SELÇUKLULAR DÖNEMİNDE DEVLET BAŞKANLIĞI KURUMU

Eski Türk anlayışına göre devlet, hanedan üyelerinin ortak malı ve mirasıdır. Bu nedenle devlete başkanlık edecek hükümdarların iktidara geliş yolunu kesin olarak belirleyen kurallar bulunmamaktadır. Türklerin Gök-Tanrı dinini bırakarak İslamı kabullerinin ardından kurdukları ve Ortaçağ Türk tarihine damgasını vuran Büyük Selçuklu Devleti zamanında da eski gelenekler devam etmiş ve Selçuklu sultanları iktidarlarının zirvesinde bulundukları dönemde bile merkezî bir imparatorluk oluşturamamışlardır. Bu durum da iktidar mücadelelerine ve sonuç olarak devletin parçalanmasına neden olmuştur.

THE INSTITUTION OF PRESIDENCY IN SELJUK PERIOD

According to the old Turkish understanding, the state is the common property and heritage of the members of the dynasty. For this reason, there are not exact rules that determine the way how the rulers who will preside over the state come to power. Seljuk sultans could not establish a central empire even when they were at the peak of their power during the period of the Great Seljuk State where The old traditions continued and which founded after the Turks abandoned the Gok-God religion and adopted Islam and which left its mark on the Medieval Turkish history. This situation caused power struggles and consequently the disintegration of the state.

PDF

___

Aghdam, Y.A.G. (2011). Selçuklularda Saraylar ve Saray Teşkilatı. Tarih İncelemeleri Dergisi, 26(1), 285-287.
Aka, İ. (1989). Selçuklu Sultanlarının Ölümleri ve Gömüldükleri Yerler, I. Büyük Selçuklular. Türk Kültürü Araştırmaları Dergisi, 27(310), 99-110.
Ayan, E. (2012). Büyük Selçuklu Devletinin Temelleri Atılırken Siyasi Meşruiyet Süreci. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 3(5), 17-37.
Bayındır, A. (2017). Sultan Sencer (Sancar) Dönemi (1119-1157) Selçuklularda Taht Mücadeleleri. Gaziantep University Journal Of Social Sciences, 16(1), 115-128.
Can, S. (2011). Büyük Selçuklu Devleti’nde Siyasi Gücün Kadınlar Tarafından Kullanılması. Ortaçağda Kadın içinde, İstanbul: Lotus Yayınları.
Coşkun, Ö. (2016). Türk Yönetim Sistemi Üzerine Kısa Değerlendirme. The Journal of International Lingual, Social and Educational Sciences, 2(2), 126-135.
Çetin, K. (2006). İran’dan Anadolu’ya Selçuklu Paraları. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 29,183-194.
Çubukçu, İ.A. (1965). Hicri 5. / Miladi 11. Yüzyılda İslamda Siyasi ve Dini Durum. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13(1) 39-44.
Günaltay, M.Ş. (1943). Selçuklular’ın Horasan’a İndikleri Zaman İslam Dünyasının Siyasal, Sosyal, Ekonomik ve Dini Durumu. Türk Tarih Kurumu Belleten Dergisi, 7(25),59-99.
Hacıgökmen, M.A. (2012). Türkiye Selçuklu Sultanlarının Kitabelerde Geçen Bazı Ünvanları ve Bunların Selçuklu Siyasetine Yansımaları. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 31, 173-190.
İbnu’l Esir (1991). İslam Tarihi (El-Kamil Fit Tarih) 10.Cilt, (A. Özaydın, Çev.) İstanbul: Bahar Yayınları.
Kafesoğlu, İ. (1953). Sultan Melikşah Devrinde Büyük Selçuklu İmparatorluğu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Kafesoğlu, İ. (2004). Türk Milli Kültürü. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Kaya, S. (2008). Büyük Selçuklular Döneminde Bağdat. Akademik Bakış Dergisi, 15, 1-16.
Koca, S. (2007). Selçuklu İktidarının Belirlenmesinde Rol Oynayan Güçler ve Melikşah’ın Büyük Selçuklu Tahtına Çıkışı. Gazi Türkiyat Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 1(1), 9-33.
Köymen, M.A. (1972). Alparslan ve Zamanı. Ankara: Başbakanlık Kültür Müsteşarlığı Kültür Yayınları.
Köymen, M.A. (1976). Tuğrul Bey ve Zamanı. İstanbul: Kültür Bakanlığı Eserleri.
Köymen, M.A. (1992). Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi, III. Cilt, Alparslan ve Zamanı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Kurat, A.N. (1972). 4-18 Yüzyıllarda Karadeniz Kuzeyindeki Türk Kavimleri ve Devletleri. Ankara: Ankara Üniversitesi DTCF Yayınları.
Kuşçu, A.D. (2016). Selçuklu Devlet Yönetiminde Kadının Yeri ve Altuncan Hatun Örneği. Selçuklu Medeniyeti Araştırmaları Dergisi, 1, 173-191.
Kütük, A. (2014). İslam/Türk Devlet ve Toplum Geleneğinde Renkler ve Anlamları. Türkiyat Mecmuası, 24(2), 133-170.
Merçil, E. (2011). Selçuklularda Saraylar ve Saray Teşkilatı. İstanbul: Bilge Kültür ve Sanat Yayınları.
Nizamü’l-Mülk (2018) Siyasetname. (M. T. Ayar, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
Oruç, Z. (2017). Selçuklularda Bir Hâkimiyet Alameti Olan Mühür-Yüzük ve Kullanımı Üzerine Bir Değerlendirme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 340-349.
Özaydın, A. (2001). Sultan Berkyaruk Devri Selçuklu Tarihi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Özaydın, A. (2003). Sultan Berkyaruk Devri Selçuklu Tarihi. Tarih İncelemeleri Dergisi, 18(2), 147-149.
Özdemir, M.N. (2008a). Bağdat’ta Türk Egemenliği. Konya: Kömen Yayınları.
Özdemir, M.N. (2008b). Abbasi Halifeleri İle Büyük Selçuklu Sultanları Arasındaki Münasebetler. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 24, 315-367.
Özgüdenli, O. G. ( 2018). Selçuklular. (Cilt:1). Ankara: İsam Yayınları.
Pritsak, O. (1953). Der Untergang des Reiches des Oguzischen Yabgu. İstanbul: Türk Tarihi Kurumu Yayınları,
Sevim A. ve Merçil E. (1995). Selçuklu Devletleri Tarihi, Siyaset, Teşkilat ve Kültür. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Taneri, A. (1997). Türk Devlet Geleneği, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
Terzi, A. (2012). Türk Siyaset Kültüründe Kadınların Rolü. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(1), 17-24.
Togan, Z.V. (1981). Umumi Türk Tarihine Giriş. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
Tokan, Ö. (2015). Büyük Selçuklular ve Irak Selçuklularında Divan-ı Ala. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Turan, O. (2017). Selçuklular Tarihi ve Türk-İslam Medeniyeti. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Türker, Ö. ve Özen F. (tarih yok). Oğuzname, Selçukname ve Melikname’ye göre Selçuklu Hanedanı’nın Menşei. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 41, 331-351.
Türkiye Diyanet Vakfı (2009). İslam Ansiklopedisi. Cilt: 36, İstanbul: İslam Araştırmaları Merkezi Yayınları.
Uğurlu, S. ve Yılmaz K. (2011). Türk Devlet Yönetme Geleneğinde Töre’den Örf’e Değişim. Turkish Studies, 6(2), 949-972.
Yaman, A. vd. (2018). Selçuklu Devleti’nin Yönetim Yapısı. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergisi, 40, 157-171.
Yazıcı, N. (2002). İlk Türk-İslam Devletleri Tarihi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Yılmaz, S. ve Kaya, M.S. (2018). Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey Döneminde Etkin Bir Âlim: Abdülkerim El- Kuseyri ve Şikayetü Ehli’s Sünne Başlıklı Risalesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 40, 203-216.