi Turizminin Yerel Halk Üzerindeki Algısı ve Sürdürülebilirliği: Giresun İli Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
- Kargiglioğlu, Ş. (2015). Gaziantep’te Gastronomi Turizmi: Gaziantep’i Gastronomi Turizmi Kapsamında Ziyaret Eden Yerli Turistlerin Görüşleri Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi, İzmir.
- Kaya, M. ve Keleş, M.Ç. (2019). Destinasyon Markalaşmasında Gastronomik Ürünlerin Rolü: Bafra İlçesi Örneği”, Ege Coğrafya Dergisi, 28(2): 227-240.
- Kılıçhan, R. ve Köşker, H. (2015). Destinasyon Markalaşmasında Gastronominin Önemi: Van Kahvaltısı Örneği, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3): 102-115.
- Kivela, J and Crotts, J.C. (2005). Gastronomy Tourism: A Meaningful Travel Market Segment, Journal of Culinary Science & Technology, (4)2-3: 39-55, DOI: 10.1300/J385v04n02_03.
- Lertputtarak, S. (2012). The Relationship Between Destination Image, Food Image and Revisiting Pattaya, Thailand, International Journal of Business and Management, 7(5): 111-122.
- Long, L. (2003). Culinary tourism, The University Press of Kentucky, Lexington. Okumus, B., Okumus, F. and McKercher, B. (2007). Incorporating Local and International Cuisines in The Marketing of Tourism Destinations: The Cases of Hong Kong and Turkey. Tourism Management, 28(1): 253– 261.
- Özçelik, N.E. (2019). Bolu İlinin Gastronomi Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel Bir Araştırma, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
- Özersin, U. (2019). Gastronomi Turizminin Destinasyon İmajı ve Destinasyon Seçimine Etkisi: Çeşme Örneği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
- Prayag, G. and Ryan, C. (2012). Antecedents of Tourists’ Loyalty to Mauristius: The Role and Influence of Destination Image, Place Attachment, Personal Involvement and Satisfaction, Journal of Travel Research, 51(3): 342-356.
- Sarıışık, M. ve Özbay, G. (2015). Gastronomi Turizmi Üzerine Bir Literatür İncelemesi, Turizm Araştırmaları Dergisi, 26(2): 264-278.
- Serçek, G.Ö. ve Serçek, S. (2015). Destinasyon Markalaşmasında Gastronomi Turizminin Yeri ve Önemi, Journal of Tourism Theory and Research, 1(1): 22-40.
- Serçeoğlu, N., Boztoprak, F. ve Tırak, L. (2016). Gastronomi Turizmi ile Şehir Markalaşması İlişkisi: Atatürk Üniversitesi Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(2): 94-114.
- Suna, B. ve Uçuk, C. (2018). Coğrafi İşaret ile Tescil Edilmiş Ürüne Sahip Olmanın Destinasyon Pazarlamasına Etkisi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(3): 100–118.
- Temiz, T. (2019). Konya Örneğinde Coğrafi İşaretli Ürünlerin Gastronomi Turizmi Açısından Önemi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk üniversitesi, Konya.
- Yalın, B.E. ve Solak, B.B. (2017). Kent İmajı Oluşturmada Destinasyon Pazarlaması: Trabzon Kenti Üzerine Bir İnceleme, DOKAP Bölgesi Uluslararası Turizm Sempozyumu Bildiriler Kitabı, ss. 418-426.
- Yıldırgan, R., Batman, O. ve Sarıışık, M. (2015). Sapanca’nın Turistik Destinasyon İmajı Üzerine Bir Alan Araştırması, İşletme Bilimi Dergisi, 3(2): 109-125.
- Yüncü, H.R. (2010). Sürdürülebilir Turizm Açısından Gastronomi Turizmi ve Perşembe Yaylası, 10. Aybastı- Kabataş Kurultayı Yayınları, Ankara, ss. 27-34.