Katı atık ve atık su bedelinin hukuki niteliği ve anayasa mahkemesi kararları ışığında değerlendirilmesi

Çevreileilgilihizmetlerinyerinegetirilmesiönemlikamu hizmetlerindendir. Türkiyede bu hizmetlerin yerine getirilmesinde görevli kamu idareleri mahalli idarelerdir. Mahalli idarelerin yerine getirdiği bu hizmetlerden biri katı atıkların bertaraf edilmesi diğeriyse atık suların uzaklaştırılmasıdır. Çevreyle ilgili bu hizmetleri yerine getiren mahalli idareler bu hizmetler için vergi salmanın yanında katılma payı talep edebildikleri gibi, bu hizmetleri ücretlendirebilmektedirler.Nitelik olarak benzerlik gösteren bu hizmetler üzerinden mahalli idarelerin gelir sağlamaları hukuki açıdan değerlendirilmesi gereken önemli bir konudur. Aynı konu üzerinden sağlanan bu gelirlerin çifte vergilendirmeye neden olmaması için uygulanan toplam sistem maliyeti modeliyle birlikte, Anayasa Mahkemesinin vermiş olduğu kararlara rağmen mevzuatlarda yer alan karşıt hükümler uygulamada karmaşıklık yaratmaktadır.

Legal characterıstıc of the solıd waste and waste water prıce and evaluatıon ın the lıght of the constıtutıonal court decısıons

It is important public services fulfillment of related to the environment services. Attendant public administrations are local administrations in the fulfillment of these services in Turkey. One of the services of local authorities fulfilled is solid waste disposal; the other is the removal of waste water. Local governments which are fulfilling these services on the environment can impose a tax for these services. On the other hand they can charge a fee and could demand participation share for these services. It is important topic that should be considered in legal terms to provide revenue of local governments via these services which are similar qualitatively. it creates complexity in practice opposed provisions in legislation in despite of given the decisions of the Constitutional Court associated with total cost of the system model, is a practices, these revenues are provided on the same topic for it does not result in double taxation.

___

  • Aksoy, M. ve Erbay, K. E. (2005). Çevre Temizlik Vergisi ile Atık Su Bedelinin Hukuki Niteliği ve Kamu Kurumlarının Muafiyet Durumu. E-Yaklaşım, S.21, http://uye.yaklasim.com/MagazinePrint. aspx?ID=5401, E.T. 10.05.2013.
  • Altınkülçe, M. R. (2011). 2464 Sayılı Belediye Gelirleri Kanunu Gereğince Ödenen Harcamalara Katılma Paylarının Ticari Kazanç Tespitinde Gider Yazılıp Yazılmayacağı. E-Yaklaşım Dergisi, S. 217, http://uye. yaklasim.com/MagazineContent.aspx?ID=12226&arananKey=belediye, E.T. 11.05.2013.
  • Bahar, C. O. (2008). Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşmaları ve Yabancıların Türkiye’de Vergilendirilmeleri. Yaklaşım Yayıncılık, 2. Baskı, Ankara.
  • Berkay, F. ve Armağan, R. (2011). Vergilemenin Uluslararası Boyutlarından Çifte Vergilendirme Sorunsalının Türk Vergi Sistemine Etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, C.3, S.5,
  • Bilici, N. (2003). Belediye Gelirlerinin Değerlendirilmesi, E-Yaklaşım, S.4, http://uye.yaklasim.com/ MagazinePrint.aspx?ID=4003, E.T. 10.05.2013.
  • Coşkun, H. (2001). Belediyelerce Atık Suya ilişkin Olarak Alınan Çevre Temizlik Vergisi veya Atık Su Bedeli. Yaklaşım Dergisi, S. 103, http://uye.yaklasim.com/MagazineContent. aspx?ID=706&arananKey=At%C4%B1k%20Su, E.T. 10.05.2013.
  • Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü. (2011). Evsel Katı Atık Tarifelerinin Belirlenmesine Yönelik Kılavuz. http://suyonetimi2.ormansu.gov.tr/su/Files/yayinlar/kilavuz/ Evsel%20Kat%C4%B1%20At%C4%B1k%20Tarifelerinin%20Belirlenmesine%20Y%C3%B6nelik%20 K%C4%B1lavuz%20ve%20Ekleri.pdf, E.T. 28.04.2013.
  • Devrim, F. (2002). Kamu Maliyesine Giriş. İlkem Ofset, İzmir.
  • Gök, M. ve Aydın, M. (2009). Kentsel Su Hizmetlerinde Piyasa Başarısızlıklarının Giderilmesinde Türkiye Değerlendirmesi. İktisat Dergisi, S.508-509-510, ss.96-111.
  • Görmez, A. H. (2012). Büyükşehir Belediyelerin Mali Yapıları ve Sorunları: Antalya Büyükşehir Belediyesi Örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
  • Güner, A. (2004). Belediyelerin Öz Gelirleri, Vergi Dünyası, S.274, http://www.vergidunyasi.com.tr/ dergiler.php?id=3385, E.T.30.04.2013.
  • Kayar, G. (2008). Belediyelerin Vergi Kapasitesi ve Vergi Gayretinin Arttırılması İçin Yapılması Gerekenler. Vergi Dünyası Dergisi, S. 324, http://www.vergidunyasi.com.tr/dergiler.php?id=5079, E.T. 28.04.2013.
  • Karaarslan, E. Belediye Kanununa Göre Belediye Gelirleri ve Bunlardan Haczedilemeyecek Olanlar. http://www.erkankaraarslan.org/wp-content/uploads/2012/10/41.2-BELED%C4%B0YE- KANUNUNA-G%C3%96RE-BELED%C4%B0YE-GEL%C4%B0RLER%C4%B0-VE-BUNLARDAN- HACZED%C4%B0LEMEYECEK-OLANLAR.pdf., (05.04.2013).
  • Kocameşe, M. (İSKİ Genel Müdürlüğü 1. Hukuk Müşaviri). Hukuki Görüş. Abone İşleri Avrupa 1. Bölgesi Daire Başkanlığına.
  • Mutluer, M. K., Öner E. ve Kesik A. (2011). Bütçe Hukuku. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
  • Nadaroğlu, H. (1996). Kamu Maliyesi Teorisi. Beta Yayınları.
  • Öz, N. S. (2012). Anayasa Mahkemesinin Belediye Meclislerinin Vergilendirme Yetkisiyle İlgili Kararına İlişkin Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, C. 67, No. 4, ss. 63-88.
  • Özdenkoş, D. (1999). Merkezi Yönetim İle Yerel Yönetimler Arasında Görev Bölüşümü. Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi. S.2, ss. 77-95, http://www.dergi.iibf.gazi.edu.tr/dergi_v1/1/2/6.pdf, E.T. 26.11.2012.
  • Pehlivan, O. (2010). Kamu Maliyesi. Derya Kitabevi, Trabzon.
  • Rüzgaresen, C. (2012). Su ve Kanalizasyon Hizmetleri İçin Alınan Harcamalara Katılma Payları ve Bu Paylar Nedeniyle Tüketici Mahkemelerinde Açılan Davalar. Ankara Barosu Dergisi, ss. 87-122, http:// www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/tekmakale/2012-3/03.pdf, E.T. 04.05.2013.
  • Sezen, M. K. (2010). Çevrenin Korunmasında Mahalli İdarelerin Rolü ve Önemi. Natural Life Dergisi, S. 6, http://www2.bilka.org.tr/page.asp?id=171, E.T. 03.05.2013.
  • Sezer, Ö. ve Vural, T. (2010). Kent Hizmetlerinin Sunumunda Devletin Değişen Rolü ve Merkezi Yönetim İle Merkezi Yönetimler Arasında Yetki ve Görev Paylaşımı. Maliye Dergisi, S.159, ss.203-219, http://www.212.174.133.188/calismalar/maliye_dergisi/.../ÖzcanSEZER.pdf, E.T. 26.11.2012.
  • T.C. İçİşleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü. İl, İlçe ve Belde Belediyeleri:Mali Yapı, http:// www.migm.gov.tr/MahalliIdareler.aspx?DetayId=10., E.T. 05.04.2013.
  • Tuncer, S. (2005). Belediyelerin Gelir ve Giderleri, E-Yaklaşım, S.26, http://uye.yaklasim.com/ MagazinePrint.aspx?ID=5837, E.T. 10.05.2013.
  • Tuncer, S. (2007a). Çevre Vergileri (Ekolojik Vergiler). E-Yaklaşım Dergisi, S. 44., http://uye.yaklasim. com/MagazineContent.aspx?ID=7434&arananKey=cevre, E.T. 10.05.2012.
  • Tuncer, S. (2007b). Türkiye’de Çevre ve Çevre Vergileri. Yaklaşım Dergisi, S.173, http://uye.yaklasim. com/MagazineContent.aspx?ID=7586&arananKey=%C3%A7evre, E.T. 11.05.2013.
  • Tuncer, S. (2012). Vergi Hukuku ve Uygulaması. Yaklaşım Yayıncılık, Cilt-III, Ankara. Türk Dil Kurumu Büyük Sözlük, http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_ bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.518567782f9f48.08115145, E.T. 04.05.2013.
  • Uluatam, Ö. ve Methibay, Y. (2001). Vergi Hukuku. İmaj Yayıncılık, Ankara Ekim.
  • Ulusoy, A. ve Akdemir, T. (2002). Mahalli İdareler Maliyesi. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • Yılmaz, H. (2005). 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Göre Yeni Bir Suç: Çevrenin Kirletilmesi Suçu. Yaklaşım Dergisi, S.149, http://uye.yaklasim.com/MagazinePrint.aspx?ID=5414, E.T. 10.05.2013.
  • Yılmaz, N. (2008). Bir Otokontrol Sistemi Olarak Belediyelerde Harcamalara Katılma Payı, Sayıştay Dergisi, S.71, http://dergi.sayistay.gov.tr/icerik/der71m4.pdf, E.T. 13.05.2013.ss. 75-90.
  • Yüksel, F. (2004). Belediye Gelirlerinde Yetersizlikler ve Alternatif Çözüm Önerileri. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, C.1. Y.3. S.6., http://www.iibf.selcuk.edu.tr/iibf_dergi/ dosyalar/721347987778.pdf, E.T. 13.05.2013. ss. 49-60.