TÜRK SPOR SİSTEMİNDE GERÇEKLEŞTİRİLEN KURUMSAL REFORMUN ELEŞTİREL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Geçmişten günümüze Türkiye’de sporu geliştirmek ve yaygınlaştırmak için birçok örgütsel ve hukuki yapı oluşturulmuş bu kapsamda sporun istenilen düzeye getirilebilmesi için değişim arayışları söz konusu olmuştur. Türk spor sisteminin işleyişine yönelik en güncel ve en önemli değişiklikler; Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın 2011 yılında ikinci kez kurulması, 703 nolu KHK, Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında 1 nolu Kararname ile 4 ve 27 nolu Cumhurbaşkanlığı Kararnameleriyle birlikte Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın teşkilat yapısının yeniden düzenlenmesi olarak ifade edilebilir. Ayrıca, 2018 yılında Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemine geçiş ile birlikte Gençlik ve Spor Bakanlığı’nda gerçekleşen spor sistemine ilişkin düzenlemelerin de Türk spor sisteminin işleyişine dair önemli ipuçları barındırdığı düşünülmektedir. Bu kapsamda bu araştırmanın amacı, 2018 yılı içerisinde Gençlik ve Spor Bakanlığı’nda gerçekleşen spor sistemine ilişkin düzenlemelere, alınan kararlara ve uygulamalara eleştirel bir bakış açısı ile yaklaşmak ve aynı zamanda yeniden inşa edilen Türk spor sisteminin son yıllarda geçirdiği dönüşümü ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda yargısal örnekleme yöntemi esas alınarak Türk spor sisteminin işleyişine dair mevcut ve eski yapıya hâkim olduğu varsayılan 19 kişi ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda daha önceki dönemlerde Türk sporuna ilişkin yapılanmalarda ve işleyişte önemli olumsuzluklar söz konusu iken Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemine geçiş ile birlikte Gençlik ve Spor Bakanlığı’nda gerçekleşen spor sistemine ilişkin düzenlemeler, alınan kararlar ve uygulamalar ile yeniden inşa edilen Türk spor sisteminde önemli düzeyde ve olumlu yönde dönüşümlere yönelik girişimlerin gerçekleştiği belirlenmiştir. Bu girişimlerin önemli bir kısmının 2019 yılı itibari ile hayata geçirildiği ve ilgili faaliyetlerin başarılı ile sürdürülmesi halinde Türk sporunun istenilen düzeye gelebileceği sonucuna varılmıştır.

CRITICAL ASSESSMENT OF THE CORPORATE REFORM PERFORMED IN THE TURKISH SPORTS SYSTEM

Many organizational and legal structures have been established from the past to the present in Turkey to develop and promote sports, and changes to take the sports to the desired level have been sought accordingly. The most up to date and the most significant regulations made for the functioning of the Turkish sports system can be described as the re-foundation of the Ministry of Youth and Sports for the second time in 2011, the Presidential Decree No: 703, the Presidential Decree No: 1, which was about the organization of the Presidency, the Presidential Decrees No: 4 and No: 27 and the restructuring of the Ministry of Youth and Sports. In addition to these, the regulations made at the Ministry of Youth and Sports regarding the sports system following the launch of the Presidential System of Government in 2018 are deemed to contain important clues for the functioning of the Turkish sports system. In this sense, this study aims to approach from a critical perspective the regulations made, the decisions taken and the practices implemented at the Ministry of Youth and Sports in 2018 regarding the sports system and to put forth the transformation undergone in the recent years by the rebuilt Turkish sports system. To that end, semi-structured interviews about the functioning of the Turkish sports system were held by using judgmental sampling with 19 people, assumed to have expertise in the current and former structure. It was found out in the wake of the research that while there were major setbacks in the structuring and functioning of the Turkish sports in the previous periods, there were initiatives about important and positive transformations in the rebuilt Turkish sports system as well as new regulations, decisions and practices regarding the sports system at the Ministry of Youth and Sports’ following the launch of the Presidential System of Government. It was concluded that most of those initiatives were launched as of 2019, and that if relevant activities are continued to be carried out successfully, the Turkish sports will reach the desired level.

___

  • Babbie, E. R. (2013). The Practice of Social Research. Wadsworth Publishing Company.
  • Balcı, V., Gök, Y. ve Akoğlu, H. E. (2018). Türkiye’nin Ulusal Gençlik ve Spor Politikalarının, Sürdürülebilirliğin Sosyal Boyutuyla İncelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(1), 9-22.
  • Çakır, V. O. (2017). Beylikdüzü’ndeki Sivil Toplum Kuruluşları ve Spor Kulüpleri. İstanbul: Beylik Düzü Kent Belleği, 1-27.
  • de Nooij, M. ve van den Berg, M. (2018). The Bidding Paradox: Why Politicians Favor Hosting Mega Sports Events Despite the Bleak Economic Prospects. Journal of Sport and Social Issues, 42(1), 68-92.
  • Devecioğlu, S. Çoban, B. ve Karakaya, Y. E. (2011). Türkiye’de Spor Eğitimi Sektörünün Görünümü. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 627-654.
  • Donuk, B. (2016). Spor Yönetim Sanatı. İstanbul: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, 16267.
  • Erkal, M. E., Güven, Ö. ve Ayan, D. (1998). Sosyolojik Açıdan Spor. İstanbul: Der Yayınları.
  • Erturan-Öğüt, E. E. (2010). Almanya ve Türkiye’deki Spor Kulüplerin Karşılaştırılmalı Analizi, Türkiye’de Spor Kulüplerinin Yapı ve İşleyişine Yeni Bir Yaklaşım. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı Ankara, 47.
  • GSB (2018). Gençlik ve Spor Bakanlığı 2018 Faaliyet Raporu Web: http://www. gsb.gov.tr/public/edit/files/strateji/faaliyet-raporu-2018-090819.pdf, Son Erişim Tarihi: 10.12.2019.
  • GSB (2019a). Mahalle Tipi Spor Sahalarının Sayısı Hızla Artıyor, Web: https:// www.gsb.gov.tr/haberdetaylari/1/163399/mahalle-tipi-spor-sahalarinin-sayisihizla-artiyor.aspx, Son Erişim Tarihi:12.12.2019.
  • GSB (2019b). Bakan Kasapoğlu: “Bürokratik Karmaşaların Önüne Geçtik” Web: https://www.gsb.gov.tr/haberdetaylari/3/181996/bakan-kasapoglu-burokratikkarmasalarin-onune-gectik.aspx, Son Erişim Tarihi: 25.12.2019.
  • GSB (2019c). “Spor Kulüpleri ve Federasyonları Çalıştayı Sona Erdi” Web: https:// www.gsb.gov.tr/HaberDetaylari/3/181985/spor-kulupleri-ve-federasyonlaricalistayi-sona-erdi.aspx, Son Erişim Tarihi:30.01.2020.
  • GSB (2019d). “Üniversiteler Toplumların Gelişimi İçin Lokomotif Görevi Görür” Web: https://gsb.gov.tr/HaberDetaylari/3/158802/aaaaaa, Son Erişim Tarihi:30.12.2019.
  • GSB (2019e). Milli Sporculara “Tam Burslu Eğitim” Müjdesi Web: https://www. gsb.gov.tr/HaberDetaylari/3/1/177802/milli-sporculara-tam-burslu-egitimmujdesi.aspx, Son Erişim Tarihi:15.01.2020.
  • GSB (2019f). Antrenör Eğitimi Müfredat Programı Güncelleniyor Web: https:// www.gsb.gov.tr/HaberDetaylari/3/181594/antrenor-egitimi-mufredat-programiguncelleniyor.aspx, Son Erişim Tarihi:01.25.2020.
  • Gupta, R. K. and Awasthy, R. (2015). Qualitative Research in Management Methods and Experiments. New Delhi: Sage Publications.
  • Güçlü, N. ve Şehitoğlu, E. T. (2006). Örgütsel Değişim Yönetimi.Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (13), 240-254.
  • Gürsel, M. (2018). Liderlik Etmenin Temel İlkeleri. Konya: Eğitim Kitapevi.
  • Karakaya, Y. E. ve Karataş, B. (2017). The Current State and Needs of Postgraduate Education in Sport Sciences. Kastamonu Education Journal, 25(4), 1469-1482.
  • Karataş, Ö. (2014). Türkiye’de Futbol ve Siyaset İlişkisi. İnönü Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 39-47.
  • Koçel, T. (2018). İşletme Yöneticiliği (On Yedinci Basım). İstanbul: Beta Yayınları.
  • Kwasniewska, J. and Necka, E. (2004). Perception of the Climate for Creativity in the Workplace: The Role of the Level in the Organization and Gender. Creativity and Innovation Management, 13(3), 187-196.
  • Özdemir, S., Başel, H., ve Şenocak, H. (2009). Sivil Toplum Kuruluşları (STK)’nın Artan Önemi ve Üsküdar’da Faaliyet Gösteren Bazı STK›lar Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 56, 151-234.
  • Özen, G., Koçak, F., Boran, F., Sunay, H., ve Gedikli, N., (2012). Türk Spor Yönetimindeki Mevcut Sorunlara İlişkin Akademisyenlerin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, X(4), 107- 116.
  • Özer, U. ve Çolakoğlu, T. (2017). Çağdaş Spor Bilincinin Oluşmasına İlişkin Spor Yöneticilerinin Görüşleri. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 1-11.
  • Park, S. U. Yoon, S., Chung, S., ve Park, J. H. (2019). Is Hosting a Sporting MegaEvent Ever Worth It to the Host City? Impact of Hosting Sporting Mega-Events on Residents’ Sense of Community. South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation, 41(3), 63-73.
  • Parrish, R., (2003). Sports Law and Policy in the European Union. Manchester: Manchester University Press.
  • Patching, K. (1999). Management and Organisation Development Beyond Arrows. Basingtoke, Macmillan: Boxes and Circles.
  • Poynter, G. and Viehoff, V. (2016). Introduction: Cities and Sports Mega-Events. Mega-Event Cities: Urban Legacies of Global Sports Events. London: Routledge.
  • Resmi Gazete, (2018a). 703 nolu Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. 9 Temmuz 2018, 30473 (3. Mükerrer).
  • Resmi Gazete, (2018b). 1 nolu Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. 10 Temmuz 2018, 30474.
  • Resmi Gazete, (2018c). 4 nolu Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. 15 Temmuz 2018, 30479.
  • Resmi Gazete, (2019). 27 nolu Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. 10 Ocak 2019, 30651.
  • Sivrikaya, K. ve Demir, A. (2019). Türkiye’de 2001 Yılı ve Sonrasında Uygulanan Spor Ekonomisi Politikalarına Yönelik Bir Değerlendirme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 10(23), 126-136.
  • Solberg, H. A. and Ulvnes, A. M. (2017). Major Sports Events: The Reasons for Hosting Them. European Journal of Sport Studies, 4, 1-2.
  • Solmaz, S. ve Yetim, A. A. (2018). Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı Bağlamında Türk Spor Yapılanmasındaki Değişimin Değerlendirilmesi. Spormetre, 16(3), 7-19.
  • Sunay, H. (2002). Türkiye’de Sporun Yaygınlaştırılması Kapsamında Çağdaş Spor Yöneticilerinin Rolü ve Önemi. 7. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Bildiri kitapçığı, Antalya, 263-272.
  • Sunay, H. (2009). Spor Yönetimi. Gazi Kitabevi.
  • Sunay, H. (2017). Spor Yönetimi (3. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
  • Sunay, H. (2019a). Spor Yönetimi Ders Notları, Türkiye’de Spor Yönetimi (2). Açık Ders Malzemeleri. Web: https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/10775/ mod_resource/content/0/%282%29%20T%C3%9CRK%C4%B0YEDE%20 SPOR%20Y%C3%96NET%C4%B0M%C4%B0.pdf
  • Şahin, M. Y. ve İmamoğlu, A. F. (2011). Akademisyenlerin ve Milletvekillerinin Spor Siyaset Etkileşimine Yönelik Görüşleri. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 16(2), 25-44.
  • T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve Bağlı Cetveller. Web:http://www.sbb.gov.tr/wpcontent/ uploads/2019/10/2020_Yili_Merkezi_Yonetim_Butce_Kanunu_Teklifi_ve_Bagli_ Cetveller-1.pdf, Son Erişim Tarihi: 20.10.2019.
  • T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). On Birinci Kalkınma Planı 2019-2023 Web: http://onbirinciplan.gov.tr/, Son Erişim Tarihi: 20.10.2019.
  • Turan, M., A. (2018). Türkiye’nin Yeni Yönetim Düzeni: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi. Social Sciences Research Journal, 7(3), 42-91.
  • Ulusal Gençlik ve Spor Politikası Belgesi. (2013). Resmi Gazete, Ankara: Gençlik ve Spor Bakanlığı Yayını, No:57.
  • Yağmurlu, A. (2019). Kamu Diplomasisi Bakışından Spor Diplomasisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 18(4), 1367-1380.
  • Yahşi, Ü. (2010). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu Öğrencilerinin Değer Yönelimleri. Yayımlanmamış Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Spor Yöneticiliği Bölümü, Ankara, 1-4.
  • Yahşi, Ü. (2015). Türkiye ile Avrupa Birliği Gençlik Politikası Belgelerinin ve Uygulamalarının Karşılaştırılması, Gençlik ve Spor Uzmanlığı Tezi, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Ankara, 62-70.
  • Yenel, İ. F., İmamoğlu, F. (1998). Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Bazı Çalışma Alanlarında Yetkili Olması Gereken Yönetsel Birimlerin Yönetim Kademelerince Belirlenmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 3(4), 65-80.
  • Yenel, İ. F., & Parasız, Ö. (2019). Türk Spor Yönetimi. A. Azmi Yetim (Ed.). Yönetim ve spor. Ankara: Gazi Kitapevi.
  • Yetim, A. A. (2019). Türkiye’nin spor politikaları. A. Azmi Yetim (Ed.). Yönetim ve spor. Ankara: Gazi Kitapevi.
  • Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yüce, A., ve Sunay, H. (2019). Türkiye ve İngiltere’de Yükseköğretim Düzeyinde Spor Eğitimi Sistemlerinin Karşılaştırılması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 125-134.
  • Yüce, A., Balcı, V., ve Katırcı, H. (2019). Evaluation of Sports Education at Higher Education Level in the Scope of Total Quality Management. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(2), 167-180.
  • Zeigler, E. F. (1995). Competency in Critical Thinking: a Requirement for the “Allied Professional”. Quest, 47(2), 196-211.