Bilinçli Farkındalık Felsefesinin Turizm Alanındaki Yeri: Çatalhöyük Örneği*

Bireyin çevresinde gelişen olayları daha iyi bir şekilde yorumlayabilmesi ve yaptığı yorumlamalar sonucunda yaşadığı ortamı daha iyi anlamasını sağlayan bir düşünce yapısı olan bilinçli farkındalık, yaşamın her alanında uygulanabildiği gibi turizm alanında da hem bireysel gelişim için hem de turistik alanların geliştirilmesine yönelik kullanılabilmektedir. Çalışmanın amacı, Çatalhöyük Kültürel Miras Alanı’nı ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerin bilinçli farkındalık düzeylerini ölçmektir. Çatalhöyük Neolitik Kenti’ni 2018 yılı Haziran-Kasım ayları arasında ziyaret eden 429 turistin bilinçli farkındalık düzeyleri ölçülmüştür. Elde edilen bulgular doğrultusunda adı geçen alanı ziyaret eden turistlerin bilinçli farkındalık düzeylerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bilinçli farkındalık düzeyinin, bireylerin cinsiyetlerine ve uyruklarına göre değişim göstermediği fakat bireylerin medeni durumları, öğrenim düzeyleri ve yaşlarına göre değişim gösterdiği sonuçlarına ulaşılmıştır. Verilerin T-Testi ve ANOVA testi sonucunda ise turistler, Çatalhöyük’e yaptıkları ziyareti faydalı bulmamışlardır. Ayrıca gerçekleştirdikleri seyahatte eğlenmedikleri, yeni şeyler öğrenmedikleri ve keyif almadıkları gibi sonuçlara ulaşılmıştır. Bu duruma ek olarak, turistlerin tekrar Çatalhöyük’ü ziyaret etmek istemedikleri ve çevre koşullarından memnun olmadıkları elde edilen verilerin analizleri sonucunda ortaya çıkmaktadır. * Çalışma yazarın ‘Turizm Alanında Bilinçli Farkındalık, Destinasyon Deneyimi ve Fayda: İç Anadolu Bölgesi’nde Bulunan Kültürel Mirasları Ziyaret Eden Turistler Üzerinde Ampirik Bir Araştırma’ başlıklı doktora çalışmasından üretilmiştir.

Mindfulness Philosophy in Tourism: The Case of Çatalhöyük

Mindfulness, which is a mindset that enables a better understanding of the environment can be applied in every area of life and individual development in the field of Tourism for both for the development of tourist areas can be used. The aim of this study, the tourists who prefer this type of tourism were measured in order to see mindfulness levels in the Çatalhöyük Neolitic City. In this study, from June to November 2018, 429 tourists' mindfulness levels measured who visited Çatalhöyük Neolithic City. According to the results, the level of mindfulness of tourists who visit the Çatalhöyük was high. Also, the level of individuals' mindfulness did not change according to gender and nationality, but changed according to the marital status, level of education and age of the individuals. As a result of the T-test and ANOVA test of the data, tourists did not find delightful their visit to Çatalhöyük. Besides, they did not have fun, did not learn new things and did not enjoy the journey which they perform. As a result, tourists do not want to visit Çatalhöyük again and they are did not satisfied with the environmental conditions.

PDF

___

Alidina, S. (2019). Mindfulness for dummies, London: John Wiley & Sons.
Backer, E. (2008). VFR Travellers-visiting the destination or visiting the hosts?, Asian Journal of Tourism And Hospitality Research, 2 (1), 60-70.
Balcı, A. (2004). Sosyal bilimlerde araştırma: yöntem teknik ve ilkeler, Ankara: Pegem Yayıncılık
Beitel, M., Ferrer, E., and Cecero, J. J. (2005). Psychological mindedness and awareness of self and others. Journal of Clinical Psychology, 61 (6), 739–750.
Bülbül, H. (2003). Rekabet üstünlüğü sağlamada ürün ve süreç yenliği: bilişim teknolojileri uygulaması, (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Chen, L., Scott N., and Benckendorff P. (2014). Mindful tourist experiences: A Buddhist perspective, Annals of Tourism Research, 64, 1-12.
Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., and Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve LISREL uygulamaları, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Dutt, C., and Ninov I. (2016). Tourists’ experiences of mindfulness in Dubai, United Arab
Emirates (UAE), Journal of Travel & Tourism Marketing, 33 (8), 1195-1212.
Eisenberg, N., Fabes, R. A., Murphy, B., Karbon, M., Smith, M., and Maszk, P. (1996). The relations of children’s dispositional empathy-related responding to their emotionality, regulation, and social functioning. Developmental Psychology, 32 (2), 195–209.
Frauman E., and Norman W. (2004). special issue: sustainable places managing visitors via ‘mindful’ information services: one approach in addressing sustainability, Journal of Park and Recreation Administration, 21 (4), 87-104.
Ghaderi, Z., and Som, A. P. (2013, February). Tourism crisis management: the mindful learning from tourism crises. International Conference on Tourism Development, Penang, Malaysia.
Good, D. J., Lyddy, C. J., Glomb, T. M., Bono, J. E., Brown, K. W., Duffy, M. K., and Lazar, S. W. (2016). Contemplating mindfulness at work: An integrative review. Journal of Management, 42 (1), 114-142.
Gravetter, F. J., and Wallnau, L. B. (2013). Statistics for the Behavioral Sciences (9e Editie), London: Thomson Wadsworth Publishing.
Grossman, P. (2010). Mindfulness for psychologists: paying kind attention to the perceptible, Mindfulness, 1 (1), 87-97.
Hayes, S., Orsillo S., and Roemer L. (2010). Changes in proposed mechanisms of action during an acceptance-based behavior therapy for generalized anxiety disorder, Behavior Research and Therapy, 48 (3), 238-245. http://www.dosim.gov.tr/muze-istatistikleri adresinden edinilmiştir.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2004). Yeni İnsan ve İnsanlar (10. Basım), İstanbul: Evrim Yayınevi. Kara, E. (2016). Üniversite öğrencilerinin depresyon düzeylerinin bağlanma stilleri ve bilinçli farkındalık ile ilişkisi: öz kontrolün aracılık rolü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Anadolu Üniversitesi: Eskişehir.
Ling, T. P., Noor, S. and Mustafa H. (2015). Promoting interpretation through the concept of mindfulness: the case of selected heritage sites in Malaysia. Advances in Environmental Biology, (9) 3, 69-71.
Laurie J., and Blandford, A. (2016). making time for mindfulness, International Journal Medical Informatics, 96, 38-50.
Loureiro, S. M. C., Breazeale, M., and Radic, A. (2019b). Happiness with Rural Experience: Exploring the Role of Tourist Mindfulness as A Moderator. Journal of Vacation Marketing, 25(3), 279-300.
Manfredo, M. J., Tarrant M., and Driver B.L. (1996). measuring leisure motivation: a metaanalysis of the recreation experience preference scales, Journal of Leisure Research, 28 (3), 188-213.
Moscardo, G. and Pearce, P. L. (1986). Visitor Centre Sand Environmental Interpretation: An Exploration of the Relationships among Visitor Enjoyment, Understanding and Mindfulness. Journal of Environmental Psychology, 6 (2), 89-108.
Moscardo, G. (1996). Mindful visitors: heritage and tourism. Annals of Tourism Research, 23 (2), 376-397.
Moscardo, G. (2009). Understanding Tourist Experience Through Mindfulness Theory, Handbook of Tourist Behavior: Theory & Practice, USA: Taylor & Francis Group.
Mellaart, J. (2003). Çatalhöyük: Anadolu’da Bir Neolitik Kent, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Newcombe, B. C., and Weaver, A. D. (2016). Mindfulness, cognitive distraction, and sexual wellbeing in women. The Canadian Journal of Human Sexuality, 25 (2), 99-108.
Noor, S., Rasoolimanesh, M., Jaafaar, M., and Ganesan V. (2015). What influences visitor mindfulness at world heritage sites?. Tourism, Culture & Comminication, 14, 139-150
Prentice, R., Guerin, S., and McGugan, S. (1998). Visitor learning at a heritage attraction: a case study of discovery as a media product. Tourism Management, 19 (1), 5-23.
Schermelleh, E. K., Moosbrugger, H., and Müller, H. (2003). evaluating the fit of structural equation models: tests of significance and descriptive goodnessof-fit measures, Methods of Psychological Research Online, 8 (2): 23-74.
Schmidt, K. (2007) Göbekli Tepe-En Eski Tapınağı Yapanlar, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınevi.
Sharma, Subhash (1996). Appilied multivarite techniques, New York: John Wiley & Sons Inc.
Sparks, B. (2007). Planning a wine tourism vacation? factors that help to predict tourist behavioral intentions, Tourism Management, 28, 1180-1192.
Stankov, U., Filimonau, V., and Vujicic M.D. (2020). A mindful shift: an opportunity for mindfulness-driven tourism in a post-pandemic world. Tourism Geographies, 22 (3), 703-712.
Steele, M. (2008). Leading high reliability schools: the effects of organizational mindfulness on collective efficacy, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), The University of Texas: Texas
Tan, P. L., Noor, S.M., Rasoolimanesh, S.M., and Mustafa, H. (2020). Communication and visitor factors contributing towards heritage visitors’ mindfulness. Journal of Heritage Tourism, 15 (1), 27- 43.
Taylor, L. and Norman, W. (2019). The influence of mindfulness during the travel anticipation phase. Tourism Recreation Research, 44 (1), 76-90.
Yaylalı, M. K. (2010). Post Processual Süreç Sonrası Arkeoloji ve Kültürel Miras (Çatalhöyük Örneği), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi: Ankara.
Yazıcıoğlu, Y., and Erdoğan, S. (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Detay Yayıncılık.
Winkle, C., and Backman K. (2012). Examining visitor mindfulness at a cultural event, Journal of Heritage Tourism, 6 (1): 29-43.