Zehra İLKORKOR ŞAHİN

6152

Kurumsal yönetim anlayışı çerçevesinde kamu işletmelerindeki sahiplik yapısının değerlendirilmesi: Türkiye örneği

Kamu işletmelerinin kurumsal yönetim anlayışı çerçevesinde yönetilmesi amacıyla yapılan reformlarda, sahiplik fonksiyonunun ne şekilde kullanılacağı en önemli hususlardan birisini oluşturmaktadır. Bu çalışma ile kamu işletmelerindeki sahiplik yapısının çeşitli açılardan analiz edilmesi ve böylece kamu yönetiminde etkinliğin artırılması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede çalışmada ilk olarak, sahiplik fonksiyonu türleri anlatılacak, çeşitli ülkelerdeki uygulamalara yer verilecek ve daha sonra ülkemizdeki kamu işletmeleri değerlendirilecektir. Sonuç olarak, ülkemiz kamu işletmelerinde sahiplik fonksiyonunun tek elde toplanması, kamu sahiplik fonksiyonunun yazılı olan ve kamuoyu ile paylaşılan bir pay sahipliği politika metni çerçevesinde yürütülmesi, pay sahipleri, yönetim kurulu ve şirket yöneticileri arasındaki sorumlulukların ve görevlerin uygun bir şekilde paylaştırılması gibi hususların önemli olduğu vurgulanacaktır.

The assessment of ownershıp structure ın publıc enterprıses wıthın the context of corporate governance: Turkısh case

The means of exercising the ownership function constitute one of the most important factors in the reform process which aims to ensure the governance of public enterprises in accordance with corporate governance principles. The purpose of this study is to analyze ownership structure of public enterprises from various viewpoints and by this way, tı improve the efficiency in the public administration. In this context, firstly the types of ownership function will be explained, country examples will be provided and then Turkish public enterprises will be examined. Finally, it will be emphasized that the issues such as centralizing the ownership function of Turkish public enterprises, exercising ownership rights in accordance with a written and publicly available ownership policy, and properly allocating the responsibilities among shareholders/stakeholders, board of directors, and management will be very important.
PDF

___

  • Abdelwahab, A. H. (2011). “PublicSector Enterprises (PSEs) in Egypt: PresentandFuture” http://www. icpe.si/high-level-meeting/materials(erişim tarihi 25 Temmuz 2013).
  • AgendedesParticipations de l’Etat (APE). (2012). “The French State as Shareholder: 2012 Report” http://www.economie.gouv.fr/files/files/directions_services/agence-participations-etat/ Documents/Rapports-de-l-Etat-actionnaire/2012/2012_Report_on_the_Government_as_a_ shareholder.pdf(erişim tarihi 25 Temmuz 2013).
  • Ang, J. S. ve Ding, D. K. (2006). “GovernmentOwnershipandthePerformance of Government- LinkedCompanies: The Case of Singapore”, Journal of Multinational Financial Management 16(1), 64-88.
  • Altın, H. U. (2006).Sermaye Piyasalarında Kurumsal Yönetim Kavramı ve Türkiye Uygulaması, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Ankara.
  • Atiyas, İ. (2000). “Ne İçin ve Nasıl Regülasyon?”, içindeDevletin Düzenleyici Rolü,İzakAtiyas (ed.),TESEV Yayınları, İstanbul: 19-33.
  • Aivazian, V. A.; Ge, Y. ve Qui, J. (2005). “Can CorporatizationImproveThePerformance of State- Owned-Enterprises EvenWithoutPrivatization?”, Journal of Corporate Finance 11(1), 791-808.
  • Barella, M. (2011). “StatesandGovernmentCompanies” http://www.icpe.si/high-level-meeting/ materials(erişim tarihi 25 Temmuz 2013).
  • Başbakanlık (2012). “6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Genel Gerekçesi”, http://www.yenittk.com/ tr/turk-ticaret-kanunu-genel-ve-madde-gerekceleri-genel-gerek-ve-madde-gerekceleri-tam-metin. html(erişim tarihi 30 Nisan 2013).
  • Druk Holding andInvestments (DHI). (2010). “Progress on Implementing Reform Priorities”, http:// www.oecd.org/daf/ca/corporategovernanceofstate-ownedenterprises/45459954.pdf(erişim tarihi 15 Nisan 2013).
  • Druk Holding andInvestments. (2012). “Annual Report 2012”, http://www.dhi.bt/forms/2013/ DHI%20AR%202012.pdf(erişim tarihi 2 Ağustos 2013). Finland Prime Minister’s Office. (2013). “2012 Annual Report of theOwnershipSteeringDepartment in the Prime Minister’s Office” http://valtionomistus.fi/english/files/2011/12/2012_OO_Annual- Report.pdf (erişim tarihi 24 Temmuz 2013).
  • GovernanceCommission. (2012). “GCG GovernanceCommissionforGOCCs: The First 200 Days Report”, http://gcg.gov.ph/Annual%20Reports/The%20First%20200%20Days%20Report.pdf (erişim tarihi 29 Ağustos 2013).
  • Hazine Müsteşarlığı.(2012).Kamu İşletmeleri Raporu 2011, Punto Tasarım Matbaacılık, Ankara.
  • Holz, C. A. (2002). “Long Live China’sState-owned Enterprises: DeflatingtheMyth of Poor Financial Performance”, Journal of AsianEconomics 13(4), 493-529.
  • Kalkınma Bakanlığı. (2013). “Orta Vadeli Program (2014-2016)”, 08.10.2013 tarihli ve 28789 sayılı Resmi Gazete, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
  • Karakaş, M. (2008). “Devletin Düzenleyici Rolü ve Türkiye’de Bağımsız İdari Otoriteler”, Maliye Dergisi 154(1), 99-120.
  • KhazanahNasional. (2012). “Building True Value: TheKhazanah Report 2012” http://www.khazanah. com.my/docs/TKR2012.pdf(erişim tarihi 31 Temmuz 2013).
  • Kyeung, K. C. (2011). “PublicInstitutions Reform CasesandFutureDirections”, http://www.oecd.org/ daf/ca/corporategovernanceofstate-ownedenterprises/48049247.pdf (erişim tarihi 16 Nisan 2013).
  • Lau, Y. W. ve Tong, C. Q. (2008). “AreMalaysianGovernment-LinkedCompanies (GLCs) Creating Value?”,International AppliedEconomicsand Management Letters1(1), 9-12.
  • Lord, N. (2004). “Khazanah’sQuietRevolution”, FinanceAsia 2(1), 58-62. Mathiasen, D. G. (1999). “The New Public Management anditsCritics”, International Public Management Journal 2(1), 90-111.
  • Monks, R. veMinow, N. (2004).CorporateGovernance, BLackwell Publications, Malden Massachusetts.
  • Noll, M. A. (2000). “TelecommunicationPrivatization: Mixed Progress”, Info 2(1), 21-23.
  • OECD.(2005).CorporateGovernance of State-Owned Enterprises: A Survey of OECD Countries, OECD Publishing, Paris.
  • OECD. (2006).OECD Kamu İşletmeleri İçin Kurumsal Yönetim Rehberi, (Çev. TÜSİAD), Lebib Yalkın Yayımları ve Basım İşleri A.Ş., İstanbul.
  • OECD. (2010a). “Task Force on CorporateGovernance of State-Owned Enterprises in the MENA Region: SummaryRecord of the Meeting” (https://www.oecd.int/olis/vgn-ext-templating/DAF-CA- SOPP-RD(2010)5-ENG.pdf?docId=JT03289699&date=1286443006000&documentId=477185&organi sationId=1&fileName=JT03289699.pdf (erişim tarihi 27 Ağustos 2013).
  • OECD. (2010b). PolicyBrief on CorporateGovernance of State-Owned Enterprises in Asia: Recommendationsfor Reform, OECD Publishing, Paris.
  • OECD. (2011). CorporateGovernance of State-Owned Enterprises: Changeand Reform in OECD Countries Since 2005, OECD Publishing, Paris.
  • OECD. (2012a). OwnershipOversightand Board Practicesfor Latin AmericanState-Owned Enterprises,OECD Publishing, Paris.
  • OECD. (2012b). Towards New ArrangementsforStateOwnership in theMiddle East and North Africa, OECD Publishing, Paris.
  • OECD. (2012c). CompetitiveNeutrality: Maintaining a Level PlayingFieldbetweenPublicandPrivate Business, OECD Publishing, Paris.
  • Özer, M. A. (2005). “Günümüzün Yükselen Değeri: Yeni Kamu Yönetimi”, Sayıştay Dergisi 59(1), 3-46.
  • Özsoy, Z. (2011). Kurumsal Yönetim ve Yönetim Kurulları, İmge Kitabevi, Ankara. Russel, D.,Gass, P. ve Cunningham, M. (2012). “StateOwned Enterprises as Agents of Change”, International InstituteforSustainable Development, http://olalohman.com/wp-content/ uploads/2012/01/SOEs-and-CC-draft-January-20-2012.pdf(erişim tarihi 2 Ağustos 2013).
  • Sam, C. (2008). “PartialPrivatization, CorporateGovernance, andthe Role of State-Owned Holding Companies”, Journal of theAsia Pacific Economy 13(1), 58-81.
  • ShareholderExecutive. (2012). “AnnualReview 2011/12”, https://www.gov.uk/government/ uploads/system/uploads/attachment_data/file/34720/12-405-shareholder-executive-annual- review-2011-12.pdf (erişim tarihi 2 Eylül 2013).
  • Sobhan, F. (2010). “OwnershipFunctionandthe Board of StateOwned Enterprises (SOEs)” http:// www.oecd.org/daf/ca/corporategovernanceofstate-ownedenterprises/44787550.pdf (erişim tarihi 28 Ağustos 2013).
  • Sokol, D. D. (2009).CompetitionPolicyandComparativeCorporateGovernance of StateOwned Enterprises, University of Florida LevinCollege of LawFacultyPublication,Gainesville.
  • SPK. (2011). “Kurumsal Yönetim İlkelerinin Belirlenmesine ve Uygulanmasına İlişkin Tebliğ”, 30.12.2011 tarihli ve 28158 sayılı Resmi Gazete, Başbakanlık Basımevi, Ankara. SwedenRegeringskansliet. (2011). “Annual Report State-OwnedEnterprsies 2011” http://www. government.se/content/1/c6/20/44/34/bd7320d8.pdf (erişim tarihi 24 Temmuz 2013).
  • SwedenRegeringskansliet. (2002). “Annual Report State-OwnedCompanies 2002” http://www. government.se/content/1/c6/01/98/13/6b38b826.pdf (erişim tarihi 24 Temmuz 2013).
  • TBMM. (2006). “Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013)”,01.07.2006 tarihli ve 26215 sayılı Resmi Gazete, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
  • TBMM. (2013). “Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018)”,06.07.2013 tarihli ve 28699 sayılı Resmi Gazete, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
  • TEMASEK. (2013). “Beyond Investing: TemasekReview 2013”, http://www.temasek.com.sg/ documents/download/downloads/20130704205649/TR2013_Eng.pdf(erişim tarihi 29 Ağustos 2013).
  • TÜSİAD. (2002). Kurumsal Yönetim En İyi Uygulama Kodu: Yönetim Kurulunun Yapısı ve İşleyişi,Lebib Yalkın Yayımları ve Basım İşleri A.Ş., İstanbul.
  • Vagliasindi, M. (2008). GovernanceArrangementsforStateOwned Enterprises, World Bank Publishing, Washington D.C.
  • VernonWortzel, H. ve Wortzel, L. H. (1989). “Privatization: Not theOnlyAnswer”, World Development 17(5), 633-641.
  • Wei, Z.;Varela, O.; D’Souza, J. ve Hassan, M. K. (2003). “TheFinacialand Operating Performance of China’sNewlyPrivatizedFirms”, Finacial Management 32(2), 107-126.
  • Wilcox, J.,Schneider, L. ve Bernal, A. (2012). “White PapertheImportance of CorporateGovernance in StateOwnedEnterprıses - SOEs”, Latin American Development Bank (CAF)WorkingPaper, OECD Publishing, Paris.
  • Wong, S. C. Y. (2004). “ImprovingCorporateGovernance in SOEs: An IntegratedApproach”, CorporateGovernance International 7(2), 5-15.
  • World Bank. (2010). CorporateGovernance of Central PublicSector Enterprise: Republic of India, World Bank Publishing, Washington D.C.
  • World Bank. (2014). CorporateGovernance of State-Owned Enterprises in Latin America, World Bank Publishing, Washington D.C.
  • Yıldırım, M. (2007). Türkiye’de Kurumsal Yönetim ve Şirketlerin Finansal Performansları Üzerine Etkileri, Yayımlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İzmir.
  • (http://en.wikipedia.org/wiki/Samruk-Kazyna,erişim tarihi 24 Nisan 2013).
  • (http://www.bmhc.bh/en/6/overview.aspx, erişim tarihi 11 Nisan 2013).
Türk İdare Dergisi-Cover
  • ISSN: 1300-3216
  • Yayın Aralığı: 2
  • Başlangıç: 1928
  • Yayıncı: İçişleri Bakanlığı
Arşiv
Sayıdaki Diğer Makaleler

Katı atık ve atık su bedelinin hukuki niteliği ve anayasa mahkemesi kararları ışığında değerlendirilmesi

Serkan ACUNER

Kurumsal ilişkiler içinde mülki idarenin yeri: Diyarbakır ve şanlıurfa analizi

İlhan KARAKOYUN, Selman DELİL

Suçla mücadelede suçlu iadesi - temel hak ve hürriyetler ikilemi

Mehmet AKALIN

Yeni kamuuygulamahizmeti anlayışınınalanları güvenlik yönetiminde

Hüseyin AKDOĞAN

Türkiye'de kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile ilgili temel tartışmalar ve ingiltere'deki tıp mesleği ile ilgili uygulama

Aslan AVŞARBEY, Tuğba DİLEKCİ

Kurumsal yönetim anlayışı çerçevesinde kamu işletmelerindeki sahiplik yapısının değerlendirilmesi: Türkiye örneği

Zehra İLKORKOR ŞAHİN

Kamu denetim elemanları denetim görevleri çerçevesinde özel işyerlerinde arama yapabilirler mi?

Ömer YÜREKLİ

Yerel yönetimlerde imtiyaz uygulamaları

Hasan Hüseyin CAN

Liderlik eğitiminin öğrencilerin liderlik tutumlarına etkilerinin incelenmesi

Murat DELİCE

Dünyada ve türkiye'de kalkınma ajansları: Türkiye genelinde kalkınma ajansları ile tr52 bölgesi mevlana kalkınma ajansının faaliyetleri

M. Serdar ERBAŞ