YAVUZ SULTAN SELİM DÖNEMİ KÜLTÜR VE EDEBİYATI

Yavuz Sultan Selim, çok kısa süren saltanatına rağmen gevşemeye yüz tutan devletidaresine çeki düzen vermiş, Tebriz’in ve Mısır’ın fethinden sonra Osmanlı sanatkârlarınıyetiştirmek, Fatih’in bütün gayretine rağmen hâlâ revaçta olan Acem ilmine,şiirine ve diğer sanat kollarına karşı Osmanlı şiir ve kültürünün inkişafını sağlamakdüşüncesiyle Acem ve Mısır’daki sanatçıları İstanbul’a getirmiş, böylece Osmanlı bilimve sanatına ivme kazandırmaya çalışmıştır. Yavuz, Trabzon’da şehzadeliğindenitibaren etrafında pek çok şair toplamış, kaside ve eser sunanları caize ve ihsanları ilememnun etmiştir. Trabzon’daki sancak beyliği sırasında etrafında topladığı sanatkârlarlasarayı etrafında bir edebî muhit meydana getiren Yavuz Selim, gerek şehzadeliğindegerekse sultanlığı devrinde himaye ettiği âlimler ve şairlerle Klasik şiirinoğlu Kanunî Sultan Süleyman devrindeki inkişafını hazırlamıştır. Bu çalışmada önceYavuz Selim dönemindeki kültür ve edebiyatın durumu hakkında bilgi verilmiş, dahasonra da bu dönemde yetişen 93 şair tanıtılmıştır. Bunlardan Yavuz Sultan Selim ilemünasebeti olanlar belirtilmiştir.

“Culture and Lıterature In Selım I Perıod”

Selim I, in spite of his short reign, ordered the government which had been exposed to disordering, and following the conquest of Tebriz and Egypt he gathered the artists and cultured men of Egypt in İstanbul in order to educate Ottoman artists in opposition to Persian culture which was still dominant in the Ottoman state despite Fatih Sultan Mehmed’s previous attempts. Through this Selim I tried to give an impetus in the development of Ottoman science and arts. He gathered a number of poets around him in Trabzon, and favored those who presented kaside and works to himself. Through the poets gathered in Trabzon, during his reign, Yavuz prepared a ground to the florescence of literature in the period of Kanuni Sultan Süleyman. In this article, the state of culture and literature in the period of Yavuz Selim is firstly studied, and then 93 poets are introduced. Those who had a relationship with Yavuz is specified.

PDF

___

ADIVAR, A. Adnan, Osmanlı Türklerinde İlim, Remzi Kitabevi, İstanbul 1970.
AHDÎ, Ahdî ve Gülşen-i Şuarâsı, haz. Süleyman Solmaz, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara 1996.
AHMET RASİM, Osmanlı Tarihi, c. I, Üçdal Neşriyat, İstanbul trhs.
AHMET RIF’AT, Devhatü’n-nukabâ [Osmanlı Toplumunda Sâdât-ı Kirâm ve Nakibüleşrâflar], haz. Hasan Yüksel - M. Fatih Köksal, Dilek Matbaası, Sivas 1998.
AHMED RİFAT EFENDİ, Lügat-i Târîhiyye ve Coğrâfiyye, 7 cilt, İstanbul 1299- 1300.
AK, Coşkun - Mehmet Akkaya, Zâtî Divanından Seçme Gazeller, Balıkesir 1993.
AK, Mahmut, “Hind Donanması Kaptanı ve Bahriye Müellifi Pîrî Reis (Gelibolu, 1470? – Mısır, 1554), Osmanlı, c.VIII, Ankara 1999, s. 372-77.
AKKUŞ, Metin, “Türk Edebiyatında Bursa Şehrengizleri-I: İshak Çelebi’nin Bursa Şehrengizi”, Atatürk Üniversitesi SBE Dergisi: Prof. Dr. Halûk İpekten’in Anısına, Erzurum 1993, sy. 1, s. 81-5.
AKSOY, Hasan, “Celîlî, Hâmidîzâde (ö. 977/1569)”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c.7, İstanbul, 1993, s. 269-70.
AKSOYAK, İ. Hakkı, “Ahmed Yesevî’nin Rumelili Bir Takipçisi: Üsküplü Atâ ve Tuhfetü’l-uşşâk Mesnevîsi”, Türk Kültürü İncelemeleri, sy.5, İstanbul 2001, s. 71-98.
AKÜN, Ömer Faruk, “Hâfız-ı Acem (ö. 958/1551)”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 15, İstanbul 1997, s. 80-3.
AKÜN, Ömer Faruk, “Sehi Bey”, İslâm Ansiklopedisi, c. 10, İstanbul 1980, s. 316- 20.
ÂLİ, Hattatların ve Kitap Sanatçılarının Destanları [Menakıb-ı Hünerverân], haz. Müjgan Cunbur, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Ankara 1982.
ALÎ EMÎRÎ, “Türk Edebiyatı’nın İran Edebiyatı’ndaki Tesiri”, Târîh ve Edebiyyât, aded: 2, 30 Nisan 1334.
ALTUNBAŞ, Kurtuluş, “Amasyalı Divan Şairleri”, Millî Kültür, sy. 59, Aralık, Ankara 1987, s. 71-5.
ALTUNDAĞ, Şinasi, “Selim I”, İslam Ansiklopedisi, c. 10, İstanbul 1997, s. 423- 34.
ANDREWS, Walter G., Şiirin Sesi, Toplumun Şarkısı, çev. Tansel Güven, İletişim Yayınları, İstanbul 2000.
ARGUNŞAH, Mustafa, Şükrî’nin Selîm-nâmesi ve Eserdeki Doğu Türkçesi Unsurları, Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul 1986.
ARGUNŞAH, Mustafa, “Şükrî-i Bitlisî, Selîm-nâmesi ve Eserin Dili”, Türk Dünyası Araştırmaları, sy. 55, Ağustos 1988, s. 51-70.
ARGUNŞAH, Mustafa, “Bitlisli Şükrî’nin Yavuz Sultan Selim Mersiyesi”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sy. 5, Kayseri 1994, s. 211-8.
ARGUNŞAH, Mustafa, Şükrî-i Bitlisî, Selîm-nâme, Erciyes Üniversitesi Yayınları, Kayseri 1997.
ARMUTLU, Sadık, Zâtî’nin Şem’ u Pervâne Mesnevîsi [İnceleme-Metin], Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya 1998.
ÂŞIK ÇELEBİ, Meşa’irü’ş-şu’ara [İnceleme - Tenkitli Metin] 2 c., haz. Filiz Kılıç, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara 1994.
ATAÇ, Adnan, “Askeri Tıp Tarihi”, Osmanlı, c. VIII, Ankara 1999, s. 565-70.
ATİK, Kayhan, “Celâl-zâde Mustafa’nın Selîm-nâmesi”, Tarih İncelemeleri Dergisi, sy. XIV, İzmir 1999, s. 303-308.
ATİK, Kayhan, Lütfi Paşa ve Tevârîh-i Âl-i Osmân, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2001.
ATSIZ, XVI. Asır Şairlerinden Edirneli Nazmî’nin Eseri ve Bu Eserin Türk Dili ve Kültürü Bakımından Ehemmiyeti, Arkadaş Matbaası, İstanbul 1934.
AVŞAR, Ziya, Edirneli Nazmî Hayatı, Edebî Kişiliği, Eserleri, Türkî-i Basit ve Gazeller Dışındaki Nazım Şekil ve Türleri, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara 1998.
AYAN, Gönül, “Lâmi’î Çelebi’nin Hayatı, Edebî Kişiliği ve Eserleri”, Selçuk Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türkiyat Araştırmaları Dergisi, yıl 1, sy. 1, Kasım 1994, Konya 1994, s. 43-65.
AYAN, Hüseyin, “Hamidî-zâde Celîlî (1487 M. / 893 H. – 1569 M. / 977 H.)”, Türk Kültürü Araştırmaları, Prof. Dr. Faruk Kadri Timurtaş’ın Hatırasına Armağan, yıl XVII-XXI/1-2, 1979-1983, Ankara 1983, s. 15-39.
AYAN, Hüseyin (a), “Celîlî’nin Mehek-nâme’si”, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, II, İzmir 1983, s. 5-13.
AYAN, Hüseyin (b), “Hâmidî-zâde Celîlî’nin Leylâ vü Mecnûn’u”, Türk Dünyası Araştırmaları, sy. 27, Aralık 1983, s. 67-93.
AYAN, Hüseyin, “Celîlî’nin Hecr-nâme’si”, Fen-Edebiyat Fakültesi Araştırma Dergisi, Fasikül: 1, sy. 14, 1986, s. 155-173.
BABİNGER, Franz, “Sehi Çelebi”, The Encyclopaedia of Islam, c. IV, Leiden 1934, s. 205.
BABİNGER, Franz, Osmanlı Tarih Yazarları Sözlüğü, çev. Coşkun Üçok, Mersin 1992.
BAYRAK, M. Orhan, Osmanlı Tarihi Yazarları [Biyografi ve Bibliyografi], Osmanlı Yayınevi, 1982.
BAYRAK, M. Orhan, İstanbul’da Gömülü Meşhur Adamlar, 2. baskı, [İstanbul], 1988.
BAYRAKDAR, Mehmet, Bitlisli İdris, Ankara 1991.
BAYRAKTAREVİÇ, Fehim, “Mesîhî’nin Dünya Edebiyatında Yer Alan “Bahariye”si”, (Sırpçadan Çeviren: İsmail Eren), İÜEF Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, c. XXII, İstanbul 1974-1976, s. 213-9.
BEYÂNÎ, Mehdî, Ahvâl u Âsâr-ı Hoş-nuvîsân, çihâr cild, İntişârât-i İlmî, Çâp-i Devvum, Tehrân 1363.
BEYÂNÎ, Mustafa bin Carullah, Tezkiretü’ş-şuarâ, haz. İbrahim Kutluk, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 1997.
BEYZADEOĞLU, Süreyya, “Edirne’de II. Bayezid Dârüşşifâsında İki Tabib Şair: Nasûhî ve Atâ”, Yedi İklim, c. 6, sy. 47, İstanbul 1994, s. 83-85.
BİLGEN, Abdüsselam, Adâ’î-yi Şîrâzî ve Selîm-nâmesi [Araştırma, Metin ve Çeviri], Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara 1987.
BTK, Büyük Türk Klâsikleri, c. II, İstanbul 1985.
BURSALI, Bursalı Mehmed Tâhir, Osmânlı Müellifleri, 3 c., Matbaa-i Âmire, İstanbul 1333.
CANIM, Rıdvan, Edirne Şairleri, Akçağ Yayınları, Ankara 1995.
ÇAM, Nusret, “Osmanlı Mimarisinde ve Sanatında Sultanların Estetik Rolleri”, Osmanlı, c. 10, Ankara 1999, s. 65-73.
ÇAVUŞOĞLU, Mehmed, “Kanunî Devrinin Sonuna Kadar Anadolu’da Nevâyî Tesiri Üzerine Notlar”, Mehmed Çavuşoğlu Armağanı, Ötüken Yayınevi, İstanbul 1976, s. 75-90.
ÇAVUŞOĞLU, Mehmed, “Kaside”, Türk Dili, Türk Şiiri Özel Sayısı II (Divan Şiiri), sy. 415-416-417/Temmuz-Ağustos-Eylül, Ankara 1986, s. 17-77.
ÇAVUŞOĞLU, Mehmed – M. Ali Tanyeri, Zâtî Dîvânı [Gazeller Kısmı – III], İstanbul 1987.
ÇAVUŞOĞLU, Mehmed, “Basîrî (ö. 941/1534-35)”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 5, İstanbul 1992, s. 105-6.
ÇELTİK, Halil, Ahmed-i Rıdvan Divanı, Ankara 2011.
ÇİÇEK, Ali, Hayâtü’l-hayvân Tercümesi Üzerine Bir Dil Çalışması [İnceleme-Metin- Dizin], Fenomen Yayınları, İstanbul 2013.
ÇİÇEKLER, Mustafa, Kemal Paşa-zâde ve Nigâristân’ı, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul 1994.
ÇİFTÇİ, Cemil, Maktul Şairler, Kitabevi, İstanbul 1997.
ÇUHADAR, İbrahim Hakkı, Sücûdî’nin Selim-nâmesi, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri 1988.
DANİŞMEND, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, c. I-II, Türkiye Yayınevi, İstanbul 1948.
DANİŞMEND, İsmail Hami, İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, c. I-II, Doğukütüphanesi, İstanbul 2011.
DEMİREL, Mustafa, Kemal Paşazâde, Yûsuf u Züleyhâ, Ankara 1983.
DEMİREL, Mustafa, İbn Kemâl - Divan, Fakülteler Matbaası, İstanbul 1996.
DERDİYOK, İ. Çetin, “Mesîhî’nin Münşe’âtı İçerisinde Yer Alan ve Yavuz Sultan Selîm’in Kendi Ağzından Mısır Fethini Anlatan Bir Mektup”, XII. Türk Tarih Kongresi, Ankara 2000, s. 1111-19, Levha: 171-175.
DEYHÎM, Muhammed, Tezkire-i Şu’arâ-yi Âzerbaycan - Târîh-i Zindegî ve Âsâr-, Dû Cild, Tebrîz 1367.
DOSAY GÖKDOĞAN, Melek, “Osman Gazi’den Mehmed Vahideddin’e Osmanlı Bilimi ve Kültürü”, Türkler, c. XI, Ankara 2002, s. 175-209.
DOSAY GÖKDOĞAN, Melek, “Osmanlılarda Matematik”, Türkler, c. XI, Ankara 2002, s. 267-76.
ERCAN, Özlem, “XVI. Yüzyıl Tezkire Müelliflerinin Dilinden Yavuz Sultan Selim”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, edi. Nilüfer Alkan Günay, Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2018, s. 117-36.
EREN, İsmail, “Mesîhî’nin Dünya Edebiyatında Yer Alan Bahâriyyesi”, İÜEF Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, c. XXII, 1974-1976, İstanbul 1976, s. 213- 9.
EREN, İsmail (a), “Bahâriyyenin Fransızca, Rusça ve Sırpça Çevirileri”, İÜEF Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, c. XXII, 1974-1976, İstanbul 1976, s. 221- 7.
ERTAN, A. Rıza, Celîlî’nin Hüsrev ü Şîrîn Mesnevisi, Bitirme Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara 1966-1967.
ERÜNSAL, İsmail, The Life and Works of Tâcî-zâde Ca’fer Çelebi with a Critical Edition of His Dîvân, İstanbul 1983.
ERÜNSAL, İsmail Ü., “Türk Edebiyatı Tarihinin Arşiv Kaynakları II: Kanunî Sultan Süleyman Devrine Ait Bir İn’âmât Defteri”, Osmanlı Araştırmaları, sy. IV, İstanbul 1984, s. 1-17.
FÂİK REŞÂD, Târîh-i Edebiyât-ı Osmâniyye, Birinci Cild, Zarâfet Matbaası, İstanbul trhs.
FÂİK REŞAT, Eslâf, haz. Şemsettin Kutlu, [İstanbul] trhs.
FÂİK (REŞÂD), “Hâfız-ı Acem”, Hazîne-i Fünûn, Adet: 15, İstanbul 1309, s. 113-4.
FÂİK (REŞÂD) (a), “Lâmi‘î”, Hazîne-i Fünûn, Adet: 14, İstanbul 1309, s. 105-6.
FÂİK (REŞÂD) (b), “İbn-i Kemâl”, Hazîne-i Fünûn, Adet: 2, İstanbul 1309, s. 12-4.
GİBB, E.J. Wilkinson, Osmanlı Şiir Tarihi - A History of Ottoman Poetry, c. I-II, Akçağ Yayınları, Ankara 1999.
GÖKBİLGİN, M. Tayyib, “Cafer Çelebi”, İslâm Ansiklopedisi, c. III, İstanbul 1964, s. 8-10.
GÖLPINARLI, Abdülbâki, Divan Şiiri, XV. – XVI. Yüzyıllar, Varlık Yayınları, İstanbul 1954.
GÖVSA, İbrahim Alâettin, Türk Meşhurları Ansiklopedisi, Yedigün Neşriyatı trhs.
GÜNALTAY, M. Şemseddin, İslam Tarihinin Kaynakları –Tarih ve Müverrihler-, Endülüs Yayınları, İstanbul 1991.
HASAN ÇELEBİ, Kınalı-zade, Tezkiretü’ş-şuarâ, haz. İbrahim Kutluk, 2 c., 2. Baskı, Ankara 1989.
HASKAN, Mehmet Nermi, Eyüp Tarihi, II c., İstanbul 1993.
HAYYÂMPÛR, Doktor A., Ferheng-i Suhenverân, du cild, Çâp-hâne-i Fecr-i İslâm, Tehrân 1368.
HOCA, Hoca Sadettin Efendi, Tacü’t-tevarih V c., haz. İsmet Parmaksızoğlu, Eskişehir 1992.
İHSANOĞLU, Ekmeleddin, “Osmanlı Bilimi Literatürü”, Osmanlı Medeniyeti Tarihi, c. II, İstanbul 1999, s. 363-435.
İNALCIK, Halil, Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600), çev. Ruşen Sezer, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2003.
İNALCIK, Halil, “Devlet-Toplum-Ekonomi”, Osmanlı Uygarlığı, haz. Halil İnalcık – Günsel Renda, 2 c., Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 2004, s. 29-239.
İNALCIK, Halil, “I. Selim”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, edi. Nilüfer Alkan Günay, Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2018, s. 13-25.
İPEKTEN, Haluk - İsen, Mustafa - Toparlı, Recep – Okçu, Naci – Karabey, Turgut, Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü, Ankara 1988.
İPEKTEN, Halûk, Divan Edebiyatında Edebî Muhitler, İstanbul 1996.
İPŞİRLİ, Ahmet, “Osmanlının Cihan Devleti Olma Yolunda Büyük Bir Sultan: Yavuz Sultan Selim”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, edi. Nilüfer Alkan Günay, Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2018, s. 438-48.
İSEN, Mustafa, “Âhî, Benli Hasan (ö. 923/1517)”, TDV İslam Ansiklopedisi, İstanbul 1988, s. 527.
İSEN, Mustafa, Künhü’l-ahbâr’ın Tezkire Kısmı, Ankara 1994.
İSEN, Mustafa (a), Acıyı Bal Eylemek, Türk Edebiyatında Mersiye, Akçağ Yayınları, Ankara 1994.
İSEN, Mustafa, “Sehi Bey”, Ötelerden Bir Ses, Divan Edebiyatı ve Balkanlarda Türk Edebiyatı Üzerine Makaleler, Akçağ Yayınları, Ankara 1997, s. 272- 9.
İSMAİL BELİĞ - Bursalı, Güldeste-i Riyâz-ı İrfân ve Vefeyât-ı Dânişverân-ı Nâdiredân, haz. Abdulkerim Abdulkadiroğlu, Anıl Matbaa ve Cilt Evi, Ankara 1998.
KANAR, Mehmet, Fehmî ve Şebisterî’den Şem ve Pervane, İnsan Yayınları, İstanbul 1995.
KARA, Mustafa, “Yavuz Sultan Selim’den Ziya Paşa’ya Muhyiddin İbn Arabî’nin Türbesi”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, edi. Nilüfer Alkan Günay, Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2018, s. 467-78.
KARAHAN, Abdülkadir, Câmi’nin Erbaîn’i ve Türkçe Tercümeleri, İstanbul 1952.
KARAHAN, Abdülkadir, “Lâmi’î Çelebi”, İslâm Ansiklopedisi, c. VII, İstanbul 1964, ss. 10-5.
KARAHAN, Abdülkadir, İslâm-Türk Edebiyatında Kırk Hadis, Ankara
KARATEPE, Şükrü, Osmanlı Siyasi Kurumları “Klasik Dönem”, İşaret Yayınları, İstanbul 1990.
KARATEPE, Şükrü, “Osmanlılar’da Devlet Yönetimi”, Osmanlı Ansiklopedisi, c. 2, İstanbul 1993, s. 3-169.
KARTAL, Ahmet, Osmanlı Medeniyetini Besleyen Kültür Merkezleri –Edebî Açıdan- [XI. Asırdan XVI. Asrın Sonunan Kadar Türk Edebiyatı İle Fars Edebiyatının Münasebetleri], Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara 1999.
KARTAL, Ahmet, “Ali Şîr Nevâî’nin Mecâlisü’n-nefâis İsimli Tezkiresi ve XVI. Asırda Yapılan Farsça İki Tercümesi”, Bilig, sy. 13, Bahar, Ankara 2000, s. 21-65.
KARTAL, Ahmet (a), “Basîrî ve Türkçe Şiirleri”, İlmî Araştırmalar, sy. 10, İstanbul 2000, s. 77-96.
KARTAL, Ahmet, Basîrî ve Türkçe Şiirleri, Kırıkkale 2001.
KARTAL, Ahmet (a), “Türkçe Mesnevîlerin Tertip Özellikleri”, Bilig, sy. 19, Ankara 2001, s. 69-119.
KARTAL, Ahmet, “Anadolu’da Farsça Şiir Söyleyen Şairler (XI-XVI. Yüzyıllar)”, Türkler, c. 7, Ankara 2002, s. 682-95.
KARTAL, Ahmet, Şiraz’dan İstanbul’a [Türk-Fars Kültür Coğrafyası Üzerine Araştırmalar], 2. Baskı, Kurtuba Kitap, İstanbul 2010.
KÂTİB ÇELEBİ, Min-Kitâbi Keşfi’z-zunûn ‘An-Esâmî’l-Kütübi ve’l-Funûn, mukaddime: Âyetullâh el-Azmî, es-Seyyid Şehâbeddîn en-Necefî el-Meraşî, [Şerefettin Yaltkaya ve Kilisli Rifat Bilge tarafından hazırlanıp yayınlanan eserden ofset baskı]. Beyrut-Lübnan trhs.
KAZANCIGİL, Aykut, “Osmanlılarda Bilim ve Teknoloji”, Osmanlı Ansiklopedisi, c. 7, İstanbul 1993, s. 7-231.
KINALI-ZÂDE ALİ ÇELEBİ, Ahlâk-ı Alâ’î, haz. Mustafa Koç, ikinci baskı, İstanbul 2012.
KOÇASLAN, Büşra, “Kemâleddîn Hüseyin el-Lârî ve Tahkîkü’l-‘Adele fî- Siyâseti’l-memleke”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, edi.: Nilüfer Alkan Günay, Bursa Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2018, s. 555- 74.
KÖKSAL, M. Fatih, “Türk Edebiyatında Hüsn ü Dil Hikâyeleri ve Yenipazarlı Vâlî’nin Hüsn ü Dil Mesnevîsi”, Türklük Bilimi Araştırmaları, sy. 3, Sivas 1996, s. 91-126.
KÖKSAL, M. Fatih, “Âhî’nin Hüsrev ü Şîrîn Mesnevisi”, Türklük Bilimi Araştırmaları, sy. 6, Sivas 1998, s. 209-53.
KÖKSAL, M. Fatih, Edirneli Nazmî Mecma’ü’n-nezâ’ir [İnceleme-Tenkitli Metin], 3 c., Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara 2001.
KÖKSAL, M. Fatih, “Orijinal Bir Şair: Edirneli Nazmî ve Dîvân’ına Yeni Bakışlar”, Bilig, sy. 20, Ankara 2002, s. 101-23.
KÖKSAL, M. Fatih, Yenipazarlı Vâlî, Hüsn ü Dil [İnceleme-Tenkitli Metin], Kitabevi, İstanbul 2003.
KÖKSAL, M. Fatih, “Yavuz Sultan Selim’in Türkçe Şiirleri”, Türk Dünyasının Ulu Çınarı Mertol Tulum Kitabı, haz. Ahmet Kartal-Mehmet Mahur Tulum, Sivrihisar Belediyesi Yay., İstanbul 2017, s. 485-547.
KÖPRÜLÜ, M. Fuad, “Habîbî”, Edebiyat Araştırmaları 2, Ötüken, İstanbul 1989. KUNT, Metin – Christine Woodhead, Kanuni ve Çağı, Yeniçağda Osmanlı Dünyası, çev.: Sermet Yalçın, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1995.
KURDOĞLU, Veli Behçet, Şâir Tabîbler, İstanbul 1967.
KURNAZ, Cemâl, Anadolu’da Orta Asyalı Şairler, Ankara 1997.
KURNAZ, Cemâl, Türkiye - Orta Asya Edebî İlişkileri, Akçağ Yayınları, Ankara 1999.
KUT (ALPAY), Günay, “Lâmi’î Chelebi and His Works”, Journal of Near Eastern Studies, April 1976, vol. 35, num.: 2.
KUT, Günay, “Heşt Bihişt’in Yeni Bir Nüshası ve Bir Düzeltme”, Journal of Turkish Studies, Türklük Bilgisi Araştırmaları, 7/1983, s. 293-301.
KUT, Günay, “Profesör Paul Horn’un Yavuz Sultan Selîm Dîvânı ve Tercümesi ile Selîm-nâme Üzerine Bazı Notlar”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, edi.: Nilüfer Alkan Günay, Bursa Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2018, s. 400-421.
KÜLEKÇİ, Numan, XI-XX. Yüzyıllar El Yazması Metinler ve Özetleriyle Mesnevi Edebiyatı Antolojisi, 2 c., Aktif Yayınevi, Erzurum 1999.
LAMARTINE, Alphonse de, Osmanlı Tarihi, çev. Serhat Bayram, Kapı Yay., İstanbul 2011.
LATÎFÎ, Latîfî Tezkiresi, haz. Mustafa İsen, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1990.
LATÎFÎ, Tezkiretü’ş-şu’arâ ve Tabsıratü’n-nuzamâ [İnceleme-Metin], haz. Rıdvan Canım, Ankara 2001.
LEVEND, Agâh Sırrı, “Fatih Devrinde Türk Dili ve Edebiyatı”, Türk Dili, c. 2: Sayı: 20, Mayıs 1953, ss. 495-505.
LEVEND, Agâh Sırrı, Gazavât-nâmeler ve Mihaloğlu Ali Bey’in Gazavât-nâme’si, Ankara 1956.
LEVEND, Agâh Sırrı, Türk Edebiyatında Şehr-engizler ve Şehr-engizlerde İstanbul, İstanbul 1957.
LEVEND, Agâh Sırrı, Arap, Fars ve Türk Edebiyatlarında Leylâ ve Mecnûn Hikâyesi, Ankara 1959.
LEVEND, Agâh Sırrı, “Celilî’nin Hüsrev ü Şirin’i”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı- Belleten 1966, 2. baskı, Ankara 1989, s. 103-27.
MANSUROĞLU, Mecdut, “Celîlî”, İslâm Ansiklopedisi, c. III, İstanbul 1964, s. 66.
MAZIOĞLU, Hasibe, “Türk Edebiyatında Mevlid Yazan Şâirler”, Türkoloji Dergisi, c. VI, sy. 1, Ankara 1974, s. 31-62.
MECDÎ, Mehmed Mecdî Efendi, Şakaik-ı Nu’maniye ve Zeyilleri, Hadaiku’ş-kakaik, haz. Abdülkadir Özcan, Çağrı Yayınları, İstanbul 1989.
MEHMED HÂLİD, “Sehî ve Eseri”, Dergâh, c. 4, nr. 40, 1339, s. 54-5.
MEHMED SÜREYYÂ (1311), Sicill-i Osmânî, 4 c., Matbaa-i Âmire, İstanbul 1311
MENGİ, Mine, “Mesîhî’nin Hayatı, Şairliği ve Eserleri”, Türkoloji Dergisi, c. 6, Ankara 1974, s. 109-19.
MENGİ, Mine, “Mesîhî and His Works”, Erdem Atatürk Kültür Merkezi Dergisi, c. 2, sy. 5, Ankara 1986, s. 357-69.
MENGİ, Mine, “İşret-nâme-i Mesîhî Üzerine”, Erdem Atatürk Kültür Merkezi Dergisi, c. 6, sy. 17, Ankara 1990, s. 419-36.
MERMER, Ahmet, “XV. Yüzyılda Yazılmış Bilinmeyen Bir Nazîre Mecmûası ve Aydınlı Visâlî’nin Bilinmeyen Şiirleri”, Millî Folklor, c. 7, yıl 14, sy. 56, 2002, s. 75-94.
MUALLİM NÂCİ, Osmanlı Şairleri, haz. Cemâl Kurnaz, Ankara 1986.
MÜSTAKÎMZÂDE, Müstakîmzâde Süleymân Sadeddîn Efendi, Tuhfe-i Hattâtîn, Devlet Matbaası, İstanbul 1928.
MÜSTAKÎMZÂDE, Müstakîmzâde Süleymân Sadeddîn Efendi, Devhatü’lmeşâyih Ma’a Zeyl, Çağrı Yayınları, İstanbul 1978.
NAİL TUMAN, Tuhfe-i Nâ’ilî, Millî Eğitim Bakanlığı Yayımlar Dairesi Başkanlığı Kütüphanesi No. B. 870, 2 c. [Faksimile Baskı].
NEVÂÎ, Mîr Nizâmeddîn Alî Şîr Nevâî, Mecâlisü’n-nefâis, be-Sa’y u İhtimâm-i Ali Asgar Hikmet, Tehrân 1323.
NEVÂÎ, Alî Şîr Nevâî, Mecâlisü’n-nefâis, tayörlovçi: Suyima Ganieva – Mesul Muharrir: Vohid Zohidov, Özbekistan SSR Fahlar Akademisi, Taşkent 1961.
NEV’ÎZÂDE ATÂ’Î, Hadâ’iku’l-hakâyık fî-Tekmileti’ş-şakâyık, Şakaik-ı Nu’maniye ve Zeyilleri, haz. Abdülkadir Özcan, c. II - III, Çağrı Yayınları, İstanbul 1989.
OCAK, Ahmet Yaşar, Osmanlı Toplumunda Zındıklar ve Mülhidler (15.-17. Yüzyıllar), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1998.
ORYAN, Mehmet H., “Osmanlı İmparatorluğu’nda Matematik Bilimi”, Osmanlı, c. VIII, Ankara 1999, s. 383-90. Osmanlı Ansiklopedisi, “Yavuz Sultan Selim”, Ağaç Yayıncılık 1993, s. 178-219.
ÖZCAN, Abdülkadir, “Heşt Bihişt”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c. 17, İstanbul 1998, s. 271-3.
ÖZDEMİR, Nezaket, “I. Selim Portre Gravürleri”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, edi. Nilüfer Alkan Günay, Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2018, s. 137-44.
ÖZEY, Ramazan, “Osmanlı Devleti Döneminde Coğrafya ve Öğretimi”, Osmanlı, c. VIII, Ankara 1999, s. 326-33.
ÖZKAN Nevin-Raniero Speelman, “Yavuz Sultan Selim İçin İtalyanca Yazılmış Bir Selimname”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, edi. Nilüfer Alkan Günay, Bursa Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2018, s. 101-16.
ÖZTÜRK, Mustafa, “Osmanlının Cihan Devleti Olma Yolunda Büyük Bir Sultan: Yavuz Sultan Selim”, Yavuz Sultan Selim Dönemi ve Bursa, edi. Nilüfer Alkan Günay, Osmangazi Belediyesi Yayınları, Bursa 2018, s. 69- 86.
PARMAKSIZOĞLU, İsmet, “Üsküplü İshak Çelebi ve Selimnâmesi”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi Eylül 1951 – Mart 1952, c. III, sy. 5-6, İstanbul 1953, s. 123-34.
RAYMOND, André, Osmanlı Döneminde Arap Kentleri, çev. Ali Berktay, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul 1995.
RİYÂZÎ, Riyâzü’ş-şu’arâ, Nuruosmaniye Kütüphanesi Nu. 3724.
SÂDIK VİCDÂNÎ, Tarikatlar ve Silsileleri [Tomâr-ı Turûk-ı ‘Aliyye], haz. İrfan Gündüz, Enderun Yayınları, İstanbul 1995.
SÂM MÎRZÂ SAFEVÎ, Tezkire-i Tuhfe-i Sâmî, tashîh u mukaddime ez: Ruknuddîn Humâyûnferruh, Tehrân 1346.
SARAÇ, M. A. Yekta, Şeyhülislam Kemal Paşazade Hayatı, Sanatı, Eserleri ve Bazı Şiirleri, Risale, İstanbul 1995.
SARISOY, Fikret, Basîrî’nin Farsça Divanı, Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale 2001.
SAVAŞ, Hamdi, İshak Çelebi ve Selim-namesi, Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri 1986.
SEHİ BEY, Tezkire “Heşt-Behişt”, haz. Mustafa İsen, Tercüman 1001 Temel Eser, İstanbul 1980.
SEVERCAN, Şefaettin, Keşfî ve Selîm-nâmesi, Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri 1995.
ŞARLI, Mahmut, Cinânî, Riyâzü’l-cinânı [İnceleme - Metin], Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri 1994.
ŞEHSUVAROĞLU, Halûk Y., Asırlar Boyunca İstanbul, [İstanbul] trhs.
ŞEMSETTİN SÂMÎ, Kâmûsu’l-a’lâm, 6 c., Tıkıbasım/facsimile, Kaşgar Neşriyat, Ankara 1996.
ŞENTÜRK, Ahmet Atillâ, Osmanlı Şiiri Antolojisi, Yapı Kredi Yayınları 1999, İstanbul.
ŞENTÜRK, Ahmet Atillâ, XVI. Asra Kadar Anadolu Sahası Mesnevîlerinde Edebî Tasvirler, Kitabevi, İstanbul 2002.
ŞEŞEN, Ramazan, “İstanbul’un Fethine Kadar Osmanlılar’daki İlmî Durum, İstanbul’un Fethi’nin Türk İlim ve Kültürüne Katkısı”, Kuruluşunun 700. Yıldönümünde Bütün Yönleriyle Osmanlı Devleti Uluslar Arası Kongresi 7- 9 Nisan 1999 Konya, İstanbul 2000, s. 241-4.
TABERÎ, Muhammed Alî (İmâduddîn Âzermân), Zübdetü’l-âsâr, Çâphâne-i Sipihr, Tehrân 1372.
TANSEL, Selahattin, Yavuz Sultan Selim, Ankara 1969.
TARLAN, Ali Nihad, Yavuz Sultan Selim, İstanbul 1946.
TARLAN, Ali Nihad, Zâtî Dîvânı [Gazeller Kısmı – I], İstanbul 1967.
TARLAN, Ali Nihad, Zâtî Dîvânı [Gazeller Kısmı – II], İstanbul 1970.
TAVAKKOLİ, Hasan, İdrîs Bitlîsî’nin “Kânûnî Şâhenşâhî”sinin Tenkidli Neşri ve Türkçeye Tercümesi, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul 1974.
TDEK, Türk Dünyası El Kitabı Üçüncü Cilt: Edebiyat, Ankara 1992.
TERBİYET, Muhammed Ali, Dânişmendân-i Âzerbaycan, çâp-i evvel, Tehrân 1314.
TEZCAN, Nuran, “Bursalı Lâmi’î Çelebi”, Türkoloji Dergisi, VIII. c., Ankara 1979, s. 305-43.
TOLASA, Harun, Sehî, Latîfî ve Âşık Çelebi Tezkirelerine Göre 16. Yüzyılda Edebiyat Araştırma ve Eleştirisi, Akçağ Yayınları, Ankara 2002.
TURAN, Şerâfeddin, “Pîrî Mehmed Paşa”, İslam Ansiklopedisi, c. 9, İstanbul 1997, s. 559-61.
TÜRKMEN, Seyfullah, Atâ, Tuhfetü’l-uşşâk (Uşşâk-nâme) [İnceleme – Metin – Dizin], Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi, Kırıkkale 2000.
TYDK, Türkçe Yazma Divanlar Kataloğu, c. I-II, İstanbul 1947.
UĞUR, Ahmet, “Kemal Paşa-zade’nin VIII. ve IX. Defterleri ve Bu Defterler Işığında Yazarın Tarihçiliği”, VIII. Türk Tarih Kongresi, Ankara: 11-15 Ekim 1976, Kongreye Sunulan Bildiriler II. Cilt, Ankara 1981, s. 1007-19.
UĞUR, Ahmet (a), “Şükrî-i Bitlisî ve Selîm-nâmesi”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. XXV, Ankara 1981, s. 325-47.
UĞUR, Ahmet, İbn-i Kemal, İzmir 1987.
UĞUR, Ahmet (a), “Kemal Paşa-zâde ve Yavuz Sultan Selîm”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sy. 1, Kayseri 1987, s. 1-14.
UĞUR, Ahmet, “Kemal Paşa-zade’nin VIII. Defteri”, IX. Türk Tarih Kongresi Ankara, 21-25 Eylül Kongreye Sunulan Bildiriler II. Cilt, Ankara 1988, s. 797-806.
UĞUR, Ahmet, Yavuz Sultan Selim, Kayseri 1989.
UĞUR, Ahmet - Mustafa Çuhadar – Ahmet Gül, Şükrî-i Bitlisî, Selîm-nâme, İsis Yayınları, İstanbul 1995.
UĞUR, Ahmet - Mustafa Çuhadar, Celâl-zâde Mustafa, Selim-nâme, İstanbul 1997.
UNAT, Yavuz, “Osmanlı Astronomisine Genel Bir Bakış”, Osmanlı, c. VIII, Ankara 1999, s. 411-20.
UZEL, İlter, Beşbuçuk Asırlık Türk Tabâbeti Tarihi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1991
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı, Ankara 1965.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi, c. II, dördüncü baskı, Ankara 1983.
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, “Osmanlı Sarayında Ehl-i Hiref (Sanatkârlar) Defterleri”, Belgeler, c. XI, sy. 15, ikinci baskı, Ankara 2003, s. 23-76.
ÜLKEN, Hilmi Ziya, Uyanış Devirlerinde Tercümenin Rolü, İstanbul 1997.
ÜNVER, İsmail, “Ahmed Rıdvan’ın İskender-nâmesindeki Osmanlı Tarihi (Nusret- nâme-i Osmân) Bölümü”, Türkoloji Dergisi, c. VIII, Ankara 1979, s. 345-402.
ÜNVER, İsmail, Ahmed-i Rıdvân Hayatı Eserleri ve Edebî Şahsiyeti, Doçentlik tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara 1982.
ÜNVER, İsmail, “Ahmed-i Rıdvân”, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Türk Tarih Kurumu Belleten, c. L, sy. 196, Nisan, Ankara 1986, s. 73-125.
ÜNVER, İsmail, “Ahmed Rıdvan”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, c. 2, İstanbul 1989, s. 123-24.
Yahya Kemal, Eski Şiirin Rüzgarıyle, İstanbul 1985.
YILMAZ, Fehmi, Osmanlı Tarih Sözlüğü, Gökkubbe Yayınevi, İstanbul 2010.
YURDAYDIN, Hüseyin G., İslâm Tarihi Dersleri, Ankara 1988
YÜCEL, Yücel - Ali Sevim, Klâsik Dönemin Üç Hükümdarı Fatih Yavuz Kanuni, Ankara 1991.

ISSN: 1302-4787
Başlangıç: 2022
Yayıncı: KOCAV

Arşiv