Oğuz TÜRKAY, Muhammet Caner KAYA, Orhan BATMAN

Otel İşletmelerinde Rekabet Üstünlüğü Sağlayan Kritik Başarı Faktörleri: Trabzon İlindeki 4 ve 5 Yıldızlı Oteller Üzerine Bir Araştırma

Rekabetin son derece arttığı günümüz dünyasında, işletmelerin yaşamlarını idame ettirebilmesi için sürdürülebilir rekabet üstünlüğü elde etmesi gerekmektedir. İşletmeler, sadece kendi süreçlerine bakarak değil, dış çevreyi ve bilhassa rakiplerinin hareketlerini de göz önüne alarak gerekli adımlar atmaya ihtiyaç duymaktadırlar. Özellikle turizm endüstrisinin çok sayıdaki özelliğinden dolayı talebin aşırı esnek olması, turizm işletmelerinin gelecek ile alakalı bir adım atacağı zaman göz önünde bulundurması gereken faktörleri daha da artırmakta ve bu faktörler kritik öneme sahip olmaktadır. Çalışmanın amacı Trabzon ilindeki otel işletmelerinin başarı ve rekabet avantajı sağlaması için odaklanması gereken faktörleri tespit etmektir. Araştırma verilerinin bir kısmı nicel, bir kısmı nitel yöntemlerle toplanmıştır. 19 otel yöneticisine yapılan anket ile nicel veriler, 10 otel yöneticisi ile yapılan yapılandırılmamış mülakat ile nitel veriler toplanmıştır. Nicel verilerin analizinde ortalama ve standart sapma analizi, nitel verilerin analizinde ise tek vaka modeli, iki vaka modeli ve kelime bulutu kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre otel yöneticilerinin en önemli gördükleri Kritik Başarı Faktörlerinden (KBF) bazıları şöyle sıralanabilir: ek hizmetler (konaklama gelirleri haricinde gelir getirici, işletmenin çekiciliğini de artırabilecek aynı zamanda tesislerde konaklayan misafirler haricinde de kullanımı sağlanabilecek hizmetler), gelen misafirler arasında tekrar gelen misafir oranının fazlalığı, misafir ile iletişim, otel odalarının dizaynı ve kalitesi, misafir tavsiyeleri, uluslararası marka oluşturma ve işletmenin sosyal medyadaki etkinliği.

Critical Success Factors Providing Competitive Advantage in Hotel Businesses: A Research on 4- and 5-Star Hotels in Trabzon Province

In today's world where competition is extremely increasing, businesses need to achieve a sustainable competitive advantage in order to survive. Businesses need to take the necessary steps not only by looking at their own processes, but also by considering the external environment and especially the actions of their competitors. The excessive flexibility of demand, especially due to many features of the tourism industry, increases the factors that tourism businesses should take into account when they take a future-related step, and these factors have critical importance. The aim of the study is to determine the factors that should focus on hotel businesses in Trabzon province in order to achieve success and competitive advantage. Some of the research data were collected by quantitative and some qualitative methods. Quantitative data were collected with a questionnaire for 19 hotel managers, and qualitative data were collected through unstructured interviews with 10 hotel managers. Mean and standard deviation analysis were used in the analysis of quantitative data, while a single case model, two case models and word cloud were used in the analysis of qualitative data. According to the results of the research, some of the Critical Success Factors (KBF) that hotel managers consider to be the most important can be listed as follows: additional services (incomegenerating excluding accommodation income, services that can increase the attractiveness of the business and can be used other than the guests staying in the facilities), excess, communication with guests, design and quality of hotel rooms, guest recommendations, building an international brand and the effectiveness of the business in social media

PDF

___

Abdullah, A.A. and Hamdan, M.H. (2012). Internal Success Factor of Hotel Occupancy Rate, International Journal of Business and Social Science, 3(22): 199-218.
Acar, D. ve Özçelik, H. (2011). Muhasebe Bilgi Kalitesini Etkileyen Kritik Başarı Faktörleri, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (49): 10-23.
Albayrak, A. (2014). Müşterilerin Restoran Seçimlerini Etkileyen Faktörler: İstanbul Örneği, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(2): 190-201.
Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulamalı (6. Baskı), Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
Arsezen-Otamış, P. (2015). Fethiye’de TripAdvisor’a Kayıtlı Yiyecek İçecek İşletmeleri için Kritik Başarı Faktörleri ve Sosyal Ağ Analizi ile Performans Değerlendirmesi, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(2): 31-39.
Baker, M.J. and Cameron, E. (2007). Critical Success Factors in Destination Marketing, Tourism and Hospitality Research, 8(2): 79-97.
Barry, W.B. (1986), Strategic Planning Workbook for Public and Nonprofit Organizations, St. Paul: Amberst Wilder Foundation.
Brotherton, B and Shaw, J. (1996). Towards an identification and classification of Critical Success Factors in UK Hotels Pls, In.t J. Hospitality Management, 15(2): 113-135.
Bryson, J.M. (1995). Strategic Planning for Public and Nonprofit Organizations, San Fransisco: Jossey Publishers.
Bullen, C.V. and Rockart, J.F. (1981). A Primer on Critical Success Factors, Center for Information Systems Research, Sloan School of Management, Massachusetts Institute of Technology, CISR No. 69, Sloan WP No. 1220-81.
Butler, T. and Fitzgerald, B. (1999). Unpacking the systems development process: an empirical application of the CSF concept in a research context, Journal of Strategic Information Systems, 8(4): 351-371.
Cooper, L. (2010). CSFs, KPIs, Metrics, Outcomes and Benefits, [Online] http://www.itsmsolutions. com/newsletters/DITYvol6iss5.pdf [Erişim Tarihi: 17.09.2019]
Çiçek Gökalp, E. (2003). Küçük Konaklama İşletmelerinin Yönetiminde Kritik Başarı Faktörlerinin Belirlenmesi Muğla Yöresinde Bir Alan Araştırması, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Muğla.
DiPietro, R. B., Murphy, K. S., Rivera, M. and Muller, C. C. (2007). Multi-Unit Management Key Success Factors in The Casual Dining Restaurant İndustry, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 19(7): 524-536.
DiPietro, R. B., Parsa, H.G., and Gregory, A. (2011). Restaurant QSC inspections and financial performance: An Empirical Investigation, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 23(7): 982-999.
Filizözü, B. (2010). Stratejik Planlamada Kritik Başarı Faktörleri: THY Örneği, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara
Güler, S. (2007). Yiyecek ve İçecek İşletmeleri İçin Rekabet Avantajı Yaratacak Stratejik Seçenekler, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 18(1): 101-104
Heung, V.C.S. and Chu, R. (2000). Important Factors Affecting Hong Kong Consumers’ Choice of a Travel Agency for All-Inclusive Package Tours, Journal of Travel Research, 39(1): 52-59. http://www.turob.com/Files/Dosyalar/excel/02062020.xls [Erişim Tarihi: 20.07.2020] https://trabzon.ktb.gov.tr/TR-164500/bakanligimizdan-turizm-isletme-belgeli-konaklama-tesisl- .html, [Erişim Tarihi: 21.07.2020]
Hughes, M. and Carlsen, J. (2010). The business of cultural heritage tourism: critical success factors, Journal of Heritage Tourism, 5(1): 17-32.
Hussey, D. (1998). Strategic Management, From theory to implementation- Fourth Edition, Oxford: Butterworth Heinemann.
McLaren, L. (2011). Critical Marketing Success Factors for Sustainable Rural Tourism Routes: A Kwazulu-Natal Stakeholder Perspective, Yayınlanmamış M Phil. Tezi, University of Pretora, Güney Afrika.
Rockart, F. J. (1979). Chef Executives Define Their Own Data Needs, Harward Business Review, 57(2): 81-93.
Türkay, O., Kaya, M. C. ve Birer, Ş. (2013). Yiyecek-İçecek Çalışanlarının Mesleki Beklentilerinin Analizi: İstanbul Örneği, 14. Ulusal Turizm Kongresi, Erciyes Üniversitesi, 05-08 Aralık 2013. Kayseri. ss: 998-1015.
Ülgen, H. ve Mirze, S. K. (2013), İşletmelerde Stratejik Yönetim, İstanbul: Beta Yayınları.
Wohlfeil, F. and Terzidis, O. (2014). Critical Success Factors for the Strategic Management of Radical Technological Innovation, International Conference on Engineering, Technology and Innovation (ICE), 23-25 Haziran 2014. Bergamo. ss:1-9. DOI: 10.1109/ICE.2014.6871529
Yüksel, İ. ve Dağdeviren, M. (2009). Kritik Başarı Faktörleri Temelinde Göreli Rekabet Üstünlüğünün Belirlenmesi, 6.KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi, İstanbul Kültür Üniversitesi, 17-18 Kasım 2009. İstanbul. s.s: 575-582.