Türkiye'de kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile ilgili temel tartışmalar ve ingiltere'deki tıp mesleği ile ilgili uygulama

Türkiyede meslek örgütleri denildiğinde ilk akla gelen Anayasanın 135. maddesi gereğince kanunla kurulan kamu tüzel kişiliğine sahip kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıdır. Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının şu anki durumu, demokrasi, sivil toplum, tarafsızlık, eşitlik gibi birçok alanda soruna yol açmaktadır. Özellikle meslek kuruluşlarına üyeliğin zorunlu olması, meslek kuruluşlarının yarı resmi-yarı sivil kuruluşlar olmalarına rağmen tamamen sivil toplum kuruluşu gibi hareket etmeleri, meslek kuruluşlarının denetim/disiplin ve dayanışma fonksiyonlarını aynı anda üstlenmeleri sorunların temelini oluşturmaktadır. Bu kapsamda, makalede, meslek kuruluşlarının hukuki nitelikleri, zorunlu üyelik ve siyasetle ilişkilerinden kaynaklanan sorunları incelenmiş, konuyla ilgili örnek olarak İngilteredeki doktorluk mesleğine ait uygulama ele alınmış ve Türkiye için çözüm önerilerine yer verilmiştir.

The maın dıscussıons about the publıc professıonal assocıatıons ın turkey and brıtısh practıce of medıcal professıon

The first organizations that come to mind when considering professional organizations in Turkey are the public professional organizations with a public entity established pursuant to Article 135 of the Turkish Constitution. The public professional organizations current situation leads to many problems about democracy, civil society, objectivity and equality. In particular, mandatory memberships of public professional organizations, their acts as if they are completely non-governmental organizations (despite being semi- formal and semi-civil organizations) and undertaking control and solidarity functions at the same time, constitute the basis of the problem. In the article, in this respect, problems of the public professional organizations arising from mandatory membership, their activities as if they are completely non-governmental organizations and their connection with politics are discussed and the British practice about the medical profession is examined as an example and recommendations for solutions made for Turkey.

___

  • Avcı, M. (2012), Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları, Adalet Yayınevi, Ankara.
  • Avrupa Birliği Bakanlığı (2012), Avrupa Birliği Üyesi Bazı Ülkelerdeki Meslek Örgütlerine İlişkin Bilgi Notu, Kasım 2012.
  • Başaran, İ. (2007), “Sivil Toplum Kuruluşları Yerel Demokrasinin Neresinde?”, Yerel Siyaset, Temmuz 2007, Sayı:19 s.54-57. http://www.yerelsiyaset.com/pdf/temmuz2007/16.pdf ( 21.01.2013).
  • Candan, E. (2012), Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Reform Önerisi, Uluslararası Sivil Toplumu Destekleme ve Geliştirme Derneği, Ankara.
  • Çaha, Ö., YAYLA, A., ŞAHİN, Y. (2011), Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşları Kamuoyu Araştırması, Liberal Düşünce Topluluğu Derneği Yayınları, Ankara.
  • Çaha,Ö. (2012), “Türkiye’de Meslek Kuruluşları: Katılım, Şeffaflık ve Siyasi Duruş Sorunu”, Liberal Düşünce, Liberal Düşünce Topluluğu Derneği Yayınları, Sayı:67 Sayfa:97-123.
  • Çeli̇, A. (2012), “28 Şubat, ‘Silahsız Kuvvetler’ ve Sendikalar”, T24 İnternet Gazetesi, (Yayın Tarihi:18.04.2012). http://t24.com.tr/yazi/28-subat-silahsiz-kuvvetler-ve-sendikalar/4997 (Erişim: 05.12.2013).
  • Devlet Denetleme Kurulu (DDK) (2009), “Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşlarının Teşkilat ve Mali Yapıları, Denetimleri, Organlarının Seçimine Dair Esasların Değerlendirilmesi ile Bunların Etkin ve Verimli Şekilde Hizmet Yürütmelerinin ve Geliştirilmesinin Sağlanması Amacıyla Alınması Gerekli Tedbirler”, 28.09.2009 Tarihli ve 2009/6 Sayılı Rapor.
  • Duran, L. (1982), İdare Hukuku Ders Notları, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul.
  • Gözler, K. (2009a), İdare Hukuku, Cilt 1, Ekin Kitapevi Yayınları, 1. Baskı, Bursa.
  • Gözler, K. (2009b), İdare Hukuku, Cilt 2, Ekin Kitapevi Yayınları, 1. Baskı, Bursa.
  • Hakyemez, Y. Ş. (2011),“Türkiye’de Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları Sivil Toplum ve Demokrasi”, içinde “Anayasal Demokrasi Açısından Kamu Kurumu Niteliğindeki Meslek Kuruluşları”, Liberal Düşünce Topluluğu Derneği Yayınları, Ankara.
  • Kırılmaz, M. (2013), Güven ve Güvenliğin Sağlanmasında Sivil Toplum Kuruluşları, Adalet Yayınevi, Ankara.
  • Okur, Y. (2008), Meslek Kuruluşlarının Görevleri ve Kamu Düzeninin Korunmasına Katkıları: Ankara
  • Ticaret Odası ve Hakkâri Ticaret ve Sanayi Odası Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme A.B.D., Gaziantep.
  • Öncü, A. (1984), “Cumhuriyet Döneminde Odalar”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt:6, s.1566-1576, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Özyörük, M. (1977), İdare Hukuku Ders Notları, Teksir-Daktilo-Fotokopi, Ankara. Parlak, B., SOBACI, Z. (2005),Kuram ve Uygulamalarda Kamu Yönetimi, Ulusal ve Global Perspektifler, 1.Baskı, Aktüel Yayınları, Bursa.
  • Yayla, Y. (2009), İdare Hukuku, Beta Yayınevi, İstanbul.