Algılanan Kent Rekabetçiliğinin Kent Markalaşması Üzerine Etkisi: Düzce İli Ekoturizm Örneği*

Bu çalışmanın amacı; algılanan kent rekabetçiliği ile kent markalaşması arasındaki ilişkinin irdelenmesidir. Araştırma evrenini Düzce ili oluşturmaktadır. Araştırmada örnekleme yöntemi olarak kolayda örnekleme yöntemi seçilmiştir. Veriler anket tekniği kullanılarak elde edilmiştir. Toplamda 423 anket dağıtılmış 394 anket üzerinden değerlendirme yapılmıştır. Toplanan verilere faktör, korelasyon ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Faktör analizi sonuçlarında algılanan kent rekabetçiliği ile ilgili altı ve kent markalaşması ile ilgili de altı boyut ortaya çıkmıştır. Algılanan kent rekabetçiliği ile ilgili boyutlar; gelişmiş faktör koşulları, uzmanlaşmış faktör koşulları, talep koşulları, ilgili ve destekleyici endüstriler, firma stratejisi-yapısı ve rekabet ile devletin rolü olarak belirlenmiştir. Kent markalaşması ile ilgili boyutlar ise, kentin bilinirlik düzeyi, kentin fiziksel çevresinin çekiciliği, kentin potansiyel imkânlarının düzeyi, kentin canlılık düzeyi, yerel halkın farkındalık düzeyi ve kentin kamusal olanaklarının kalite düzeyinden oluşmaktadır. Yapılan regresyon analizleri sonucunda algılanan kent rekabetçiliği boyutlarının (gelişmiş faktör koşulları, uzmanlaşmış faktör koşulları, talep koşulları, devletin rolü) kent markalaşması boyutları üzerinde etkisi olduğu saptanmıştır.

The Effect of Perceived Urban Competitiveness on Urban Branding: The Case of Duzce Province Ecotourism

The purpose of this study; is to examine the relationship between perceived urban competitiveness and urban branding. The research universe constitutes the province of Düzce. In the research, convenience sampling method was selected as sampling strategy. The data were collected via a survey technique. Accordingly, 423 questionnaires were distributed in total and 394 questionnaires were analyzed. Data obtained by using quantitative methods; were analysed via factor, correlation and multiple linear regression analyzes were performed. According to the results of the factor analysis, six dimensions related to perceived urban competitiveness and six dimensions related to urban branding were revealed. Dimensions related to perceived urban competitiveness; advanced factor conditions, specialized factor conditions, demand conditions, relevant and supportive industries, firm strategy-structure and competition and the role of the state. The dimensions of city branding consist of the level of awareness of the city, the attractiveness of the city's physical environment, the level of potential possibilities of the city, the level of vitality of the city, the level of awareness of the local people and the quality level of the city's public facilities. As a result of multiple linear regression analysis; urban competitiveness dimensions (specialized factor conditions, demand conditions and the role of the government) were determined to have a significant impact on urban branding dimensions.

___

  • Akıllı, H. (2004) Ekoturizmin Sosyo-Kültürel, Ekonomik, Yönetsel ve Çevresel Etkiler Bakımından İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı. Antalya.
  • Aktan, C., C. ve Vural, Y., İ. (2004). Rekabet Gücü ve Rekabet Stratejileri, TİSK Yayınları, Rekabet Dizisi: 2, Yayın no: 254, Ankara, Aralık.
  • Anholt, S. (2006). The Anholt-GMI City Brands Index: How the World Sees the World’s Cities, Place Branding, 2 (1), 18-31.
  • Aydemir, Z., C. (2002). Bölgesel Rekabet Edebilirlik Kapsamında İllerin Kaynak Kullanım Görece Verimlilikleri: Veri Zarflama Analizi Uygulaması, (DPT Uzmanlık Tezi), Ankara.
  • Aykanat, Z. ve Yıldız, T. (2018). Süt Sektöründe Faaliyet Gösteren İşletmelerin Rekabet Edebilirlik Düzeylerinin Porter’ın Elmas Modeli ile Analizi: Ardahan ili örneği, KAÜİİBFD 9(17), 159-179.
  • Barca, M., Coşkun, R. and Altunışık, R. (2002). Explaining Performance Differences Among Turkish Cities: A Tale of Five Cities, Small Business and Entrepreneurship Development Conference, The University of Nothingham, UK.
  • Barca, M., Döven, S., M. ve Taşkın, K. (2006). Uluslararası Pazarlarda Türk Gıda Sektörünün Rekabet Gücü ve ihracatta Aranan Kriterler / Karşılaşılan Engeller, İ.T.O, projesi.
  • Bayuk, M., N. ve Ofluoğlu, M. (2017). Kentsel Markalaşma ve Yerel Halkın Kentsel Markalaşma Algısı; Şanlıurfa Örneği, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 10(53): 695-707.
  • Bozok, D. (2004). Ekoturizm ve Kaz Dağında Bir Uygulama. 1. Balıkesir Ulusal Turizm Kongresi (s. 439). Balıkesir: T.C. Balıkesir Üniversitesi Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (24. Basım). Ankara: Pegem Akademi.
  • Chen, C., Chen, S., H. and Lee, H, T. (2011) The Destination Competitiveness of Kinmen's Tourism İndustry: Exploring the Interrelationships Between Tourist Perceptions, Service Performance, Customer Satisfaction and Sustainable Tourism. Journal of Sustainable Tourism, 19 (2), 247-264.
  • Chun-Yun, S., Jie, Z. and Hai-Mei, Y. (2008) Structural Equation Model for Tourism Destination Competitiveness from Tourists' Perception Perspectives. Geographical Research, 27 (3), 703-714.
  • De Carlo, M., Canali, S., Pritchard, A. and Morgan, N. (2009) Moving Milan Towards Expo 2015: Designing Culture into a City Brand. Journal of Place Management and Development 2(1), 8-22.
  • Demir, C. ve Çevirgen, A. (2006). Turizm ve Çevre Yönetimi Sürdürülebilir Gelişme Yaklaşımı: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Demir, İ. (2001). Türkiye Beyaz Eşya Sanayinin Rekabet Gücü ve Geleceği, Devlet Planlama Teşkilatı, Yayın No:2571, Ankara.
  • Erkahraman, E. (2019). Türkiye Kule Vinç Sektörünün Michael E. Porter Elmas Modeli ile Rekabet Analizi, Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Gökdeniz, A. (2003). Adana İlinin Ekoturizm Potansiyeli: Ekoturizm Faaliyetleri Yapılamama Nedenleri ve Çözüm Önerileri. 2. Doğu Akdeniz Sempozyumu, (s. 55). Adana
  • Gökdeniz, A., Çeken, H. ve Erdem, B. (2003). Turistlerin Değişen Seyahat Eğilimleri ve Sürdürülebilir Turizm Politikaları Çerçevesinde Ekoturizmin Pazarlanma Olanakları, Türkiye’nin Alternatif Turizm Potansiyeli ve Güncel Sorunları Konferansı, 3-4 Mayıs, Çankırı
  • Gül, A. ve Özaltın, O. (2007). Türkiye'deki Korunan Doğal Alanlarda Ekoturizm Amaçlı Ekolojik Planlama Yaklaşımı. Ekolojik Mimarlık ve Planlama Ulusal Sempozyumu, (s. 194-203). Antalya.
  • Güvenç, B. (1991) İnsan ve Kültür. Remzi Kitabevi, 1991, İstanbul.
  • Howitt, D. and Cramer, D. (2011). Introduction to SPSS Statistics in Psychology: for Version 19 and Earlier (Fifth Edition). London: Pearson Education Limited.
  • İlgüner, M. ve Asplund, C. (2011) Marka Şehir. Markating Yayınevi, 2011.
  • Kalaycı, Ş. (2008). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, 3. Baskı, Ankara.
  • Kavaratzis, M. and Ashworth, G., J. (2005). City Branding: An Effective Assertion of Identity or a Marketing Trick?, Blackwell Publishing.
  • Koç, M. ve Özbozkurt, O., B. (2014). Ulusların Rekabet Üstünlüğü ve Elmas Modeli Üzerine Bir Değerlendirme, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 2(3), 85-91.
  • Köksoy, N. ve Arıcıoğlu, M., A. (2018). Konya Süt Ürünleri Sektörü Rekabetçiliğinin Porter Analizi ile Ölçülmesi. Medeniyet ve Toplum Dergisi Güz 2(2), 7-39.
  • Lind, D., A., Marchal, W., G. and Wathen, S., A. (2006). Basic Statistics for Business and Economics (Fifth Edition). United States: Mcgraw-Hill Companies.
  • McKillup, S. (2012). Statistics Explained: An Introductory Guide for Life Scientists (Second Edition). United States: Cambridge University Press.
  • Morgan, N., J., Pritchard, A. and Piggott, R. (2003). Destination Branding and The Role of The Stakeholders: The Case of New Zealand, Journal of Vacation Marketing, 9(3), 285–299.
  • Özdemir, A. (2019). Ulusların Rekabetçi Avantajı: Elmas Model Çerçevesi ve Türk Turizm Sektörünün Rekabet Gücü. Turkish Journal of TESAM Academy, January, 6(1), 11-41. Parasuraman, A., Zeithaml, V. A. and Berry, L. L. (1985). A Conceptual Model of Service Quality and Its Implications for Future Research. Journal of Marketing. 49, 41-50.
  • Porter, M. (1990) The Competitive Advantage of Nations, New York: The Free Press.
  • Porter, M. E. (1998). On Competition. Harvard Business School, Massachusetts.
  • Porter, M., E. (1998). The Competitive Advantage of Nations, (With a new introduction), Hampshire: MacMillan Business.
  • Porter, M. E. (1998). The Adam Smith Address: Location, Clusters and the New Economics of Competition. Business Economics, 33(1), 7-13.
  • Sarıyer, N. ve Altun, D. (2019). Kayseri’de yaşayanların şehir marka algılamaları. The Journal of International Scientific Researches, 4(1), 16-24.
  • Scheyvens, R. (1999). Ecotourism and The Emporvement of Local Communities, Tourism Management, 20(2), 245-249.
  • Tabachnick, B., G., and Fidell, L., S. (2013). Using Multivariate Statistics (Sixth Edition). United States: Pearson Education.
  • Tek, M. (2009). Kamu Yatırımlarında Turizmin Yeri, Türkiye Turizm Stratejisi 2023’de Marka Kentler Projesi, Eleştirel Bir Değerlendirme, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(2), 169-184.
  • Wilcox, R., R. (2012). Modern Statistics for The Social and Behavioral Sciences: A Practical Introduction. United States: Chapman & Hall/CRC Press.
  • Zeithaml, V. A. (1988). Consumer Perceptions of Price, Quality, And Value: A Means-End Model and Synthesis of Evidence. The Journal of Marketing. 52(3), 2-22.
  • Zeren, H., E. (2012). Kent Markalaşması Sürecinde İç Girişimcilik Faktörü. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 95-104.
  • Zhang, L. and Zhao, S., X. (2009). City Branding and the Olympic Effect: A Case Study of Beijing. Cities, 26, 245–254.
Türk Turizm Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 2587-0890
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2017
  • Yayıncı: Prof. Dr. Yüksel ÖZTÜRK