Kent tarihi ve yerel yönetim ilişkisi yönüyle Erzurum

Anadolunun ilk yerleşim yerlerinden biri olan Erzurum, bölgeselkonumunun stratejik avantajından dolayı, tarih boyunca sürekli farklıdevletlerin ilgisini çekerek saldırıya uğramış ve çoğu kere yönetmleri altnagirmiştr. Bu çalışmada, 6 bin yıllık tarihi bir geçmişe sahip olan bu kentnyönetm tarihi kronolojik olarak incelenmektedir. Aynı zamanda mekânıntarihi ile yönetmi arasındaki diyalektk ilişki ortaya konmaktadır.

The relationship between urban history and local governmentin the city of Erzurum

The city of Erzurum which is one of the frst setlements in Anatolia, hasatracted the interest of diferent states and was atacked and came underthe rule of these states throughout history due to the strategic advantages ofits regional locaton. In this study, administraton history of this 6.000 yearsold city will be examined chronologically. At the same tme, the dialectcalrelatonship between the history and govern of space is addressing.

___

  • Aydin, D. (1998). Erzurum Beylerbeyliği ve Teşkilat (Kuruluş ve Genişleme Devri: 1535-1566). Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • Başaran, A. ve Başarir, A. (1974). “Cumhuriyetn 50. Yılında Mülki İdare Bölümleri İle Mahalli İdarelerimiz”, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, 34.
  • Beygu, A.Ş. (1936). Erzurum: Tarihi, Anıtları, Kitabeleri, İstanbul: Bozkurt Basımevi.
  • Bilgin, F., Yavuz, H., Güven, İ., Taşkin, Y. A., Bulut, S. (1974). 1973 Yıllığı: Cumhuriyetn 50. Yılında Erzurum. İstanbul: Kervan Kitapçılık.
  • Çelebi, E. (2011). Evliya Çelebi Seyahatnamesi: İstanbul (1. Kitap, 1. Cilt) (hazırl. S. A. Kahraman, Y. Dağlı), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Çelik, M. (1997). Erzurum Kitabı, İstanbul: Erzurum Kitaplığı.
  • Darkot, B. (1972). “Erzurum”, İslam Ansiklopedisi, 4, İstanbul: Milli Eğitm Basımevi.
  • Dölek, A., Ungan, B., Bulut, S. , Kürkçüoğlu, E., Nakipoğlu, H., Akbaba, H., Uslu, İ., Tosun, C. (1999). Cumhuriyetn 75. Yılında Erzurum, Ankara: Erzurum Valiliği Yayını.
  • Duman, H. (1982). Otoman Year-Books (Salname and Nevsal), İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştrma Merkezi.
  • Dursunoğlu, C. (1998). Milli Mücadele’de Erzurum, İstanbul: Erzurum Kitaplığı.
  • Emlakkulisi.com, Bakü-Tifis-Kars Demiryolu Hat 2015’in İkinci Yarısında Hizmete Girecek!. Erişim tarihi: 02 Mayıs 2014, htp://emlakkulisi.com/baku-tfis-kars-demiryolu-hat-2015in-ikinci-yarisinda- hizmete-girecek/248878.
  • Enerji Günlüğü, BTE ile 4,3 Milyar Metreküp Doğalgaz Taşındı. Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2014, htp:// enerjigunlugu.net/bte-ile-43-milyar-metrekup-dogalgaz-tasindi_6412.html#.U2Nbvf_teU.
  • Erdeha, K. (1970b). “Kurtuluş Savaşında Valiler Sorunu I: Erzurum Valiliği”, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, 21.
  • Erdeha, K. (1970a). “Kurtuluş Savaşında Valiler Sorunu”, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, 20.
  • Erzurum Büyükşehir Belediyesi, Mehmet Sekmen Biyograf. Erişim Tarihi: 04 Mayıs 2014, htp://www. erzurum-bld.gov.tr/president.asp?p=2.
  • Erzurum 2011 Winter Universiade, Universiade Sonuç Bildirgesi Açıklandı. Erişim Tarihi: 02 Mayıs 2014, htp://www.erzurum2011.gov.tr/haberler/644-universiade-sonuc-bildirgesi-aciklandi.
  • Findikoğlu, Z. F. (1944). “Erzurumda İktsadi ve İçtmai Müşahedeler”, İktsat Fakültesi Mecmuası, 6(4), 1944, ss. 69-79.
  • Findikoğlu, Z. F. (1967-1968). “Erzurum Şehirleşmesi ve Gecekondu Problemi”, İktsat Fakültesi Mecmuası, 26(1-4), ss. 1-34.
  • Findikoğlu, Z. F. (1968). “Erzurum Şehirleşmesi ve Sosyolojik Belirtleri”, İktsat Fakültesi Mecmuası, 27(3-4), ss. 1-68.
  • Findikoğlu, Z. F. (1970a). Erzurum Şehirleşmesi, İstanbul: Fakülteler Matbaası.
  • Findikoğlu, Z. F. (1970b). Doğu Kalkınması ve Erzurum Şehirleşmesi İle İlgili Sosyolojik Meseleler, İstanbul: Tortum Kalkınma Derneği Yayımları.
  • Hanci, H. (2009). Seyyahların Gözüyle Erzurum (1254-1937), İstanbul: ER-VAK Yayınları.
  • İnalcik, H. (1972). “Erzurum”, İslam Ansiklopedisi, 4, İstanbul: Milli Eğitm Basımevi.
  • İnbaşi, M. (2012). “Erzurum Eyalet ve İdarecileri (1750-1800)”, Prof. Dr. Enver Konukçu Armağanı, (edit. İ.E. Atnur), Ankara: Berikan Yayınevi.
  • İnbaşi, M. (2008). Osmanlı İdaresinde Tortum Sancağı (1549-1650), İstanbul: Yeditepe Yayınevi.
  • Karabekir, K. (1939). Erzincan ve Erzurum’un Kurtuluşu, İstanbul: Koşkun Basımevi.
  • Karadağ, M. ve Güler, N. (1973). Görüntüler (1923 - 1973), Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi.
  • Karal, E. Z. (1999). Tanzimat-ı Hayriye Devri (1839-1856), İstanbul: Çağdaş Matbaacılık ve Yayıncılık.
  • Karpuz, H. (1988). “Erzurum Şehrinin Tarihi Dokusu ve Türk – İslam Yapılarının Çevre Düzenlemeleri”, Selçuk Dergisi, 2 (1), ss. 171-191.
  • Kaştan, Y. (2006). “Cumhuriyet Döneminde Nüfus Hareketlerinin Fonksiyonu”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Ensttüsü Dergisi, 7(1), ss. 65-76.
  • Kaya, A. ve Güçlü, K. (1994). “Yenişehir 3 No’lu Gecekondu Önleme Bölgesi ve Toplu Konut Alanının Açık Yeşil Alanlarının İrdelenmesi Üzerine Bir Araştrma”, Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 25(2), ss. 180-187.
  • Keleş, R. (2012). Kentleşme Politkası, Ankara: İmge Kitabevi.
  • Kenthaber, Cumhuriyet Dönemi Erzurum Belediye Başkanları. Erişim Tarihi: 11 Şubat 2014, htp:// www.kenthaber.com/dogu-anadolu/erzurum/Kimdir/iz-birakan/cumhuriyet-donemi-erzurum- belediye-baskanlari .
  • Kirzioğlu, M.F. (1959). “Karun-Eli”, Tarih Yolunda Erzurum, 1(1), ss. 16-19.
  • Kiziloğlu, Z. (1968). “Erzurum’un İdari Tarihçesi”, Erzurum İl Yıllığı 1967, İstanbul: Çeltüt Matbaacılık Koll. Şt.
  • Kiziroğlu, M. F. (1944). “Erzurum ile Karsın Osmanlı Ülkesine Katlışı”, Erzurum Halkevi Kültür Dergisi, Erzurum Vilayet Matbaası, 1(14-15).
  • Konukçu, E., Gündoğdu, H., Doğanay, H., Seyidoğlu, B., Okçu, N. S. , Karabey, T. (1989). Şehr-i Mübarek Erzurum, Ankara: Erzurum Belediyesi Kültür Yayınları.
  • Konukçu, E. (1992). Selçuklulardan Cumhuriyete Erzurum, Ankara: Yükseköğretm Kurulu Matbaası.
  • Konyali, İ.H. (1960). Abideleri ve Kitabeleri İle Erzurum Tarihi, İstanbul: Ercan Matbaası.
  • Kubilay, İ.H. (1979). Elli Yılda Erzurum Belediyesi 1929-1979, Erzurum: Erzurum Belediyesi.
  • Küçük, C. (1975). Tazminat Devrinde Erzurum, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Sonçağ Tarihi Kürsüsü (Yayınlanmamış Doktora Tezi-1113), İstanbul.
  • Küçük, C. (1995). “Erzurum Eyalet”, Türkiye Diyanet Vakf İslam Ansiklopedisi, 11, İstanbul.
  • Küçükuğurlu, M. (2008). Erzurum Belediyesi Tarihi 1: Osmanlı’dan Cumhuriyet’e (1866-1930), İstanbul: Dergah Yayınları.
  • Küçükuğurlu, M. (2011). Erzurum Belediyesi Tarihi 2: Tek Part Dönemi (1930-1950), İstanbul: Dergah Yayınları.
  • Küçükuğurlu, M. ve Saylan, G. F. (2008). “Şimendiferin Erzurum Yolculuğu”, A.Ü. Türkiyat Araştrmaları Ensttüsü Dergisi, 38, ss. 313-342.
  • Meydan Yayinevi (1969). Meydan Larousse Büyük Lugat ve Ansiklopedi, 6, İstanbul. Milli Eğitm Bakanliği (1968). Türk Ansiklopedisi, XV, Ankara: Milli Eğitm Basımevi.
  • Nalbant, A. (1997). Üniter Devlet: Bölgeselleşmeden Küreselleşmeye, İstanbul: Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Nehri, F. Mahalleler Birleşt, İsimler Tarihe Karışt , Erişim tarihi: 08 Şubat 2014. htp://www. gazetepusula.net/haberler/32/mahalleler-birlest—isimler-tarihe-karist_19174.html.
  • Ortayli, İ. (2000). Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri (1840-1880), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  • Ortayli, İ. (2008). Türkiye Teşkilat ve İdare Tarihi, Ankara: Cedit Neşriyat.
  • Osmanlı Araştrmaları, Osmanlı Devletnde Mukataa Sistemi ve Uygulanması. Erişim tarihi: 11 Aralık 2012, htp://www.os-ar.com/modules. php?name=News&fle=artcle&sid=23 .
  • Pamuk, B. (2006). XVII. Yüzyılda Bir Serhad Şehri: Erzurum, İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
  • Radar Haber, Atlama Kuleleri Yeniden İnşa Edilecek . Erişim Tarihi: 19 Ağustos 2014, htp://www. radarhaber.com/haberler/18/atlama-kuleleri-yeniden-insa-edilecek_6216.html.
  • Sami, S. (1933). “Cumhuriyet ve Hukuk Telakkileri”, Yeni Türk Mecmuası, 1(10).
  • Sözer, A.N. (1970). Erzurum Ovasının Beşeri ve İktsadi Coğrafyası, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi. Tankut, H.R. (1962). “Erzurum Adının Aslı”, Tarih Yolunda Erzurum, 11-12 (2), ss. 3-5.
  • TÜİK, 2023 Yılı İllerin Nüfus Rakamları Tahmini. Erişim Tarihi: 08 Şubat 2014, htp://www.tsv2023.org/ pdf/2023nufus. pdf.
  • TÜİK. (2013). Adrese Dayalı Nüfus kayıt Sistemi Sonuçları 2012, Ankara: Türkiye İstatstk Kurumu Matbaası.
  • Türkdoğan, O. (1965). Erzurum ve Çevresinde Sosyal Araştrmalar, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Basımevi.
  • T.C. Çevre ve Orman Bakanliği. (2008). Türkiye Çevre Sorunları ve Öncelikleri Envanteri Değerlendirme Raporu (2005-2006), Ankara.
  • T.C. Çevre ve Orman Bakanliği Çevresel Etki Değerlendirmesi Ve Planlama Genel Müdürlüğü Çevre Envanteri Dairesi Başkanliği. (2009). İl Çevre Sorunları Ve Öncelikleri Envanteri Araştrma Formu, Erzurum.
  • T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanliği. (2012). Türkiye Çevre Sorunları ve Öncelikleri Envanteri Değerlendirme Raporu, Ankara.
  • T.C. Erzurum Valiliği, İl Özel İdaresi Tasfye ve Devir İşlemleri (25.04.2014). Erişim Tarihi: 01 Mayıs 2014, htp://www.erzurum.gov.tr/detay.asp?id=650.
  • T.C. İçişleri Bakanlığı İller İdaresi Genel Müdürlüğü, Alfabetk Mahalle Listesi. Erişim Tarihi: 08 Şubat 2014, htps://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx.
  • T.C. Kalkinma Bakanliği. (2013). Onuncu Kalkınma Planı 2014–2018, Ankara.
  • Tekeli, İ. (1999). “19. Yüzyılda İstanbul Metropol Alanının Dönüşümü”, Modernleşme Sürecinde Osmanlı Kentleri, (edit. P. Dumont, F. Georgeon) (çev. A. Berktay), İstanbul: Tarih Vakf Yurt Yayınları, ss. 19-30.
  • Türk Dil Kurumu, Has. Erişim Tarihi: 18 Temmuz 2009, htp://tdkterim.gov.tr/bts/?kategori=verilst& kelime=has&ayn=tam. Ünüvar, İ. (1954), Erzurum Vilayet, İstanbul: Duygu Matbaası.
  • Vikipedi, Erzurum. Erişim Tarihi: 03 Kasım 2012, htp://tr.wikipedia.org/wiki/Erzurum .
  • Yalçin, O. (1992). Erzurum ve Doğu Anadolu Bölgesi, İstanbul: Özyürek Basım ve Yayınevi.
  • Yavuz, O. (1994). Erzurum’dan Göç Sorunu, Nedenleri, Sonuçları ve Çözüm Yolları”, Tarım Ekonomisi Dergisi, 2, ss. 10-21.
  • Yerasimos, S. (1999). “Tanzimat’ın Kent Reformları Üzerine”, Modernleşme Sürecinde Osmanlı Kentleri, (edit. P. Dumont, F. Georgeon) (çev. A. Berktay), İstanbul: Tarih Vakf Yurt Yayınları, ss. 1-18.
  • Yildirim, İ. (2001). Cumhuriyet Döneminde Demiryolları (1923-1950), Ankara: Atatürk Araştrma Merkezi.
  • Zillioğlu Evliya Çelebi, M. (1970). Evliya Çelebi Seyahatnamesi (Üçüncü Kitap) (Türkçeleştren: Zuhuri Danışman), İstanbul: Zuhuri Danışman Yayınevi.